Categorie:Wapen (heraldiek)

Symbool Geschiedenis naar onderwerp }  →  Heraldiek Sociale groep  →  Adel }  →  Wapen (heraldiek)

Wapen, heraldiek of wapenschild, is een 'uitvinding' uit de late middeleeuwen. Het is een soort van embleem of logo dat is verbonden aan een familie of een andere groep bij elkaar horende mensen. Elk adellijk huis had / heeft zijn eigen wapen. Vaak zag je de gebruikte kleuren terug in de luiken en poorten van het kasteel van de familie en die van de omliggende boerderijen die tot het adellijke bezit hoorden.

Het schild of bord waarop het wapen is geschilderd noem je ook wel een blazoen. Het spreekwoord "Een kras op je blazoen krijgen" betekent dat als je iets verkeerd hebt gedaan en dat je er voor moet schamen. Je eer is beschadigd.

Traditioneel (van ouds) werd het wapen gedragen / geschilderd op het schild waarmee de ridder zich verdedigde. Trouwens, ons woord schilderen komt hier vandaan. Het wapen stond ook op de helm, het dekkleed voor het paard en mogelijk op andere herkenbare plaatsen zodat elke groep in een veldslag goed te herkennen was. Net zoals nu nog bij sportkleding, zodat je goed kunt zien bij welke club elke speler hoort.

Naast de toepassing van wapens binnen families wordt het wapenschild tegenwoordig ook vaak gebruikt als een symbool van een land, stad, gemeente, waterschap of provincie. Ook bij de onderdelen van de Nederlandse krijgsmacht kom je emblemen tegen. Vaak is de bijbehorende vlag in dezelfde kleuren. Een (smalle, staande) vlag met de afbeelding van een wapen heet een banier. De vlag van een legeronderdeel heet een vaandel. De vlag van de koning met daarop zijn wapen wordt een standaard genoemd.

Familiewapen

Oorspronkelijk had elke heer of ridder een uniek eigen wapenschild. Hun zonen gingen in de late 12^e eeuw hun vaders wapen, als het wapen steeds bekender en beroemder werd door de daden van pa, soms ongewijzigd ook gebruiken. Zo ontstond het familiewapen.

Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp