8e eeuw

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
Overzicht van de jaren in en rond de 8e eeuw
Jaren 90 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699
Jaren 00 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709
Jaren 10 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719
Jaren 20 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729
Jaren 30 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739
Jaren 40 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749
Jaren 50 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759
Jaren 60 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769
Jaren 70 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779
Jaren 80 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789
Jaren 90 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799
Jaren 00 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809

De 8e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 8e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 701 tot en met 800. De 8e eeuw behoort tot het 1e millennium.

Langjarige gebeurtenissen en ontwikkelingen

Bestand:Järnåldern, Stigbygel av järn, Nordisk familjebok.png
stijgbeugel
Europa
Godsdienst
Nederlanden
  • De Fries-Frankische oorlogen zijn meerdere gewapende conflicten van het Frankische Rijk tegen het Friese koninkrijk. De inzet is meestal de beheersing van de delta tussen Rijn en Maas. De voortdurende vijandelijkheden zijn de aanleiding voor het einde van het Friese koninkrijk in 734. De Fries-Frankische oorlogen eindigen met de laatste opstand van de Friezen in 793.
  • Dorestad is een bloeiende handelsstad, lange tijd betwist door Friezen en Franken maar vanaf 719 deel van het Frankenrijk. Van hieruit wordt handel gedreven met de niet-christelijke wereld in het noorden.
  • De introductie van de sceatta, een zilveren munt die in korte tijd in Noord-West Europa de gouden Romeinse munten vervangt, zorgt voor de terugkeer van een geldeconomie en voor economisch herstel.
  • De koningsvrijen of homines franci, gewapende boeren, worden elders uit het Frankische Rijk neergezet in het Gelderse rivierengebied, het grensgebied met de Friezen. Als beschermers tegen de inheemse boeren genieten zij bepaalde voorrechten. In Gelre

vallen de koningsvrijen onder het publiek recht, waardoor zij hun vrijheid kunnen handhaven. Na enkele generaties worden zij opgenomen in de ridderschap.

Azië
  • De periode van de Tang-dynastie wordt door historici veelal gezien als een van de hoogtepunten in de Chinese beschaving. Het grondgebied van China, dat door de militaire prestaties van zijn vroege heersers is verworven, is groter dan dat tijdens de Han-dynastie. Bevorderd door contact met India en het Midden-Oosten wordt de periode gekenmerkt door een culturele opbloei. De hoofdstad Chang'an is met een miljoen inwoners de grootste stad ter wereld.
  • Het drinken van thee verbreid zich sterk in China. Ook ontstaat er export van thee naar India, Tibet en Japan.
  • De grootste bloeitijd van het Bohai-Rijk onder de derde koning Tae Hŭngmu (Da Jinmao, gest. 793) die 57 jaar regeert. Het Bohai-Rijk in het huidige Korea claimt dat het de opvolger is van het Koguryo-koninkrijk, maar het is ook sterk op de Chinese Tang-dynastie gericht.
  • Japan leeft in de Naraperiode, waarin het boeddhisme de godsdienst van de keizer wordt, een begin wordt gemaakt met de geschiedschrijving, de eerste munten worden geslagen en Japan zich oriënteert op China.
  • Het Tibetaanse rijk heeft aan het eind van de eeuw zijn grootste omvang bereikt. Delen van wat nu Sichuan, Sinkiang, Gansu is en belangrijke posten aan de Zijderoute zoals Dunhuang en de stadstaat Khotan maken deel uit van het rijk.
  • De twee belangrijkste gebieden in de Indische Archipel zijn nog steeds Sumatra en Java. Java is zeer belangrijk voor de specerijenhandel, die in de lift zit. Sumatra controleert dan weer de zeevaartroutes van Voor-Indië naar China en omgekeerd. Deze route gaat door de Straat Sunda.
Scheepvaart en handel
  • De Chinezen vervoeren olie in bulk met een omgebouwde Newchwang-jonk. Oorspronkelijk was dit type schip ontwikkeld voor het vervoer van water. Arabische en Perzische geschriften vermelden het transport van olie van Bakoe (hoofdstad van Azerbeidzjan) naar Bagdad voor verwarming. De Newchwang jonk was revolutionair, aangezien hij al was uitgerust met een "expansion trunk", die bij stijging van temperatuur uitzette.
  • eerste verschijning in de Lage Landen van de hulk, een vrachtschip met een stevenloze romp van zware planken en een in de lengte sterk gebogen vorm: de z.g. zeeg.

Innovatie

  • In Europa vindt het gebruik van stijgbeugels ingang. IJzeren hoefijzers komen in algemeen gebruik rond 770.
  • De Arabieren nemen Chinese papiermakers gevangen, tijdens een oorlog tussen het zich uitbreidende Arabische Rijk en Chinese keizerrijk omstreeks het jaar 740 na Chr. Zo leren de Arabieren papier maken en dit verdringt al snel het minder stevige papyrus gemaakt van papyrusplanten en het steviger, maar veel duurdere perkament.
  • De techniek van de blokdruk zorgt ervoor dat in China het geschreven woord ter beschikking komt van enorm groot publiek.
  • De zware ploeg wordt in gebruik genomen in de Rijnvallei.
  • De haam wordt in gebruik genomen in Noord-Europa.
taal en cultuur
Wetenschap
  • Aan de hofschool van Karel de Grote begint onder leiding van Alcuinus de cultuur en de filosofie weer op te bloeien. De filosofie wordt gezien als een ancilla theologiae, een dienstmaagd van de theologie.
  • In Perzië boekt Jabir ibn Hayyan theoretische en praktische resultaten op het grensgebied van alchemie en chemie. Hij maakt zich verdienstelijk in de ontwikkeling van een aantal basistechnieken zoals kristallisatie, calcinatie, sublimatie en verdamping. Hij ontwikkelt de alembiek, een speciaal voor destillatie bedachte kolf. Hij bereidt verschillende minerale zuren. Hij doet een poging stoffen in klassen onder te verdelen zoals vluchtige substanties als kamfer, arseen en salmiak tegenover metalen als goud, zilver, koper en lood en ten derde materialen die tot poeder fijngestampt kunnen worden.

Belangrijke personen van de 8e eeuw

Zie de categorie [[commons:#mw-subcategories|]] van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.