Waspiks historie: verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Waspiks-historie-01.jpg|400px|thumb|De vier ambachten]] | [[Bestand:Waspiks-historie-01.jpg|400px|thumb|De vier ambachten]] | ||
Er was sprake van een "[[Tienden]] (10% van alle opbrengsten van het land) die in de "parochie WASPICH" betaald moesten worden. Er is in die oude akte dus sprake van een parochie, er was toen dus hier al een kerkgemeenschap van mensen die hier ook werkten en woonden. | Waspik is een "plek" met al een lange historie, van een respectabele leeftijd. Bijna zeven en een halve eeuw geleden, in het jaar 1257 word de naam van dit "dorp" al genoemd in een akte. | ||
Er was sprake van een "[[Tienden]]" (10% van alle opbrengsten van het land) die in de "parochie WASPICH" betaald moesten worden. Er is in die oude akte dus sprake van een parochie, er was toen dus hier al een kerkgemeenschap van mensen die hier ook werkten en woonden. | |||
De grenzen die toen, na uitleen en vervening van de grond, ontstonden, zijn nagenoeg die van deze gemeente, zoals die tot 1 januari 1997 bestond. De term "gemeente" evenwel, in de zin zoals wij die nu gebruiken, kende men toen nog niet. Het gebied was toen opgedeeld in Ambachten, ook wel Heerlijkheden genoemd. | De grenzen die toen, na uitleen en vervening van de grond, ontstonden, zijn nagenoeg die van deze gemeente, zoals die tot 1 januari 1997 bestond. De term "gemeente" evenwel, in de zin zoals wij die nu gebruiken, kende men toen nog niet. Het gebied was toen opgedeeld in Ambachten, ook wel Heerlijkheden genoemd. | ||
Vier in getal. | Vier in getal. | ||
Die Ambachten waren: | Die Ambachten waren: | ||
*Neder- of Groot-Waspik | *Neder- of Groot-Waspik | ||
| Regel 11: | Regel 14: | ||
*11 1/2 Hoeven of 12e Hoeve Half | *11 1/2 Hoeven of 12e Hoeve Half | ||
*'s-Grevelduin-Waspik | *'s-Grevelduin-Waspik | ||
De Bergse Maas bestond nog niet. In 't noorden grensde Waspik tot ver in wat nu Dussen Is. De Kastraat en de Oude Straat (later een sloot) en de Kerkvaart met wat nu de School straat is, vormden de grenzen tussen die vier Ambachten. | |||
<br> | |||
Later gingen Neer-Waspik, 11 1/2 Hoeve en 's-Grevel-duin-Waspik één Heerlijkheid vormen, te weten: Groot-Waspik. Klein-Waspik bleef, met uitzondering van een gering aantal jaren, zelfstandig als Heer-lijkheid bestaan tot de [[Franse Tijd]]. | |||
<br> | |||
Ambachten of Heerlijkheden, in leen gekregen en waarvan in later tijden de rechten gekocht werden hadden een Heer of soms een Vrouwe. Namens de Ambachtsheer werd het bestuur uitgeoefend door een door hem benoemde [[schout]] en zeven [[heemraden]], ook [[schepenen]] genoemd. De heemraden werden bij toerbeurt benoemd tot Borgemeester (voor de financiën), Armmeester (de naam spreekt voor zich) en Kerkmeester (voor het beheren van kerkgebouw en kerkelijke goederen). | |||
Ook lage rechtspraak (huwelijkszaken, erfeniskwesties, koop en verkoop van onroerende goederen o.a.) behoorde tot het werkterrein van schout en schepenen, naast algemeen bestuur en handhaving van wetten, voorschriften en de orde in het dorp. De Heer c.q. Vrouwe bemoeide zich met deze bestuurlijke aangelegenheden niet. De opbrengsten van de "Heerlijke Rechten" waren voor de [[Ambachtsheer]] van meer belang. Rechten zoals: het [[Tiende|Tiendrecht]], de rechten op Wind (maalrecht) en Water (visrecht) om er enkele te noemen. En niet te vergeten het recht tot het benoemen van de bestuurders van het dorp. Ze woonden in de situatie van deze Ambachten ook niet in het dorp, maar daarover later. | |||
<br> | |||
Waspik kende de eeuwen door twee Heeren. Eén over Groot- en één over Klein-Waspik. Menigmaal had zo'n Heer ook één of meer nabijgelegen Ambachten in bezit. Zo was Hendrik Ludeszoon van Wendelnesse (doet ons denken aan Wendelnesse in Capelle) Heer van Hendrik Ludeszoons Ambacht in [[Raamsdonk]], nu bekend onder de naam: [[Hendrik Luitenambacht]]. (zie ook het kaartje) | |||
Versie van 20 nov 2023 11:18
Waspik is een "plek" met al een lange historie, van een respectabele leeftijd. Bijna zeven en een halve eeuw geleden, in het jaar 1257 word de naam van dit "dorp" al genoemd in een akte.
Er was sprake van een "Tienden" (10% van alle opbrengsten van het land) die in de "parochie WASPICH" betaald moesten worden. Er is in die oude akte dus sprake van een parochie, er was toen dus hier al een kerkgemeenschap van mensen die hier ook werkten en woonden.
De grenzen die toen, na uitleen en vervening van de grond, ontstonden, zijn nagenoeg die van deze gemeente, zoals die tot 1 januari 1997 bestond. De term "gemeente" evenwel, in de zin zoals wij die nu gebruiken, kende men toen nog niet. Het gebied was toen opgedeeld in Ambachten, ook wel Heerlijkheden genoemd.
Vier in getal.
Die Ambachten waren:
- Neder- of Groot-Waspik
- Over- of Klein-Waspik
- 11 1/2 Hoeven of 12e Hoeve Half
- 's-Grevelduin-Waspik
De Bergse Maas bestond nog niet. In 't noorden grensde Waspik tot ver in wat nu Dussen Is. De Kastraat en de Oude Straat (later een sloot) en de Kerkvaart met wat nu de School straat is, vormden de grenzen tussen die vier Ambachten.
Later gingen Neer-Waspik, 11 1/2 Hoeve en 's-Grevel-duin-Waspik één Heerlijkheid vormen, te weten: Groot-Waspik. Klein-Waspik bleef, met uitzondering van een gering aantal jaren, zelfstandig als Heer-lijkheid bestaan tot de Franse Tijd.
Ambachten of Heerlijkheden, in leen gekregen en waarvan in later tijden de rechten gekocht werden hadden een Heer of soms een Vrouwe. Namens de Ambachtsheer werd het bestuur uitgeoefend door een door hem benoemde schout en zeven heemraden, ook schepenen genoemd. De heemraden werden bij toerbeurt benoemd tot Borgemeester (voor de financiën), Armmeester (de naam spreekt voor zich) en Kerkmeester (voor het beheren van kerkgebouw en kerkelijke goederen).
Ook lage rechtspraak (huwelijkszaken, erfeniskwesties, koop en verkoop van onroerende goederen o.a.) behoorde tot het werkterrein van schout en schepenen, naast algemeen bestuur en handhaving van wetten, voorschriften en de orde in het dorp. De Heer c.q. Vrouwe bemoeide zich met deze bestuurlijke aangelegenheden niet. De opbrengsten van de "Heerlijke Rechten" waren voor de Ambachtsheer van meer belang. Rechten zoals: het Tiendrecht, de rechten op Wind (maalrecht) en Water (visrecht) om er enkele te noemen. En niet te vergeten het recht tot het benoemen van de bestuurders van het dorp. Ze woonden in de situatie van deze Ambachten ook niet in het dorp, maar daarover later.
Waspik kende de eeuwen door twee Heeren. Eén over Groot- en één over Klein-Waspik. Menigmaal had zo'n Heer ook één of meer nabijgelegen Ambachten in bezit. Zo was Hendrik Ludeszoon van Wendelnesse (doet ons denken aan Wendelnesse in Capelle) Heer van Hendrik Ludeszoons Ambacht in Raamsdonk, nu bekend onder de naam: Hendrik Luitenambacht. (zie ook het kaartje)
