Kabinet-Drees-Van Schaik

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
Versie door Colani (overleg | bijdragen) op 30 jul 2024 om 19:41 (Tekst vervangen - "{{Commonscat}}" door "<br><br> Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp <br>")
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Kabinet Drees-Van Schaik
Drees I
De ministers van het kabinet tijdens toespraak van Drees (1948)
De ministers van het kabinet tijdens toespraak van Drees (1948)
Coalitie KVP, PvdA, CHU, VVD
Zeteltal TK 32 + 27 + 9 + 8 = 76
Premier dr. W. (Willem) Drees
Beëdiging 7 augustus 1948
Demissionair 24 januari 1951
Ontslagdatum 15 maart 1951
Voorganger Beel I
Opvolger Drees I
Zetels in de Tweede Kamer
Zetels in de Tweede Kamer
Overzicht kabinetten
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Het kabinet Drees-Van Schaik (ook bekend als Drees I)[1] was het Nederlandse kabinet van 7 augustus 1948 tot 15 maart 1951. Het werd gevormd door de politieke partijen Katholieke Volkspartij (KVP), Partij van de Arbeid (PvdA), Christelijk-Historische Unie (CHU) en de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) na de Tweede Kamerverkiezingen van 1948. Het centrum kabinet Drees-Van Schaik was een meerderheidskabinet dat zowel in de Eerste Kamer en Tweede Kamer kon rekenen op een ruime meerderheid. Het kabinet Drees-Van Schaik was een kabinet van de rooms-rode coalitie.[2]

Verloop

Het kabinet besloeg ruim een tweederdemeerderheid (76 van de 100 zetels), zodat de grondwetswijziging die nodig was voor de onafhankelijkheid van Nederlands-Indië ook in tweede aanleg door het parlement gevoerd kon worden.

In 1948 voerde Nederland voor de tweede maal een politionele actie uit in Indonesië, wat tot internationale afkeuring leidde. In 1949 werd Nederland lid van de NAVO en lijfde enkele kleinere gebieden van Duitsland in. De grootste gebieden die bij Nederland werden gevoegd waren de gemeente Selfkant, met de hoofdplaats Tüddern, en Elten. Verder werden talrijke andere kleine grenswijzigingen doorgevoerd, met name in de buurt van Nijmegen en Dinxperlo. Nog diezelfde dag, vanaf 12.00 uur, werden deze gebieden door Nederlandse strijdkrachten bezet.

Eind 1949 werd de onafhankelijkheid van Indonesië door Nederland erkend. In 1951 leidde uiteindelijk een motie over Nieuw-Guinea tot de val van het kabinet. Er werden geen nieuwe verkiezingen gehouden, maar met dezelfde partijen werd een nieuwe regering gevormd.

Op 4 september 1948 deed Koningin Wilhelmina afstand van de troon ten gunste van prinses Juliana, die overigens al enige tijd als regentes had opgetreden.

Ambtsbekleders

Ambtsbekleders Minister / Ministerie Termijn Partij
W. (Willem) Drees W. (Willem)
Drees
(1886–1988) 		Minister-president /
Minister 		Algemene Zaken 7 augustus 1948 –
22 december 1958
[3] 		PvdA
J.R.H. (Josef) van Schaik mr.
J.R.H. (Josef)
van Schaik
(1882–1962) 		Vicepremier /
Minister 		Voorbereiding
van de
toekomstige
structuur
van het
Koninkrijk

(Binnenlandse
Zaken) 		7 augustus 1948 –
15 maart 1951 		KVP
J.H. van Maarseveen mr.
J.H. (Johan)
van Maarseveen
(1894–1951) 		Minister Binnenlandse
Zaken 		7 augustus 1948 –
15 juni 1949
[4] 		KVP
J.R.H. (Josef) van Schaik mr.
J.R.H. (Josef)
van Schaik
(1882–1962) 		15 juni 1949 –
20 september 1949
[5] 		KVP
F.G.C.J.M. (Frans) Teulings mr.
F.G.C.J.M.
(Frans) Teulings
(1891–1966) 		20 september 1949 –
15 maart 1951 		KVP
D.U. (Dirk) Stikker mr.
D.U. (Dirk)
Stikker
(1897–1979) 		Minister Buitenlandse
Zaken 		7 augustus 1948 –
2 september 1952
[3] 		VVD
P. (Piet) Lieftinck mr.dr.
P. (Piet)
Lieftinck
(1902–1989) 		Minister Financiën 25 juni 1945 –
1 juli 1952
[6][3] 		PvdA
Th.R.J. (René) Wijers mr.
Th.R.J.
(René) Wijers
(1891–1973) 		Minister Justitie 7 augustus 1948 –
15 mei 1950
[7] 		KVP
J.H. van Maarseveen mr.
J.H. (Johan)
van Maarseveen
(1894–1951) 		15 mei 1950 –
10 juli 1950
[5] 		KVP
A.A.M. (Teun) Struycken mr.
A.A.M. (Teun)
Struycken
(1906–1977) 		10 juli 1950 –
15 maart 1951 		KVP
J.R.M. (Jan) van den Brink dr.
J.R.M. (Jan)
van den Brink
(1915–2006) 		Minister Economische
Zaken 		20 januari 1948 –
2 september 1952
[6][3] 		KVP
W.F. (Wim) Schokking mr.
W.F. (Wim)
Schokking
(1900–1960) 		Minister Oorlog 7 augustus 1948 –
16 oktober 1950
[7] 		CHU
Marine
H.L. (Hans) s' Jacob mr.
H.L. (Hans)
s' Jacob
(1906–1967) 		Oorlog 16 oktober 1950 –
15 maart 1951 		O
Marine
A.M. (Dolf) Joekes mr.dr.
A.M. (Dolf)
Joekes
(1885–1962) 		Minister Sociale Zaken 7 augustus 1948 –
15 september 1951
[3] 		PvdA
F.J.Th. (Theo) Rutten dr.
F.J.Th. (Theo)
Rutten
(1899–1980) 		Minister Onderwijs,
Kunsten en
Wetenschappen 		7 augustus 1948 –
2 september 1952
[3] 		KVP
J.R.H. (Josef) van Schaik mr.
J.R.H. (Josef)
van Schaik
(1882–1962) 		Minister Verkeer en
Waterstaat 		7 augustus 1948 –
1 november 1948
[5] 		KVP
Derk Spitzen mr.
D.G.W.
(Derk) Spitzen
(1896–1957) 		1 november 1948 –
15 maart 1951 		O
S.L. (Sicco) Mansholt S.L. (Sicco)
Mansholt
(1908–1995) 		Minister Landbouw,
Visserij en
Voedselvoorziening 		25 juni 1945 –
1 januari 1958
[6][3] 		PvdA
J. (Joris) in 't Veld mr.dr.
J. (Joris)
in 't Veld
(1895–1981) 		Minister Wederopbouw en
Volkshuisvesting 		1 maart 1948 –
2 september 1952
[6][3] 		PvdA
E.M.J.A. (Maan) Sassen mr.
E.M.J.A.
(Maan) Sassen
(1911–1995) 		Minister Overzeese
Gebiedsdelen 		7 augustus 1948 –
14 februari 1949
[7] 		KVP
J.H. van Maarseveen mr.
J.H. (Johan)
van Maarseveen
(1894–1951) 		14 februari 1949 –
27 december 1949 		KVP
Uniezaken
en Overzeese
Rijksdelen 		27 december 1949 –
15 maart 1951
Ambtsbekleder Minister / Portefeuille / Ministerie Termijn Partij
L. (Lubbertus) Götzen L. (Lubbertus)
Götzen
(1894–1979) 		Minister • Nederlands-
Indonesische
Begrotings-
technische
Zaken

(Uniezaken
en Overzeese
Rijksdelen) 		11 november 1947 –
15 maart 1951
[6] 		O
Ambtsbekleders Staatssecretaris / Portefeuille / Ministerie Termijn Partij
N.S. (Nico) Blom mr.
N.S. (Nico)
Blom
(1899–1972) 		Staatssecretaris • Nederlands-
Indonesische Unie
Politieke
Zaken

(Buitenlandse
Zaken) 		16 februari 1950 –
2 september 1952
[3] 		O
W.Ch.L. (Wim) van der Grinten mr.dr.
W.Ch.L.
(Wim) van
der Grinten
(1913–1994) 		Staatssecretaris • Publiekrechtelijke
Bedrijfs-
organisatie
• Middenstand

(Economische
Zaken) 		29 januari 1949 –
15 maart 1951 		KVP
H.C.W. (Harry) Moorman H.C.W. (Harry)
Moorman
(1899–1971) 		Staatssecretaris • Personeelsbeleid

(Marine) 		1 mei 1949 –
19 mei 1959
[3] 		KVP
• Materieel-
voorzieningen
• Personeelsbeleid

(Oorlog) 		27 november 1950 –
1 juni 1951
[3]
W.H. (Wim) Fockema Andreae mr.
W.H. (Wim)
Fockema
Andreae
(1909–1996) 		1 mei 1949 –
27 november 1950
[7] 		VVD
A.A. (Aat) van Rhijn mr.dr.
A.A. (Aat)
van Rhijn
(1892–1986) 		Staatssecretaris • Sociale
Zekerheid
• Arbeids-
omstandigheden

(Sociale Zaken) 		15 februari 1950 –
15 september 1951
[3] 		PvdA
P. (Piet) Muntendam dr.
P. (Piet)
Muntendam
(1901–1986) 		• Volksgezondheid
• Ouderenbeleid
• Gehandicapten-
beleid
• Medische Ethiek

(Sociale Zaken) 		1 april 1950 –
15 september 1951
[3] 		PvdA
J.M.L.Th. (Jo) Cals mr.
J.M.L.Th.
(Jo) Cals
(1914–1971) 		Staatssecretaris • Volks-
ontwikkeling
• Jeugdbeleid
• Cultuurbeleid
• Kunstbeleid
• Mediabeleid
• Sport
• Natuurbehoud

(Onderwijs,
Kunsten en
Wetenschappen) 		15 maart 1950 –
2 september 1952
[3] 		KVP
Bron: Kabinet-Drees-Van Schaik Rijksoverheid.nl

Kabinetsformatie

Reden ontslagaanvraag

Zie Kabinetscrisis over het Nieuw-Guineabeleid voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De fractie van de VVD in de Tweede Kamer stemde op 24 januari 1951 tijdens het debat over de Nieuw-Guineaconferentie voor de motie van afkeuring, die was ingediend door fractievoorzitter Oud. Hoewel de motie verworpen werd, bood de minister van Buitenlandse Zaken, Stikker (VVD), op 25 januari 1951 zijn ontslag aan en stelden de andere ministers hun portefeuilles ter beschikking.

Noemenswaardigheden

Zie ook



Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp

Overgenomen van "https://wiki-raamsdonk.nl/index.php?title=Kabinet-Drees-Van_Schaik&oldid=129030"