Raamsdonk: verschil tussen versies

Uit Wiki Raamsdonks Historie
kGeen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox plaats in Nederland
| naam = Raamsdonk
| provincie = {{NL-vlag|Noord-Brabant}}
| gemeente = {{NL-vlag|Geertruidenberg}}
| inwoners =
| datum inwoners =
| km2 = 12,98
| lat_deg = 51
| lat_min = 41
| lat_sec = 16
| lon_deg = 4
| lon_min = 54
| lon_sec = 29
| image =
| caption =
| bestandsnaam vlag = Raamsdonk vlag.svg
| bestandsnaam wapen = Raamsdonk wapen.svg
| wapenartikel = Wapen van Raamsdonk
| woonplaatscode = 1752
}}
[[Afbeelding:Lambertuskerk (Raamsdonk) P1070314.JPG|thumb|250px|[[Lambertuskerk (Raamsdonk)|Lambertuskerk]]]]
[[Afbeelding:32280 Sint Bavokerk.jpg|thumb|250px|[[Sint-Bavokerk (Raamsdonk)|Sint-Bavokerk]]]]
[[Afbeelding:Ontmoetingscentrum P1070326.JPG|thumb|250px|Ontmoetingscentrum]]
[[Afbeelding:Raamsdonk - Luiten Ambachtstraat.jpg|thumb|250px|Boerderij met ingezwenkte lijstgevel aan de Luiten Ambachtstraat]]


Raamsdonk is tot 1996 een gemeente in [[Noord-Brabant|Noord-Brabant]], gelegen in [[De_Langstraat|de Langstraat]] aan de [[Bergse_Maas|Bergse Maas]], omvattende [[Raamsdonksveer|Raamsdonksveer]], het [[Dorp_Raamsdonk|dorp Raamsdonk]] en het gehucht [[Keizersveer|Keizersveer]] (ged.).
'''Raamsdonk''' (of: '''Raamsdonk-Dorp''', Raamsdonks: Rammesdoenk) is een dorp in de gemeente [[Geertruidenberg (gemeente)|Geertruidenberg]]. Het is het meest westelijk gelegen dorp van [[De Langstraat]]. Oorspronkelijk vormde Raamsdonk, samen met de kernen [[Raamsdonksveer]] en [[Keizersveer]], de gemeente Raamsdonk. In [[1997]] werd deze gemeente bij de gemeente [[Geertruidenberg (gemeente)|Geertruidenberg]] gevoegd. Het aantal inwoners van Raamsdonk bedraagt ongeveer {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|1752}} ({{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Year}}). De meerderheid van de inwoners is [[Katholicisme|katholiek]], naast een [[Protestantisme|protestantse]] minderheid.


Raamsdonk maakt deel uit van het Stadsgewest Breda, telt in 1985 12.744 inwoners en is 2273 ha groot. Ze grenst aan de gemeenten Geertruidenberg, Dussen, Waspik, ’s-Gravenmoer, Oosterhout en Made en Drimmelen.
== Ligging en nabijgelegen kernen ==
Raamsdonk ligt tussen [[Raamsdonksveer]] en [[Waspik]]. Andere nabijgelegen kernen zijn [['s Gravenmoer]] en [[Hank (Altena)|Hank]]. De dichtstbijzijnde grote steden zijn [[Oosterhout (Noord-Brabant)|Oosterhout]] en [[Breda (hoofdbetekenis)|Breda]].


[[File:Wapen-Raamsdonk-01.png|thumb|left|400px|Het wapen van Raamsdonk was ongeveer 180 jaar in gebruik door de voormalige Noord-Brabantse gemeente Raamsdonk. Het gebruik duurde van 16 juli 1817 tot 1997, dat jaar ging de gemeente op in de gemeente Geertruidenberg. Het wapen is in vergelijkbare vorm sinds de 14e-eeuw al in gebruik. Jan van Raemsdonc voerde al een dergelijk wapen. Waarom Van Raemsdonc voor dit symbool, een zwart schild met daarop twee zilveren handschoenen, gekozen heeft is onbekend. In de 17e eeuw, en daaropvolgende tijd, werd het wapen ook als heerlijkheidswapen gevoerd. In 1751 is er een zegel gebruikt waarop het wapen gekroond werd door een vijfbladige kroon.]][[Wapen|Wapen]]: In zwart twee paalsgewijs geplaatste handschoenen van zilver. Het schild gedekt door een gouden kroon van 15 paarlen.<ref>Nederlandse Gemeentewapens: http://www.ngw.nl/heraldrywiki/index.php?title=Raamsdonk</ref> (1817). Geschiedenis'. In de 13<sup>e</sup> en 14<sup>e</sup> eeuw is er sprake van de [[Ambachtsheerlijkheid|ambachtsheerlijkheid]] Raamsdonk, waarvan zeker in 1374 en in 1377 [[Willem_van_Raemsdonc|Willem van Raemsdonc]] ambachtsheer was. In de 14de eeuw wordt ook een [[Jan_van_Raamsdonk|Jan van Raamsdonk]] genoemd, die een charter bekrachtigde met een zegel, waarin het wapen met twee paalsgewijs geplaatste handschoenen voorkomt. Raamsdonk bleef ook in de 17<sup>e</sup> en 18<sup>e</sup> eeuw een eigen [[Heerlijkheid|heerlijkheid]]. Reeds vóór 1300 werd het een eigen Rooms Katholieke parochie, die aan de [[H._Lambertus|H. Lambertus]], later aan de [[H._Bavo|H. Bavo]] was toegewijd. Omstreeks 1273 zou de grondheer de rechten hebben overgedragen aan de bisschop van Luik. Er is wel vermoed, dat het bedehuis in Raamsdonk in de 8<sup>e</sup> of 9<sup>e</sup> eeuw zou zijn gesticht, maar zekerheid daarover bestaat er niet.
== Toponymie ==
Raamsdonk (als Dunc) werd in [[1253]] voor het eerst genoemd als ''Ramesdunc'' en in [[1330]] als ''Raemsdonc''. Een 'dunc' of '[[donk (landvorm)|donk]]' is een zanderige heuvel in een moerassig gebied. Het voorvoegsel 'raams' duidt mogelijk op de aanwezigheid van een bepaald soort plant, [[daslook]]. Het kan echter ook een persoonsnaam zijn.


[[File:Raamsdonk vlag.png|thumb|right|150px|Raamsdonk vlag.png]][[Vlag_van_Raamsdonk|Vlag]]: De vlag van Raamsdonk werd op 6 september 1963 bij raadsbesluit vastgesteld als de gemeentelijke vlag van de gemeente Raamsdonk.<br/> <br/> Raamsdonk werd ook getroffen door de [[Sint-Elisabethsvloed|St. Elisabethsvloed]] van 1421, waardoor vele huizen, die rondom de kerk stonden verloren zijn gegaan. Of de kerk behouden bleef, is niet bekend; in elk geval bleef de toren, die uit omstreeks 1300 stamt, staan. In de tijd van de hervorming, reeds in 1609, vielen vele inwoners van Raamsdonk van het katholieke geloof af. Van degenen, die katholiek bleven, verhuisden er velen. Het aantal katholieken nam later weer toe, maar zij moesten het zonder kerk, die in hervormde handen was overgegaan en zou blijven, stellen, en eveneens zonder pastoor.<br/> <br/> Zij waren toen veelal aangewezen op de omligende parochies, maar veelal maakte men gebruik van de parochie [[Waspik|Waspik]], tot in het jaar 1787. Met toestemming van de Staten van Holland mochten zij een [[Schuurkerk|schuurkerk]] bouwen. Er werd toen ook weer een pastoor benoemd. Korte tijd laten is ook grond aangekocht voor een eigen begraafplaats.<br/> <br/> De toren van de [[Lambertuskerk|Lambertuskerk]] werd tijdens een zwaar onweer van 27 op 28 juli 1716 door de bliksem getroffen. Tijdens het herstel van de schade in 1717 werd de kerk wederom gedeeltelijk vernield door storm en water. De spits van de in aanbouw zijnde toren en het dak moesten het toen ontgelden. Nog twee keer zou de kerk door een ramp worden getroffen. In 1788 brak er een brand uit en in 1878 viel door blikseminslag de spits brandend in het schip van de kerk. Het gebouw brandde uit; alleen de muren bleven staan.<br/> <br/> De oude kerk werd echter weer opgebouwd. Het schip van de kerk dateert van ca 1500, heeft drie beuken onder een zadeldak; het dwarspand is eveneens 15<sup>e</sup>-eeuws. De uit 1300 stammende toren werd bij latere restauratie van een lage vierzijdige afdekking voorzien.<br/> <br/> De ambachtsheerlijkheid was het laatst in het bezit van [[Simon_van_Son|Simon van Son]]. In 1726 werd voor zijn vrouw in de oosthoek van de oude kerk een grafkelder gemaakt. De ambachtsheren en hun familie waren of werden opnieuw katholiek; de parochie Raamsdonk bezit namelijk een gedreven koperen bolkroontje, tweemaal zeslichts, met het opschrift: [[Adriana_van_Son|Adriana van Son]] 1792.<br/> <br/> De ambachtsheerlijkheid bleef tot 1815 tot Holland behoren. Het kerkdorp Raamsdonk behield een landelijk karakter; Raamsdonksveer werd meer het handels- en industriecentrum, met scheepswerven, manden- en hoepelmakerijen, rietmattenvlechterijen, maar daarin kwam wel enige verandering. Raamsdonksveer dankt zijn naam aan een veerpont over [[De_Donge|de Donge]], het riviertje tussen Raamsdonk en Geertruidenberg. In 1843 werd het een afzonderlijke parochie met een eenvoudig dorpskerkje. Reeds in 1863 bouwde architect Weberin Raamsdonksveer een grote driebeukige kerk, die op het einde van de 19de eeuw door Jos Cuypers werd vergroot en verfraaid.<br/> <br/> In okt. 1944 werd deze kerk door de Duitsers verwoest. Raamsdonksveer kreeg een nieuwe kerk met ramen van Laudy. Er kwam ook een streekziekenhuis, Dongemond, het vroegere [[St._Theresia-ziekenhuis|St. Theresia ziekenhuis]], dat samen moest gaan met Oosterhout. In [[Keizersveer|Keizersveer]], genoemd naar keizer Napoleon, die voor de veerpont zou hebben gezorgd, kwam een [[Pontonnierskazerne|pontonnierskazerne]] van de Genie aan de Bergse Maas. Keizersveer kwam op de plaats waar het [[Oude_Maasje|Oude Maasje]] de grote weg van Breda naar Gorinchem de A27 onderbrak.<br/> <br/> De weg werd in opdracht van [[Napoleon|Napoleon]] ontworpen en grotendeels ook uitgevoerd. Aan de Brabantse kant werden toen Russische krijgsgevangenen ingezet. In plaats van het veer kwam er in 1931 een brug over de Bergse Maas. Deze werd in de Tweede Wereldoorlog twee keer opgeblazen maar nadien weer hersteld. In december 1978 kwam de nieuwe verkeersbrug gereed. Daarbij werd gebruik gemaakt van oude delen van de Moerdijkbrug, die vervangen was. Keizersveer werd de naam van de legeringsplaats van de Genie en de naam van de buurtschap op de grens van de gemeenten Dussen en Raamsdonk.<br/> <br/> [[Onderwijs_in_Raamsdonk|Onderwijs]]: zes scholen voor basisonderwijs in Raamsdonksveer; een basisschool in Raamsdonk; twee mavo’s in Raamsdonksveer en een atheneum en havo in Raamsdonksveer, alsmede een school voor l.h.n.o.<br/> <br/> Sport en ontspanning: Jachthaven en watersportcentrum Hermenzeil; zwembad [[De_Ganzewiel|De Ganzewiel]]; sportvelden, tennisvereniging Raamsdonksveer, voetbalvereniging met velden en clubhuis; gymnastiekzalen; nationaal automobielmuseum. Monumenten: Hervormde kerk met toren uit ca 1300; koor en dwarspand eind 15de-eeuws in Raamsdonk, terzijde van het dorp gelegen; in de oudste straten verschillende fraaie boerenwoningen, waarvan enkele nog uit de 18de eeuw, o.m. pastorie en het [[Fransch_en_Nederduitsch_schoolhuis|Fransch en Nederduitsch schoolhuis]]. Het [[Raadhuis|raadhuis]] van de gemeente Raamsdonk stond aanvankelijk in Raamsdonkdorp en stamde uit 1760. &nbsp;
== Geschiedenis ==
Reeds lang moet Raamsdonk een kerk hebben gehad. Deze was gewijd aan [[Lambertus van Maastricht|Sint-Lambertus]], wat wijst op een hoge ouderdom en op banden met het [[Prinsbisdom Luik]]. In [[1317]] werd een gedeelte van het recht van uitoefenen van overheidsmacht in leen gegeven aan Claes van Wieldrecht, die daarmee [[ambachtsheer]] van Raamsdonk werd. Een ander deel van de parochie werd eerder uitgegeven en vormde samen met een deel van de parochie van Waspik de ambachtsheerlijkheid ''Groot Waspik''. Het zuidoostelijk deel zou later de naam ''Hendrik Luiten Ambacht'' krijgen.


&nbsp;
Het dorp werd grotendeels verwoest tijdens de [[Sint-Elisabethsvloed (1421)|Sint-Elisabethsvloed]] van [[19 november]] [[1421]] en werd daarna een paar honderd meter zuidelijker weer opgebouwd. Aldus kwam de kerk, waarvan de toren bleef behouden, buiten het dorp te staan. Toen in de [[1960-1969|jaren zestig]] de [[Rijksweg 59|Maasroute]] werd aangelegd, werd de kerk ook fysiek van het dorp afgesneden.


Bron: [[Terry_van_Erp|Terry van Erp]]
Raamsdonk behoorde sinds de [[middeleeuwen]] tot het [[Baljuwschap Zuid-Holland]]. Toen het [[Twaalfjarig Bestand]] in [[1609]] inging, kwam de kerk definitief in hervormde handen. In [[1611]] kwam de eerste predikant.
  [[Category:Historie]]
 
De katholieken kregen in [[1690]] toestemming tot het oprichten van een [[schuurkerk]], die in het Waspikse gehucht ''Benedenkerk'' stond. In [[1787]] kwam ook in Raamsdonk een schuurkerk, die aan [[Bavo van Gent|Sint-Bavo]] werd gewijd en zich in de Bergenstraat bevond. In [[1798]] eisten de katholieken echter de Sint-Lambertuskerk terug. Deze kregen ze niet, maar als schadeloosstelling werd hen een som geld betaald. De schuurkerk deed dienst tot [[1889]]. Toen werd de monumentale [[Sint-Bavokerk (Raamsdonk)|Sint-Bavokerk]], een ontwerp van architect [[Carl Weber]], ingewijd. Ze ligt midden in de huidige dorpskern.
 
In [[1722]] werd in Raamsdonk-dorp het nieuwe raadhuis gebouwd. In [[1822]] zou Raamsdonk uiteindelijk als gemeente zijn definitieve grenzen krijgen, om echter in [[1997]] bij [[Geertruidenberg (gemeente)|Geertruidenberg]] te worden gevoegd.
 
In [[1907]] werd het ''Sint-Adrianusgesticht'' ingewijd. Hier resideerden de [[Zusters van Liefde van Jezus en Maria, Moeder van Goede Bijstand|Zusters van Liefde]], die het bejaardenhuis en een aanpalende meisjesschool beheerden. Deze zusters vertrokken in [[1972]].
 
== Bezienswaardigheden ==
* De hervormde [[Lambertuskerk (Raamsdonk)|Lambertuskerk]] uit de 14e en 15e eeuw.
* De katholieke [[Sint-Bavokerk (Raamsdonk)|Sint-Bavokerk]] uit 1889, ontworpen in neo-romanogotische stijl door architect Carl Weber.
* Het ''Adrianushuis'', aan Kerkplein 5, is een voormalig klooster en gesticht door de Zusters der Liefde, vanaf [[1975]] een ontmoetingscentrum.
* Diverse historische ''boerderijen'', zoals de 18e- en 19e-eeuwse boerderijen van het Langstraatse type: Molenstraat 41-43, Bergenstraat 11-13, Schansstraat 51, Luiten Ambachtstraat 24, 32 en 51, en Lange Broekstraat 3 en 29. Verder zijn er enkele 18e-eeuwse boerderijen van het Langstraatse type met verbrede, naar de weg gekeerde achterhuizen, zoals Korte Broekstraat 3, 5 en 7.
* Een aantal monumentale woonhuizen, waaronder een aantal met [[ingezwenkte lijstgevel]].
* ''Fransch en Nederduitsch Schoolhuis'' uit [[1787]], aan de Molenstraat 37-39.
 
;Zie ook
* [[Lijst van rijksmonumenten in Raamsdonk]]
* [[Lijst van gemeentelijke monumenten in Raamsdonk]]
 
==Natuur en landschap==
Het langgerekte Raamsdonk ligt op een zandrug die uitsteekt boven het laaggelegen omliggende land dat oorspronkelijk uit veengrond bestond en waar vroeger [[turf (brandstof)|turf]] gewonnen werd. Het dorp werd door de [[Spoorlijn Lage Zwaluwe - 's-Hertogenbosch|Langstraatspoorlijn]] (thans het [[Halvezolenpad]]), doorsneden.
 
Ten zuiden van het dorp loopt de [[Donge]], en ten westen ligt een uitwateringskanaal van de Donge, waarop ook de [['s-Gravenmoerse Vaart]] uitwatert en dat in het [[Zuiderafwateringskanaal]] uitkomt. Dit mondt bij [[Keizersveer]] in het [[Oude Maasje]] uit.
 
Raamsdonk wordt vooral door landbouwgebied omringd.
 
==Verenigingen en stichtingen==
* Voetbalvereniging [[VV Raamsdonk]]
* Judovereniging Nintai
* Muziekvereniging Sint Bavo
* Stichting Raamsdonks Historie
* Boogschuttersgilde Sint Bavo
* KPJ
* Carnavalsvereniging Oké
* Carnavalsvereniging Op Zenne Kaant
* Stichting Raamsdonks Karnaval (SRK)
* Carnavalsvereniging De Taptrappers
 
==Voorzieningen==
[[Bestand:Bibliotheek P1070325.JPG|thumb|250px|Bibliotheek]]
[[Bestand:Basisschool Hoge Waai P1070328.JPG|thumb|250px|Basisschool Hoge Waai]]
* Ontmoetingscentrum Raamsdonk
* R.K. Basisschool Hoge Waai
 
==Verkeer en vervoer==
Raamsdonk is bereikbaar via de [[Rijksweg 59|A59]].
 
===Openbaar vervoer===
Raamsdonk is per openbaar vervoer van [[Arriva Personenvervoer Nederland|Arriva]] bereikbaar per bus met:
* lijn 134: Raamsdonksveer - Raamsdonk - Waspik - Sprang-Capelle - Waalwijk v.v.
* lijn 673: Dongen - 's-Gravenmoer - Waspik - Raamsdonk - Raamsdonksveer - Andel v.v. (schoolbus)
 
== Geboren ==
<!-- RANGSCHIKKING NAAR GEBOORTEJAAR -->
* Cornelis Marinus Oome (1918-1940) Dienstplichtig soldaat Ridder MWO4 klasse
*[[Frits Niessen]] (1936-2020), politicus
* [[Anne Paans]] (1944), klinisch fysicus
* [[Manon Sikkel]] (1965), psychologe, journaliste, publiciste en kinderboekenschrijfster
* [[Matthijs Brouwer]] (1980), hockeyinternational
* Alex Maas (1990), realityster
 
==Trivia==
In Raamsdonk is een groot gedeelte opgenomen van de dramaserie ''[[Wolfseinde (televisieserie)|Wolfseinde]]''.
 
==Zie ook==
* [[Lijst van burgemeesters van Raamsdonk]]
* [[Wapen van Raamsdonk]]
 
{{Appendix|2=
* Groenedijk, T. (2000). ''Nederlandse plaatsnamen''. Slingenberg Boekproducties, Hoogeveen. {{ISBN|90-76113-815}}.
* Kolman, C. et al. (1997), ''Monumenten in Nederland: Noord-Brabant'', p. 277–278. Waanders Uitgevers, Zwolle. {{ISBN|90-400-9945-6}}.
----
{{References}}
}}
{{Commonscat|Raamsdonk}}
{{Navigatie gemeente Geertruidenberg}}
{{Coor title dms|51|41|16|N|4|54|29|E|type:city_scale:12500_region:NL}}
 
[[Categorie:Geografie van Geertruidenberg| ]]
[[Categorie:Plaats in Noord-Brabant]]
[[Categorie:Voormalige gemeente in Noord-Brabant]]

Versie van 4 jan 2023 19:31

Raamsdonk
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Raamsdonk (Noord-Brabant)
Raamsdonk
Situering
Provincie Vlag Noord-Brabant Noord-Brabant
Gemeente Vlag Geertruidenberg Geertruidenberg
Coördinaten 51° 41′ NB, 4° 54′ OL
Algemeen
Oppervlakte 12,98 km²
Inwoners
(2021-01-01)
2.255[1]
(174 inw./km²)
Overig
Woonplaatscode 1752
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Lambertuskerk
Sint-Bavokerk
Ontmoetingscentrum
Boerderij met ingezwenkte lijstgevel aan de Luiten Ambachtstraat

Raamsdonk (of: Raamsdonk-Dorp, Raamsdonks: Rammesdoenk) is een dorp in de gemeente Geertruidenberg. Het is het meest westelijk gelegen dorp van De Langstraat. Oorspronkelijk vormde Raamsdonk, samen met de kernen Raamsdonksveer en Keizersveer, de gemeente Raamsdonk. In 1997 werd deze gemeente bij de gemeente Geertruidenberg gevoegd. Het aantal inwoners van Raamsdonk bedraagt ongeveer 2.255 (2021). De meerderheid van de inwoners is katholiek, naast een protestantse minderheid.

Ligging en nabijgelegen kernen

Raamsdonk ligt tussen Raamsdonksveer en Waspik. Andere nabijgelegen kernen zijn 's Gravenmoer en Hank. De dichtstbijzijnde grote steden zijn Oosterhout en Breda.

Toponymie

Raamsdonk (als Dunc) werd in 1253 voor het eerst genoemd als Ramesdunc en in 1330 als Raemsdonc. Een 'dunc' of 'donk' is een zanderige heuvel in een moerassig gebied. Het voorvoegsel 'raams' duidt mogelijk op de aanwezigheid van een bepaald soort plant, daslook. Het kan echter ook een persoonsnaam zijn.

Geschiedenis

Reeds lang moet Raamsdonk een kerk hebben gehad. Deze was gewijd aan Sint-Lambertus, wat wijst op een hoge ouderdom en op banden met het Prinsbisdom Luik. In 1317 werd een gedeelte van het recht van uitoefenen van overheidsmacht in leen gegeven aan Claes van Wieldrecht, die daarmee ambachtsheer van Raamsdonk werd. Een ander deel van de parochie werd eerder uitgegeven en vormde samen met een deel van de parochie van Waspik de ambachtsheerlijkheid Groot Waspik. Het zuidoostelijk deel zou later de naam Hendrik Luiten Ambacht krijgen.

Het dorp werd grotendeels verwoest tijdens de Sint-Elisabethsvloed van 19 november 1421 en werd daarna een paar honderd meter zuidelijker weer opgebouwd. Aldus kwam de kerk, waarvan de toren bleef behouden, buiten het dorp te staan. Toen in de jaren zestig de Maasroute werd aangelegd, werd de kerk ook fysiek van het dorp afgesneden.

Raamsdonk behoorde sinds de middeleeuwen tot het Baljuwschap Zuid-Holland. Toen het Twaalfjarig Bestand in 1609 inging, kwam de kerk definitief in hervormde handen. In 1611 kwam de eerste predikant.

De katholieken kregen in 1690 toestemming tot het oprichten van een schuurkerk, die in het Waspikse gehucht Benedenkerk stond. In 1787 kwam ook in Raamsdonk een schuurkerk, die aan Sint-Bavo werd gewijd en zich in de Bergenstraat bevond. In 1798 eisten de katholieken echter de Sint-Lambertuskerk terug. Deze kregen ze niet, maar als schadeloosstelling werd hen een som geld betaald. De schuurkerk deed dienst tot 1889. Toen werd de monumentale Sint-Bavokerk, een ontwerp van architect Carl Weber, ingewijd. Ze ligt midden in de huidige dorpskern.

In 1722 werd in Raamsdonk-dorp het nieuwe raadhuis gebouwd. In 1822 zou Raamsdonk uiteindelijk als gemeente zijn definitieve grenzen krijgen, om echter in 1997 bij Geertruidenberg te worden gevoegd.

In 1907 werd het Sint-Adrianusgesticht ingewijd. Hier resideerden de Zusters van Liefde, die het bejaardenhuis en een aanpalende meisjesschool beheerden. Deze zusters vertrokken in 1972.

Bezienswaardigheden

  • De hervormde Lambertuskerk uit de 14e en 15e eeuw.
  • De katholieke Sint-Bavokerk uit 1889, ontworpen in neo-romanogotische stijl door architect Carl Weber.
  • Het Adrianushuis, aan Kerkplein 5, is een voormalig klooster en gesticht door de Zusters der Liefde, vanaf 1975 een ontmoetingscentrum.
  • Diverse historische boerderijen, zoals de 18e- en 19e-eeuwse boerderijen van het Langstraatse type: Molenstraat 41-43, Bergenstraat 11-13, Schansstraat 51, Luiten Ambachtstraat 24, 32 en 51, en Lange Broekstraat 3 en 29. Verder zijn er enkele 18e-eeuwse boerderijen van het Langstraatse type met verbrede, naar de weg gekeerde achterhuizen, zoals Korte Broekstraat 3, 5 en 7.
  • Een aantal monumentale woonhuizen, waaronder een aantal met ingezwenkte lijstgevel.
  • Fransch en Nederduitsch Schoolhuis uit 1787, aan de Molenstraat 37-39.
Zie ook

Natuur en landschap

Het langgerekte Raamsdonk ligt op een zandrug die uitsteekt boven het laaggelegen omliggende land dat oorspronkelijk uit veengrond bestond en waar vroeger turf gewonnen werd. Het dorp werd door de Langstraatspoorlijn (thans het Halvezolenpad), doorsneden.

Ten zuiden van het dorp loopt de Donge, en ten westen ligt een uitwateringskanaal van de Donge, waarop ook de 's-Gravenmoerse Vaart uitwatert en dat in het Zuiderafwateringskanaal uitkomt. Dit mondt bij Keizersveer in het Oude Maasje uit.

Raamsdonk wordt vooral door landbouwgebied omringd.

Verenigingen en stichtingen

  • Voetbalvereniging VV Raamsdonk
  • Judovereniging Nintai
  • Muziekvereniging Sint Bavo
  • Stichting Raamsdonks Historie
  • Boogschuttersgilde Sint Bavo
  • KPJ
  • Carnavalsvereniging Oké
  • Carnavalsvereniging Op Zenne Kaant
  • Stichting Raamsdonks Karnaval (SRK)
  • Carnavalsvereniging De Taptrappers

Voorzieningen

Bibliotheek
Basisschool Hoge Waai
  • Ontmoetingscentrum Raamsdonk
  • R.K. Basisschool Hoge Waai

Verkeer en vervoer

Raamsdonk is bereikbaar via de A59.

Openbaar vervoer

Raamsdonk is per openbaar vervoer van Arriva bereikbaar per bus met:

  • lijn 134: Raamsdonksveer - Raamsdonk - Waspik - Sprang-Capelle - Waalwijk v.v.
  • lijn 673: Dongen - 's-Gravenmoer - Waspik - Raamsdonk - Raamsdonksveer - Andel v.v. (schoolbus)

Geboren

  • Cornelis Marinus Oome (1918-1940) Dienstplichtig soldaat Ridder MWO4 klasse
  • Frits Niessen (1936-2020), politicus
  • Anne Paans (1944), klinisch fysicus
  • Manon Sikkel (1965), psychologe, journaliste, publiciste en kinderboekenschrijfster
  • Matthijs Brouwer (1980), hockeyinternational
  • Alex Maas (1990), realityster

Trivia

In Raamsdonk is een groot gedeelte opgenomen van de dramaserie Wolfseinde.

Zie ook

Zie de categorie [[commons:#mw-subcategories|]] van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.