Villa Chartroise in Raamsdonksveer
Omschrijving van Villa Chartroise
Inleiding
De voormalige VILLA "Chartroise" van de familie Heere is gesitueerd aan de zuidzijde van het Heereplein, in het centrum van het dorp Raamsdonksveer. De villa werd in 1940-1941 gebouwd naar ontwerp van architect K. de Bever, in de vormentaal van het traditionalisme. De villa is sinds de jaren '70 in gebruik als gemeentehuis. In 1993 werd het gebouw uitgebreid met een nieuwe tweelaags vleugel, die buiten de bescherming valt. Ook de vertrekken in de voormalige villa werden hierbij deels gemoderniseerd. De ramen van de villa zijn gedeeltelijk vernieuwd - zij het in oorspronkelijke vorm. Aan de zuidzijde van de villa een grote tuin met vijver, deels gewijzigd. De villa is aan deze zijde voorzien van een verhoogd, ommuurd terras. Aan de noordzijde een ondiepe tuin met sierhek. De tuin is ontworpen door Mien Ruys.
Omschrijving
De onderkelderde villa telt deels één, deels twee bouwlagen onder een samengesteld geknikt zadeldak, gedekt met verbeterde Hollandse pannen. Geprofileerde bakgoot op klossen. Dakkapellen boven voor- en achtergevel. Het asymmetrisch opgezette gebouw heeft een globaal L-vormige plattegrond en is samengesteld uit een rechthoekige vleugel voor de woonvertrekken en een dwars hierop gesitueerd éénlaags koetshuis, verbonden door een éénlaagse tussenbouw, waarin dienstvertrekken. Rechts van het koetshuis een éénlaags dienstwoning onder zadeldak tussen klokgevels. Deze dienstwoning is door middel van een aantal muurtjes met poorten met het koetshuis verbonden. Tussen woongedeelte en het bouwdeel voor de dienstvertrekken is in de noordgevel een vierkante toren gebouwd, bekroond door een uispits. De gevels zijn opgetrokken in baksteen, afgewisseld met natuurstenen elementen. De voorgevel (noordgevel) heeft ter plaatse van de ingangspartij een door een tuitgevel afgesloten risaliet. Deze tuitgevel wordt afgesloten door een natuurstenen deklijst met voluten en een boogvormig fronton. De hoofdingang wordt gevormd door een paneeldeur, waarboven een vierkant bovenlicht, met boogvormige roeden. Boven de ingang, ter hoogte van het trappenhuis een getoogd venster, waarin een kleine roedenverdeling en glas-in-lood. Deur en venster worden omlijst door natuurstenen blokken. In de vensteromlijsting een vooruitspringende sluitsteen. Hierboven is een in de vorm van een banderol gesneden gevelsteen aangebracht, waarin de naam "Chartroise". Boven in de tuitgevel een klein rond venster.
Rechts van de ingangspartij ter hoogte van de begane grond een klein vierruits venster, ter hoogte van de eerste verdieping een hoog twaalfruits venster met glas-in-lood. De vertrekken links van de risaliet zijn op de begane grond voorzien van hoge twaalfuits vensters, op de verdieping van negenruits vensters. Deze vensters hebben houten luiken. Op de begane grond, ter plaatse van de toiletten een klein rond venster.
De dienstvertrekken, rechts van de hoofdingang, zijn voorzien van negenruits vensters met luiken. In het voormalige koetshuis een door een segmentboog afgesloten toegangspoort.
De oorspronkelijke poortdeuren zijn vervangen door een wand met moderne ramen. Hierboven een rondboogvenster met glas-in-loodraam. De oostelijke kopgevel van de villa toont een onregelmatige vensterindeling. Op de begane grond geheel links een door een rondboog afgesloten opening ter plaatse van de loggia.
Rondboogvensters met glas-in-lood, op de begane grond met luiken. De vertrekken rechts in de oostelijke gevel zijn rechtgesloten en voorzien van houten luiken, op de begane grond twaalfruits, op de eerste verdieping negenruits. Ter hoogte van de zolder een drietal gekoppelde vensters negenruits ramen. Geheel links in deze gevel een steunbeerachtig element.
De achtergevel (zuidgevel) toont geheel rechts op de begane grond en eerste verdieping een door rondbogen op natuurstenen zuilen geopende loggia. Direct links hiervan gaat de gevel schuil achter de tussenbouw die de voormalige villa met de nieuwbouw verbindt. De vertrekken links hiervan zijn in de achtergevel op de begane grond voorzien van twaalfruits vensters, op de bovenverdieping van negenruits vensters. Houten luiken. De vertrekken in de achtergevel hebben openslaande beglaasde tuindeuren met zij- en bovenlichten. Hierin een kleine roedenverdeling. In het bouwdeel voor de dienstvertrekken rechts een door rondbogen geopende loggia met natuurstenen zuilen, voorafgegaan door een bakstenen trap. Direct links hiervan is een gevelsteen (waarschijnlijk een deel van de halsgevel met klauwstukken, afkomstig van het 18de-eeuwse woonhuis van de familie Van Son in Raamsdonksveer) ingemetseld, waarop een familiewapen, een tekstband met motto: "Sol Ideo Gloria" en het jaartal "Anno 1720".
