Akte (document)
Een akte is een officieel document.
Het Nederlandse Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering definieert een akte als:
- "ondertekend geschrift, bestemd om tot bewijs te dienen"
Er zijn wettelijk twee soorten akten:
- authentieke akten. Deze worden opgemaakt door een bevoegd openbaar ambtenaar, als bijvoorbeeld een notaris of een rechter.
- onderhandse akten. Deze kunnen door eenieder worden opgesteld.
Een overheidsinstelling kan een akte afgeven. Een door een notaris vastgelegde akte heet een notariële akte.
Om ongeautoriseerde wijzigingen in een papieren akte duidelijker te kunnen zien worden getallen vaak in letters geschreven, en de ruimten aan het eind van elke regel opgevuld met lijntjes.[1]
Nederland
In Nederland worden de begrippen 'akte', 'authentieke akte' en 'onderhandse akte' gedefinieerd in artikel 156 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.
Akte vroeger
De akte met zijn huidige juridische status is iets van de moderne tijd. De akte heeft desalniettemin een lange geschiedenis in Nederland. Vroeger was een bezoekje aan de notaris een veelvoorkomende zaak. Wie iets uitleende of belangrijke afspraken maakte, ging naar de notaris om dit te laten vastleggen. In akten werd onder meer opgetekend waaruit het huisraad bestond, wie nog geld ontvangen of juist betalen moest, wie de eigenaar was van een perceel en hoeveel koeien, schapen en geiten er op stal stonden. De notariële akte had toen niet zo'n juridische status zoals nu. De akte had eerder de functie van een 'onderhandse akte' en boekhouding.
Tegenwoordig bevinden deze oude akten zich in de Gemeentearchieven. Zij vormen een belangrijke bron voor historici en andere onderzoekers om het reilen en zeilen van een lokale gemeenschap te onderzoeken.
Naast bovengenoemde zaken werden, en worden ook nog, akten opgesteld voor huwelijkse voorwaarden, testamenten, boedelbeschrijvingen, koopakten en schuldbekentenissen.
België
Zie artikel 8.1, 4° en 5° van het Burgerlijk Wetboek.
