HET GEVECHT BIJ DE BRUG VAN KEIZERSVEER

Uit Wiki Raamsdonks Historie

HET GEVECHT BIJ DE BRUG VAN KEIZERSVEER [1]
(13 Mei 1940)
bewerkt door A. G. J. M. F. VAN DER KROON,
Majoor van den Generalen Staf,
onder toezicht van den Generaal-Majoor N. T. CARSTENS,
Hoofd van het Krijgsgeschiedkundig instituut.

TROEPEN

Dekkingsdetachement Keizersveer (uit 6 R.I. en Korps politietroepen),
Verkenningsdetachement 5-2 R.H.,
6-2 R.H.,
Onderdeelen van de Peeldivisie.
Twee sectiën van 2-3 G.B.Kaartbladen 44 W. en 44 O.

INLEIDING

De brug over de Bergsche Maas te Keizersveer gelegen in den kunstweg Breda—Gorinchem, een van de Zuid/Noord uit Noord-Brabant naar het hart des lands loopende hoofdwegen, behoorde tot de z.g. kunstwerken in Ie linie.
Met de bewaking was tijdens den mobilisatietoestand 1939—1940 een dekkingsdetachement Ie linie, genaamd Dekkingsdetachement (dd.) Keizersveer, belast.

Bevelsverhouding

Het dd. stond aanvankelijk onder het rechtstreeksch bevel van den C.-
groep Merwede van het O. front der Vg.H. Begin April 1940 trad het dd. echter onder bevel van den C.-Vak Sleeuwijk van de groep Merwede. De cp. van den C.-groep Merwede bevond zich te Meerkerk (25 km N. van Keizersveer), die van den C.-Vak Sleeuwijk op den Zuidelijken oever van de Merwede bij het gelijknamig veer.

Samenstelling van het dd

De res. Kapitein van 6 R.L A. ZOUTEWELLE commandeerde het dekkingsdetachement, dat als volgt was samengesteld:
1 officier;
4 sergeanten, 4 korporaals, 39 soldaten van 6 R.L;
2 sergeanten en 6 soldaten, allen mitraillisten, van 6 G.B.;
l s.m.i., 2 sergeanten, 13 korporaals van de Ptr.;
3 lichte mitrailleurs en de bewapening der rivierkazematten.

De opdracht van het dd

De opdracht van het dd. luidde in groote trekken:
1. Beletten, dat de vijand zich in het bezit stelt van de ongeschonden brug;
2. Eigen troepen laten overgaan;
Einde April 1940 had Kapitein ZOUTEWELLE nog van zijn chefs de schriftelijke mededeeling ontvangen, dat de brug slechts na bekomen machtiging van den C.-groep Merwede mocht worden vernield.

Inrichting der verdediging

De brug zelf was aan den Zuidelijken toegang voorzien van z.g. defensieve middelen in den vorm van 4 naast elkander geplaatste omhoog schuifbare gepantserde deuren met vertikale schietsleuven. In een dezer deuren bevond zich een kleine toegangsdeur. Onder het brugdek onmiddellijk achter de deuren was een ruimte, waarin deze buiten gebruik zijnde werden neergelaten en die plaats bood voor verscheidene personen. Aan den voet van den Zuidelijken oprit tot de brug en op het Noordelijke landhoofd waren permanente vechtwagenhindernissen (asperge-versperringen) aangebracht. Voor de verdediging kon worden beschikt over 2 rivierkazematten (zie terzake „Enkele alg. gegevens betreffende de Maaslinie", M i 1. S p e c t a t o r no. 6 van Juni '41), onderscheidenlijk geplaatst Z. en N. van de brug en elk bewapend met l kanon van 5 cm en l zwaren mitrailleur. Beide kazematten waren telefonisch verbonden met den cp. van den C., gevestigd in de barak op den Noordelijken oever. De Zuidelijke kazemat had 2, de Noordelijke 3 verdiepingen. De bezetting van de Z. kazemat bestond uit:
den Commandant Serg. WETERINGS en 5 korporaals der Ptr. te zamen de bediening van het kanon vormend,

Deze schetsen behooren bij het artikel HET GEVECHT BIJ DE BRUG VAN KEIZERS VEER (13 Mei 1940) gepubliceerd in „De Militaire Spectator" van Februari 1942, no. 2.
(SCHETS 1) Deze schetsen behooren bij het artikel HET GEVECHT BIJ DE BRUG VAN KEIZERS VEER (13 Mei 1940) gepubliceerd in „De Militaire Spectator" van Februari 1942, no. 2.
Deze schetsen behooren bij het artikel HET GEVECHT BIJ DE BRUG VAN KEIZERS VEER (13 Mei 1940) gepubliceerd in „De Militaire Spectator" van Februari 1942, no. 2.
(SCHETS 2) Deze schetsen behooren bij het artikel HET GEVECHT BIJ DE BRUG VAN KEIZERS VEER (13 Mei 1940) gepubliceerd in „De Militaire Spectator" van Februari 1942, no. 2.
Stafkaart regio Keizersveer 13 mei 1940
Stafkaart regio Keizersveer 13 mei 1940
Afb. l. Gezicht op den kunstweg Keizersveer-Geertruidenberg bij de kazemat Z. van de brug a = aspergeversperring. b = houtrand West van en evenwijdig aan den kunstweg.
Afb. l. Gezicht op den kunstweg Keizersveer-Geertruidenberg bij de kazemat Z. van de brug a = aspergeversperring. b = houtrand West van en evenwijdig aan den kunstweg.
Afb. 2. Stelling Z. van de brug ten O. van kunstweg Keizersveer—Geertruidenberg gezien vanaf dien kunstweg. a = bedekte rand waarin de gevechtsopstellingen, b = betonfabriek (I.G.B.). c = dam waarop in de lengterichting draadhindernis aansluitend aan de aspergeversperring. d = stoomgemaal aan Oude Maasje.
Afb. 2. Stelling Z. van de brug ten O. van kunstweg Keizersveer—Geertruidenberg gezien vanaf dien kunstweg. a = bedekte rand waarin de gevechtsopstellingen, b = betonfabriek (I.G.B.). c = dam waarop in de lengterichting draadhindernis aansluitend aan de aspergeversperring. d = stoomgemaal aan Oude Maasje.

een sergeant en 3 man van de infanterie zijnde de bediening van den zwaren mitrailleur. Bedoelde kazemat was uitstekend gecamoufleerd en bestreek den kunstweg van de brug in Z. richting voerend tot aan den knik in dien weg, 400 m N.O. van de voormalige lunette O. van Geertruidenberg, zij kon vuurbrengen op de asperge-versperring aan den voet van den Z. oprit naar de brug. (Zie afbeeldingen [2] )
De bezetting van de N. kazemat onder Co. van den Serg. der Ptr. VAN 'T HUL (tevens C. der spnngploeg, belast met de brugvernieling) had een overeenkom-

  1. Door bijzondere omstandigheden kunnen geen schetsen worden bijgevoegd en wordt naar bijgaande reproductie van een gedeelte der stafkaart verwezen.
  2. Afbeeldingen Krijgsgeschiedkundig Instituut (9)