Munten in Raamsdonkse zandbak

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
Versie door Colani (overleg | bijdragen) op 4 apr 2024 om 09:42
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Uit angst voor belegeraars van Geertruidenberg munten Raamsdonk in 1593 begraven
Uit angst voor belegeraars van Geertruidenberg
munten Raamsdonk in 1593 begraven

In juli 1970 vonden kinderen die hun pas volgestorte nieuwe zandbak voor een huis in Raamsdonk-Dorp exploreerden, in het zand een aantal munten. Bij verder zoeken groeide het aantal munten tot over de 300 en kwam ook een bruin geglazuurd, 16e eeuwse kannetje waarvan slechts de hals was afgebroken, te voorschijn.

Bij een ingesteld onderzoek bleek dat het zand afkomstig was uit een bouwput in een ander deel van de gemeente Raamsdonk, het zg. Hoge Veer bij veer. Op dat terrein had de aannemer ook enkele munten van dezelfde aard opgeraapt.

Tenslotte konden 386 munten worden verzameld. Aangezien het slechts ca 13 cm hoge en 10 cm wijde kannetje niet veel meer munten bevat kan hebben, mag wel worden aangenomen dat de schat wel niet geheel volledig teruggevonden zal zijn, maar dat er toch zeer weinig aan ontbreekt. De vrij sterk gecorrodeerde munten werden door het Kon. Penningkabinet gereinigd en gedetermineerd.

De schat bestaat voor het overgrote deel uit klein geld geslagen onder de regeringen van Philips de Schone en Karel V, dat dan ook deerlijk afgesleten is. Deze munten vormden immers, zoals ook uit de recente vondsten van Groenekan en Gapinge bleek tot tegen het einde van de 16e eeuw het gewone kleingeld.

Veel jonger zijn slechts een dertigtal stoters (1/20 Philipsdaalders) van Philips II en een paar Engelse shillingen en halve shillingen. Daar deze munten bijzonder goed bewaard zijn, zal de schat niet veel later dan 1585 - het jaartal van een puntgave stoter uit Doornik - bijeengebracht zijn.

De muntenlijst

Periode
Omschrijving

Literatuurverwijzing

Aantal





Karel de Stoute (1467-1477) emissie 1467, groot, Vlaanderen

GH 25-3

8
Philips de Schone (1482-1506) emissie 1485, groot, Brabant

GH 63-1

1


emissie 1492, groot, Gelderland

GH 100-4

1


emissie 1493, groot, Brabant

GH 102-1

22


emissie 1493, groot, Gelderland

GH 102-4

8


emissie 1493, groot, Vlaanderen

GH 102-5

9


emissie 1493, groot, Holland

GH 102-6

5


emissie 1496, dubbele stuiver, Brabant 1498

GH 111-1

1


emissie 1496, dubbele stuiver, Vlaanderen

GH 111-5

2

emissie 1496, stuiver, Brabant  GH 112-1
10

emissie 1496, stuiver, Vlaanderen
GH 112-5
12

emissie 1496, stuiver, Holland
GH 112-6
10

emissie 1496, stuiver, Namen
GH 112-7
9

emissie 1499, dubbele stuiver, Brabant 15??
GH 119-1
2

emissie 1499, Vlaanderen GH 119-5a
1

emissie 1499, Brabant (A)
GH 120-1
11

emissie 1499, Brabant (M) 1502(2), 1504(2)
GH 120-2b
4

emissie 1499, Vlaanderen
GH 120-5a
9

emissie 1499, idem GH 120-5b
2

emissie 1499, Holland 1499 GH 120-6aa
4

emissie 1499, idem
GH 120-6a
18

emissie 1499, idem
GH 120-6c
4

emissie 1499, Namen 1499(3), 150?(2)
GH 120-7
5

emissie 1499, groot, Brabant (A)
GH 121-1
5

emissie 1499, Brabant (M) 1506, 150?(4)
GH 121-2b
5

emissie 1499, Vlaanderen GH 121-5
5

emissie 1499, Holland GH 121-6
1
Karel V
emissie 1506, stuiver, Brabant (A)  GH 172-1a
12

emissie 1506, stuiver, Brabant (M) 1508
GH 172-1b 2

emissie 1506, Holland
GH 172-6
6

emissie 1506, groot, Brabant (A)
GH 173-1a
49

emissie 1506, idem
GH 173-1b
1

emissie 1506, Brabant (M) 1509, 1511?, 1513(3), 1515, 1517(2), 1520, 15??(8)
GH 173-2
17

emissie 1506, Vlaanderen
GH 173-5a
4

emissie 1506, Holland
GH 173-6a
2

emissie 1506, idem (geslagen ca. 1540)
GH 173-6b 5

emissie 1506, Namen 1513, 1514(2), 15..
GH 173-7
4

emissie 1521, halve reaal, Brabant (A)
GH 191-1a
1

emissie 1521, halve reaal, Holland
GH 191-6a
1

emissie 1521, stuiver, Brabant (A)
GH 192-1a
6

emissie 1521, stuiver, idem
GH 192-1b
7

emissie 1521, stuiver, Vlaanderen
GH 192-5a
4

emissie 1521, stuiver, Holland
GH 192-6b
2

emissie 1521, stuiver, Friesland [1] GH 192-8
1

emissie 1521, stuiver, Overijssel
GH 192-9
2

emissie 1521, stuiver, prvincie onzeker
GH 192-?
1

emissie 1521, groot, Brabant (A)
GH 193-1b
15

emissie 1521, groot, Vlaanderen
GH 193-5
9
Philips II
1/5 Philipsdaalder, Brabant (A) 156?, 1564, 1571, 1572
GH 212-1b
4

1/5 Philipsdaalder, Gelderland 1564
GH 212-4d
1

1/5 Philipsdaalder, Vlaanderen 1567
GH 212-7a
1

1/5 Philipsdaalder, Holland z.j.
GH 212-11a
1

1/10 Philipsdaalder, Gelderland 1564 GH 213-1b
2

1/20 Philipsdaalder, Brabant, (A) 1572, 1576, 1586(3), 15..
GH 215-1
6

1/20 Philipsdaalder, Brabant, (M) 1573, 1574
GH 215-2a
2

1/20 Philipsdaalder, Gelderland 1587
GH 215-6b
1

1/20 Philipsdaalder, Vlaanderen 1585
GH 215-7
1

1/20 Philipsdaalder, Artois 1584(3)
GH 215-9a
3

1/20 Philipsdaalder, Henegouwen, 1584, 158. (2)
GH 215-10
3

1/20 Philipsdaalder, Holland 1571, 1572(2)
GH 215-11
3

1/20 Philipsdaalder, Doornik 1582, 1583(3), 1584(3), 1585, 158.
GH 215-14
9

1/20 Philipsdaalder, Utrecht 1572
GH 215-16a
1
Overige Nederlanden

Bisdom Luik, George van Oostenrijk (1544—1557) groot

Ch. --- [2] 1

Bisdom Kamerrijk, Hendrik van Bergen (1480-1502), groot Rob. 19,4
1

Stad Groningen en Edzard van Oost-Friesland, vlieger 1507 vdC. 16,133
1
Koninkrijk Engeland Hendrik VIII, groot (ca 1530) North 1797
1

Elisabeth I, halve shilling 1568(2), 1571, 1573, 1574, 1575, 1582, 1584
North 1997
8

Elisabeth I, shilling (1583/4)  North 2014
1
Koninkrijk Noorwegen Frederik I van Denemarken (1523-1533), 4 witten 1525 Schive 17,9
1
Koninkrijk Spanje Ferdinand en Isabella, reaal, Granada (R-G)
2

Ferdinand en Isabella, reaal, Burgos (-/B)
1

Ferdinand en Isabella, reaal, Sevilla (D-S)

2

Ferdinand en Isabella, reaal, Toledo (M-T)

1

Ferdinand en Isabella, halve reaal, Toledo (M-T)

2

Ferdinand en Isabella, halve reaal, Toledo (+/T)

1




Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp

  1. Over de toeschrijving van de munten van Karei V met muntteken leeuw in schild aan Friesland in plaats van Luxemburg: De Geuzenpenning 1971, p. 2.
  2. Groot van het type van de groten van Karei V, die aansluit bij de stuiver en de halve groot van bisschop George van Oostenrijk (Chestret 479, resp. 481)