Ambacht (handwerk): verschil tussen versies

Uit Wiki Raamsdonks Historie
k (1 versie geïmporteerd)
k (1 versie geïmporteerd)
 
(Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 3: Regel 3:


== Algemeen ==
== Algemeen ==
De ambachten kunnen worden onderverdeeld :
De ambachten kunnen worden onderverdeeld:
* ''Museale ambachten'' - Bijvoorbeeld: [[klomp]]enmaker, [[touwslager]], [[mandenvlechter]], [[bezembinder]] of [[Ganzenvangen|ganzenvanger]]. Sinds de [[industrialisatie]] zijn deze ambachten vrijwel uitgestorven. Vaak worden ze nog slechts beoefend als demonstratie voor een museumpubliek, bijvoorbeeld in het [[Nederlands Openluchtmuseum]] te Arnhem, [[Oude Ambachten & Speelgoed Museum]] in Terschuur of in het [[Zuiderzeemuseum]] in Enkhuizen.
* ''Museale ambachten'' zijn de sinds de [[industrialisatie]] vrijwel verdwenen ambachten. Vaak worden ze nog slechts beoefend als demonstratie voor een museumpubliek, bijvoorbeeld in het [[Nederlands Openluchtmuseum]] te Arnhem, [[Oude Ambachten & Speelgoed Museum]] in Terschuur of in het [[Zuiderzeemuseum]] in Enkhuizen.
* ''Hedendaagse ambachten'' - Bijvoorbeeld: [[timmerman]], [[metselaar]], [[smid]], [[bakker (beroep)|bakker]], [[slager (beroep)|slager]].
*: Voorbeelden: [[klomp]]enmaker, [[touwslager]], [[mandenvlechter]], [[Pottenbakken|pottenbakker]], [[bezembinder]], [[Eendenkooi|kooiker]] of [[Ganzenvangen|ganzenvanger]].
* ''Hedendaagse ambachten''
*: Voorbeelden: [[timmerman]], [[metselaar]], [[smid]], [[Bakker (beroep)|bakker]], [[Slager (beroep)|slager]].


In de tijd van de [[Gilde (beroepsgroep)|gilden]] werd een ambacht in de praktijk geleerd. De leerling die de basisvaardigheden beheerste, werd [[gezel]] genoemd; na het afleggen van de [[meesterproef]] was de ambachtsman meester. Je kon ook keurmeester worden dan kon je beslissen wie meester werd. In [[Maastricht]] en sommige andere plaatsen werden de gilden aangeduid als ambachten.<ref>{{aut|[[Pierre Ubachs|Pierre J.H. Ubachs]] en [[Ingrid Evers|Ingrid M.H. Evers]]}} (2005): ''[[Historische Encyclopedie Maastricht]]'', p. 25: 'ambacht, algemeen'. Walburg Pers, Zutphen / [[Regionaal Historisch Centrum Limburg|RHCL]], Maastricht. {{ISBN|90-5730-399-X}}.</ref>
In de tijd van de [[Gilde (beroepsgroep)|gilden]] werd een ambacht in de praktijk geleerd. De "leerling" die de basisvaardigheden beheerste, werd "[[gezel]]" genoemd; na het afleggen van de [[meesterproef]] werd de ambachtsman "meester". De keurmeester kon beslissen wie er meester werd. Onder andere in [[Maastricht]] werden de gilden aangeduid als ambachten.<ref>{{aut|[[Pierre Ubachs|Pierre J.H. Ubachs]] en [[Ingrid Evers|Ingrid M.H. Evers]]}} (2005): ''[[Historische Encyclopedie Maastricht]]'', p. 25: 'ambacht, algemeen'. Walburg Pers, Zutphen / [[Regionaal Historisch Centrum Limburg|RHCL]], Maastricht. {{ISBN|90-5730-399-X}}.</ref>


In de 19e eeuw werden in Nederland de eerste [[ambachtsschool|ambachtsscholen]] gesticht. Dit type onderwijs is inmiddels onderdeel van het [[Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs|vmbo]].
In de 19e eeuw werden in Nederland de eerste [[Ambachtsschool|ambachtsscholen]] gesticht. Dit type onderwijs is inmiddels onderdeel van het [[Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs|vmbo]].


== Ambachtseconomie in Nederland ==
== Ambachtseconomie in Nederland ==

Huidige versie van 8 mrt 2024 om 11:22

Metselaar op ets van Jan Luyken

Een ambacht is handwerk dat wordt aangeleerd om een beroep mee uit te oefenen. Het ambacht heeft met de industrie gemeen, dat beide zich richten op de productie en verwerking van materiële goederen of waren. Ook in het ambacht kan een zekere graad van mechanisering en automatisering tegenwoordig niet ontbreken. De industrie onderscheidt zich echter door de combinatie van het fabrieksmatige en grootschaligheid.

Algemeen

De ambachten kunnen worden onderverdeeld:

In de tijd van de gilden werd een ambacht in de praktijk geleerd. De "leerling" die de basisvaardigheden beheerste, werd "gezel" genoemd; na het afleggen van de meesterproef werd de ambachtsman "meester". De keurmeester kon beslissen wie er meester werd. Onder andere in Maastricht werden de gilden aangeduid als ambachten.[1]

In de 19e eeuw werden in Nederland de eerste ambachtsscholen gesticht. Dit type onderwijs is inmiddels onderdeel van het vmbo.

Ambachtseconomie in Nederland

De ambachtseconomie is een belangrijke sector in de Nederlandse economie. In de sector werken ruim 800.000 vakmensen in 420.000 ambachtelijke ondernemingen.[2] 84% daarvan betreft een bedrijf met 1 werkzaam persoon. De totale omzet van de Nederlandse ambachtseconomie omvat in 2013 € 165 miljard.

Ambachtsbranches

Bestand:Verdwijnend beroep in West Friesland-518414.ogv
Bioscoopjournaal uit december 1950. Het maken van een hul, de kanten hoofddoek van de Westfriese vrouwen.
Slagers aan het werk
Werkplaats van vioolbouwer
Bestand:Boy meets barber.JPG
Kapper aan het werk
Demonstratie van een smid
Schoenreparatie
Houtbewerking

Samenwerking van ambachtslieden in Nederland

Sinds 2013[bron?] zijn er een aantal organisaties die zich inzetten voor samenwerkingsmogelijkheden voor ambachtslieden in Nederland.

Het Centrum voor Ambachtseconomie[3] zet zich in voor een sterke ambachtseconomie. Dit doen zij door kennis over de ambachtseconomie te verbeteren, het belang van ambachten duidelijk te maken en ambachtelijke ondernemers te ondersteunen. Ambachtelijke ondernemers kunnen onder andere gezamenlijk gebruikmaken van de online ambachtsmarkt om hun producten en diensten aan te bieden.

Ook zijn er een aantal websites waar ambachtslieden zich kunnen aanbieden.

Zie ook

Zie de categorie [[commons:#mw-subcategories|]] van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.