Brontekst bekijken van Walram I van Nassau

{{Infobox heerser 
| naam              = Walram&nbsp;I
| afbeelding        = 
| onderschrift      = 
| functie           = [[Bestand:Nassau wapen.svg|10px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Laurenburg/Nassau]]
| regeerperiode     = [[1176]]–[[1198]]
| inauguratie-naam  = 
| inauguratie       = 
| mederegent-naam   = Mederegent
| mederegent        = [[Rupert III van Nassau|Rupert&nbsp;III ‘de Strijdbare’]] (tot 1190)<br>[[Herman van Nassau|Herman]] (1190–1192)
| voorganger        = [[Hendrik I van Nassau|Hendrik&nbsp;I]]
| opvolger          = [[Hendrik II van Nassau|Hendrik&nbsp;II ‘de Rijke’]]<br>[[Rupert IV van Nassau|Rupert&nbsp;IV]]
| partij            = 
| onderdeel         = 
| dienstjaren       = 
| rang              = 
| veldslagen-naam   = 
| veldslagen        = [[Derde Kruistocht]]
| huis-naam         = 
| huis              = [[Huis Nassau|Nassau]]
| vader             = [[Rupert&nbsp;II van Laurenburg]]&nbsp;?
| moeder            = Beatrix&nbsp;?
| geboren           = ca. [[1146]]
| geboren_in        = 
| gestorven         = [[1&nbsp;februari]] [[1198]]
| gestorven_in      = 
| begraven          = [[Abdij van Arnstein|Klooster Arnstein]]
| partner           = Kunigunde
| religie           = [[Rooms-Katholieke Kerk|Katholiek]]
| handtekening      = 
| heraldiek         = Nassau wapen.svg
| heraldiek-uitleg  = Wapen van de graven van Nassau
| website           = 
| portaal           = 
}}

'''Walram&nbsp;I van Nassau''' (ca. [[1146]]<ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="venne">Van de Venne & Stols (1937).</ref> – [[1&nbsp;februari]] [[1198]]<ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="hesselfelt">Hesselfelt (1965).</ref><ref name="vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref>), Duits: ''Walram&nbsp;I. Graf von Nassau'', ook bekend als '''Walram&nbsp;I van Laurenburg''' (''Walram&nbsp;I. Graf von Laurenburg''), was [[Graaf (titel)|graaf]] van [[Graafschap Nassau|Nassau]] en is de oudste [[Huis Nassau|Nassau]] van wiens [[stamvader]]schap men absoluut zeker is.<ref name="dek" /> Hij wist tijdens zijn regering zijn grondgebied aanzienlijk uit te breiden. Hij nam deel aan de [[Derde Kruistocht]].

== Biografie ==
[[Bestand:06RK-Laurenburg-Wohnturm.jpg|miniatuur|links|De Burcht Laurenburg]]
[[Bestand:Nassau Luftbild 071.jpg|miniatuur|links|De Burcht Nassau]]
[[Bestand:Kloster Arnstein von anderer Lahnseite 2017.jpg|miniatuur|links|Klooster Arnstein]]
Walram was waarschijnlijk een zoon van graaf [[Rupert&nbsp;II van Laurenburg]] en een onbekend gebleven vrouw.<ref name="dek" /><ref name="hesselfelt" /><ref name="cawley">Cawley.</ref> Mogelijk heette zijn moeder Beatrix, onzeker is of die vermelding niet ‘grootmoeder’ had moeten luiden (namelijk [[Beatrix van Limburg]], een dochter van graaf [[Walram Paganus van Limburg|Walram&nbsp;II ‘de Heiden’ van Limburg]]).<ref name="dek" /><ref name="hesselfelt" />

Walram wordt tussen 1176 en 1191 vermeld als graaf van Laurenburg en daarna, vanaf 1193, als graaf van Nassau.<ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="hesselfelt" /> Hij lijkt zijn [[residentie]] eerst te hebben gehad op de [[Burcht Laurenburg]], daarom voerde hij aanvankelijk de naam graaf van Laurenburg, terwijl in zijn huis de naam Nassau allang werd gebruikt. Nog in 1198 zegelde zijn weduwe met het [[Zegel (waarmerk)|zegel]] van Walram van Laurenburg.<ref name="sauer">Sauer (1896).</ref> Walram regeerde samen met zijn neef [[Rupert III van Nassau|Rupert&nbsp;III]], en later met diens zoon [[Herman van Nassau|Herman]], die hij uiteindelijk opvolgde.<ref name="dek" /><ref name="hesselfelt" />

=== Uitbreiding van grondgebied ===
Walram verwierf de [[Herborn (Hessen)|Herborner Mark]], de ''Kalenberger Zent'' (inclusief [[Mengerskirchen]], [[Beilstein (Hessen)|Beilstein]] en Nenderoth, de laatste twee onderdeel van [[Greifenstein (Hessen)|Greifenstein]]), en het ''Gericht Heimau'' (inclusief [[Driedorf]] en [[Löhnberg]]) als een [[Leen (feodalisme)|leengoed]] van het [[landgraafschap Thüringen]]. Zodoende wist Walram een verbinding te maken tussen de familiebezittingen de [[Voogd (feodalisme)|voogdij]] van [[Weilburg]] (met zijn talrijke eigendommen en [[heerlijke rechten]] in het [[Westerwald]] en het gebied van de rivier de [[Dill (rivier)|Dill]]), de burchten Laurenburg en [[Kasteel Nassau|Nassau]] aan de rivier de [[Lahn]], en de voogdij in het [[Siegerland]] (de streek rond de stad [[Siegen]]). In dezelfde periode kan ook de [[Heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheid]] Westerwald zijn aangebracht (inclusief [[Bad Marienberg|Marienberg]], [[Stein-Neukirch|Neukirch]] en Emmerichenhain, nu onderdeel van [[Rennerod]]). Walram kocht ook de voogdijen van [[Koblenz (Duitsland)|Koblenz]] en [[Bad Ems|Ems]].

Ten zuiden van zijn bezittingen nam Walram de gedeeltelijke heerschappij van de ''Einrichgau'' over, later het ''Vierherrengericht''{{refn|group=noot|“Het ''Vierherrengericht'' was genoemd naar zijn vier bezitters, de graven van Katzenelnbogen (Hessen), Diez (Nassau-Diez), Nassau-Usingen en Nassau-Weilburg. In 1774 werden deze gebieden, verenigd rond de stad Nastätten en samengesteld uit achtendertig dorpen, gedeeld.”<ref>Huberty, et al. (1981).</ref>}} genaamd, met zijn belangrijkste stad [[Marienfels]]. Die stad was een deel geweest van het voormalige [[graafschap Arnstein]]. De laatste graaf van Arnstein, [[Lodewijk III van Arnstein|Lodewijk&nbsp;III]], had geen erfgenaam en had de Burcht Arnstein omgezet in een [[Klooster (gebouw)|klooster]]: [[Abdij van Arnstein|Klooster Arnstein]]. Bij zijn eigen intrede in het klooster in 1139/40, had Lodewijk de controle over Marienfels overgedragen aan zijn neef [[Reginbold van Isenburg]]. In 1160 verkocht Reginbold het aan zijn neven, de graven van Nassau en de graven van [[Graafschap Katzenelnbogen|Katzenelnbogen]]. De graven van Nassau konden een deel van de erfenis opeisen door het huwelijk van hun voorvader [[Dudo van Laurenburg]] met een van de zeven dochters van graaf [[Lodewijk&nbsp;I van Arnstein]].

Walram raakte in 1179 verbonden met [[keizer]] [[keizer Frederik I Barbarossa|Frederik&nbsp;I ‘Barbarossa’]] bij de [[Vrede van het Rijnland]]. Hij plaatste zijn land onder de directe [[suzereiniteit]] van de [[koning van Duitsland|Duitse koning]], in plaats van [[vazal]] van de [[aartsbisschop]] van [[Keurvorstendom Trier|Trier]] te blijven. Hij zou een trouw aanhanger van de [[Hohenstaufen]] blijven. Walrams nauwe banden met het keizerlijke huis werden beloond met de [[Palts (verblijfplaats)|Koningshof]] [[Wiesbaden]].<ref group="noot">Dit wordt vermeld in het artikel over Walram&nbsp;I op de [[w:en:Walram I, Count of Nassau|Engelstalige Wikipedia]]. In het artikel over de Burcht Sonnenberg op de [[w:de:Burg Sonnenberg|Duitstalige Wikipedia]] staat: “''Die Nassauer waren von Friedrich&nbsp;I. wahrscheinlich als Dank für Ihre Unterstützung in den Römerzügen 1154 mit dem Königshof Wiesbaden belehnt worden.''” In het artikel over zijn zoon Rupert&nbsp;IV op de [[w:en:Robert IV, Count of Nassau|Engelstalige Wikipedia]] staat daarentegen: “''Walram&nbsp;I had received the Königshof Wiesbaden from Emperor Frederick&nbsp;I in reward for his support of the emperor in the conflicts of 1170-1180.''”</ref> Tezelfdertijd ontving hij ook het [[jachtrecht]] in de bossen van de ''[[Rheingau]]'' (een leengoed van het [[aartsbisdom]] [[Keurvorstendom Mainz|Mainz]]), zodat zijn heerschappij zich over de [[Taunus]] uitstrekte, zuidwaarts tot de Midden-Rijn.

Walram had voortdurende vetes met de naburige huizen van [[Heerlijkheid Eppstein|Eppstein]], [[Graafschap Solms|Solms]] en Katzenelnbogen.

=== Derde Kruistocht ===
Walram nam, samen met zijn neef Rupert&nbsp;III, deel aan de [[Derde Kruistocht]] onder keizer Frederik&nbsp;I ‘Barbarossa’.<ref name="dek" /><ref>Lück (1981), p. 18.</ref> Waarschijnlijk heeft Walram op de [[Hofdag]] van [[Mainz]] op 27&nbsp;maart 1188 met de keizer het kruis opgenomen. Aan het begin van de tocht werd hem een belangrijke taak opgedragen. Met zijn neef Rupert en graaf [[Hendrik van Diez]] vormde hij de begeleiding van de in het najaar van 1188 als gezant naar keizer [[Isaäk&nbsp;II Angelos]] afgevaardigde [[bisschop]] [[Herman II van Katzenelnbogen|Herman&nbsp;II]] van [[Bisdom Münster|Münster]]. De delegatie kwam wel in [[Constantinopel]] aan, maar werd hier door de [[Byzantijnse Rijk|Byzantijnse]] keizer slecht behandeld en in slechte omstandigheden gevangen gehouden.<ref name="sauer" /><ref>Setton, et al. (2005), p. 896.</ref> Ze werden eerst verlost bij het naderen van het kruisleger.<ref name="vorsterman" /> Op 28&nbsp;oktober 1189 sloten Walram en zijn lotgenoten zich bij [[Philippopel]] weer bij het kruisleger aan. Vanaf die dag verdwijnt hij uit het kruisleger. De veronderstelling dat hij aanwezig was bij de oprichting van de [[Duitse Orde]] in [[Akko (stad)|Akko]] is, voor zover bekend over het verloop daarvan, niet houdbaar. Evenmin is er voldoende bewijs dat hij op dat moment, in strijd met zijn kruistochtgelofte, het kruisleger heeft achtergelaten. Het is zeker dat in 1190, voordat het nieuws van de dood van de keizer in Duitsland arriveerde, Walram [[getuige]] was in een te [[Keulen (stad)|Keulen]] opgestelde [[oorkonde]] van aartsbisschop [[Filips I van Heinsberg|Filips&nbsp;I]] van [[Keurvorstendom Keulen|Keulen]].<ref name="sauer" />

=== Laatste jaren ===
Er is weinig bekend over de daaropvolgende jaren van Walram. Hij wordt soms als getuige vermeld, ook in keizerlijke oorkonden, maar over het algemeen lijkt hij ver van de keizer afgestaan te hebben en aan diens militaire activiteiten niet deelgenomen te hebben. Walram sloot op 6&nbsp;november 1195, na bemiddeling en goedkeuring van [[keizer Hendrik&nbsp;VI]], met bisschop [[Henricus van Maastricht|Hendrik&nbsp;I]] van [[Prinsbisdom Worms|Worms]] het voor zijn huis belangrijke verdrag waarin de wederzijdse rechten –&nbsp;de [[heerlijke rechten]] van de bisschop en de voogdijrechten van de graaf&nbsp;– op het slot, de stad en de heerlijkheid Weilburg vastgelegd werden. Slot en heerlijkheid Weilburg verschijnen hier voor de eerste keer als bezit van het Huis Nassau. In de jaren na het verdrag van 6&nbsp;november 1195 schijnt Walram aan het keizerlijke hof verbleven te hebben, zo nam hij deel aan de [[Rijksdag van Worms (1196)|Rijksdag van Worms]], waar de keizer over een nieuwe kruistocht onderhandelde. Het staat vast dat Walram aan de tocht van het Duitse leger in 1197 niet deelnam, meerdere vermeldingen als getuige in oorkonden bewijzen dat hij het vaderland niet verliet.<ref name="sauer" />

Walram overleed op 1&nbsp;februari 1198 en werd begraven in Klooster Arnstein.<ref name="dek" /><ref name="cawley" /> Hij werd opgevolgd door zijn zoons [[Hendrik II van Nassau|Hendrik&nbsp;II]] en [[Rupert IV van Nassau|Rupert&nbsp;IV]].{{Clearleft}}

== Huwelijk en kinderen ==
Walram huwde met een zekere Kunigunde (†&nbsp;8&nbsp;november in of na 1198, laatst vermeld op 20&nbsp;maart 1198<ref name="hesselfelt" />), mogelijk een dochter van een graaf van [[Graafschap Sponheim|Spanheim]] of een dochter van graaf [[Poppo&nbsp;II van Ziegenhain]].<ref name="dek" /><ref name="hesselfelt" /><br>
Uit dit huwelijk werden geboren:<ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="vorsterman" /><ref name="cawley" />
# [[Hendrik II van Nassau|Hendrik&nbsp;II ‘de Rijke’]] (ca. 1180 – 26&nbsp;april 1247/48/49/50), vermeld als graaf van Nassau 1198–1247.
# [[Rupert IV van Nassau|Rupert&nbsp;IV]] (†&nbsp;na 1&nbsp;januari 1239), vermeld als graaf van Nassau 1198–1230.
# Beatrix, in 1222 vermeld als [[Zuster (religie)|non]] in [[Klooster Affolderbach]] bij [[Nastätten]].

== Voorouders ==
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"
|- bgcolor="#E0E0E0"
!colspan="9"|Voorouders van Walram&nbsp;I van Nassau
|-
|'''Betovergrootouders'''
|colspan="1"|[[Rupert van Laurenburg]]<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|[[Lodewijk&nbsp;I van Arnstein]]<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|[[Hendrik&nbsp;I van Limburg]]<br />(ca. 1060–1119)<br />⚭<br />[[Adelheid van Botenstein]]<br />(?–na 1107)<br />
|colspan="1"|[[Gerard I van Gelre|Gerhard&nbsp;I van Gelre]]<br />(?–1129/31)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|-
|'''Overgrootouders'''
|colspan="2"|[[Dudo van Laurenburg]]<br />(?–vóór 1124)<br />⚭<br />... van Arnstein<br />(?–?)<br />
|colspan="2"|[[Walram Paganus van Limburg|Walram&nbsp;II ‘de Heiden’ van Limburg]]<br />(1080/85–1139)<br />⚭ 1107/10<br />[[Jutta van Gelre]]<br />(ca. 1087–1151)<br />
|colspan="2"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="2"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|-
|'''Grootouders'''
|colspan="4"|[[Rupert&nbsp;I van Laurenburg]]<br />(?–1154)<br />⚭ vóór 1135<br />[[Beatrix van Limburg]]<br />(?–na 1164)<br />
|colspan="4"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|-
|'''Ouders'''
|colspan="8"|[[Rupert&nbsp;II van Laurenburg]]&nbsp;?<br />(?–1158)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|}

== Externe links ==
* {{en}} [https://www.angelfire.com/realm/gotha/gotha/nas1.html Nassau] op: [https://www.angelfire.com/realm/gotha/gotha.htm An Online Gotha], by Paul Theroff.
* {{en}} [http://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Nassau] op: [https://fmg.ac/Projects/MedLands/index.htm Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families], compiled by Charles Cawley.

{{Appendix|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Walram I, Count of Nassau|oldid=816371186|datum=20171224}}
* {{Citeer boek|achternaam=Becker |voornaam=E. |datum=1983 |origdatum=1950 |titel=Schloss und Stadt Dillenburg. Ein Gang durch ihre Geschichte in Mittelalter und Neuzeit. Zur Gedenkfeier aus Anlaß der Verleihung der Stadtrechte am 20.&nbsp;September 1344 herausgegeben |editie=Neuauflage |uitgever=Der Magistrat der Stadt Dillenburg |plaats=Dillenburg |taal=de }}
* {{Citeer boek |achternaam=Dek |voornaam=A.W.E. |datum=1970 |titel=Genealogie van het Vorstenhuis Nassau |url=http://www.geocities.com/vincent_ville/dek1.html |uitgever=Europese Bibliotheek |plaats=Zaltbommel |taal=nl |accessdate=2021-03-03 |archiefurl=https://archive.today/20091026035844/http://www.geocities.com/vincent_ville/dek1.html |dodeurl=ja }}
* {{Citeer tijdschrift | achternaam=Hesselfelt | voornaam=H.F.J. | datum=1965 | titel=De oudste generaties van het Huis Nassau | tijdschrift=[[De Nederlandsche Leeuw]]. Maandblad van het Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde | jaargang=1965 | nummer=11 | pp=354-365 | taal=nl }}
* {{Citeer boek|achternaam=Huberty |voornaam=Michel |medeauteurs=Giraud, Alain; Magdelaine, F.&nbsp;&&nbsp;B. |datum=1981 |titel=l’Allemagne Dynastique. Tome&nbsp;III: Brunswick-Nassau-Schwarzbourg |uitgever=Alain Giraud |plaats=Le Perreux |taal=fr }}
* {{Citeer boek|achternaam=Lück |voornaam=Alfred |datum=1981 |origdatum=1967 |titel=Siegerland und Nederland |editie=2.&nbsp;Auflage |uitgever=Siegerländer Heimatverein e.V. |plaats=Siegen |taal=de }}
* {{Citeer boek|achternaam=Sauer |voornaam=Wilhelm |datum=1896 |titel=[[Allgemeine Deutsche Biographie]]. Band 40 |hoofdstuk=Graf Walram&nbsp;I. von Nassau |uitgever=Duncker & Humblot |plaats=Leipzig |pagina's=776-778 |taal=de }}
* {{Citeer boek|achternaam=Setton |voornaam=Kenneth M. |medeauteurs=Hazard, Harry W.; Wolff, Robert Lee; Zacour, Norman P.; Whithed Baldwin, Marshall |datum=2005 |origdatum=1969 |titel=A History of the Crusades. The Later Crusades, 1189-1311 |editie=revised |uitgever=University of Wisconsin Press |plaats=Madison |ISBN=978-0-299-04844-0 |taal=en }}
* {{Citeer boek|achternaam=Venne |voornaam=J.M.&nbsp;van de |medeauteurs=Stols, Alexander&nbsp;A.M. |datum=1937 |titel=Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau |uitgever=A.A.M.&nbsp;Stols’ Uitgevers-Maatschappij |plaats=Maastricht |taal=nl}}
* {{Citeer boek|achternaam=Vorsterman van Oyen |voornaam=A.A. |datum=1882 |titel=Het Vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden |uitgever=A.W.&nbsp;Sijthoff en J.L.&nbsp;Beijers |plaats=Leiden en Utrecht |taal=nl }}
----
'''Voetnoten'''
{{References|group=noot}}
'''Referenties'''
{{References||2}}
}}
{{Bibliografische informatie}}
{{StartOpvolging}}
{{OpvolgingCombi|
| lijst    = [[Bestand:Nassau wapen.svg|15px]] [[Lijst van heersers van Nassau|Graaf van Laurenburg/Nassau]]<br>1176–1198
| vorige   = [[Hendrik I van Nassau|Hendrik&nbsp;I]]
| volgende = [[Hendrik II van Nassau|Hendrik&nbsp;II ‘de Rijke’]]<br>[[Rupert IV van Nassau|Rupert&nbsp;IV]]
}}
{{EindOpvolging}}

[[Categorie:Duits militair|Nassau, Walram I van]]
[[Categorie:Graaf van Nassau]]
[[Categorie:Persoon in de kruistochten]]
[[Categorie:Persoon in de 12e eeuw]]