Brontekst bekijken van Eduard II van Engeland

{{Infobox dynastie
| afbeelding = EdwardII-Cassell.jpg
| naam = Eduard II
| leven = 1284-1327
| functie=[[Engelse troonopvolgers|1e opvolger voor de Engelse troon]]
| periode=[[1284]]-[[1307]]
| voorganger=[[Alfons van Chester]]
| opvolger=[[Thomas van Brotherton]]
| functie2=[[Lijst van prinsen van Wales|Prins van Wales]]
| periode2=[[1301]]-[[1307]]
| voorganger2=
| opvolger2=[[Eduard van Woodstock]]
| functie3 = [[Lijst van Britse koningen|Koning van Engeland]]
| periode3 = [[1307]]-[[1327]]
| voorganger3 = [[Eduard I van Engeland|Eduard I]]
| opvolger3 = [[Eduard III van Engeland|Eduard III]]
| functie1=[[Graven van Ponthieu|Graaf van Ponthieu]]
| periode1=[[1290]]-[[1325]]
| voorganger1=[[Eleonora van Castilië (1241-1290)|Eleonora]]
| opvolger1=[[Eduard III van Engeland|Eduard III]]
| vader = [[Eduard I van Engeland|Eduard I]]
| moeder = [[Eleonora van Castilië (1241-1290)|Eleonora van Castilië]]
}}
'''Eduard II van Carnarvon''' (Engels: ''Edward'', [[Caernarfon]] ([[Wales]]), [[25 april]] [[1284]]<ref>''Florentii Wigornensis Monachi Chronicon, Continuatio'', p. 232</ref> – [[Berkeley Castle]] ([[Gloucestershire]]), [[21 september]] [[1327]]) was [[koninkrijk Engeland|koning van Engeland]] van [[1307]] tot [[1327]]. Hij was de vierde zoon van [[Eduard I van Engeland|Eduard I]] en [[Eleonora van Castilië (1241-1290)|Eleonora van Castilië]]. Hij werd troonopvolger als gevolg van het overlijden van zijn oudere broers. Hij was de eerste Engelse kroonprins die de titel [[prins van Wales]] kreeg.

Eduard zou trouwen met [[Filippa van Vlaanderen]], de dochter van [[Gwijde van Dampierre]], de graaf van Vlaanderen, die steun zocht bij de Engelsen tegen zijn leenheer, de Franse koning [[Filips IV van Frankrijk|Filips IV]]. Dat kwamen Gwijde en Eduards vader in 1294 in [[Lier (België)|Lier]] overeen.<ref>''Annales de Wigornia'', p. 529, {{Aut|A. Molinier & E. Molinier}} (edd.),''Chronique normande du XIV siècle'', Parijs, 1882, p. [https://archive.org/details/chroniquenormand00moliuoft 1.]</ref> De Franse koning verhinderde dit huwelijk door Gwijde en zijn dochter naar Frankrijk uit te nodigen en ze dan beiden gevangen te zetten.<ref>{{Aut|D. Nicholas}}, ''Medieval Flanders'', Londen / New York, 1992, pp. 187-188</ref> Gwijde werd na bemiddeling van onder meer [[paus Bonifatius VIII]] vrijgelaten in 1295, terwijl zijn dochter Filippa in het [[Louvre]] opgesloten bleef en er overleed in 1306.

In [[1308]] trouwde Eduard met [[Isabella van Frankrijk (koningin)|Isabella]], de dochter van de Franse koning [[Filips IV van Frankrijk|Filips IV]].<ref>RHGF XX, ''Annales Londonienses'', p. 152, ''Continuatio Chronici Guillelmi de Nangiaco'', p. 597</ref> Het huwelijk zou geen succes worden. Eduard verwaarloosde zijn vrouw, en er gingen geruchten dat hij homoseksueel zou zijn, aangezien hij het gezelschap van mannen prefereerde, onder wie de Franse edelman [[Piers Gaveston]], [[Roger d'Amory]] en [[Hugh le Despenser (1290-1326)|Hugh le Despenser]]. Niettemin kwamen uit het huwelijk met Isabella vier kinderen voort: twee zoons, [[Eduard III van Engeland|Eduard]]<ref>RHGF XX, ''Continuatio Chronici Guillelmi de Nangiaco'', p. 607</ref> en
[[Jan van Eltham|Jan]],<ref>Froissart, Tome I, Livre 1, 2, p. 10</ref> en twee dochters, [[Eleonora van Engeland (1318-1355)|Eleonora]]<ref>''Kronijk van Arent toe Bocop'' (''Codex Diplomaticus Neerlandicus'', Second Series), V, Utrecht, 1860, p. [http://books.google.be/books?id=ffBCAAAAcAAJ&pg=PA192 192]</ref> en [[Johanna van Engeland (1321-1362)|Johanna]], die de vrouw zou worden van [[David II van Schotland]].<ref>{{Aut|W. Goodall}} (ed.), ''Joannis de Fordun Scotichronicon cum Supplementis et Continuatione Walteri Boweri'', II, Edinburgh, 1759, p. [http://books.google.be/books?id=61nnAAAAMAAJ&pg=PA291 291] (Lib. XIII, Cap. XIV)</ref>

Eduard was geen sterke bestuurder en had een voorliefde voor vermaak. De strijd met de Schotten die zijn vader had ingezet, liet hij versloffen. Door zijn kennelijk gebrek aan zelfvertrouwen liet hij het bestuur liever aan anderen over. Al tijdens het koningschap van zijn vader stond hij onder invloed van Gaveston, die - onder druk van de adel - door de koning werd verbannen.

Na de dood van Eduard I haalde hij zijn vriend [[Piers Gaveston|Gaveston]] echter terug en maakte hem graaf van [[Cornwall]]. Gaveston trad ook op als regent als Eduard in het buitenland was. De baronnen protesteerden daartegen en het lukte hen uiteindelijk Gaveston opnieuw te verdrijven, en in [[1312]] werd hij vermoord.

Eduard werd vervolgens gedwongen toezicht op het bestuur toe te staan via een regeringsraad van 21 baronnen, de "Lords Ordainers". Tijdens het geruzie met de baronnen wist [[Robert I van Schotland]] (the Bruce) Schotland grotendeels te heroveren. Dat ging ook Eduard te ver. In juni [[1314]] trok hij met een groot leger naar het noorden, maar hij werd verpletterend verslagen in de [[slag om Bannockburn]], waarna Robert wraak nam op de daden van Eduard en zijn vader door het noorden van Engeland te verwoesten.

Daarna liet Eduard het bestuur opnieuw over aan zijn gunsteling Hugh le Despenser. Ook dat was reden voor de baronnen om in opstand te komen. Ook Despenser en zijn familie werden verbannen. In [[1322]] haalde hij de familie echter terug uit ballingschap en ging de strijd aan met de baronnen. De jaren daarop werd Engeland in feite geregeerd door de Despensers.

[[Bestand:Edward II tomb.jpg|thumb|left|Graftombe van Eduard II]]
In [[1325]] kwam ook de koningin in actie. Na een kort verblijf in Frankrijk wilde zij niet terugkeren als haar man de Despensers aan de macht zou laten. Samen met haar zoon en een van de verbannen baronnen, [[Roger Mortimer (1287-1330)|Roger Mortimer]], keerde zij terug, vastbesloten de Despensers te verdrijven. Eduards volgelingen verlieten hem, en hij vluchtte naar het westen. Zijn vrouw volgde hem en liet [[Hugh le Despenser (1262-1326)|Hugh le Despenser]] en diens zoon ter dood brengen. In november werd Eduard gevangengenomen. In januari [[1327]] werd hij op beschuldiging van incompetentie en allerlei wangedrag gedwongen af te treden ten gunste van zijn 14-jarige zoon [[Eduard III van Engeland|Eduard III]], waarbij de feitelijke macht werd uitgeoefend door zijn vrouw [[Isabella van Frankrijk (koningin)|Isabella]] en haar minnaar Roger Mortimer. Eduard II stierf hetzelfde jaar in Berkeley Castle. Het is niet zeker of hij vermoord werd door het nieuwe regime dan wel of hij een natuurlijke dood stierf, versneld door zijn gevangenschap.

Mortimer en Isabella hebben weinig plezier beleefd aan hun machtsgreep: toen Eduard III in [[1330]] meerderjarig werd, liet hij Mortimer als verrader terechtstellen. Zijn moeder rangeerde hij uit op een nette manier. Zij overleed in Hertford in [[1358]].<ref>{{aut|S. Luce}} (ed.), ''Chroniques de J. Froissart'', Parijs, 1869, Tome I, Livre 1, 8, pp. [http://books.google.be/books?id=hoYfAAAAMAAJ&pg=PA20 20]-[http://books.google.be/books?id=hoYfAAAAMAAJ&pg=PA21 21]</ref>

De Engelse toneelschrijver [[Christopher Marlowe]] wijdde een toneelstuk aan Eduard II, waarop ook de film ''Edward II'' (1991) van [[Derek Jarman]] is gebaseerd. 

== Kwartierstaat (voorouders) ==
{{Stamboom Eduard II van Engeland}}

==Noten==
{{References|2}}

==Referenties & verder lezen==
* [http://fmg.ac/Projects/MedLands/ENGLAND,%20Kings%201066-1603.htm#_Toc321390521 {{Aut|C. Cawley}}, ''ENGLAND, KINGS 1066-1603'', fmg.ac (2006-2012).]
* {{Aut|J.R. Maddicott}}, art. Eduard II., König von England (1284-1327), in ''Lexikon des Mittelalters'' III (1986), coll. [https://www.manfred-hiebl.de/mittelalter-genealogie/mittelalter/koenige/england/eduard_2_koenig_von_england_+_1327.html 1587-1588.]

{{Navigatie koningen Groot-Brittannië}}
{{Commonscat|Edward II of England}}
{{Bibliografische informatie}}

[[Categorie:Prins van Wales]]
[[Categorie:Koning van Engeland]]
[[Categorie:Hertog van Aquitanië]]
[[Categorie:Vermoord heerser]]
[[Categorie:Huis Plantagenêt]]
[[Categorie:Graaf van Ponthieu]]
[[Categorie:Persoon in de 13e eeuw]]
[[Categorie:Persoon in de 14e eeuw]]