Kadaster 1832
Het ontstaan van het kadaster
Herkomst van de naam kadaster
De herkomst van de naam kadaster is niet geheel duidelijk; het woord stamt af van het middeleeuws-Latijnse catastrum, dat afstamt van hetzij het Griekse καταστιχον (katastichon), lijst, of het Latijnse capitastrum (hoofd), een Romeinse hoofdelijke belasting gebaseerd op bezit van onroerend goed.
De 1e kaart
In 1832 werd de eerste gedetailleerde land dekkende kaart van Nederland gemaakt. Deze kaart is opgebouwd uit meer dan 17.000 losse kaarten, zogeheten minuutplans en verzamelplans, voor deze site maken wij enkel gebruik van de kaarten van Raamsdonk (dorp).
Interessant daarbij is dat er destijds per perceel informatie is vastgelegd over eigenaar, oppervlakte, waarde en gebruik. Deze informatie is te vinden in de ‘oorspronkelijk aanwijzende tafels’ (OAT’s) die binnenkort digitaal op onze site te raadplegen zijn.
De oorsprong
In 1811 is in Nederland op bevel van koning Lodewijk Napoleon, de broer van Napoleon Bonaparte, aangevangen met het tekenen van kadasterkaarten. Doel was het invoeren van een landelijk grondbelasting systeem (de huidige onroerend goed belasting). In 1832 was heel Nederland in kaart gebracht en is het belastingsysteem in werking getreden.
Dit belastingsysteem vormt de basis van ons huidige kadaster en staat daarom bekend als de Kadastrale Kaart 1832.
Er zijn twee soorten kaarten: Minuutplans en Verzamelplans. Minuutplans zijn detailkaarten van een bepaald gebied. Hierop staat elk perceel met bijbehorend perceelnummer precies aangegeven. De Verzamelplans zijn overzichtskaarten. Hierop kan je zien hoe meerdere Minuutplans op elkaar aansluiten.
De Perceeladministratie
Bij de kaarten hoort een administratie die per perceel onder andere aangeeft: eigenaar, oppervlakte, waarde en gebruik. In deze administratie kun je dus nagaan wie in 1832 je huis bezat, hoeveel het waard was en waarvoor het huis of perceel gebruikt werd.
De perceeladministratie staat opgetekend in boeken die ‘oorspronkelijk aanwijzende tafels’(OAT’s) heten.
Kaarten van vroeger tot nu
De eerste kadastrale tekeningen van het Kadaster, de zogenaamde kadastrale minuutplans, dienden als input voor de eerste topografische kaart.
- 1820: de eerste uniforme landsdekkende kaartserie was de Choro-Topographische Kaart der Noordelijke Provinciën van het Koningrijk der Nederlanden (schaal 1:115.200), kortweg de Kaart van Kraijenhoff.
- 1870: een topografische kaart op de schaal 1:50.000, met de officiële naam: Topographische en Militaire kaart van het Koningrijk der Nederlanden.
- 1920: topografische kaart op de schaal 1:50.000
- 1970: topografische kaart op de schaal 1:50.000
Topografie: onderdeel van de overheid
Op 18 februari 1815 werd het Topographisch Bureau opgericht. Dat werd later als de Topografische Dienst onderdeel van het ministerie van Defensie. Zo werd de topografie een officieel onderdeel van de Nederlandse overheid.
In 2004 ging de Topografische Dienst samen met het Kadaster. Hiermee haalden het kadaster de jarenlange ervaring met het verzamelen van geo-informatie in huis.
Bron: Terry van Erp