Beek en Royen
Ontstaan
Het huis is rond 1730 ontstaan. De naam van het huis is ontleend aan de achternamen van het echtpaar, dat het huis liet bouwen: Hendrik Verbeek en Clara Justine van Royen.
Geschiedenis
Na de bouw van het Slot Zeist werd er een diagonaal-as getrokken. Deze as werd in het begin van de achtttiende eeuw gebruikt als zicht-as voor de buitenplaats Beek en Royen. Dit huis was de tweede grote buitenplaats in Zeist na Slot Zeist. De stichter was Hendrik Verbeek, die burgemeester van Utrecht en lid van het regentenpatriciaat was. Vanaf 1730 breidde deze Hendrik zijn bezittingen voortdurend uit, met name aan beide zijden van de zichtlaan, de huidige Laan van Beek en Royen - Woudenbergseweg. Hij liet voor en achter zijn huis een park aanleggen in gelijke stijl als die van het Slot. Deze aanleg zou het latere Zeister Bos worden. In 1788 had de heer Verbeek veel last van de bevolking van Zeist. Inmiddels was hij 80 jaar en gedroeg zich als een ouderwetse stijve aristocraat. Om zijn tuin had hij een stenen muur aan laten brengen in plaats van een schutting. Hierdoor moesten enige huizen in het dorp de lozing van het rioolwater op zijn tuin missen. Uit wraak werd een piramide met bol, die op zijn terrein stond, vernield en in een houten huisje ingebroken en de houten vloer en de vensters verwijderd.
Op oude foto's is trouwens te zien dat de linkervleugel vroeger alleen een begane grond kende. De verdieping is er later opgezet. In 1818 worden grote delen van het uitgestrekte landgoed Beek en Royen verkocht in kavels. Op één van deze kavels wordt de buitenplaats Hoog Beek en Royen gebouwd. In 1830 wordt het landgoed openbaar geveild en de nieuwe eigenaar wordt mr. Albert Voombergh, die sinds 1824 ook al eigenaar was van Hoog Beek en Royen.
Volgens de telefoonlijst uit 1915, die op internet te vinden is, woonde in dat jaar Jonkheer F. van de Poll op Beek en Ro(o)yen; hij had telefoonnumer 17. Sinds augustus 2016 heeft het huis weer een nieuwe bestemming gekegen: de Vrij Hogeschool is erin gevestigd.
Bewoners
- ca 1730 - 1788 Hendrik Verbeek
- 1788 - 1792 Anna Catharina Verbeek, getrouwd met Jacob Evert van Muyden
- 1830 - 1851 mr. Albert Voombergh
- 1915 jonkheer F. van de Poll 2016 de Vrije Hogeschool
- Het gebouw is nu in gebruik bij de Vrije Hogeschool. (Het huis is niet toegankelijk.)
Bronnen
- Tekst: Groei en bouw, 1984
- Peter de la Mar
- NMC Zeist, Regionaal Centrum voor natuur- en milieucommunicatie, Een wandeling over het landgoed Hoog Beek en Royen, 2002
- J. Meerdink, een bezoek aan Beek en Royen in 1788, In: Bulletin van de Van de Poll-Stichting voor Zeister geschiedenis 1986, blz. 50 - 51
- website van de Vrije Hogeschool
- Foto 1 t/m 4: Peter de la Mar
- Afb. 1 en 2: De Utrechtse Heuvelrug. De Stichtse Lustwarande. Buitens in het groen
Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp
