De MariniersBrigade
| Opgericht | 13-09-1945 te Camp Davis (U.S.A.) |
| Vertrek uit USA | November/December 1945 |
| Toegevoegd aan | T.T.C. Oost - Java |
| Commandant(en) |
Kolonel M.R. de Bruyne 14-09-1945 / 20-07-1946 |
| Opgeheven | 07-06-1949 |
| omgekomen |
263 man (Mariniersbrigade totaal) |
De opleiding van de mariniers vond plaats in de Verenigde Staten in Camp Lejeune (North Carolina) Camp Endicott, Philadelphia, Kentucky en Quantico.
Bij het vertrek uit de USA naar Indie werd gebruikt gemaakt van zes transportschepen.
- Noordam 17-11-1945 (troepenschip)
2. Bloemfontein 11-12-1945 (troepenschip)
3. Fort Nassau 18-11-1945 (vrachtschip)
4. Ruysdael 02-12-1945 (vrachtschip)
5. Aldabi 15-12-1945 (vrachtschip)
6. Terborg (vrachtschip)
Daar er van de Engelsen geen Nederlandse troepen op Java mochten landden, week de Brigade uit naar Malakka. Alleen het 1 Inbat mocht in Batavia ontschepen en voegde zich later bij de Brigade op Oost Java.
Op 24 april 1946 arriveerde de Brigade op oost Java en werd het zogeheten Soerabaja-front van de 5th Indian Division overgenomen.
De Brigade zoals die begin 1946 in Soerabaja debarkeerde was als volgt samengesteld:
- 3 Infanteriebataljons versterkt door een mitrailleur en mortierpeloton (Inbat)
1 Motortransportbataljon (Mobat)
1 Geniebataljon (Genbat)
1 Artilleriebataljaon (Arbat)
1 Tankcompagnie (Tankco)
1 Zware wapencompagnie (Zwaco)
1 Verkenningsafdeling (Verka)
1 Medische compagnie (Medco)
1 Amphibisch tractorencompagnie (Amco)
1 Verzorging en Bewapening afdeling (Vewa)
1 Verbindingsdienst met reparatieafdeling, zendstation en telegrafistenschool
1 Stafcompagnie
De Marbrig heeft in het jaar 1946 diverse acties gevoerd zoals op 10 augustus 1946 de operatie "Trackman" en op 19 augustus 1946 de operatie "Quantico".
Eind januari 1947 werd het Soerabaja-front belangrijk uitgebreid door de bezetting van de Porongdelta. Op 17 maart werden in een gecombineerde actie met de landmacht de sluizen bezet. Op 18 maart werd Modjokerto bezet en kon operatie "Ideaal" ook wel aangeduid als "IJmuiden" als zeer geslaagd worden beschouwd.
Tijdens de 1e politionele actie, op 21 juli 1947, landde de Mariniersbrigade op de noordkust van de oosthoek bij Pasir-Poetih. Een ander deel trok samen met de X - Brigade op naar Malang.
Als vervolg op de 1e politionele actie landden onderdelen van de Marbrig. en onderdelen van KL en KNIL op 4 augustus 1947 op Madoera, en werd dit eiland bezet. Na de 1e politionele actie was de Marbrig gelegerd in de "Oosthoek".
Begin 1948 vond een grote reorganisatie (inkrimping) plaats bij de Mariniersbrigade. De tijd brak aan dat de OVW'ers moesten thuisvaren en vervangen werden door mariniers zeemilicien {dienstplichtigen).Voor de Marbrig betekende het een afslanking van 3 naar 2 infanteriebataljons. Ingekrompen, gereorganiseerd werden verder o.a. het Motortransportbataljon, het Artilleriebataljon en de Verzorgingsafdeling. Het Genie bataljon werd ingekrompen tot een Amphibisch Technische Eenheid (ATE) . Van de Zware wapen compagnie bleven slechts 2 pelotons over, evenals van de Medische compagnie. De Tankcompagnie. en de Verkenningsafdeling werden in hun geheel opgeheven
Tijdens de 2e politionele actie op 19 december 1948 landde de Marbrig bij Glondong.
De landing verliep vlot, maar na zo'n 30 km stuitten zij echter op een enorme tankval bij de kampong Hgepon. Vanaf dat moment begint de opmars naar Tjepoe te veranderen in een lijdensweg van versperringen, opgeblazen bruggen, onberijdbare en opgegeven wegen die er niet meer blijken te zijn maar overwoekerd zijn door djatibossen. Op 20 december bereikten de mariniers een groot djatibos bij Kaligede. De route die door dit bos is geheel overwoekerd en verdwenen. Besloten werd te voet verder te gaan en zo vertrokken de mariniers voor de laatste 35 kilometer naar Tjepoe.
Op 21 december viel de verkeersbrug over de kali solo in mariniershanden en werd een al brandend Tjepoe bezet. Madioen kon niet meer op tijd bezet worden en werd pas op 27 december bereikt maar was reeds bezet door de K.L en KNIL.
Na de 2e politionele actie was de Marbrig gelegerd in het gebied dat de residenties Bodjonegoro en Soerabaja omvatte.
Op 7 juni 1949 werd de Mariniersbrigade opgeheven. Een gereorganiseerd en versterkt 5 Inbat ging verder als Amphibat (Amphibisch Bataljon) en kwam onder rechtstreeks bevel van de cdt. A - Divisie. Eind 1949 was het Amphibat. geheel teruggenomen op Soerabaja en zouden de laatste Mariniers Java verlaten.
Geraadpleege literatuur:
- Dorren, C.J.O., Onze Mariniersbrigade (1945-1949): een veelbewogen episode in de korpsgeschiedenis. Den Haag, 1954; 368 blz. Geschiedenis van de Mariniersbrigade in de jaren 1945-1949 in Nederlands-Indië.
- ' Wilmar', H.A.. (samensteller), Met de Mariniersbrigade in Oost-Java. Een fotoverhaal over de levensloop der marinebrigade. Haarlem, 1947; 158 blz Fotoboek met uiteenzetting over wat de Mariniersbrigade was en deed in Nederlands-Indië
- “Ik zal handhaven”: extra foto-editie acties Oost-Java: 21 juli t/m 4 aug. 1947. Z.n., Soerabaja, z.j.(mogelijk 1947); 24 blz. Uitgave van de Voorlichtingsdienst Mariniersbrigade over de Eerste Politionele Actie. Voorzien van 46 foto’s met verklarende tekst.
- “Desnoods te voet”: een foto-reportage van de zuiverings-acties ondernomen door de mariniersbrigade 19 dec-31dec 1948. Z.n., Soerabaja, 1948; 48 blz. Uitgave van de Voorlichtingsdienst Mariniersbrigade. Met een voorwoord van kolonel J.A.J. de Bruijn, commandant van de mariniersbrigade in 1948 en 1949.
Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp
