Landmeester eerste klasse
Landmeterschap
Het landmeterschap was vóór de inlijving bij Frankrijk een vrij beroep, waarvoor de gegadigden in het gebied van de Generaliteit zich evenals de notarissen door de Raad van Brabant moesten laten examineren en admitteren.
Deze Raad verleende hun na examinatie een commissie, waarin hun behalve enige voorschriften, op het meten betrekking hebbende, ook het houden van een register van alle behandelde zaken werd opgelegd, waaruit desverlangd aan partijen kopieën konden worden verstrekt.
Eerste of tweede klasse
- De benoeming tot landmeter der eerste klasse kon geschieden na gunstig afgelegd examen voor de ingenieur-verificateur, of na als landmeter der tweede klasse daartoe geschikt te zijn bevonden.
- Tevens werd zeer uitvoerig voorgeschreven, hoe de opmetingen voortaan zouden moeten geschieden en met welke werktuigen; voorts werd voorafgaande driehoeksmeting verplicht gesteld, het metrieke stelsel ingevoerd en schalen van 1 : 5000, 1 : 2500 en zo nodig 1 : 1250 voorgeschreven.
- De oude verpondingskaarten waren daardoor voor het nieuwe kadaster onbruikbaar geworden en men moest weer van meet af aan beginnen; doch toen het Napoleontische rijk in 1813 ineenstortte, was men hier daarmede nog niet vergevorderd.
In 1831 waren de opmetingen in alle provincies, uitgezonderd Limburg, voltooid en daarmede was de grootste taak, aan de landmeters opgelegd, beëindigd.
De dienst werd bij Kon. besluit van 9 juli 1834 no. 52 tegen 1 augustus d.a.v. opgeheven en een van Bewaring van het kadaster ingesteld, waarbij vele landmeters o.a. ook H. Adan een plaats vonden. Voor de lotgevallen van deze dienst, die hier verder van geen belang zijn, moge ik verwijzen naar hetgeen hieronder bij de loopbaan van Henrik nog zal worden medegedeeld.
De ambtsbezigheden van de landmeters waren volgens paragraaf 35 van de Methodique Verzameling:
- het aftekenen der gemeenten, waarbij speciaal aan het vaststellen der grenzen enige paragrafen werden gewijd,
- de verdeling in secties,
- de driehoeksmeting ervan,
- het opnemen der eigenaars,
- het vervaardigen van het plan bij percelen,
- het algemeen tableau en
- het `grondmaken' (maken van de minuut) van het aanwijzend tableau der eigenaren en der eigendommen.
De neerslag van deze werkzaamheden bevindt zich natuurlijk in de archieven van het kadaster, doch in deze verzameling berusten een aantal overzichtskaarten en extracten uit het kadaster, wel van geen ander dan van Henrik Adan afkomstig en door hem bij zijn werk gebruikt. Verschillende van de bovengenoemde taken worden daarin weerspiegeld.
Bron digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp
