Mariënburg ('s-Hertogenbosch)

Complex Mariënburg
De ingang van het Mariënburgcomplex aan de Sint Janssingel (2016)
De ingang van het Mariënburgcomplex aan de Sint Janssingel (2016)
Plaats	's-Hertogenbosch
Denominatie	Rooms-katholiek
Coördinaten	51° 41′ NB, 5° 18′ OL
Gebouwd in	1897 tot 1899
Restauratie(s)	1928 tot 1929, 1979, 2016 tot heden
Monumentale status	Rijksmonument
Monumentnummer	522423
Architectuur
Architect(en)	o.a. J.H. van Groenendael en Charles Estourgie
Stijlperiode	Neogotiek
Afmeting	115 bij 62 meter
Kerkprovincie
Bisdom	's-Hertogenbosch
Portaal    Christendom

Mariënburg is een voormalig klooster in het centrum van de Noord-Brabantse stad 's-Hertogenbosch. In 1488 werd reeds de bouw van de kapel gerealiseerd. De basis voor het klooster werd gelegd in 1897, waarna de bouw werd afgerond in 1899 en het bouwwerk in gebruik werd genomen. De architect was J.H. van Groenendael. In 1928 vond een verbouwing van het klooster plaats onder leiding van architect Charles Estourgie. Sinds 2001 is het complex een rijksmonument.

Zusters van JMJ

De Mariënburg (Burcht van Maria) was in de Middeleeuwen een kloostercomplex van zusters Franciscanessen. In 1566 heeft het complex zwaar te lijden gehad door de beeldenstorm. Na het beleg van 1629 toen het Katholieke geloof niet meer in het openbaar beleden mocht worden vertrekken de meeste zusters, waarna de gemeenschap langzaam uitsterft. Het terrein is daarna in gebruik voor militaire doeleinden. In 1870 komt het voormalige kloostercomplex in beeld voor de Zusters van JMJ. Deze congregatie was gestart in 1822 in Amersfoort. In 1840 vestigen zij zich in Engelen, en in 1870 verhuizen ze naar de Sint Janssingel om er het moederhuis van de congregatie te bouwen. Uit respect behouden zij de naam Mariënburg. De Zusters van JMJ leggen zich toe op onderwijs, Er verrijzen dan ook schoolgebouwen bij het klooster. Een kweekschool en een LHNO worden door hen opgericht. De schoolgebouwen in gebruik tot 1994 worden in 2003 deels gesloopt, of tot appartement verbouwd. Het hoofdgebouw bleef bewoond tot 2016.

Bouwperiode

Het complex Mariënburg heeft gedurende het bestaan een aantal verbouwingen gekend. De verbouwingen vonden plaats in zowel het klooster als de kapel. De verbouwingen in 2016 zijn ten behoeve van het huisvesten van JADS, de Jheronimus Academy of Data Science.

Van	Tot	Werkzaamheid	Toelichting
1488	1488	Vervaardiging	Bouw kapel
1897	1899	Vervaardiging	Bouw klooster
1928	1928	Verbouwing	Verbouwing klooster
1929	1929	Verbouwing	Verbouwing kapel
1979	1979	Verbouwing	Verbouwing klooster
2016	2016	Verbouwing	Verbouwing bouwdeel Manresa
2016	2017	Verbouwing	Verbouwing Hoofd- en Haakgebouw

Waardering Rijksmonument

Sinds 2001 is het Mariënburgcomplex een Rijksmonument (registratienummer: 522423).

Het Mariënburgklooster is van algemeen belang. Het klooster bezit cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke en sociaal-economische ontwikkeling. Het klooster vormt een illustratie van de ontwikkelingen in het onderwijs rondom 1900 en de belangrijke rol die de katholieke congregaties hierin in 's-Hertogenbosch hebben gespeeld. Het klooster heeft architectuurhistorische waarde als bijzonder voorbeeld van de Neo-Gotische stijl, karakteristiek voor katholieke kloosters en internaten rond 1900. Het gebouw neemt voorts een belangrijke plaats in in het oeuvre van de architecten J. van Groenendaal en Ch. Estourgie. Daarnaast heeft het klooster architectuurhistorische waarde vanwege de verzorgde neo-Gotische detaillering. Het Mariënburgklooster is van belang als bijzondere uitdrukking van een stede bouwkundige ontwikkeling: het illustreert de ruimtelijke ontwikkeling en schaalvergroting aan de rand van de oorspronkelijke Middeleeuwse stad vanaf het einde van de negentiende eeuw. Het Mariënburgklooster is van belang vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling van de stad na de opheffing van de vestingstatus en vanwege het belang van het klooster voor het aanzien van de historische binnenstad. Tot slot is het klooster goeddeels gaaf bewaard gebleven en hierdoor een zeldzaam voorbeeld van de katholieke component in de hoofdplaats van het bisdom 's-Hertogenbosch.

• Schoolgebouw behorend bij klooster.

  Schoolgebouw behorend bij klooster.

• Na sloop 2003.

  Na sloop 2003.

• Interieur kapel.

  Interieur kapel.

• Hoofdingang.

  Hoofdingang.

Link

• Informatie over rijksmonumentnummer 522423
• jads.nl
• Geschiedenis van het klooster op Brabantserfgoed.nl

Bronnen, noten en/of referenties