Raamsdonkse cafeetjes

Geïnspireerd door 'De Generatiekloof", het stuk van Huub Kuysters in onze vorige uitgave, wil ik u graag vertellen wat ik cmder leiding van archivaris weten Broeders destijds over de cafeeties in het Raamsdonks van vroeger te weten ben gekomen. Eerst nog even iets over de Luiten Ambachtstraat 32: in 1982, toen wij boerderij betrokken, was het ons onmiddellijk duidelijk dat aan de westkant van het voorhuis een enorme schouw moet hebben gestaan. Op de bovenverdieping waren een rookkanaal en twee droogkasten gemetseld in een taps toelopende kolom van zo'n drie meter aan de onder-voorkant. Beneden steunde dat hele zaakje nergens meer op. Het diende dan ook snel te worden afgebroken, want de balken waren zichtbaar aan het doorzakken. Op dat moment zei het hele bouwwerk op zolder ons niet zo veel. Een paar jaar later werden we lid van de Waspikse heemkundekring "Op het goede Spoor" en ook lid van hun redactieteam; ik deed, voor zover in mijn vermogen, hetzelfde voor Raamsdonk. Op een gegeven ogenblik besloten we ons te gaan verdiepen in het dranklustige verleden van beide dorpen en wel naar aanleiding van de drankwet van 1882. Die wet moest paal en perk stellen aan de talrijke "cafeetjes", die vaak niet meer inhielden dan een stiekeme fles onder de toonbank. In Groningen werd zo'n gelegenheid een "stille kniepe" genoemd. In verband met de invoering van die wet moest in de dorpen het aantal drankgelegenheden geteld worden. Raamsdonk had er 29, op de ongeveer 300 huizen. Reken maar uit: op iedere 10 huizen een. Na de sanering bleven bij ons 19 keurige, van een vergunning voorziene tapperijen over. Tamelijk evenredig over het dorp verdeeld, alleen aan de Melkhaven zat een clustertje van vier bij elkaar, wat leidde tot de ondergang van drie ervan. Waarschijnlijk hebt u het al wel geraden, maar ook onze boerdetij was een café, zelfs, zoals in liet archief staat, een logement annex café. De grote schouw had een verklaring gekregen. Welke bleven er na 1882 nog over? Je had "Huiske tenHalve", aan de Kerklaan, "Piet Plankenwammes" aan