Geschiedenis en oorsprong van de kerstboom
Theodore Roosevelt verzette zich tegen het gebruik…
De kerstboom wordt elk jaar weer door veel mensen opgezet om de sfeer rond kerst in huis te verhogen. In Nederland worden jaarlijks zo’n 2,5 miljoen kerstbomen verkocht: een enorm aantal. Veel mensen combineren het gebruik van de kerstboom met het uitdelen cadeautjes. Waar komt de traditie van de kerstboom opzetten, behangen met lichtjes, eigenlijk vandaan? Een korte geschiedenis van de kerstboom.
Germaanse herkomst
De kerstboom is vermoedelijk ontstaan uit Germaanse tradities. Maar ook van de Romeinen is bekend dat ze hun huis versierden met groene takken en verlichting. Bij de Romeinen en Germanen stonden groene bomen en takken symbool voor vruchtbaarheid en goddelijkheid. Hierbij viel het hen op dat er één boomsoort was die altijd groen bleef: de dennenboom. Andere bomen verloren hun bladeren of werden bruinig, maar de dennenboom niet. Uit de keuze voor de versierselen, zoals sterren en manen, blijkt wel dat men de boom enige goddelijkheid toedichtte.
De groene boom kondigde ook de nieuwe lente aan, een tijd van bloei. Daarom zetten de Germanen tijdens de midwinternacht, de kortste dag van het jaar, een groene boom neer. Vaak in het midden van het dorp. Deze werd dan versierd met appeltjes en andere attributen, die het begin van een nieuw seizoen aanduidden.
Late Middeleeuwen: bomen door de christenen overgenomen
Uit bronnen blijkt dat kerstbomen al in de late middeleeuwen, vanaf de vijftiende eeuw, in gebruik waren tijdens christelijke winterfeesten. Dit gebeurde in Oost-Europa, de Duitse gebieden en Scandinavië. Vooral in de Duitse landen was het gebruik van kerstbomen behoorlijk wijdverspreid. De bomen die men gebruikte waren toen al flink versierd.
Bekend is dat in een rooms-katholieke kathedraal in Straatsburg in 1539 een grote kerstboom stond. Een nog oudere vermelding van een versierde kerstboom komt uit 1510. In Riga, Letland, versierde een lokaal gilde een boom met kunstrozen, danste om de boom heen en stak deze vervolgens in de fik. De roos zou symbool hebben gestaan voor de Heilige Maagd Maria.
Zeventiende eeuw: Duitsers zetten bomen in huis neer
In de zestiende en zeventiende eeuw begonnen de rijkere Duitsers ook een boom in hun huis te plaatsen. Ze hingen hierbij appeltjes in de boom, een verwijzing naar de zogenoemde “Adam en Eva’s dag” op 24 december. Hierbij werden toneelstukken opgevoerd om Bijbelverhalen, zoals de zondeval, te verbeelden voor de analfabetische massa.
Het gebruik van kerstbomen versierd met appels werd al snel overgenomen door de Britse adel en tijdens de negentiende eeuw verspreidde het gebruik van de kerstbomen zich over de rest van Europa.
