Kamerheer
Een kamerheer of kamerling is een functie aan het hof van een vorstelijk persoon. Aanvankelijk was een kamerheer verantwoordelijk voor de vorstelijke slaapkamer, maar geleidelijk aan werd het een erefunctie die als gunstbewijs werd verleend aan edelen en ten slotte ook aan burgers. De praktische taken van de kamerheer in de vorstelijke huishouding waren inmiddels overgenomen door een kamerdienaar, kamerjonker, valet of kamenier.
Etymologie
Het woord kamerheer stamt van het Latijnse cameriarius (kamerling, rentmeester). In de karolingische tijd (7e tot 9e eeuw n.C.) was hij als lid van de ministerialiteit belast met de hofhouding en de inkomsten en uitgaven van de leenheer.
Nederland
In Nederland is een kamerheer een adviseur van de koning. Koning Willem-Alexander heeft een kamerheer in iedere provincie en een in de hoofdstad. De stad Amsterdam heeft op dit moment niet langer een eigen Kamerheer. Koning Willem-Alexander kiest geen opvolger voor Ernst Veen die deze erefunctie sinds 2006 heeft vervuld. De Kamerheer voor Noord-Holland, jonkheer Theo Röell, doet voortaan de hoofdstad erbij[1]. De functie is onbezoldigd.[2] Deze kamerheren adviseren, begeleiden en vertegenwoordigen de koning in hun ambtsgebied. Kamerheren maken deel uit van het Civiele Huis van de hofhouding van de koning. Sinds juli 2018 kan een kamerheer overigens ook een dame betreffen, want in deze maand trad mevrouw Coby Zandbergen aan als eerste vrouwelijke kamerheer van de koning.[3] Bij het bereiken van de 70-jarige leeftijd wordt een kamerheer opgevolgd en tegelijkertijd benoemd tot kamerheer honorair.
In juli 2018 zijn de volgende personen kamerheer:
Noord-Holland Jonkheer mr. Th.S. (Theo) Röell, kamerheer sinds 1 januari 2011, vicepresident van de rechtbank Haarlem, plaatsvervangend voorzitter van de Raad van Discipline te Amsterdam, bestuurslid van de Burkens’-Stichting en van de Stichting Admiraal van Kinsbergenfonds.[4]
Zuid-Holland Jonkheer ir. J.J. (Jan Jaap) de Graeff, kamerheer van Den Haag sinds 1 januari 2011, van Zuid-Holland van 1 januari 2016 tot 1 april 2022, algemeen directeur van de Vereniging Natuurmonumenten. Daarnaast vervult hij diverse nevenfuncties. Zo is hij bijvoorbeeld lid van het bestuur van het InnovatieNetwerk Groene Ruimte, en lid van het bestuur van de Stichting Twickel ter behoud en bescherming kasteel en landgoed als natuurreservaat en cultuurmonument.[4][5]
Mr. A.W. (Adri) Bom-Lemstra, kamerheer van Zuid-Holland vanaf 1 april 2022, sinds 1 mei 2021 voorzitter van Glastuinbouw Nederland. Daarnaast is zij voorzitter van de Raad van Advies van Greenports Nederland.[6][7][8]
Zeeland Drs. ing. J.W. (Danny) Hollestelle - Van Rooijen, kamerheer sinds 1 januari 2019, directeur-eigenaar van Koninklijke Hollestelle Groep in Goes. Tevens vervult zij diverse advies-, bestuurs- en toezichthoudende functies in met name de technische en economische sector in Zeeland. Zo is zij voorzitter van de Raad van Commissarissen van de N.V. Westerscheldetunnel, bestuurslid van VNO-NCW Zeeland en lid van de Economic Board Zeeland.[9]
Flevoland Drs. H. (Harry) Dijksma, kamerheer sinds 1 juli 2018, voorheen gedeputeerde van de provincie Flevoland en lid van het Comité van de Regio’s van de Europese Unie in Brussel. In 2017 was de heer Dijksma waarnemend burgemeester van Elburg. Sinds 2010 is hij adviseur en toezichthouder van diverse publiek-private organisaties.[10]
Utrecht mr. J.J.J. (Joost) van Lanschot, kamerheer sinds 1 januari 2011, oud-directeur van VSBfonds, daarvoor partner en voorzitter van advocatenkantoor Stibbe. Daarnaast lid van de Raad van Commissarissen van uitvaartverzorger en -verzekeraar Monuta en bestuurslid van Stichting Administratiekantoor Air France-KLM.[4]
Groningen J.H. (Jaap) Wolters, kamerheer sinds 1 januari 2006, eigenaar van de firma Hanzevast en directeur van de hieraan gerelateerde bedrijven Hanzevast Holding B.V. en MPC Münchmeijer Petersen Capital N.V. Daarnaast vervult Jaap Wolters een aantal bestuursfuncties op maatschappelijk terrein in Groninger Stad en Ommeland.[11]
Friesland G.J. (Geert Jan) Douma, kamerheer sinds 1 januari 2014, De Heer Douma is in Sneek geboren. Hij is sinds 1981 werkzaam bij Douma Staal BV te Sneek. In 1989 werd hij directeur en eigenaar van dit bedrijf. Naast een aantal andere nevenfuncties is hij voorzitter van de Stichting Ondernemers Súdwest-Fryslân en lid van het bestuur Handel en Industrie Sneek. De heer Douma volgt mr. R.S. (Rienk) Wegener Sleeswijk op als Kamerheer in Friesland.[12]
Drenthe Mr. M.C. (Mas) Boom, kamerheer sinds 1 januari 2014. De heer Boom is geboren in Meppel. Hij studeerde rechten aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Sinds 1984 is hij werkzaam bij Koninklijke Boom uitgevers te Meppel, waarvan hij nu holdingdirecteur is. De heer Boom is lid van de Raad van Commissarissen van het zorgbedrijf Oranjeborg B.V. te Meppel. Hij bekleedde ook verscheidene bestuursfuncties van onder andere de brancheorganisaties Nederlandse Vereniging van Personeelsbeleid Noord Nederland en Jong Management VNO NCW.[12]
Overijssel Drs. J.J. (Coby) Zandbergen, kamerheer sinds 1 juli 2018. Sinds 2010 is zij voorzitter van het College van Bestuur bij Cibap, Vakschool voor Verbeelding, in Zwolle. Daarvoor werkte zij onder meer als Directeur Dienst Communicatie, Marketing & Strategie bij Landstede Groep. Zij vervult diverse advies-, bestuurs- en toezichthoudende functies in met name de culturele sector en het onderwijs. Zo was zij in 2016 Adviseur Beoordelingscommissie Raad voor Cultuur BIS, is zij toezichthouder bij de Zwolse Theaters en vice voorzitter van het Academiehuis Grote Kerk Zwolle.[10]
Gelderland Prof. dr. Daniël Wigboldus, kamerheer sinds 1 februari 2019. Sinds 1 mei 2017 is hij voorzitter van het college van bestuur van de Radboud Universiteit.[13]
Noord-Brabant (Tot zijn overlijden op 26 maart 2023) drs. P.L.A. Rüpp, kamerheer sinds 1 januari 2013, was voorheen wethouder in zijn woonplaats Uden. In 2003 werd de heer Rüpp lid van het College van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant met de portefeuille Ruimtelijke ontwikkeling, landbouw en volkshuisvesting. Sinds 2009 is de heer Rüpp werkzaam aan Avans Hogeschool als voorzitter van het College van Bestuur. Naast een aantal andere nevenfuncties is hij lid van het dagelijks bestuur van de landelijke HBO-Raad.[14]
Limburg Dr. J.J. (Jan) Schrijen, kamerheer sinds 1 januari 2008, voorzitter (dijkgraaf) van waterschap Roer en Overmaas.[15]
Kamerheer honorair zijn o.m. mr.drs. C. de Quay (voorheen Noord-Brabant), drs. C. Kostense (voorheen Zeeland), ir. E.H. Baron van Tuyll van Serooskerken (voorheen Noord-Holland), drs. L.E.H. Vredevoogd (voorheen ’s-Gravenhage), professor dr. C.M. Karssen (voorheen Gelderland), en dr. J.J.L. Haspels (voorheen Utrecht).
Heilige Stoel
Bij de Heilige Stoel is er een kardinaal-kamerheer van de paus, deze wordt camerlengo genoemd. Hij is onder andere schatbewaarder van pauselijke eigendommen tussen het overlijden van een paus en de keuze van een opvolger. Daarnaast zijn er erekamerheren die assisteren bij diverse plechtigheden. Vooral vroeger waren deze afkomstig uit de pauselijke adel.
Voetnoten
- ↑ https://www.vorsten.nl/vorstenhuizen/nederland-vorstenhuizen/amsterdam-heeft-geen-kamerheer-meer
- ↑ Website Koninklijk Huis: Kamerheren
- ↑ Aanstelling van de eerste vrouwelijke kamerheer, mevrouw Coby Zandbergen (website NOS.nl d.d. 23 juni 2018)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Website Koninklijk Huis: Benoeming Kamerheren J.J.J. van Lanschot, J.J. de Graeff en Th.S. Röell per 1 januari 2011
- ↑ Website Koninklijk Huis: Benoeming Kamerheer J.J. de Graeff (Zuid-Holland)
- ↑ Benoeming nieuwe Kamerheer in Zuid-Holland, Het Koninklijk Huis d.d. 1 maart 2022.
- ↑ Adri Bom-Lemstra, Glastuinbouw Nederland geraadpleegd d.d. 26 maart 2022.
- ↑ Raad van Advies, Greenports Nederland geraadpleegd d.d. 26 maart 2022.
- ↑ Ministerie van Algemene Zaken, Nieuwe Kamerheer in Zeeland - Nieuwsbericht - Het Koninklijk Huis. www.koninklijkhuis.nl (20 december 2018). Geraadpleegd op 4 juni 2019.
- ↑ 10,0 10,1 Website Koninklijk Huis: Benoeming Kamerheren H. Dijksma en J.J. Zandbergen per 1 juli 2018
- ↑ Website Koninklijk Huis: Benoeming Kamerheren E.W. Veen en J.H. Wolters per 1 januari 2006
- ↑ 12,0 12,1 Website Koninklijk Huis: Benoeming Kamerheren G.J. Douma en M.C. Boom
- ↑ Nieuwe kamerheer in Gelderland (gearchiveerd), Het Koninklijk Huis, 12 februari 2019.
- ↑ Website Koninklijk Huis: Benoeming Kamerheer P.L.A. Rüpp per 1 januari 2013
- ↑ Website Koninklijk Huis: Benoeming Kamerheer J.J. Schrijen per 1 januari 2008
