Raamsdonk ooit verkocht voor ruim 13.300 gulden

Nu we dankzij corona niet overal naartoe kunnen, groeien en bloeien diverse oudere vrijetijdsbestedingen. Wij laten ons niet uit het veld slaan en willen ons niet vervelen. Bordspelleen. puzzels en boeken worden volop verkocht. Ook familieonderzoek, vaak onterecht bestempeld als vrijetijdsbesteding voor ouderen, is steeds meer in trek.

Verkocht

Bij het doornemen van mijn gegevens, vond ik dat Raamsdonk ooit, bijna 300 jaar geleden, is verkocht. In april 1724 hielden de Staten van Holland namelijk een pubbeke verkoping van een aantal ambachtsheerlijkheden, zo ook die van Raamsdonk. Simon van Son kocht op 14 april 1724 de heerlijkheid voor 13.300 gulden, zo'n zesduizend euro, zo las ik in de bron Rekenkamer van Holland (no. 673: rolle van verkooping van domeinen, fol. 9). Op 2 april 1710 was hij schout van Raamsdonk.

Ambacht

Raamsdonk is overigens veel ouder. Als ambachtsheerlijkheid komt Raamsdonk al in bronnen voor als Willem III, graaf van Holland op 25 januari 1316, het als 'regtleen'uitgeeft aan een zekere CLaas Gerritsen van Wieldrecht. Volgens hertog Albrecht was de ambachtsheerijkheid Raamsdonk op 3 januari 1391 begrensd, als volgt.

"'t Ambacht van Raemsdock dat gelegen is binnen den palen die hier naervolgen: dats de Oisteeg van der halve Mase opwaerts gaende totter Donga, ende die westzijde van der Donga te Waspyc, toe ende op 't zuyteynde bescheytet de halve Donga overal."

Uitgestorven

Met de enige dochter van Simon, Anna Elisabeth Geertruyda, stierf op 1 februari 1789 in Brussel de Bergse tak Van Son uit, maar dankzij een testamentaire beschikking van Simon, bleef de naam voortbestaan in de vrouwelijke lijn als de familie De jongh van Son. Zijn dochter Anna was namelijk getrouwd met Leonard de jongh. Hoewel overleden in Brussel, werd zij bijgezet in het familiegraf van Van Son in de Lambertuskerk in Raamsdonk. De ingang van dat graf is in de oude kerk, nog heel goed te zien na de keurige restauratie begin deze eeuw. Oh ja. De laatste De jongh van Son overleed in 1890 en de titel van 'heerlijkheid Raamsdonk' werd in 1893 verkocht.

Chartroise

Simon van Son woonde op de buitenplaats Chartroise. Het eerste landhuis werd gebouwd in 1729 door Simon op de resten van het voormalige Hollands Huis. een Kartuizerklooster. Het huts krijgt de naam Chartroise - een verwijzing naar de Kartuizers. Later komt dit bezit in handen van de families Heere en Simonis. In 1878 wordt Chartroise verkocht en gesloopt.

Het tweede huis met de naam Chartroise wordt gebouwd aan het Heereplein in de tweede hetft van de 19e eeuw in opdracht van Theodorus Heere (1800 - 1869), getrouwd met Theresia Zijlmans. In 1939 was het tweede pand door verzakking van een dusdanige slechte kwaliteit dat het gesloopt moest worden.

Gemeente

Die bouwopdracht voor een nieuw Chartroise kwam van Theo Heere, burgemeester van Raamsdonk van 1938 -1946. Dit derde en huidige Landhuis Chartroise aan het Heereplein werd in 1939 ontworpen door architect C.H. de Bever. Het werd de burgemeesterswoning. Heere woonde daar met ziin gezin. De gevelsteen komt van het landhuis dat ooit door Simon van Son is gebouwd, op de fundamenten van het Kartuizerklooster. 1729 verwijst naar de bouwdatum. In het wapen is het familiewapen van de ambachtsheer Simon van Son verwerkt. Bouwbedrijf Weterings kreeg de opdracht voor de bouw. De gevelsteen is verhuisd naar de plek aan de Haven en in 1940 verwerkt bij de bouw van het nieuwe Chartrase. Het vroegere woonhuis van de Heere is nu de oudbouw van het gemeentehuis.

Bron: Frans van Son, De Langstraat, 2 december 2020
Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp