Promiscuïteit
Een promiscue <a id="INTERNALLINK:1707733214901" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="seksleven" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Seks&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="seksleven">seksleven</a> (<a id="INTERNALLINK:1707693025343" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Latijn" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Latijn" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Latijn">Latijn</a>: promiscuus, dooreengemengd, gemeenschappelijk) is het onderhouden van wisselende seksuele contacten met meerdere personen (<a id="INTERNALLINK:1707736623190" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="relaties" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Partner_(relatie)&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="relaties">relaties</a> of vluchtige, anonieme seks). In de meeste <a id="INTERNALLINK:1707670417105" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="maatschappijen" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Maatschappij_(sociologie)&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="maatschappijen">maatschappijen</a> rust een <a id="INTERNALLINK:1707688321407" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="cultureel" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Cultuur&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="cultureel">cultureel</a> bepaald <a id="INTERNALLINK:1707687490809" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="taboe" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Taboe&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="taboe">taboe</a> op dergelijk <a id="INTERNALLINK:1707707809540" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="gedrag" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Gedrag&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="gedrag">gedrag</a>.
Verschillende 19e-eeuwse <a id="INTERNALLINK:1707696467954" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="antropologen" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Antropoloog&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="antropologen">antropologen</a>, zoals <a id="INTERNALLINK:1707704692107" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Bachofen" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Johann_Jakob_Bachofen&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Bachofen">Bachofen</a> en <a id="INTERNALLINK:1707718368624" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Morgan" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Lewis_Henry_Morgan&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Morgan">Morgan</a>, waren van mening dat promiscuïteit, vóór het ontstaan van het <a id="INTERNALLINK:1707715313652" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="huwelijk" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Huwelijk" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="huwelijk">huwelijk</a>, de basis vormde van <a id="INTERNALLINK:1707686081842" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="primitieve samenlevingen" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Primitieve_samenlevingen&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="primitieve samenlevingen">primitieve samenlevingen</a>. Daarin was de identiteit van de vader niet te achterhalen. Afstamming en vererving vonden daarom in vrouwelijke lijn plaats (<a id="INTERNALLINK:1707751933434" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="matrilineariteit" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Matrilineariteit&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="matrilineariteit">matrilineariteit</a>). Daarna zou dit gebruik afgenomen zijn en evolueerde de maatschappij naar een <a id="INTERNALLINK:1707716007695" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="patriarchaat" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Patriarchaat_(sociologie)&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="patriarchaat">patriarchaat</a>. <span id="TEMPLATE:1707741696428" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="Bachofen, J.J." contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="Bachofen, J.J."><a class="new" title="Johann Jakob Bachofen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Johann_Jakob_Bachofen&action=tinymceedit&redlink=1">Bachofen, J.J.</a> (1861): Das Mutterrecht. Eine Untersuchung über die Gynaikokratie der alten Welt nach ihrer religiösen und rechtlichen Natur, Krais & Hoffmann <a id="INTERNALLINK:1707718840326" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Empirisch" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Empirisch_onderzoek&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Empirisch">Empirisch</a> sociaalantropologisch onderzoek (<a id="INTERNALLINK:1707690792336" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="culturele antropologie" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Culturele_antropologie&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="culturele antropologie">culturele antropologie</a>) heeft de waarde van deze theorie gerelativeerd en deze gedachte is verlaten. Vooral het universele voorkomen van de door Bachofen beschreven stadia is in twijfel getrokken.
Sinds de <a id="INTERNALLINK:1707742375679" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="seksuele revolutie" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Seksuele_revolutie&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="seksuele revolutie">seksuele revolutie</a> van de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw, en naarmate de seksuele moraal in de westerse maatschappij minder streng werd, is de promiscuïteit in de westerse maatschappij toegenomen. <a id="INTERNALLINK:1707691409041" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Winkler Prins Encyclopedie" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Winkler_Prins_Encyclopedie&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Winkler Prins Encyclopedie">Winkler Prins Encyclopedie</a>, 1972 <a id="INTERNALLINK:1707762896597" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Microsoft Encarta" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Microsoft_Encarta&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Microsoft Encarta">Microsoft Encarta</a>, 1993-2002 De angst voor verspreiding van de ziekte <a id="INTERNALLINK:1707709732548" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="aids" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Aids&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="aids">aids</a> sinds het begin van de jaren 1980 heeft deze ontwikkeling weer enigszins afgeremd.
Promiscuïteit is een risico-indicator bij de verspreiding van <a id="INTERNALLINK:1707683988683" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="geslachtsziekten" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Geslachtsziekte&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="geslachtsziekten">geslachtsziekten</a> zoals <a id="INTERNALLINK:1707751725260" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="chlamydia" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Chlamydiasis&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="chlamydia">chlamydia</a>, <a id="INTERNALLINK:1707737002060" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="gonorroe" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Gonorroe&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="gonorroe">gonorroe</a> en <a id="INTERNALLINK:1707758991902" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="syfilis" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Syfilis&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="syfilis">syfilis</a>.<span id="REF:1707714530807" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-ref" title="<ref>" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="ref" data-mwt-wikitext="<ref>"><ref><span id="TEMPLATE:1707697056515" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="Lisdonk, E.H. van de" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="Lisdonk, E.H. van de"><a class="new" title="Eloy van de Lisdonk (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Eloy_van_de_Lisdonk&action=tinymceedit&redlink=1">Lisdonk, E.H. van de</a>; <span id="TEMPLATE:1707746236222" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="Bosch, W.J.H.M. van den" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="Bosch, W.J.H.M. van den"><a class="new" title="Wil van den Bosch (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Wil_van_den_Bosch&action=tinymceedit&redlink=1">Bosch, W.J.H.M. van den</a>; <span id="TEMPLATE:1707761078799" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="Lagro-Janssen, A.L.M." contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="Lagro-Janssen, A.L.M."><a class="new" title="Toine Lagro-Janssen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Toine_Lagro-Janssen&action=tinymceedit&redlink=1">Lagro-Janssen, A.L.M.</a> (red.) (2008): Ziekten in de huisartspraktijk, Elsevier De <a id="INTERNALLINK:1707689578301" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="prevalentie" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Prevalentie&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="prevalentie">prevalentie</a> van <a id="INTERNALLINK:1707725555318" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="gonorroe" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Gonorroe&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="gonorroe">gonorroe</a> wordt vaak beschouwd als een graadmeter voor de promiscuïteit in de samenleving. <span id="TEMPLATE:1707725572386" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="Potters, G." contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="Potters, G."><a class="new" title="Geert Potters (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Geert_Potters&action=tinymceedit&redlink=1">Potters, G.</a> (2008): 'Seksueel overdraagbare aandoeningen', MENS
Dieren
Veel verschillende diersoorten zijn promiscue, waaronder de meeste <a id="INTERNALLINK:1707730467362" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="zoogdieren" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Zoogdier&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="zoogdieren">zoogdieren</a>. Ook de <a id="INTERNALLINK:1707683044174" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="chimpansees" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Chimpansee&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="chimpansees">chimpansees</a> en <a id="INTERNALLINK:1707755776071" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="bonobo" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Bonobo&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="bonobo">bonobo</a>'s zijn sterk promiscue.
Zie ook
- <a id="INTERNALLINK:1707723371864" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Libertinisme" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Libertinisme&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Libertinisme">Libertinisme</a>
- <a id="INTERNALLINK:1707717872801" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="Vrije liefde" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Vrije_liefde&action=tinymceedit&redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="Vrije liefde">Vrije liefde</a>
<table id="TEMPLATE:1707731954494" class="toccolours appendix mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-size:89%; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border: 1px solid #aaa; padding:5px; clear:both; width:100%; box-sizing:border-box;" title="
| Bronnen, noten en/of referenties |
" role="presentation" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="
| Bronnen, noten en/of referenties |
"> <tbody> Bronnen, noten en/of referenties
</tbody>
<span id="TEMPLATE:1707668248875" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" title="
· 
· 
" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="
· · "><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r20095">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:#f8f8f8;border:1px solid #aaa;text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}</style>
