De Brabantse Biesbosch 1943-1944
Tijdens die korte periode is het gebied een belangrijke haard van georganiseerd verzet. Al in 1941 arriveren de eerste “vreemdelingen ” in de Biesbosch: studenten die geweigerd hebben de verklaring van loyaliteit aan de Duitsers te tekenen. Om uit handen van de bezetter te blijven, zoeken ze een veilig heenkomen in de laatste natte woestijn van Nederland. Ze duiken onder.
De Biesbosch kent in die jaren ongeveer 150 vaste bewoners: boeren, arbeiders en griendwerkers. Ze wonen in verspreide boerderijen en, huizen of keten, vaak niet meer dan hutten. De eerste lichting onderduikers, enkele tientallen, komt op eigen gelegenheid en verdwijnt onopvallend achter het groene gordijn. Ze kunnen aan de slag bij de boeren, helpen bij de oogst en verblijven in schuren of op aken tussen het riet. Bij die groep horen na de oorlog bekend geworden Nederlanders als Johan Witteveen, de latere minister van Financiën, en Jaap Burger, die als kabinetsformateur zijn stempel op de naoorlogse Nederlandse politiek zette.
De boeren uit de Biesbosch bieden de ontheemden uit het hele land niet alleen onderdak, maar ook voedsel en kleding. En ze waarschuwen als er Duitse patrouilles in aantocht zijn. Soms gaat het mis. Zoals op zaterdagmiddag 16 mei 1943 in de polder de Heenplaat[1] Daar in een boerderij, die treffend “De Vluchteling” heette, zitten vijf man ondergedoken. Twee van hen staan over het water te kijken als ze een bootje aan zien komen. Verblind door de zon, dachten ze dat het de waterpolitie van Drimmelen was. Toen het bootje dichterbij kwam, zagen ze tot hun grote schrik Duitse uniformen. Ze renden als de weerlicht naar hun schuilplaats. Dat hielp niet, want de hond van de boer rende er vrolijk blaffend achteraan. Ze werden door de Duitsers in de kraag gegrepen. Twee van hen zijn naar Duitsland gedeporteerd. Achteraf bleek het verraden werk te zijn.
Bron: Terry van Erp Eigen onderzoek
Geraadpleegde literatuur: “Het geheim van de Biesbosch in de Tweede Wereldoorlog”, geschreven door Bas Zijlmans, Geertruidenberg, ISBN: 9789080386723.
Heeft u aanvullingen of wijzigingen bij dit artikel? info@stamboomboek.nl |
- ↑ Oude gebiedsnaam in de Biesbosch. Deze kleine polder is opgegaan in het Spaarbekken De Gijster. Er is nog een gebiedje met de naam Heenplaat, ingeklemd tussen het Ganzenest en de Polder Moordplaat, aan het 'Nauw van Paulus'.