2e Parachutistendivisie

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
2e Parachutistendivisie
Oprichting februari 1943
Ontbinding 16 april 1945
Land Vlag van nazi-Duitsland nazi-Duitsland
Krijgsmacht-
onderdeel
Luftwaffe
Onderdeel van Wehrmacht
Type Divisie
Veldslagen Tweede Wereldoorlog
Commandanten zie commandanten

De 2e Parachutistendivisie (Duits: 2. Fallschirmjäger-Division) was een Duitse divisie uit de Tweede Wereldoorlog bestaande uit luchtlandingstroepen. De divisie werd gevormd in Frankrijk in 1943 en kwam datzelfde jaar in actie in Italië. In november 1943 volgde een overplaatsing naar Oekraïne, naar het Oostfront. Daar volgden zware defensieve gevechten en terugtrekkingen, tot achter de Dnjestr in de lente van 1944. Na een opfris in Duitsland volgde dan een inzet in Bretagne en de insluiting in Brest totdat deze stad veroverd en de divisie vernietigd was. Na heroprichting eind 1944 volgde een inzet in de Betuwe en in het Reichswald. Uiteindelijk werd de divisie in de Ruhrkessel vernietigd.

Geschiedenis

Oprichting

De 2e Parachutistendivisie werd in februari 1943 gevormd in Vannes in Frankrijk. De kern werd gevormd door het 2e Parachutistenregiment, dat overgenomen werd van de 7e Flieger-Divisie. Eind mei 1943 werd de divisie dan overgebracht naar het gebied AlèsNîmes.

Italië

Troepen van de divisie tijdens Operatie Achse

Vanaf 26 juli 1943 werd de divisie per luchttransport naar Rome verplaatst. Hier kon de divisie in actie komen na de Italiaanse capitulatie op 8 september 1943 en Italiaanse eenheden ontwapenen. Vervolgens nam de divisie de kustverdediging tussen Civitavecchia en Anzio op zich.

In deze periode ondernamen delen van de divisie daadwerkelijke luchtlandingsoperaties. Het I./FJR 7 nam deel aan Unternehmen Eiche, de bevrijding van Benito Mussolini vanuit de Gran Sasso op 12 september 1943. De 1e compagnie landde in zweefvliegtuigen. Het I./FJR 2 nam succesvol deel aan de verovering van Leros op 17 september 1943. Dezelfde dag kwam II./FJR.7 in actie op Elba.

In november 1943 zag ook III./FJR 6 een tweetal keren frontinzet rond de Volturno. Op 8 november 1943 kreeg de divisie bevel zich te verplaatsen naar het oostfront, naar Heeresgruppe Süd. Delen bleven achter en vormden de kern voor de nieuwe 4e Parachutistendivisie.

Oostfront

Bij aankomst vanaf eind november 1943 werd de divisie ingezet rond Zjytomyr tegen de Sovjet doorbraken westelijk van Kiev. Zware gevechten vonden plaats rond Radomysl. Op 9 december 1943 werd de divisie uit de frontlijn genomen en op 15 december per vliegtuig (zwaar materiaal over land) naar Kirovograd. Daar slaagde de divisie erin om samen met de 11e Pantserdivisie een Sovjet doorbraak te voorkomen en het front te stabiliseren. Op 5 januari 1944 kreeg de divisie in het Sovjet Kirovogradoffensief zware aanvallen over zich heen, maar kon zich ondersteund door de Sturmgeschütz-Brigade 286 handhaven. Wel werd de divisie aan de kant geschoven. In vier dagen had de divisie 123 doden, 357 gewonden en 285 vermisten te betreuren. De daaropvolgende vier weken waren rustig. Op 11 februari 1944 werd de divisie dan weer uit de frontlijn gehaald om ingezet te worden in de Slag om Korsoen-Tsjerkasy, maar door vertragingen kwam de divisie daar niet toe. In plaats daarvan volgde een verplaatsing naar Novoarkangelsk en Zvenigorodka. Op 4 maart 1944 begon dan het Sovjet Proskurov–Tsjernovtsi-offensief en de divisie werd hierin meegezogen en werd in de daaropvolgende weken tot medio april gestaag teruggedrongen tot achter de Dnjestr. Op 25 april 1944 vestigden de Sovjets een bruggenhoofd over de Dnjestr bij Butor, oostelijk van Chisinau. Op 10 en 11 mei 1944 voerde de divisie Operatie Bolwerk uit, die het bruggenhoofd vernietigde. Daarna werd de divisie uit de frontlijn gehaald en medio mei 1944 naar de Heimat verplaatst. Hier werd de divisie opgefrist en herbouwd op Oefenterrein Keulen-Wahn.

Bretagne

Vernietigd konvooi van het 6e Parachutistenregiment bij Carentan op 16 juli 1944
Generalmajor Kroh (rechts) capituleert in Brest op 18 september 1944, samen met Generalmajor von der Mosel (links) en Konteradmiral Kähler (midden)

Eind mei 1944 werd het 6e Parachutistenregiment naar Normandië overgeplaatst en kwam meteen vanaf de eerste dag in actie tegen de geallieerde landingen daar. Het regiment werd in de Zak van Falaise vernietigd. Op 13 juni 1944 begon de rest van de divisie zich te verplaatsen naar Brest. De divisie bleef hier tot de Amerikanen uit het bruggenhoofd in Normandië braken en Bretagne instroomden. De divisie trad de Amerikaanse troepen tegemoet, maar werd tegen 7 augustus 1944 de Vesting Brest ingedrongen. De Amerikanen vielen aan en tegen 20 september 1944 moesten de resten van de divisie zich overgeven.

Heroprichting

Al op 24 september 1944 volgde door het Oberkommando der Luftwaffe het bevel om de divisie opnieuw op te richten rond Oldenburg. De eerste eenheden verzamelden zich daar vanaf 15 oktober 1944. Tegen begin december 1944 was de divisie voldoende klaar om naar Nederland verplaatst te worden, naar Hilversum-Amersfoort, voor verdere training. Op 20 december nam de divisie de frontsector over van de 6e Parachutistendivisie in de Betuwe, maar zonder het 2e Parachutistenregiment (dit regiment lag aan de Noordzeekust voor Amsterdam). Deze sector begon bij Angeren, via Elst en Zetten tot Opheusden. Bij de gevechten in Zetten in januari 1945 leed de divisie, en met name het 7e Parachutistenregiment, stevige verliezen. Na het begin van de Slag om het Reichswald werden de drie parachutistenregimenten na elkaar uit het front gehaald en naar het Reichswald overgeplaatst. Nadat de Duitse troepen tegen begin maart 1945 over de Rijn teruggedrongen waren, nam de divisie vanaf 8 maart 1945 een frontstuk langs de rivier over van Wezel tot Krefeld. Nadat de geallieerden op 24 maart 1945 hun Operatie Plunder begonnen, werd de divisie al snel de Ruhrkessel ingeduwd, en verdedigde hier achter het Rijn-Hernekanaal. Vanaf 7 april volgde dan een terugtrekking tot de Ruhr.

Einde

De 2e Parachutistendivisie capituleerde op 16 april 1945 zuidelijk van Hattingen.

Bovenliggende bevelslagen

Legerkorps Leger Legergroep Plaats/regio Begin Eind
in oprichting 7. Armee Heeresgruppe D Frankrijk 14 februari 1943 3 juni 1943
Armeegruppe Felber Heeresgruppe D Frankrijk 3 juni 1943 29 juli 1943
XI. Fliegerkorps 10. Armee OB Süd Italië 29 juli 1943 medio november 1943
42e Legerkorps 4. Panzerarmee Heeresgruppe Süd Zjytomyr 17 november 1943 28 november 1943
48e Pantserkorps 4. Panzerarmee Heeresgruppe Süd Zjytomyr 28 november 1943 1 december 1943
42e Legerkorps 4. Panzerarmee Heeresgruppe Süd Zjytomyr 1 december 1943 15 december 1943
52e Legerkorps 1. Panzerarmee Heeresgruppe Süd Kirovograd 15 december 1943 1 januari 1944
52e Legerkorps 6. Armee Heeresgruppe Süd Kirovograd 1 januari 1944 5 januari 1944
52e Legerkorps 8. Armee Heeresgruppe Süd Kirovograd 5 januari 1944 6 februari 1944
direct onder bevel 8. Armee Heeresgruppe Süd Novoarkangelsk/Zvenigorodka 6 februari 1944 23 februari 1944
47e Pantserkorps 8. Armee Heeresgruppe Süd westelijke Oekraïne 23 februari 1944 14 maart 1944
Gruppe Knobelsdorff 8. Armee Heeresgruppe Süd westelijke Oekraïne 14 maart 1944 22 maart 1944
Gruppe Postel 6. Armee Heeresgruppe A westelijke Oekraïne 22 maart 1944 30 maart 1944
52e Legerkorps 6. Armee Heeresgruppe Südukraine westelijke Oekraïne 30 maart 1944 12 april 1944
17e Legerkorps 6. Armee Heeresgruppe Südukraine Dnjestr 12 april 1944 9 mei 1944
52e Legerkorps 6. Armee Heeresgruppe Südukraine Dnjestr 9 mei 1944 15 mei 1944
direct 7. Armee Heeresgruppe B Keulen-Wahn 15 mei 1944 13 juni 1944
25e Legerkorps 7. Armee Heeresgruppe B Bretagne / Brest 13 juni 1944 20 september 1944
88e Legerkorps 25. Armee Heeresgruppe H Nederland 6 december 1944 8 februari 1945
86e Legerkorps 1. Fallschirmarmee Heeresgruppe H Nederrijn 8 februari 1945 februari 1945
47e Pantserkorps 1. Fallschirmarmee Heeresgruppe H Nederrijn februari 1945 februari 1945
2e Parachutistenkorps 1. Fallschirmarmee Heeresgruppe H Nederrijn februari 1945 10 maart 1945
63e Legerkorps 1. Fallschirmarmee Heeresgruppe H Nederrijn 10 maart 1945 31 maart 1945
63e Legerkorps direct onder bevel Heeresgruppe B Ruhrkessel 1 april 1945 9 april 1945
63e Legerkorps Armee-Abteilung von Lüttwitz Heeresgruppe B Ruhrkessel 10 april 1945 16 april 1945

Commandanten

Generalleutnant Ramcke (midden in bontjas)
Rang Naam Begin Eind
Generalleutnant Bernhard Ramcke 13 februari 1943 8 september 1943
Oberstleutnant Wolfgang Meder-Eggebert 8 september 1943 13 september 1943
Generalmajor Walter Barenthin 13 september 1943 9 december 1943
Generalleutnant Gustav Wilke 9 december 1943 17 maart 1944
Oberstleutnant
vanaf 6 april 1944 Oberst
Hans Kroh 17 maart 1944 1 juni 1944
Generalleutnant Bernhard Ramcke 1 juni 1944 11 augustus 1944
Oberst
vanaf 13 september 1944 Generalmajor
Hans Kroh 11 augustus 1944 18 September 1944
Generalleutnant Walter Lackner 15 november 1944 16 april 1945

Generalleutnant Ramcke werd in Dresden in een hospitaal opgenomen nadat zijn auto door een geallieerde jachtbommenwerperaanval van de weg was geraakt. Oberstleutnant Meder-Eggebert nam daarop tijdelijk waar.

Samenstelling

1943 1944
  • Fallschirm-Jäger-Regiment 2
  • Fallschirm-Jäger-Regiment 7
  • Fallschirm-Jäger-Regiment 6
  • Fallschirm-Jäger-Regiment 2
  • Fallschirm-Jäger-Regiment 7
  • Fallschirm-Jäger-Regiment 23
  • Fallschirm-MG-Bataillon 2
  • Fallschirm-Flak-Abteilung 2
  • Fallschirm-Artillerie-Regiment 2
  • Fallschirm-Panzer-Jäger-Abteilung 2
  • Fallschirm-Pionier-Bataillon 2
  • Luftnachrichtenabteilung|Luftnachrichten-Abteilung der Fallschirm-Jäger-Division 2
  • Fallschirm-Sanitäts-Abteilung 2