Lijst van graven van Vlaanderen
Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
De graaf van Vlaanderen regeerde over het graafschap Vlaanderen vanaf de 9e eeuw. Vroege graven zoals Arnulf I de Grote werden soms markgraaf genoemd. Deze alternatieve titel werd niet meer gebruikt vanaf de 12e eeuw.
Soeverein graaf van Vlaanderen
Onderstaande tabel is een lijst van graven uit het huis Vlaanderen. Het graafschap Vlaanderen werd gevormd doordat Boudewijn I een huwelijksovereenkomst kon sluiten met Judith van West-Francië, het eerste kind van de Franse monarch Karel de Kale. Karel de Kale was daar geen voorstander van maar door bemiddeling van de paus kwam het huwelijk tot stand. Boudewijn kreeg het bestuur over de pagus Flandrensis, het gebied rond Torhout, Gistel, Oudenburg en Brugge. In tegenstelling tot de rest van het grondgebied dat het huidige Europa vormt, dat in handen was van Duitse heersers, was het graafschap Vlaanderen in handen van de Franse koning. Het graafschap Vlaanderen omvatte tussen 1200 en 1400 West-, Oost-, Zeeuws- en Frans-Vlaanderen en was politiek, economisch en cultureel het machtigste gebied in de Lage Landen.[1]
Huis Vlaanderen (862-1119)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  |
Boudewijn I met de IJzeren Arm (ca. 840 – 2 januari 879) |
862 | 2 januari 879 |
|
Hij schaakte Judith van West-Francië de oudste dochter van Karel de Kale. Als onderdeel van de verzoening met de Franse koning - met steun van Judiths broer Lodewijk de Stamelaar - werd Boudewijn aangesteld tot graaf van de Vlaanderengouw. |
| 2 |  |
Boudewijn II de Kale (ca. 865 – 10 september 918) |
2 januari 879 | 10 september 918 |
|
Zoon van zijn voorganger en Judith van West-Francië. Via zijn moeder had hij de kaalheid van zijn grootvader Karel de Kale geërfd. |
| 3 |  |
Arnulf I de Grote (ca. 889 – 27 maart 965) |
10 september 918 | 27 maart 965 |
|
Zoon van zijn voorganger en Elftrude van Wessex. Toen zijn broer Adalolf stierf, eigende hij zich diens erfdeel (Boulogne en Terwaan) toe. |
| 4 |  |
Boudewijn III (ca. 940 - 1 november 962) |
958 | 1 november 962 | Medegraaf van Vlaanderen | Zoon van Arnulf de Grote en Aleidis van Vermandois. Hij regeerde samen met zijn vader tijdens diens laatste levensjaren. |
| 5 |  |
Arnulf II de Jonge (ca. 960 – 30 maart 988) |
27 maart 965 | 30 maart 988 |
|
Zoon van Boudewijn III en Mathilde van Saksen. |
| 6 |  |
Boudewijn IV met de Baard (ca. 980 - 30 mei 1035) |
30 maart 988 | 30 mei 1035 |
|
Zoon van zijn voorganger en Suzanna van Italië. |
| 7 |  |
Boudewijn V de Grote (ca. 1013 – 1 september 1067) |
30 mei 1035 | 1 september 1067 |
|
Zoon van zijn voorganger en Otgiva van Luxemburg. |
| 8 |  |
Boudewijn VI van Hasnon (ca. 1030 – 17 juli 1070) |
1 september 1067 | 17 juli 1070 |
|
Zoon van zijn voorganger en Adela van Mesen. |
| 9 |  |
Arnulf III de Ongelukkige (ca. 1055 – 20 februari 1071) |
17 juli 1070 | 20 februari 1071 |
|
Zoon van zijn voorganger en Richilde van Henegouwen. Hij kwam in conflict met zijn oom Robrecht en sneuvelde in de strijd. |
| 10 |  |
Robrecht I de Fries (ca. 1029/32 – 13 oktober 1093) |
20 februari 1071 | 13 oktober 1093 |
|
Zoon van Boudewijn de Grote en dus oom van zijn voorganger. Zijn bijnaam de Fries ontleent hij aan zijn huwelijk met de weduwe van graaf Floris I van Holland. |
| 11 |  |
Robrecht II van Jeruzalem (ca. 1065 – 1/2 oktober 1111) |
13 oktober 1093 | 1/2 oktober 1111 |
|
Zoon van zijn voorganger en Geertruida van Saksen. Hij nam deel aan de Eerste Kruistocht. |
| 12 |  |
Boudewijn VII Hapkin (1093 – 17 juni 1119) |
1/2 oktober 1111 | 17 juni 1119 |
|
Zoon van zijn voorganger en Clementia van Bourgondië. Hij stierf kinderloos. |
Huis Estridsen (1119-1127)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 13 |  |
Karel I de Goede (ca. 1080/86 – 2 maart 1127) |
17 juni 1119 | 2 maart 1127 |
|
Zoon van koning Knoet IV van Denemarken en Adela van Vlaanderen, zelf een dochter van Robrecht I de Fries. Hij stierf kinderloos. |
Huis Normandië (1127-1128)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 14 |  |
Willem Clito (25 oktober 1102 – 28 juli 1128) |
23 maart 1127 | 28 juli 1128 |
|
Kleinzoon van Mathilde van Vlaanderen en Willem de Veroveraar. Nadat Karel de Goede zonder erfopvolgers overleed, gebruikte de Franse koning Lodewijk VI zijn recht om over de opvolging te beslissen en Willem tot graaf te benoemen. Hij stierf kinderloos. |
Huis Elzas (1128-1194)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 15 |  |
Diederik van de Elzas (ca. 1100 – 4 januari 1168) |
28 juli 1128 | 4 januari 1168 |
|
Zoon van Gertrudis van Vlaanderen, zelf een dochter van Robrecht I. Nadat Karel de Goede overleed brak er een strijd los tussen Willem Clito en Diederik van de Elzas. Zij waren namelijk beiden verwant aan het huis Vlaanderen via de vrouwelijke lijn. Diederik overwon dankzij de steun van de Vlaamse steden. |
| 16 |  |
Filips I van de Elzas (1142 – 1 juni 1191) |
4 januari 1168 | 1 juni 1191 |
|
Zoon, getrouwd met Elisabeth van Vermandois. Hij schonk als huwelijksgeschenk Artesië aan zijn nicht Isabella van Henegouwen en koning Filips II van Frankrijk. 2e huwelijk met Mathilde van Portugal. Hij was de eerste graaf die de leeuw als wapenteken gebruikte. |
| 17 |  |
Margaretha I van de Elzas (1145 – 15 november 1194) |
1 juni 1191 | 15 november 1194 |
|
Zuster, dochter van Diederik, gehuwd met Boudewijn V van Henegouwen, die zich voortaan Boudewijn VIII van Vlaanderen noemt. |
Huis Vlaanderen (1194-1278)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 18 |  |
Boudewijn IX van Constantinopel (juli 1171 - april 1205) |
15 november 1194 | april 1205 |
|
Zoon van Margaretha van de Elzas en Boudewijn V van Henegouwen. Zijn vader was een achterachterkleinzoon van Boudewijn VI. |
| 19 |  |
Johanna van Constantinopel (1194/1200 – 5 december 1244) |
april 1205 | 5 december 1244 |
|
Dochter, had als regent Filips I van Namen tot 1212. Haar dood leidde tot de Vlaams-Henegouwse Successieoorlog (1244–1254). |
| 20 |  |
Margaretha II van Constantinopel (ca. 2 juni 1202 – 10 februari 1280) |
5 december 1244 | 29 december 1278 |
|
Zuster, dochter van Boudewijn IX. In 1278 deed ze troonsafstand ten gunste van haar zoon Gwijde. |
Huis Dampierre (1278-1405)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 21 |  |
Gwijde van Dampierre (ca. 1226 – 7 maart 1305) |
29 december 1278 | 7 maart 1305 |
|
Tweede zoon, hertrouwd met Isabella van Luxemburg, kocht Namen van zijn schoonvader. |
| 22 |  |
Robrecht III van Béthune (1249 – 17 september 1322) |
7 maart 1305 | 17 september 1322 |
|
Zoon, hertrouwd met Yolande van Bourgondië, gravin van Nevers. |
| 23 |  |
Lodewijk I van Nevers (1304 – 26 augustus 1346) |
17 september 1322 | 26 augustus 1346 |
|
Kleinzoon van Robrecht III, erft Rethel van zijn moeder Johanna van Rethel. |
| 24 |  |
Lodewijk II van Male (25 oktober 1330 – 30 januari 1384) |
26 augustus 1346 | 30 januari 1384 |
|
Zoon, erft Bourgondië en Artesië van zijn moeder Margaretha van Frankrijk. |
| 25 |  |
Margaretha III van Male (13 april 1350 - 16/21 maart 1405) |
30 januari 1384 | 16/21 maart 1405 |
|
Dochter, huwde eerst met Filips van Rouvres en nadien met Filips van Bourgondië (de Stoute). |
Vlaanderen onderdeel van de personele unie
Tijdens de Bourgondische tijd en onder de Habsburgse Nederlanden maakte het graafschap Vlaanderen deel uit van een personele unie van zelfstandige landsheerlijkheden.
| GRAAF | PERIODE | Opmerkingen: |
| 1404 - 1482 | HUIS VALOIS-BOURGONDIË | |
| Jan zonder Vrees | 1404 - 1419 | |
| Filips de Goede | 1419 - 1467 | |
| Karel de Stoute | 1467 - 1477 | |
| Maria van Bourgondië + Maximiliaan I van Oostenrijk |
1477 - 1482 | |
| 1482 - 1740 | HUIS HABSBURG | |
| Filips I de Schone | 1482 - 1506 | 1482-1492: regent Maximiliaan I van Oostenrijk |
| Karel V Keizer Karel | 1506 - 1555 | 1506-1515: regent Maximiliaan I van Oostenrijk |
| Filips II van Spanje | 1555 - 1598 | |
| Isabella + Albrecht |
1598 - 1621 | |
| Filips IV van Spanje | 1621 - 1665 | |
| Karel II van Spanje | 1665 - 1700 | |
| Filips van Anjou | 1700 - 1711 | tijdens de Spaanse Successieoorlog: 1701 - 1714 |
| Karel VI | 1711 - 1740 | |
| 1740 - 1795 | HUIS HABSBURG-LOTHARINGEN | |
| Frans I | 1740 - 1765 | Frans regeerde namens zijn echtgenote Maria Theresia de eigenlijke erfgename van Karel VI |
| Jozef II | 1765 - 1790 | |
| Leopold II | 1790 - 1792 | |
| Frans II | 1792 - 1795 |
Huis Valois-Bourgondië (1405-1482)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 26 |  |
Jan zonder Vrees (28 mei 1371 – 10 september 1419) .svg){kind=small} |
16/21 maart 1405 | 10 september 1419 |
|
Zoon van zijn voorgangster en Filips de Stoute, de hertog van Bourgondië. |
| 27 |  |
Filips (II) de Goede (31 juli 1396 – 15 juni 1467) →  |
10 september 1419 | 15 juni 1467 |
|
Zoon van zijn voorganger en Margaretha van Beieren. Koopt Namen van Jan III van Namen, erft Brabant van zijn kinderloze neef Filips van Saint-Pol, verovert Henegouwen, Holland en Zeeland op zijn nicht Jacoba van Beieren, koopt Luxemburg van Elisabeth van Görlitz |
| 28 |  |
Karel (II) de Stoute (10 november 1433 – 5 januari 1477) |
15 juni 1467 | 5 januari 1477 |
|
Zoon van zijn voorganger en Isabella van Portugal. |
| 29 |  |
Maria van Bourgondië (13 februari 1457 – 27 maart 1482) |
5 januari 1477 | 27 maart 1482 |
|
Dochter van haar voorganger en Isabella van Bourbon. |
Huis Habsburg (1482-1700)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 30 |  |
Filips (III) de Schone (22 juni 1478 - 25 september 1506)  |
27 maart 1482 | 25 september 1506 |
|
Zoon van zijn voorgangster en Maximiliaan van Oostenrijk, keizer van het Heilige Roomse Rijk. |
| 31 |  |
Karel (III), keizer Karel V (24 februari 1500 – 21 september 1558) .svg){kind=small} |
25 september 1506 | 21 september 1558 |
|
Zoon van zijn voorganger en Johanna van Castilië. |
| 32 | .jpg) |
Filips (IV) van Spanje (21 mei 1527 - 13 september 1598) .svg){kind=small} |
21 september 1558 | 6 mei 1598 |
|
Zoon van zijn voorganger en Isabella van Portugal. |
| 33 |  |
Isabella van Spanje (12 augustus 1566 – 1 december 1633)  |
6 mei 1598 | 13 juli 1621 | Heerseres over de Zeventien Provinciën | Dochter van haar voorganger en diens derde vrouw Elisabeth van Valois. |
| 34 |  |
Filips (V) van Spanje (8 april 1605 – 17 september 1665) |
13 juli 1621 | 17 september 1665 |
|
Zoon van koning Filips III van Spanje, zelf zoon van koning Filips II (IV van Vlaanderen), en van Margaretha van Oostenrijk. |
| 35 |  |
Karel (IV) van Spanje (6 november 1661 – 1 november 1700) |
17 september 1665 | 1 november 1700 |
|
Zoon van zijn voorganger en Maria Anna van Oostenrijk. |
Huis Bourbon (1700-1713)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 36 |  |
Filips (VI) van Anjou (19 december 1683 – 9 juli 1746) .svg){kind=small} |
1 november 1700 | 11 april 1713 |
|
Kleinzoon van de Franse koning Lodewijk XIV en Maria Theresia van Spanje. Hij werd door zijn voorganger als erfgenaam aangesteld. |
Huis Habsburg (1713-1780)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 37 |  |
Karel (V), keizer Karel VI (1 oktober 1685 – 20 oktober 1740)  |
11 april 1713 | 20 oktober 1740 |
|
Kleinzoon van keizer Ferdinand III en Maria Anna van Spanje. Hij volgde zijn voorganger op na de Vrede van Utrecht (1713). |
| 38 |  |
Maria Theresia (13 mei 1717 – 29 november 1780) .svg){kind=small} |
20 oktober 1740 | 29 november 1780 |
|
Dochter van haar voorganger en Elisabeth Christine van Brunswijk-Wolfenbüttel. |
Huis Habsburg-Lotharingen (1780-1797)
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 39 | _Joseph_II_als_Mitregent_seiner_Mutter.jpg) |
Jozef (13 maart 1741 - 20 februari 1790)  |
29 november 1780 | 20 februari 1790 |
|
Zoon van zijn voorgangster en keizer Frans I Stefan. |
| 40 |  |
Leopold (5 mei 1747 – 1 maart 1792)  |
20 februari 1790 | 1 maart 1792 |
|
Jongere broer van zijn voorganger. |
| 41 |  |
Frans (12 februari 1768 – 2 maart 1835)  |
1 maart 1792 | 17 oktober 1797 |
|
Zoon van zijn voorganger en Marie Louise van Spanje. Met de Vrede van Campo Formio (1797) stond hij de Zuidelijke Nederlanden af aan de Franse Republiek, die de landen eind 1795 had bezet. |
In 1795 werd het graafschap Vlaanderen geannexeerd door Frankrijk en werd het graafschap opgeheven.
Van 1815 tot de Belgische Revolutie in 1830 hoorde het grondgebied bij het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Willem I noch zijn opvolgers maakten enige aanspraak op de titel van graaf van Vlaanderen na het Verdrag van Londen uit 1839.
Dynastieke titel Graaf van Vlaanderen
Huis Saksen-Coburg-Gotha (1837-1983)
De titel van graaf van Vlaanderen werd ad personam toegekend en was niet erfelijk (Koninklijke besluiten van 1840, 1891 en 1910)[2]. Deze titel werd toegeschreven aan de tweede zoon van de koning. Bij Koninklijk Besluit van 16 oktober 2001 werd beslist de titel graaf van Vlaanderen niet langer toe te kennen.
| Nr. | Portret | Naam | Begin | Einde | Titels | Afstamming |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 42 |  |
Filips (VII) (24 maart 1837 – 17 november 1905) .svg){kind=small} |
14 december 1840 | 17 november 1905 |
|
Tweede levende zoon van koning Leopold I van België. |
| 43 |  |
Karel (VI) (10 oktober 1903 - 1 juni 1983) .svg){kind=small} → .svg){kind=small} |
31 januari 1910[3] | 1 juni 1983 |
|
Tweede zoon van koning Albert I van België. |
Huis Bourbon
De titel Graaf van Vlaanderen is een van de titels van de Spaanse Kroon. Daarom draagt ook koning Felipe VI van Spanje, deze titel.
Zie ook
- Lijst van machthebbers van de Lage Landen
- Lijst van partners van graven van Vlaanderen
- Lijst van graven van Brussel en hertogen van Brabant
Externe links
- Development of titles of the counts of Flanders in the 11th century-1467
- Development of titles of the counts of Flanders in 1467-1795
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑ Structuur en geschiedenis van het Nederlands :: Niederländische Philologie FU Berlin. neon.niederlandistik.fu-berlin.de. Gearchiveerd op 1 juni 2023. Geraadpleegd op 12 september 2023.
- ↑ (fr) Titres royaux en Belgique, Stéphane Guiot, 2001.
- ↑ Prins Regent Karel. De Belgische Monarchie. Gearchiveerd op 18 september 2016. Geraadpleegd op 15 september 2016.