De westelijke kopgevel van het tweelaags woongedeelte is voorzien van vensters in diverse vormen, allen met een kleine roedenverdeling. In de kopgevel van het eenlaags bouwdeel rechtgesloten vensters met kleine roedenverdeling. Ter hoogte van de zolder een klein rond venster.
De dienstwoning aan de westzijde van de villa heeft een ingangsparij in de oostelijke zijgevel. Paneeldeur met bovenlicht, gelegen in een ondiep portaal met segmentboog. De dienstwoning is voorzien van rechtgesloten vensters met kleine roedenverdeling en luiken. Inwendig toont de voormalige villa in hoofdlijnen nog de oorspronkelijke indeling. Achter de ingang een grote, zich over de gehele diepte van het pand uitstrekkende hal, waarop een centrale gang uitkomt. Links van de hal liggen een portaal en de voormalige woonvertrekken. Rechts een aantal kleinere vertrekken en de keuken.
In het interieur resteert nog een groot aantal oorspronkelijke elementen. Hiervan zijn onder meer van belang: in de hal een eikenhouten trap met gesneden balusters en trappalen (afkomstig uit een Belgisch kasteel), houten balkenplafonds met sleutelstukken, schouw met natuursteen en hout (afkomstig uit het voormalige 18de-eeuwse woonhuis van de familie Van Son te Raamsdonksveer). In de woonvertrekken overeenkomstige schouwen en eikenhouten lambriseringen. In het kleine trappenhuis in de toren een tongewelf. In de gang, links van de centrale hal in de binnenmuur een viertal hoefijzerbogige vensters met afgeschuinde en afgeronde dagkant, waarin glas-in-lood. Op de bovenverdieping twee ovaalvormige vensters met glas-in-lood.
Gallerij
-
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur achterzijde gemeentehuis, detail gevel met gemeentewapen, gevelversiering - Raamsdonksveer - 20320193 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur achterzijde gemeentehuis, detail gevel met gemeentewapen, gevelversiering -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur achterzijde gemeentehuis, gevelversiering, gemeentewapen - Raamsdonksveer - 20320194 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur achterzijde gemeentehuis, gevelversiering, gemeentewapen -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur achterzijde gemeentehuis - Raamsdonksveer - 20320191 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur achterzijde gemeentehuis -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur overzicht achterzijde gemeentehuis met ruime omgeving - Raamsdonksveer - 20320184 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur overzicht achterzijde gemeentehuis met ruime omgeving -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur overzicht achterzijde gemeentehuis met ruime omgeving - Raamsdonksveer - 20320186 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur overzicht achterzijde gemeentehuis met ruime omgeving -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur overzicht achterzijde gemeentehuis met ruime omgeving - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur overzicht achterzijde gemeentehuis met ruime omgeving -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur overzicht voorzijde gemeentehuis met parkeerterrein - Raamsdonksveer - 20320188 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur overzicht voorzijde gemeentehuis met parkeerterrein -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur overzicht zijkant gemeentehuis - Raamsdonksveer - 20320189 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur overzicht zijkant gemeentehuis -
L.M. Tangel (Loek) - February 1999 - Exterieur zijkant gemeentehuis, gevelversiering, gevelbeeld Vrouwe Justitia - Raamsdonksveer - 20320196 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Villa Chartroise: Exterieur zijkant gemeentehuis, gevelversiering, gevelbeeld Vrouwe Justitia
Waardering
De villa "Chartroise" is van algemeen belang. De villa bezit cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling: het object vormt een goed voorbeeld van een zeer luxueuze fabrikantenvilla. De villa heeft architectuurhistorische waarde als bijzondere voorbeeld van een luxueuze villa in Traditionalistische stijl. Voorts is de villa van belang vanwege de plaats die zij inneemt binnen het oeuvre van architect K. de Bever: zij is representatief voor diens latere werk, dat een sterk traditionalistische inslag vertoont. De villa bezit ensemblewaarde vanwege het belang voor het aanzien van het Heereplein, in de historische kern van de gemeente Raamsdonksveer. De villa is tot slot van belang vanwege typologische en architectuurhistorische zeldzaamheid.
Zie ook: Huize Chartroise
Zie ook: Chartroise
Heereplein 10
4941 DD, Raamsdonksveer (Gemeente Geertruidenberg)
Noord Brabant
Publicatie: 20020822
Rijksmonument ID: 520054
Bron digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp
