Vaderlandse Geschiedenis – Nederlandse geschiedenis: verschil tussen versies
Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
k (→18e eeuw) |
|||
| (6 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 283: | Regel 283: | ||
=== Gouden Eeuw === | === Gouden Eeuw === | ||
De Gouden Eeuw duurde van 1588 tot 1702 en valt daarmee grotendeels samen met de zeventiende eeuw. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden maakte een periode van bloei door, in de handel, wetenschap en kunsten. In deze eeuw werd ook de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) opgericht. | De Gouden Eeuw duurde van 1588 tot 1702 en valt daarmee grotendeels samen met de zeventiende eeuw. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden maakte een periode van bloei door, in de handel, wetenschap en kunsten. In deze eeuw werd ook de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) opgericht. | ||
{| class="wikitable" style="border-collapse: collapse; width: 100%;" | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | Publicaties | |||
| style="width: 50%;" | Kopstukken van de Gouden Eeuw | |||
|- | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Zo groeide Amsterdam in de Gouden Eeuw]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Michiel de Ruyter]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[ Stadhouders in de Nederlanden]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Maarten Tromp]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Het ‘grote verhaal’ van de VOC]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Prins Maurits]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Synode van Dordrecht]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Frederik Hendrik]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Oranjezaal]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Arminius & Gomarus]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Gewone Hollanders in de Gouden Eeuw]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Antoni van Leeuwenhoek]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[1666: twee vergeten rampen bij Vlieland]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Johan van Oldenbarnevelt]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Tocht naar Chatham]] | |||
| style="width: 50%;" |[[Koning-stadhouder Willem III]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Verdrag van Breda (1667)]] | |||
| style="width: 50%;" |[[Joost van den Vondel]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Oostzeehandel: de moedernegotie van de Republiek]] | |||
| style="width: 50%;" |[[Gebroeders de Witt]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Wiet en lange haren in de Gouden Eeuw]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Zeeslagen in de Gouden Eeuw]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Akte van Seclusie (1654)]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[De Delftse donderslag (1654)]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[De Nederlanden: Eenheid in verscheidenheid]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Windbelasting in de Gouden Eeuw]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Moord Johan de Witt einde Gouden Eeuw?]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Animatie: Groei Amsterdam in de Gouden Eeuw]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[Bommen Berend en het Gronings Ontzet (1672)]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[1672 – Rampjaar voor de Nederlandse Republiek]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" |[[De vier Engels-Nederlandse Oorlogen]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
|} | |||
Kunstenaars: | |||
*[[Rembrandt van Rijn]] | |||
*[[Frans Hals]] | |||
*[[Johannes Vermeer]] | |||
*[[Jan Steen]] | |||
=== 18e eeuw === | === 18e eeuw === | ||
| Regel 338: | Regel 366: | ||
Publicaties: | Publicaties: | ||
*De Patriottentijd (1781-1787) | *[[De Patriottentijd (1781-1787)]] | ||
*Tweede Stadhouderloze Tijdperk (1702-1747) | *[[Tweede Stadhouderloze Tijdperk (1702-1747)]] | ||
*Lodewijk Napoleon (1778-1843) – Koning van Holland | *[[Lodewijk Napoleon (1778-1843) – Koning van Holland]] | ||
=== Moderne tijd (19e – 20e eeuw) === | === Moderne tijd (19e – 20e eeuw) === | ||
De verlichting en industrialisatie kunnen beschouwd worden als de motoren achter de Moderne Tijd, die traditioneel begint rond 1800. De rol van religie werd in deze periode teruggedrongen (secularisatie) en er kwam meer ruimte voor de ratio. Snelle communicatiemiddelen deden hun intrede en processen van democratisering en individualisering kwamen op gang. | De verlichting en industrialisatie kunnen beschouwd worden als de motoren achter de Moderne Tijd, die traditioneel begint rond 1800. De rol van religie werd in deze periode teruggedrongen (secularisatie) en er kwam meer ruimte voor de ratio. Snelle communicatiemiddelen deden hun intrede en processen van democratisering en individualisering kwamen op gang. | ||
Belangrijke personen: | Belangrijke personen: | ||
*Johan Thorbecke | *[[Johan Thorbecke]] | ||
*Hendrikus Colijn | *[[Hendrikus Colijn]] | ||
Publicaties: | Publicaties: | ||
*[[Industriële Revolutie]] | |||
*[[Het cultuurstelsel in Nederlands-Indië (vanaf 1830)]] | |||
*[[‘De vergissing van Troelstra’ (12 november 1918)]] | |||
*[[Palingoproer in de Jordaan (1886)]] | |||
*[[Jordaanoproer van 1934 en andere onlusten]] | |||
*[[Spanning tussen ‘elite’ en ‘het volk’ in de 19e eeuw]] | |||
*[[De sociale kwestie (het arbeidersvraagstuk, 19e eeuw)]] | |||
*[[Kinderwetje van Samuel van Houten]] | |||
*[[Verzuiling en ontzuiling]] | |||
*[[Afscheiding (1834) – Invloedrijke kerkscheuring]] | |||
*[[Aprilbeweging (1853)]] | |||
*[[Spoorwegstakingen van 1903]] | |||
=== Eerste Wereldoorlog === | === Eerste Wereldoorlog === | ||
Nederland was neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar dat betekende uiteraard niet dat de oorlog onopgemerkt aan ons voorbij ging. Het bewaken van de neutraliteit was sowieso een klus op zich. Ook door de grote toestroom aan vluchtelingen merkten de Nederlanders dat even verderop een verschrikkelijke oorlog werd gevoerd. | Nederland was neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar dat betekende uiteraard niet dat de oorlog onopgemerkt aan ons voorbij ging. Het bewaken van de neutraliteit was sowieso een klus op zich. Ook door de grote toestroom aan vluchtelingen merkten de Nederlanders dat even verderop een verschrikkelijke oorlog werd gevoerd. | ||
Belangrijke personen: | |||
*[[Keizer Wilhelm II]] | |||
*[[Gavrilo Princip]] | |||
*[[Mata Hari]] | |||
Publicaties: | |||
*[[Koningin Wilhelmina en de Eerste Wereldoorlog]] | |||
*[[Nederland en de neutraliteitspolitiek]] | |||
*[[Rotterdam als ‘Spionnennest’ (1914-1918)]] | |||
*[[Brabant tijdens de Eerste Wereldoorlog]] | |||
*[[Het Nederlandse christendom en de Eerste Wereldoorlog]] | |||
*[[Verdelgingsoorlog 1914-’18 begon bij Scheveningen]] | |||
*[[Werkloosheid tijdens de Eerste Wereldoorlog]] | |||
*[[Leipziger Processen – Berechting oorlogsmisdadigers]] | |||
*[[Diederik van Vleuten: De Grote Oorlog]] | |||
=== Tweede Wereldoorlog === | === Tweede Wereldoorlog === | ||
Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de nazi’s het in Nederland voor het zeggen. En in Nederlands-Indië zaaiden de Japanners dood en verderf. | Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de nazi’s het in Nederland voor het zeggen. En in Nederlands-Indië zaaiden de Japanners dood en verderf. | ||
Belangrijke personen: | {| class="wikitable" style="border-collapse: collapse; width: 100%;" | ||
|- | |||
| style="width: 50%;" | Publicaties | |||
| style="width: 50%;" | Belangrijke personen | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | | |||
<br> | |||
| style="width: 50%;" | | |||
<br> | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Mei 1940 – Dag voor dag]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Anton Mussert]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Bombardement op Rotterdam]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Anne Frank]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[De Jodenster]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Arthur Seyss-Inquart]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[De Hongerwinter (1944-45)]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Koningin Wilhelmina]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Concentratiekampen in Nederland]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Meinoud Rost van Tonningen]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Dolle Dinsdag]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Heinrich Boere]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Slag om Arnhem]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Herbertus Bikker]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Mein Kampf – Het verboden boek van Adolf Hitler]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Adolf Hitler]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Nationaal-Socialistische Beweging (NSB)]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Klaas-Carel Faber]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Nederlandse politie in de Tweede Wereldoorlog]] | |||
| style="width: 50%;" | [[ ‘Boy’ Ecury]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Jodenvervolging]] | |||
| style="width: 50%;" | [[George Maduro]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[De Birma-spoorlijn]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Marinus van der Lubbe]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Radio Oranje]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Joseph Goebbels]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Nationaal-socialistische propaganda]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Jozef Stalin]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Hakenkruis]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Hirohito]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Auschwitz]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Benito Mussolini]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Kamp Westerbork]] | |||
| style="width: 50%;" | [[Winston Churchill]] | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Nationaal Monument op de Dam]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
<br> | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[De Waalsdorpervlakte]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
<br> | |||
|- | |||
| style="width: 50%;" | [[Atoombom op Hiroshima en Nagasaki]] | |||
| style="width: 50%;" | | |||
<br> | |||
|} | |||
=== Koude Oorlog (1945-1991) === | === Koude Oorlog (1945-1991) === | ||
Een periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische wereld in de tweede helft van de twintigste eeuw. | Een periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische wereld in de tweede helft van de twintigste eeuw. | ||
Publicaties: | |||
*[[Samenvatting van de Koude Oorlog]] | |||
*[[Hollanditis: verzet tegen kruisraketten]] | |||
*[[Stalinlaan wordt Vrijheidslaan]] | |||
*[[Amsterdam en het einde van de Koude Oorlog]] | |||
<br><br> | <br><br> | ||
Bron digitalisering en Wiki opmaak: [[Terry van Erp]] | Bron digitalisering en Wiki opmaak: [[Terry van Erp]] | ||
<br> | <br> | ||
[[Categorie:Canon van Nederland]][[Categorie:Historie]][[Categorie:Geschiedenis]] | [[Categorie:Canon van Nederland]][[Categorie:Historie]][[Categorie:Geschiedenis]] | ||
Huidige versie van 15 jun 2024 om 22:55
Een overzicht van belangrijke momenten uit de geschiedenis van Nederland, de vaderlandse geschiedenis. Van de oudheid tot de moderne tijd en van de Tachtigjarige Oorlog tot de Gouden Eeuw. Het overzicht wordt doorlopend uitgebreid, net zolang tot wij een soort online Museum van de Vaderlandse Geschiedenis zijn.
Nederland in de Prehistorie
Het gebied van het huidige Nederland wordt al duizenden jaren door mensen bewoond. De oudste teruggevonden sporen (van neanderthalers) zijn 250.000 tot 350.000 jaar oud. Bij opgravingen stuiten archeologen nog altijd op voorwerpen die getuigen van de aanwezigheid van vroege bewoners, zoals vuistbijlen, grafgiften, potten en sieraden.
Publicaties:
- Waar begint de Nederlandse geschiedenis?
- Hunebedden in Nederland – Prehistorische grafkamers
- Bandkeramiek – Bandkeramische cultuur (ca.5500-4950 v.Chr.)
- Swifterbantcultuur (5100-3400 v.Chr.)
- De Trechterbekercultuur (ca.4900-2750 v.Chr.)
- Het Meisje van Yde – Een offer aan de goden?
- De Steen van Linne, de oudste tekening van Nederland
- Trijntje, het oudste skelet van Nederland
- Het Mannetje van Willemstad
- Het Paar van Weerdinge
- Wapens in de prehistorie
Nederland in de oudheid
De tijd van de Germanen, Bataven en Cannenefaten, de Vikingen, de komst van de Romeinen en de volksverhuizingen.
- Rubriek: Romeinse Rijk en de Romeinen
Publicaties:
- Julius Civilis en de Bataafse Opstand (70 na Chr.)
- Dorestad – Een eeuwenoud handelscentrum
- De Sint-Elisabethsvloed van 1421
- De Romeinse limes
- Invallen van de Vikingen (800-1000)
- Romeinse wegen in Nederland
- De mysterieuze dodecaëder
Nederland in de Middeleeuwen
Traditioneel wordt met de Middeleeuwen de periode tussen de val van het West-Romeinse Rijk in de vijfde eeuw en ontdekking van Amerika in (1492) bedoeld. De Middeleeuwen zelf worden onderverdeeld in de vroege, hoge en late middeleeuwen.
Tachtigjarige Oorlog (1568-1648)
Tijdens deze oorlog kwamen de Nederlanden, onder leiding van Willem van Oranje, in opstand tegen het Spaanse Rijk onder koning Filips II. De oorlog leidde tot het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Zie ook: Samenvatting Tachtigjarige Oorlog
Gouden Eeuw
De Gouden Eeuw duurde van 1588 tot 1702 en valt daarmee grotendeels samen met de zeventiende eeuw. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden maakte een periode van bloei door, in de handel, wetenschap en kunsten. In deze eeuw werd ook de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) opgericht.
Kunstenaars:
18e eeuw
De achttiende eeuw was onder meer de eeuw waarin de onafhankelijkheid van de Republiek der Zeven Provinciën verloren ging. Nederland werd de Bataafse Republiek, een vazalstaat van Frankrijk. In de achttiende eeuw laaide ook de strijd tussen de patriotten en prinsgezinden op.
Publicaties:
- De Patriottentijd (1781-1787)
- Tweede Stadhouderloze Tijdperk (1702-1747)
- Lodewijk Napoleon (1778-1843) – Koning van Holland
Moderne tijd (19e – 20e eeuw)
De verlichting en industrialisatie kunnen beschouwd worden als de motoren achter de Moderne Tijd, die traditioneel begint rond 1800. De rol van religie werd in deze periode teruggedrongen (secularisatie) en er kwam meer ruimte voor de ratio. Snelle communicatiemiddelen deden hun intrede en processen van democratisering en individualisering kwamen op gang.
Belangrijke personen:
Publicaties:
- Industriële Revolutie
- Het cultuurstelsel in Nederlands-Indië (vanaf 1830)
- ‘De vergissing van Troelstra’ (12 november 1918)
- Palingoproer in de Jordaan (1886)
- Jordaanoproer van 1934 en andere onlusten
- Spanning tussen ‘elite’ en ‘het volk’ in de 19e eeuw
- De sociale kwestie (het arbeidersvraagstuk, 19e eeuw)
- Kinderwetje van Samuel van Houten
- Verzuiling en ontzuiling
- Afscheiding (1834) – Invloedrijke kerkscheuring
- Aprilbeweging (1853)
- Spoorwegstakingen van 1903
Eerste Wereldoorlog
Nederland was neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar dat betekende uiteraard niet dat de oorlog onopgemerkt aan ons voorbij ging. Het bewaken van de neutraliteit was sowieso een klus op zich. Ook door de grote toestroom aan vluchtelingen merkten de Nederlanders dat even verderop een verschrikkelijke oorlog werd gevoerd.
Belangrijke personen:
Publicaties:
- Koningin Wilhelmina en de Eerste Wereldoorlog
- Nederland en de neutraliteitspolitiek
- Rotterdam als ‘Spionnennest’ (1914-1918)
- Brabant tijdens de Eerste Wereldoorlog
- Het Nederlandse christendom en de Eerste Wereldoorlog
- Verdelgingsoorlog 1914-’18 begon bij Scheveningen
- Werkloosheid tijdens de Eerste Wereldoorlog
- Leipziger Processen – Berechting oorlogsmisdadigers
- Diederik van Vleuten: De Grote Oorlog
Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de nazi’s het in Nederland voor het zeggen. En in Nederlands-Indië zaaiden de Japanners dood en verderf.
Koude Oorlog (1945-1991)
Een periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische wereld in de tweede helft van de twintigste eeuw.
Publicaties:
- Samenvatting van de Koude Oorlog
- Hollanditis: verzet tegen kruisraketten
- Stalinlaan wordt Vrijheidslaan
- Amsterdam en het einde van de Koude Oorlog
Bron digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp
