Ui (bouwkunst)
Een ui (ook wel: peer of appel) is een spits toelopende, bolvormige bekroning van een toren, veelal een kerktoren.
De ui kan opengewerkt zijn of gesloten en bekleed met dakbedekking (bijvoorbeeld met leisteen of hout). Boven op de ui staat vaak een kruis of een windhaan. Veel beroemde uienkoepels zijn te vinden in Rusland, waar zij het meest voorkomen in de traditionele kerkgebouwen (Russisch: луковичная глава, loekovitsjnaja glava, letterlijk uienhoofd); deze bouw komt ook voor in Oost-Europa en het Midden-Oosten.
In Noord-Nederland zijn ook uivormige bekroningen te zien op de torens van staten en borgen.
België
In België zijn voorbeelden te vinden in:
- Antwerpen: Onze-Lieve-Vrouwekathedraal
- Chevetogne (provincie Namen): klooster
- Hoogstraten (provincie Antwerpen): Sint-Katharinakerk
- Lierneux (provincie Luik): Sint-Andreaskerk
Luxemburg
In Luxemburg zijn voorbeelden te vinden in:
- Hachiville (Clervaux): Sint-Martinuskerk
- Troisvierges (Clervaux): Sint-Andreaskerk
Nederland
In Nederland zijn voorbeelden te vinden in:
- Amersfoort (Utrecht): Constantinianum
- Barneveld (Gelderland): Oude kerk
- Chaam (Noord-Brabant): Antonius Abtkerk
- Deinum (Friesland): Sint Janskerk
- Dwingeloo (Drenthe): Sint-Nicolaaskerk
- Haarlem (Noord-Holland): Grote of Sint-Bavokerk
- Houthem (Limburg): Sint-Martinuskerk
- Kerkrade (Limburg): Sint-Jozefkerk
- Leende (Noord-Brabant): Sint-Petrus'-Bandenkerk
- Maastricht (Limburg): Sint-Lambertuskerk (uivormige koepel)
- Noordwolde (Groningen): Kerk van Noordwolde
- Oostvoorne (Zuid-Holland): Hervormde kerk
- Spaubeek (Limburg): Onze-Lieve-Vrouw-Sterre-der-Zeekapel
- Venlo (Limburg): Sint-Martinusbasiliek
- Wijlre (Limburg): Sint-Gertrudiskerk
- Vlissingen (Zeeland): Grote of Sint-Jacobskerk
- Nuth (Limburg): - Kasteel Reymersbeek
Voorbeelden van andersoortige gebouwen:
- Bergen op Zoom (noord-Brabant): Markiezenhof
- Doorwerth - Kasteel Doorwerth
- Leeuwarden (Friesland): Princessehof
- Franeker (Friesland): Martenastins
- Marssum (Friesland): Poptaslot
- Houthem: Ronald McDonald Kindervallei
- Veere - Stadhuis
Fotogalerij
-
Een ui op een toren
-
Transfiguratiekerk in Kizji
-
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen
-
De kerk van Lierneux
-
Dakruiter met opengewerkte ui van de Ceciliakapel in Hoorn
Zie ook
· 
· 
· · 
.jpg){kind=link}
