Vaderlandse Geschiedenis – Nederlandse geschiedenis

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed

Een overzicht van belangrijke momenten uit de geschiedenis van Nederland, de vaderlandse geschiedenis. Van de oudheid tot de moderne tijd en van de Tachtigjarige Oorlog tot de Gouden Eeuw. Het overzicht wordt doorlopend uitgebreid, net zolang tot wij een soort online Museum van de Vaderlandse Geschiedenis zijn.

Vaderlandse Geschiedenis – De geschiedenis van Nederland

Nederland in de Prehistorie

Het gebied van het huidige Nederland wordt al duizenden jaren door mensen bewoond. De oudste teruggevonden sporen (van neanderthalers) zijn 250.000 tot 350.000 jaar oud. Bij opgravingen stuiten archeologen nog altijd op voorwerpen die getuigen van de aanwezigheid van vroege bewoners, zoals vuistbijlen, grafgiften, potten en sieraden.

Publicaties:

Nederland in de oudheid

De tijd van de Germanen, Bataven en Cannenefaten, de Vikingen, de komst van de Romeinen en de volksverhuizingen.

Publicaties:

Nederland in de Middeleeuwen

Traditioneel wordt met de Middeleeuwen de periode tussen de val van het West-Romeinse Rijk in de vijfde eeuw en ontdekking van Amerika in (1492) bedoeld. De Middeleeuwen zelf worden onderverdeeld in de vroege, hoge en late middeleeuwen.

Publikaties Belangrijke personen
Heilige Roomse Rijk (962-1806) – Samenvatting Bonifatius
Slag bij Ane (1227) Willibrord
Slag bij Warns (1345) Geert Grote
Dorestad – Een eeuwenoud handelscentrum Jacob van Maerlant
Jan van Schaffelaar en zijn sprong van de toren Jacob van Artevelde
In Den Haag daar woont een graaf Koning Radbod
De Grote Ontginning (1000-1300) Graaf Albrecht van Beieren
Guldensporenslag (1302) Graaf Dirk III
Hofstelsel en leenstelsel: wat is het verschil? Graaf Willem V
De Hanze (ca. 1350-1450) – Handelsverbond uit de Middeleeuwen Graaf Floris V
Blijde Inkomst (3 januari 1356) Gravin Margaretha van Beieren
Spiegel Historiael, 1325-1335 Priester Hendrik
Stichtse Landbrief (1375) Bernlef
De moord op Karel de Goede (1127) Karel de Grote
Sint Elisabethsvloed (1421) Jeanne d’Arc
Nederland van 400-700: ‘Gouden Middeleeuwen’
Mirakel van Amsterdam (1345)
Zoen van Delft (1428)
Tongzonden in de Middeleeuwen
De Kinderkruistochten (1212)
Begijnen, de dochters van Christus
Stapelmarkt en stapelplaats
Nederlandse eenwording onder Bourgondiërs
Middeleeuwse postbodes: meer dan enkel briefdragers
Getijdenboeken, middeleeuwse devotie ten top
Slag bij Poitiers
Tapijt van Bayeux
Het Roelandslied
Hoe christendom en islam de macht verdeelden
Middeleeuwse misère: pest, invasies en hongersnoden
‘Naar Canossa gaan’
‘Middeleeuwse dictators’
Middeleeuwse horror
Zelfmoord in de middeleeuwen: een grote schande

Tachtigjarige Oorlog (1568-1648)

Tijdens deze oorlog kwamen de Nederlanden, onder leiding van Willem van Oranje, in opstand tegen het Spaanse Rijk onder koning Filips II. De oorlog leidde tot het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Publicaties Belangrijke personen



De Pragmatieke Sanctie (1549) Willem van Oranje
‘Willem van Oranje was militair wel degelijk zeer ervaren’ Filips II
Verbond der Edelen (1565) Maurits van Oranje
De Beeldenstorm (1566) Stadhouder Frederik Hendrik
Slag bij Heiligerlee (1568) Hertog van Alva
Onthoofding van Egmont en Horne (1568) Margaretha van Parma
Leidens Ontzet (1574) Hertog van Parma (Alexander Farnese)
Slag op de Zuiderzee (1573) Kardinaal Granvelle
Spaanse Furie (Antwerpen, 1576) Hugo de Groot
Pacificatie van Gent (1576) Cristóbal de Mondragón
De Unie van Atrecht (1579) Piet Hein
De Unie van Utrecht (1579) Franciscus Gomarus
Het Turfschip van Breda (1590) Jacobus Arminius
Slag bij Nieuwpoort (1600)


Twaalfjarig Bestand (1609)


Scherpe Resolutie (1617)


