Kraamvrouw bekentenissen

Als de moeder ongehuwd was, en het te baren kind een onwettig kind dreigde te worden, was dit een schande. Om de vader toch te kunnen achterhalen, werd de moeder tijdens haar ‘barensnood’ door de kraamvrouw of vroedvrouw onder hoge druk gezet. Want de naam van de vader moest bekend worden!

Hierbij werd niet alleen het kind, maar ook de naam van de vader van het kind uit de moeder werd getrokken. Dit heette een ‘partus dolore’.

Als de toekomstige moeder weigerde de naam van de vader te noemen, mocht de kraamvrouw haar niet meer helpen met de bevalling. Dus de druk was letterlijk en figuurlijk hoog.

Daarbij was een onwettig kind niet alleen schande, maar kon ook niet gedoopt worden. Dat was een dubbele schande!

De vader kwam in de problemen

Zo’n bekentenis kon wel eens voor een verrassing zorgen, als een aanwezige man ineens als vader werd genoemd. ‘Den baes heeft het gedaen!’ De geschrokken man verdedigde zich met ‘Deern hoe kond gij dat seggen?’

De man bedacht allerlei uitvluchten om maar geen verantwoordelijkheid toegeschoven te krijgen. Het argument was dan dat ze al zwanger was toen zij ‘vleeslijke conversatie’ hadden.

Bovendien als de vrouw beviel zonder kraamvrouw, had ze ook een probleem. Want wie was de vader? Getuigen die haar met een man hadden gezien, werden als serieuze vader gezien. Uitspraken als ‘gij lieden deugt geen van beijde’, en hij had ‘aangedrongen tot vrijage’. Deze getuigenverklaringen die zwaar wogen in de veroordeling van de moeder.

Toch gaf de moeder vaak het kind de voornaam van de echte vader, om zo toch een verbintenis te maken.

Schande voor de moeder

Rond de eeuwen erna kwam de focus meer te liggen op de ‘schande’ van de moeder die ongehuwd zwanger was geraakt. Later kon een kind bij een huwelijk erkend worden door zijn ‘nieuwe’ vader, dit staat dan vermeld op de huwelijksakte.

Maar omdat er ook kinderen werden verwekt door de elite, werden deze kinderen nooit erkend. Een goede aanwijzing naar wie de vader kan zijn, is als de moeder de vernoemingsregels volgde.

Veel militaire vaders

Als je een voorouder treft die aangegeven is via een van de kraamvrouw bekentenissen, dan is dat het ultieme bewijs van een onecht kind. In ieder geval een feit van een geboorte, maar geen feit van het vaderschap. Bij het lezen van de kraamvrouw bekentenissen is het trouwens opvallend hoeveel militaire mannen er genoemd werden. In ieder stadje hun schatje?

Zie: Regels voor kraamvrouwen en vroedvrouwen

Bron: Terry van Erp