Philip Willem Schonck: verschil tussen versies

Uit Wiki Raamsdonks Historie
(/* Uitgevoerd werk van Schonck fmt, naam project)
 
 
(15 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox architect
{{Infobox architect
| naam                  = Philip Schonck
| naam                  = Philip Schonck
| afbeelding            =  
| afbeelding            = Philip-Willem-Schonck-01.jpg
| onderschrift          =  
| onderschrift          = Architect Philip Willem Schonck was geboren op 17 juni 1735 te Hedel. Hij was overleden te Nijmegen op 6 mei 1807 en het overlijden is op 7 mei 1807 ingeschreven in het overlijdens-register van de stad Nijmegen.
| nationaliteit        = [[Bestand:Statenvlag.svg|20px]] [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]]
| nationaliteit        = Bestand:Statenvlag.svg|20px]] [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
| geboortedatum        = [[1735]]
| geboortedatum        = 1735
| geboorteplaats        = [[Hedel (Gelderland)|Hedel]]
| geboorteplaats        = Hedel (Gelderland)
| overlijdensdatum      = [[1807]]
| overlijdensdatum      = 1807
| overlijdensplaats    = [[Nijmegen]]
| overlijdensplaats    = Nijmegen
| beroep                = [[architect]], [[Tuin- en landschapsarchitect|tuinarchitect]], [[tekenaar]]
| beroep                = architect, Tuin- en landschapsarchitect/tuinarchitect]], tekenaar
| RKD                  = 280046  
| RKD                  = 280046  
| praktijk              = 1755 - 1795  
| praktijk              = 1755 - 1795  
| belangrijke_gebouwen  = [[Galerij Prins Willem V]]<br />[[Huis Verwolde]]<br />Raadhuis [[Etten (Noord-Brabant)|Etten]]<br />[[Arsenaal (Willemstad)|Arsenaal van Willemstad]]
| belangrijke_gebouwen  = Galerij Prins Willem V<br />Huis Verwolde<br />[[Raadhuis]] Raamsdonk (Noord-Brabant) Raadhuis Etten<br />Arsenaal van Willemstad
| belangrijke_projecten = Verbouwing [[Oude stadhuis (Breda)| stadhuis Breda]]
| belangrijke_projecten = Verbouwing stadhuis Breda
| prijzen              =  
| prijzen              =  
}}
}}
'''Philip Willem Schonck''' ([[Hedel (Gelderland)|Hedel]], [[17 juni]] [[1735]] - [[Nijmegen]], [[7 mei]] [[1807]]) was architect en tuinarchitect, voor het merendeel van monumentale, wereldlijke gebouwen. Hij staat bekend als de architect van stadhouder [[Willem V van Oranje-Nassau]] voor wie hij grote opdrachten uitvoerde. Veel van zijn werk bevindt zich in West-Brabant.


==Werkzaam in Noord-Brabant==
'''Philip Willem Schonck''' (Hedel (Gelderland), 17 juni 1735 - Nijmegen, 7 mei 1807) was architect en tuinarchitect, voor het merendeel van monumentale, wereldlijke gebouwen. Hij staat bekend als de architect van stadhouder [[Willem V van Oranje-Nassau]] voor wie hij grote opdrachten uitvoerde. Veel van zijn werk bevindt zich in West-Brabant. In Geertruidenberg is het Schonckplein naar hem vernoemd.
Schonck was de zoon van ''Willem Schonck'', predikant te Hedel, en ''Dorothea Elisabeth Metz''. Van zijn jeugd en opleiding is weinig bekend. In [[1755]] ontwierp hij een ondermijningsplan voor het bastion Dauphin te [[Maastricht]]. Hieruit zou opgemaakt kunnen worden dat hij, althans gedeeltelijk, een opleiding tot militair ingenieur had doorlopen. In [[1765]] kreeg hij een aanstelling als ''opzichter van Zijne Hoogheids gebouwen'' te [[Breda]], waarmee de bezittingen van achtereenvolgens de Stadhouders [[Willem IV van Oranje-Nassau|Willem IV]] en [[Willem V van Oranje-Nassau|Willem V]] werden bedoeld.


In [[1767]] voltooide hij de verbouwing van de voorgevel van het [[Oude stadhuis (Breda)|Stadhuis van Breda]], en omstreeks deze tijd voltooide hij in de wijde omgeving van Breda meerdere projecten. Vooral in [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]] schreef hij tussen 1767 en 1778 een hele reeks verbouwingen en nieuwbouwprojecten voor openbare gebouwen op zijn naam, en daarmee drukte hij een belangrijk stempel op het stadsbeeld.<ref>Zijlmans 1983; C.Kolman, B.Olde Meierink en R.Stenvert, ''Monumenten in Nederland. Noord-Brabant'' (Zwolle 1997), p.161-162.</ref> In het naburige [[Etten (Noord-Brabant)|Etten]] bouwde hij de nieuwe [[Catharinakerk (Etten-Leur)|kerktoren]] (1771) en vermoedelijk ook het raadhuis (1776).<ref>J.Kalf, 'De kerk van Etten (in NB)', ''Bulletin van de N.O.B.'', 2e serie 3 (1910), p.210-223; I.Huisinga en R.Wols, ''De Oude kerk van Etten. Van kerk tot raadzaal'' (Zutphen 1986), p.27-32.</ref> Dit alles bracht hem veel lof, en in [[1769]] werd hij bevorderd tot opzichter van gebouwen en tuinen van de Stadhouders in [[Den Haag]].
== Werkzaam in Noord-Brabant ==
Schonck was de zoon van ''Willem Schonck'', predikant te Hedel, en ''Dorothea Elisabeth Metz''. Van zijn jeugd en opleiding is weinig bekend. In 1755 ontwierp hij een ondermijningsplan voor het bastion Dauphin te Maastricht. Hieruit zou opgemaakt kunnen worden dat hij, althans gedeeltelijk, een opleiding tot militair ingenieur had doorlopen. In 1765 kreeg hij een aanstelling als ''opzichter van Zijne Hoogheids gebouwen'' te Breda, waarmee de bezittingen van achtereenvolgens de Stadhouders [[Willem IV van Oranje-Nassau|Willem IV]] en [[Willem V van Oranje-Nassau|Willem V]] werden bedoeld.


==Stadhouderlijk architect in Den Haag==
In 1767 voltooide hij de verbouwing van de voorgevel van het Oude stadhuis van Breda]], en omstreeks deze tijd voltooide hij in de wijde omgeving van Breda meerdere projecten. Vooral in Geertruidenberg en Raamsdonk schreef hij tussen 1767 en 1778 een hele reeks verbouwingen en nieuwbouwprojecten voor openbare gebouwen op zijn naam, en daarmee drukte hij een belangrijk stempel op het stadsbeeld. <ref>Zijlmans 1983; C.Kolman, B.Olde Meierink en R.Stenvert, ''Monumenten in Nederland. Noord-Brabant'' (Zwolle 1997), p.161-162.</ref>  In het naburige Etten (Noord-Brabant) bouwde hij de nieuwe kerktoren op de Catharinakerk (1771) en vermoedelijk ook het raadhuis (1776). <ref>J.Kalf, 'De kerk van Etten (in NB)', ''Bulletin van de N.O.B.'', 2e serie 3 (1910), p.210-223; I.Huisinga en R.Wols, ''De Oude kerk van Etten. Van kerk tot raadzaal'' (Zutphen 1986), p.27-32.</ref> Dit alles bracht hem veel lof, en in 1769 werd hij bevorderd tot opzichter van gebouwen en tuinen van de Stadhouders in Den Haag.
In Den Haag verbouwde hij vanaf 1768 in meerdere fases [[Paleis Noordeinde]]; zo werd in 1778 naar zijn ontwerp tegen de voorgevel een zuilenportiek opgetrokken.<ref>P.den Boer, ''Het huijs int noorteynde. Het Koninklijk Paleis Noordeinde historisch gezien'' (Zutphen 1986), p.81-82.</ref>  In [[1774]] ontwierp Schonk in opdracht van stadhouder Willem V een gebouw aan het Buitenhof te Den Haag dat zou gaan dienen als eerste openbaar toegankelijke schilderijengalerij van Nederland, de later naar de stadhouder vernoemde [[Galerij Prins Willem V]].<ref>[https://web.archive.org/web/20140808053631/http://192.113.208.81/Catalogus/objectview/tabularview.html?siteId=225 Gegevens Buitenhof 35 te Den Haag op website Ministerie van VROM] Zie voorts C.W.Fock, 'De schilderijengalerij van Prins Willem V op het Buitenhof te Den Haag', ''Antiek'', 11 (1976/1977), p.113-137. </ref> Tussen 1790 en 1793 werd op advies van Schonck het [[Huis ter Nieuburch]], het stadhouderlijk paleis waar in 1697 de [[Vrede van Rijswijk]] was gesloten, gesloopt, waarna op het rerrein naar zijn ontwerp in 1792 een [[Naald van Rijswijk|gedenknaald]] verrees.<ref>F.H.Schmidt, ''Pieter de Swart. Architect van de Achttiende Eeuw'' (Zwolle 1999), p.147-148.</ref>


In 1778 maakte Schonck een studiereis naar [[Parijs]].<ref>F.Schmidt, ''Paleizen voor prinsen en burgers'' (Zwolle 2006), p.70.</ref>
== Stadhouderlijk architect in Den Haag ==
In Den Haag verbouwde hij vanaf 1768 in meerdere fases Paleis Noordeinde; zo werd in 1778 naar zijn ontwerp tegen de voorgevel een zuilenportiek opgetrokken. <ref>P.den Boer, ''Het huijs int noorteynde. Het Koninklijk Paleis Noordeinde historisch gezien'' (Zutphen 1986), p.81-82.</ref>  In 1774 ontwierp Schonk in opdracht van stadhouder Willem V een gebouw aan het Buitenhof te Den Haag dat zou gaan dienen als eerste openbaar toegankelijke schilderijengalerij van Nederland, de later naar de stadhouder vernoemde Galerij Prins Willem V. <ref>[https://web.archive.org/web/20140808053631/http://192.113.208.81/Catalogus/objectview/tabularview.html?siteId=225 Gegevens Buitenhof 35 te Den Haag op website Ministerie van VROM] Zie voorts C.W.Fock, 'De schilderijengalerij van Prins Willem V op het Buitenhof te Den Haag', ''Antiek'', 11 (1976/1977), p.113-137. </ref>  Tussen 1790 en 1793 werd op advies van Schonck het Huis ter Nieuburch, het stadhouderlijk paleis waar in 1697 de Vrede van Rijswijk was gesloten, gesloopt, waarna op het rerrein naar zijn ontwerp in 1792 een gedenknaald verrees. <ref>F.H.Schmidt, ''Pieter de Swart. Architect van de Achttiende Eeuw'' (Zwolle 1999), p.147-148.</ref>  


Ook paleizen, tuinen en domeinen als [[Paleis Het Loo|Het Loo]] te [[Apeldoorn (stad)|Apeldoorn]], [[Soestdijk]] en [[Dieren (Gelderland)|Dieren]] moest hij inspecteren. Voor de tuinen van Het Loo heeft hij ook ontwerpen gemaakt. In de buurt van het Gelderse [[Laren (Gelderland)|Laren]] bouwde hij in 1776 met [[Huis Verwolde]] een van de architectonisch belangrijkste classicistische buitenhuizen uit die jaren in Nederland.<ref>J.de Graaf, 'Het huis en de heerlijkheid Verwolde', ''Bijdragen en Mededeelingen Gelre'', 26 (1923), p.1-15; J.C.Bierens de Haan, ''Huis Verwolde/Laren'' (Arnhem 1982); J.Harenberg, ''Kastelen en landhuizen rond Lochem'' (Zutphen 1989), p.48-56. </ref>
In 1778 maakte Schonck een studiereis naar Parijs. <ref>F.Schmidt, ''Paleizen voor prinsen en burgers'' (Zwolle 2006), p.70.</ref>  


Toen in [[1795]] met de [[Bataafse Revolutie|Bataafse omwenteling]] de stadhouderlijke familie naar Engeland uitweek en de oude [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Republiek der Zeven Provinciën]] plaats maakte voor de nieuwe [[Bataafse Republiek]], kwam er vermoedelijk meteen een einde aan de carrière van de in dienst van de Oranjes werkende, inmiddels zestigjarige Schonck. Opdrachten aan hem van ná die tijd zijn in elk geval niet bekend. Zijn laatste levensjaren bracht de ongehuwde Schonck door in Nijmegen. Hij werd begraven in de [[Grote of Sint-Stevenskerk|Sint-Stevenskerk]] aldaar.
Ook paleizen, tuinen en domeinen als Paleis Het Loo te Apeldoorn, Soestdijk en Dieren (Gelderland) moest hij inspecteren. Voor de tuinen van Het Loo heeft hij ook ontwerpen gemaakt. In de buurt van het Gelderse Laren bouwde hij in 1776 met Huis Verwolde een van de architectonisch belangrijkste classicistische buitenhuizen uit die jaren in Nederland. <ref>J.de Graaf, 'Het huis en de heerlijkheid Verwolde', ''Bijdragen en Mededeelingen Gelre'', 26 (1923), p.1-15; J.C.Bierens de Haan, ''Huis Verwolde/Laren'' (Arnhem 1982); J.Harenberg, ''Kastelen en landhuizen rond Lochem'' (Zutphen 1989), p.48-56. </ref>


==Uitgevoerd werk van Schonck==
Toen in 1795 met de Bataafse omwenteling de stadhouderlijke familie naar Engeland uitweek en de oude Republiek der Zeven Provinciën plaats maakte voor de nieuwe Bataafse Republiek, kwam er vermoedelijk meteen een einde aan de carrière van de in dienst van de Oranjes werkende, inmiddels zestigjarige Schonck. Opdrachten aan hem van ná die tijd zijn in elk geval niet bekend. Zijn laatste levensjaren bracht de ongehuwde Schonck door in Nijmegen. Hij werd begraven in de Grote of Sint-Stevenskerk aldaar.
<ref>Gebaseerd op verwijzingen in het personenregister van R.Stenvert en C.Kolman, ''Monumenten in Nederland. Flevoland'' (Zwolle 2006), p.243.</ref>
[[Bestand:Den Haag - Paleis Noordeinde - Noordeinde 68 - Ingang.JPG|thumb|Misschien het bekendste bouwwerk van Schonck: de in 1778 door hem toegevoegde zuilenportiek van Paleis Noordeinde, die bij een latere verbouwing werd gesloopt en bij de restauratie van 1976-1984 werd gereconstrueerd]]
* [[Zevenbergen (Moerdijk)|Zevenbergen]], [[Sint-Catharinakerk (Zevenbergen)|Catharinakerk]] (torenbekroning 1766)
* [[Breda]], [[Oude stadhuis (Breda)|Stadhuis]] (voorgevel 1766-1768)
* [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], [[Stadhuis van Geertruidenberg|Stadhuis]] (voorgevel 1767-1769)
* [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], [[Geertruidskerk]] (bovenbouw toren 1768)
* [[Den Haag]], [[Paleis Noordeinde]] (verbouwing 1768-1778, 1789-1793)
* [[Etten (Noord-Brabant)|Etten]], [[Catharinakerk (Etten-Leur)|Catharinakerk]] (toren 1771)
* [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], Weeshuis (voorgevel 1771-1772)
* [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], Arsenaal (1771-1777)
* [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], Vishal (1772)
* [[Den Haag]], [[Galerij Prins Willem V]] (1773-1774)
* [[Apeldoorn (stad)|Apeldoorn]], [[Paleis Het Loo]] (verandering tuinaanleg vanaf 1773)
* [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], Oudemannen- en vrouwenhuis (1775-1778)
* [[Laren (Gelderland)]], [[Huis Verwolde]] (1776)
* [[Etten (Noord-Brabant)|Etten]], Raadhuis (1776, niet zeker)
* [[Rozendaal]], [[Kasteel Rosendael]] (verandering tuinaanleg rond 1781)
* [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]], [[Stadhouderlijk Hof]] (verbouwing 1789-1795)
* [[Rijswijk (Zuid-Holland)|Rijswijk]], [[Naald van Rijswijk|Gedenknaald]] (1792)
* [[Willemstad (Noord-Brabant)|Willemstad]], [[Arsenaal (Willemstad)|Arsenaal]] (1793)
* [[Oranjewoud]], [[Landgoed Oranjewoud|Huis Oranjewoud]] (verandering tuinaanleg 1794)


==Fotogalerij van werk van Schonck==
== Uitgevoerd werk van Schonck ==
<ref>Gebaseerd op verwijzingen in het personenregister van R.Stenvert en C.Kolman, ''Monumenten in Nederland. Flevoland'' (Zwolle 2006), p.243.</ref>
[[Bestand:Den Haag - Paleis Noordeinde - Noordeinde 68 - Ingang.jpg|thumb|Misschien het bekendste bouwwerk van Schonck: de in 1778 door hem toegevoegde zuilenportiek van Paleis Noordeinde, die bij een latere verbouwing werd gesloopt en bij de restauratie van 1976-1984 werd gereconstrueerd]]
* Zevenbergen, Sint-Catharinakerk (torenbekroning 1766)
* Breda]], Oude stadhuis (voorgevel 1766-1768)
* Geertruidenberg, Stadhuis van Geertruidenberg (voorgevel 1767-1769)
* Raamsdonk [[Raadhuis]] Gehele ontwerp omstreeks 1768
* Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], Geertruidskerk (bovenbouw toren 1768)
* Den Haag, Paleis Noordeinde (verbouwing 1768-1778, 1789-1793)
* Etten, Catharinakerk (Etten-Leur) (toren 1771)
* Geertruidenberg, Weeshuis (voorgevel 1771-1772)
* Geertruidenberg, Arsenaal (1771-1777)
* Geertruidenberg, Vishal (1772)
* Den Haag, Galerij Prins Willem V (1773-1774)
* Apeldoorn, Paleis Het Loo (verandering tuinaanleg vanaf 1773)
* Geertruidenberg, Oudemannen- en vrouwenhuis (1775-1778)
* Laren (Gelderland), Huis Verwolde (1776)
* Etten (Noord-Brabant), Raadhuis (1776, niet zeker)
* Rozendaal, Kasteel Rosendael (verandering tuinaanleg rond 1781)
* Leeuwarden, Stadhouderlijk Hof (verbouwing 1789-1795)
* Rijswijk, Naald van Rijswijk / Gedenknaald (1792)
* Willemstad (Noord-Brabant)Arsenaal (1793)
* Oranjewoud, Landgoed Oranjewoud / Huis Oranjewoud]] (verandering tuinaanleg 1794)
 
== Fotogalerij van werk van Schonck ==
<gallery widths="180" heights="180">
<gallery widths="180" heights="180">
P1030220Oude stadhuis Breda.JPG|1766-1768: Verbouwing gevel stadhuis van Breda
Raadhuis Raamsdonk.jpg|circa 1768 ontwerp [[Raadhuis]] Raamsdonk
Toren Catharinakerk P1030484.JPG|1771: Toren Catharinakerk te Etten
P1030220Oude stadhuis Breda.jpg|1766-1768: Verbouwing gevel stadhuis van Breda
Toren Catharinakerk P1030484.jpg|1771: Toren Catharinakerk te Etten
Geertruidenberg - Vismarkt.jpg|1772: Nieuwbouw Vishal en waterpomp te Geertruidenberg
Geertruidenberg - Vismarkt.jpg|1772: Nieuwbouw Vishal en waterpomp te Geertruidenberg
Den Haag - Buitenhof 34.JPG|1773-1774: Nieuwbouw Galerij Prins Willem V te Den Haag
Den Haag - Buitenhof 34.jpg|1773-1774: Nieuwbouw Galerij Prins Willem V te Den Haag
Verwolde.jpg|1776: Nieuwbouw Huis Verwolde bij Laren
Verwolde.jpg|1776: Nieuwbouw Huis Verwolde bij Laren
Detail tuin, zonnewijzervaas naar een ontwerp van P.W. Schonck - Laren - 20424266 - RCE.jpg|Vaas ontworpen door Schonck in tuin van Huis Verwolde
Detail tuin, zonnewijzervaas naar een ontwerp van P.W. Schonck - Laren - 20424266 - RCE.jpg|Vaas ontworpen door Schonck in tuin van Huis Verwolde
Regel 65: Regel 68:
Geertruidenberg - De Godshuizen.jpg|1775-1778: Oudemannen- en brouwenhuis in Geertruidenberg
Geertruidenberg - De Godshuizen.jpg|1775-1778: Oudemannen- en brouwenhuis in Geertruidenberg
Schoonheten park.jpg|1776: Tuinaanleg bij Havezate Schoonheten
Schoonheten park.jpg|1776: Tuinaanleg bij Havezate Schoonheten
P1040744Gemeentehuis Etten-Leur.JPG|1776: Raadhuis van Etten
P1040744Gemeentehuis Etten-Leur.jpg|1776: Raadhuis van Etten
Arsenaal Willemstad P1050139.JPG|1793: Nieuwbouw arsenaal in de haven van Willemstad
Arsenaal Willemstad P1050139.jpg|1793: Nieuwbouw arsenaal in de haven van Willemstad
Gedenknaald, door Willem V opgericht op de plaats van het gesloopte Huis ter Nieuburgh, waar in 1697 de Vrede van Rijswijk werd gesloten - Rijswijk - 20532842 - RCE.jpg|1792: Gedenknaald voor de Vrede van Rijswijk
Gedenknaald, door Willem V opgericht op de plaats van het gesloopte Huis ter Nieuburgh, waar in 1697 de Vrede van Rijswijk werd gesloten - Rijswijk - 20532842 - RCE.jpg|1792: Gedenknaald voor de Vrede van Rijswijk
</gallery>
</gallery>


==Externe links==
== Externe links ==
* [http://www.biografischwoordenboekgelderland.nl/bio/5_Philip_Willem_Schonck Biografie]
* [https://stamboomboek.nl/index.php?title=Philip_Willem_Schonck_biografie Biografie]
* [http://rijksmonumenten.nl/monument/15959/oude-+mannen-+en+vrouwenhuis/geertruidenberg/ Gegevens Oude- Mannen- en Vrouwenhuis in Geertruidenberg op Rijksmonumenten.nl]
* [http://rijksmonumenten.nl/monument/15959/oude-+mannen-+en+vrouwenhuis/geertruidenberg/ Gegevens Oude- Mannen- en Vrouwenhuis in Geertruidenberg op Rijksmonumenten.nl]
{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
* L.Aardoom, 'Landmeters en andere kaartenmakers op het Loo, 1785-1813', ''Bijdragen en Mededelingen Gelre'', 87 (1996), p.60-62.  
* L.Aardoom, 'Landmeters en andere kaartenmakers op het Loo, 1785-1813', ''Bijdragen en Mededelingen Gelre'', 87 (1996), p.60-62.  
Regel 81: Regel 83:
}}
}}


[[Categorie:Nederlands architect|Schonck]]
[[Categorie:Architecten]]
[[Categorie:Nederlands tuin- of landschapsarchitect|Schonck]]

Huidige versie van 4 jan 2023 om 17:25

Philip Schonck
Architect Philip Willem Schonck was geboren op 17 juni 1735 te Hedel. Hij was overleden te Nijmegen op 6 mei 1807 en het overlijden is op 7 mei 1807 ingeschreven in het overlijdens-register van de stad Nijmegen.
Persoonsinformatie
Nationaliteit Bestand:Statenvlag.svg
Werken
Praktijk 1755 - 1795
Belangrijke gebouwen Galerij Prins Willem V
Huis Verwolde
Raadhuis Raamsdonk (Noord-Brabant) Raadhuis Etten
Arsenaal van Willemstad
Belangrijke projecten Verbouwing stadhuis Breda
RKD-profiel
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde

Philip Willem Schonck (Hedel (Gelderland), 17 juni 1735 - Nijmegen, 7 mei 1807) was architect en tuinarchitect, voor het merendeel van monumentale, wereldlijke gebouwen. Hij staat bekend als de architect van stadhouder Willem V van Oranje-Nassau voor wie hij grote opdrachten uitvoerde. Veel van zijn werk bevindt zich in West-Brabant. In Geertruidenberg is het Schonckplein naar hem vernoemd.

Werkzaam in Noord-Brabant

Schonck was de zoon van Willem Schonck, predikant te Hedel, en Dorothea Elisabeth Metz. Van zijn jeugd en opleiding is weinig bekend. In 1755 ontwierp hij een ondermijningsplan voor het bastion Dauphin te Maastricht. Hieruit zou opgemaakt kunnen worden dat hij, althans gedeeltelijk, een opleiding tot militair ingenieur had doorlopen. In 1765 kreeg hij een aanstelling als opzichter van Zijne Hoogheids gebouwen te Breda, waarmee de bezittingen van achtereenvolgens de Stadhouders Willem IV en Willem V werden bedoeld.

In 1767 voltooide hij de verbouwing van de voorgevel van het Oude stadhuis van Breda]], en omstreeks deze tijd voltooide hij in de wijde omgeving van Breda meerdere projecten. Vooral in Geertruidenberg en Raamsdonk schreef hij tussen 1767 en 1778 een hele reeks verbouwingen en nieuwbouwprojecten voor openbare gebouwen op zijn naam, en daarmee drukte hij een belangrijk stempel op het stadsbeeld. [1] In het naburige Etten (Noord-Brabant) bouwde hij de nieuwe kerktoren op de Catharinakerk (1771) en vermoedelijk ook het raadhuis (1776). [2] Dit alles bracht hem veel lof, en in 1769 werd hij bevorderd tot opzichter van gebouwen en tuinen van de Stadhouders in Den Haag.

Stadhouderlijk architect in Den Haag

In Den Haag verbouwde hij vanaf 1768 in meerdere fases Paleis Noordeinde; zo werd in 1778 naar zijn ontwerp tegen de voorgevel een zuilenportiek opgetrokken. [3] In 1774 ontwierp Schonk in opdracht van stadhouder Willem V een gebouw aan het Buitenhof te Den Haag dat zou gaan dienen als eerste openbaar toegankelijke schilderijengalerij van Nederland, de later naar de stadhouder vernoemde Galerij Prins Willem V. [4] Tussen 1790 en 1793 werd op advies van Schonck het Huis ter Nieuburch, het stadhouderlijk paleis waar in 1697 de Vrede van Rijswijk was gesloten, gesloopt, waarna op het rerrein naar zijn ontwerp in 1792 een gedenknaald verrees. [5]

In 1778 maakte Schonck een studiereis naar Parijs. [6]

Ook paleizen, tuinen en domeinen als Paleis Het Loo te Apeldoorn, Soestdijk en Dieren (Gelderland) moest hij inspecteren. Voor de tuinen van Het Loo heeft hij ook ontwerpen gemaakt. In de buurt van het Gelderse Laren bouwde hij in 1776 met Huis Verwolde een van de architectonisch belangrijkste classicistische buitenhuizen uit die jaren in Nederland. [7]

Toen in 1795 met de Bataafse omwenteling de stadhouderlijke familie naar Engeland uitweek en de oude Republiek der Zeven Provinciën plaats maakte voor de nieuwe Bataafse Republiek, kwam er vermoedelijk meteen een einde aan de carrière van de in dienst van de Oranjes werkende, inmiddels zestigjarige Schonck. Opdrachten aan hem van ná die tijd zijn in elk geval niet bekend. Zijn laatste levensjaren bracht de ongehuwde Schonck door in Nijmegen. Hij werd begraven in de Grote of Sint-Stevenskerk aldaar.

Uitgevoerd werk van Schonck

[8] 
Misschien het bekendste bouwwerk van Schonck: de in 1778 door hem toegevoegde zuilenportiek van Paleis Noordeinde, die bij een latere verbouwing werd gesloopt en bij de restauratie van 1976-1984 werd gereconstrueerd
  • Zevenbergen, Sint-Catharinakerk (torenbekroning 1766)
  • Breda]], Oude stadhuis (voorgevel 1766-1768)
  • Geertruidenberg, Stadhuis van Geertruidenberg (voorgevel 1767-1769)
  • Raamsdonk Raadhuis Gehele ontwerp omstreeks 1768
  • Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]], Geertruidskerk (bovenbouw toren 1768)
  • Den Haag, Paleis Noordeinde (verbouwing 1768-1778, 1789-1793)
  • Etten, Catharinakerk (Etten-Leur) (toren 1771)
  • Geertruidenberg, Weeshuis (voorgevel 1771-1772)
  • Geertruidenberg, Arsenaal (1771-1777)
  • Geertruidenberg, Vishal (1772)
  • Den Haag, Galerij Prins Willem V (1773-1774)
  • Apeldoorn, Paleis Het Loo (verandering tuinaanleg vanaf 1773)
  • Geertruidenberg, Oudemannen- en vrouwenhuis (1775-1778)
  • Laren (Gelderland), Huis Verwolde (1776)
  • Etten (Noord-Brabant), Raadhuis (1776, niet zeker)
  • Rozendaal, Kasteel Rosendael (verandering tuinaanleg rond 1781)
  • Leeuwarden, Stadhouderlijk Hof (verbouwing 1789-1795)
  • Rijswijk, Naald van Rijswijk / Gedenknaald (1792)
  • Willemstad (Noord-Brabant)Arsenaal (1793)
  • Oranjewoud, Landgoed Oranjewoud / Huis Oranjewoud]] (verandering tuinaanleg 1794)

Fotogalerij van werk van Schonck

Externe links