Plakkaat van Verlatinghe


Executie van Johan van Oldenbarnevelt


Guido de Brès en de Geloofsbelijdenis


Het Wilhelmus – Het verhaal van ons volkslied


Synode van Dordrecht (1618-1619)


Statenvertaling / Statenbijbel (1637)


Het Eeuwig Edict (1667)


Eerste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1672)


Het Wilhelmus


De Spaanse Inquisitie


Filips II en de strijd om de macht in Europa


De Raad van Beroerten (De Bloedraad)


Het Bloedbad van Naarden


Alteratie van Amsterdam (26 mei 1578)


De rekkelijken en de preciezen


Vrede van Münster (1648)


Gouden Eeuw

De Gouden Eeuw duurde van 1588 tot 1702 en valt daarmee grotendeels samen met de zeventiende eeuw. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden maakte een periode van bloei door, in de handel, wetenschap en kunsten. In deze eeuw werd ook de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) opgericht.

Publicaties Kopstukken van de Gouden Eeuw
Zo groeide Amsterdam in de Gouden Eeuw Michiel de Ruyter
Stadhouders in de Nederlanden Maarten Tromp
Het ‘grote verhaal’ van de VOC Prins Maurits
Synode van Dordrecht Frederik Hendrik
Oranjezaal Arminius & Gomarus
Gewone Hollanders in de Gouden Eeuw Antoni van Leeuwenhoek
1666: twee vergeten rampen bij Vlieland Johan van Oldenbarnevelt
Tocht naar Chatham Koning-stadhouder Willem III
Verdrag van Breda (1667) Joost van den Vondel
Oostzeehandel: de moedernegotie van de Republiek Gebroeders de Witt
Wiet en lange haren in de Gouden Eeuw
Zeeslagen in de Gouden Eeuw
Akte van Seclusie (1654)
De Delftse donderslag (1654)
De Nederlanden: Eenheid in verscheidenheid
Windbelasting in de Gouden Eeuw
Moord Johan de Witt einde Gouden Eeuw?
Animatie: Groei Amsterdam in de Gouden Eeuw
Bommen Berend en het Gronings Ontzet (1672)
1672 – Rampjaar voor de Nederlandse Republiek
De vier Engels-Nederlandse Oorlogen

Kunstenaars:

18e eeuw

De achttiende eeuw was onder meer de eeuw waarin de onafhankelijkheid van de Republiek der Zeven Provinciën verloren ging. Nederland werd de Bataafse Republiek, een vazalstaat van Frankrijk. In de achttiende eeuw laaide ook de strijd tussen de patriotten en prinsgezinden op.

Publicaties:

Moderne tijd (19e – 20e eeuw)

De verlichting en industrialisatie kunnen beschouwd worden als de motoren achter de Moderne Tijd, die traditioneel begint rond 1800. De rol van religie werd in deze periode teruggedrongen (secularisatie) en er kwam meer ruimte voor de ratio. Snelle communicatiemiddelen deden hun intrede en processen van democratisering en individualisering kwamen op gang.

Belangrijke personen:

Publicaties:

Eerste Wereldoorlog

Nederland was neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar dat betekende uiteraard niet dat de oorlog onopgemerkt aan ons voorbij ging. Het bewaken van de neutraliteit was sowieso een klus op zich. Ook door de grote toestroom aan vluchtelingen merkten de Nederlanders dat even verderop een verschrikkelijke oorlog werd gevoerd.

Belangrijke personen:

Publicaties:

Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de nazi’s het in Nederland voor het zeggen. En in Nederlands-Indië zaaiden de Japanners dood en verderf.

Publicaties Belangrijke personen



Mei 1940 – Dag voor dag Anton Mussert
Bombardement op Rotterdam Anne Frank
De Jodenster Arthur Seyss-Inquart
De Hongerwinter (1944-45) Koningin Wilhelmina
Concentratiekampen in Nederland Meinoud Rost van Tonningen
Dolle Dinsdag Heinrich Boere
Slag om Arnhem Herbertus Bikker
Mein Kampf – Het verboden boek van Adolf Hitler Adolf Hitler
Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) Klaas-Carel Faber
Nederlandse politie in de Tweede Wereldoorlog ‘Boy’ Ecury
Jodenvervolging George Maduro
De Birma-spoorlijn Marinus van der Lubbe
Radio Oranje Joseph Goebbels
Nationaal-socialistische propaganda Jozef Stalin
Hakenkruis Hirohito
Auschwitz Benito Mussolini
Kamp Westerbork Winston Churchill
Nationaal Monument op de Dam


De Waalsdorpervlakte


Atoombom op Hiroshima en Nagasaki


Koude Oorlog (1945-1991)

Een periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische wereld in de tweede helft van de twintigste eeuw.

Publicaties:



Bron digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp