Portaal:Ridderorden: verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 11: | Regel 11: | ||
[[Ridderorde_(organisatie)| ridderorde (organisatie)]] en [[Ridderorde_(onderscheiding)|ridderorde (onderscheiding)]]<p>. Soms is dat onderscheid moeilijk te maken.</p><p>Ooit was een ridderorde een militaire organisatie, maar al snel kwamen daarbij ook religieuze taken en het beschermen van zieken, pelgrims en armen. De Spaanse en Portugese [[Militaire_orde|militaire orden]] hebben dat karakter eeuwenlang bewaard: de ridders waren monniken die afwisselend in de kloosters en huizen van de orde leefden en tegen de Moren op veldtocht gingen.</p><p>De ridderorden zijn in sommige gevallen nog broederschappen van edelen zoals de [[Ridderlijke_Duitsche_Orde,_Balije_van_Utrecht Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht]], in andere gevallen zijn zij [[hoforden]], gezelschappen van hovelingen zoals bij de [[Orde_van_de_Kousenband|Orde van de Kousenband]] nog het geval is. De Militaire [[Orde_van_Maria_Theresia|Orde van Maria Theresia]] was de eerste moderne orde met meerdere graden; de grote keizerin beloonde met haar kruisjes en kruisen moed op het slagveld en overwinningen in de strijd tegen haar vele vijanden. De orde werd alleen aan edellieden toegekend; was men nog geen [[Adel|edelman]], dan verleende het bezit van deze onderscheiding persoonlijke en erfelijke adeldom. Met de Franse Revolutie kwam de eerste min of meer democratische orde; het Franse [[Legioen_van_Eer|Legioen van Eer]]. Men behoefde niet van adel te zijn om het Legioen van Eer te mogen dragen: het werd ook aan burgers zoals fabrikanten verleend, wat eerder ondenkbaar zou zijn geweest.</p> | [[Ridderorde_(organisatie)| ridderorde (organisatie)]] en [[Ridderorde_(onderscheiding)|ridderorde (onderscheiding)]]<p>. Soms is dat onderscheid moeilijk te maken.</p><p>Ooit was een ridderorde een militaire organisatie, maar al snel kwamen daarbij ook religieuze taken en het beschermen van zieken, pelgrims en armen. De Spaanse en Portugese [[Militaire_orde|militaire orden]] hebben dat karakter eeuwenlang bewaard: de ridders waren monniken die afwisselend in de kloosters en huizen van de orde leefden en tegen de Moren op veldtocht gingen.</p><p>De ridderorden zijn in sommige gevallen nog broederschappen van edelen zoals de [[Ridderlijke_Duitsche_Orde,_Balije_van_Utrecht Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht]], in andere gevallen zijn zij [[hoforden]], gezelschappen van hovelingen zoals bij de [[Orde_van_de_Kousenband|Orde van de Kousenband]] nog het geval is. De Militaire [[Orde_van_Maria_Theresia|Orde van Maria Theresia]] was de eerste moderne orde met meerdere graden; de grote keizerin beloonde met haar kruisjes en kruisen moed op het slagveld en overwinningen in de strijd tegen haar vele vijanden. De orde werd alleen aan edellieden toegekend; was men nog geen [[Adel|edelman]], dan verleende het bezit van deze onderscheiding persoonlijke en erfelijke adeldom. Met de Franse Revolutie kwam de eerste min of meer democratische orde; het Franse [[Legioen_van_Eer|Legioen van Eer]]. Men behoefde niet van adel te zijn om het Legioen van Eer te mogen dragen: het werd ook aan burgers zoals fabrikanten verleend, wat eerder ondenkbaar zou zijn geweest.</p> | ||
| style="padding: 1em; padding-top: 0.5em; border: 1px solid #;" rowspan="2" bgcolor="#f0f0f0" |=== Ridderorden op Wikipedia === | | style="padding: 1em; padding-top: 0.5em; border: 1px solid #;" rowspan="2" bgcolor="#f0f0f0" | | ||
=== Ridderorden op Wikipedia === | |||
Dit portaal geeft toegang tot de artikelen in de categorie ridderorden. Er zijn ridderorden, onderscheidingen eretekens en medailles. Tussen deze begrippen maakt men in de faleristiek, de hulpwetenschap die onderscheidingen beschrijft, onderscheid. Het is ondoenlijk om alle medailles te beschrijven; de meeste landen kennen een paar ridderorden en soms honderden medailles. Duitsland is een goed voorbeeld met ongeveer 200 ridderorden en 4064 verschillende onderscheidingen in de catalogus van Nimmergut. | |||
De ridderorden en onderscheidingen zijn op Wikipedia onder verschillende categorieën te vinden. De meest gebruikte categorie is "Ridderorde naar land", maar de orden kunnen ook als huisorden en damesorden worden ingedeeld. Ook "socialistische orde" is een bruikbare en interessante categorie. Vaak hebben de orden kenmerken van meerdere typen orde, anderen zijn in de loop der eeuwen van karakter veranderd. De term "militaire orde" is niet goed bruikbaar: niet iedere orde die het woord "militair" in de naam draagt is uitsluitend voor militairen bestemd. | |||
Een interessante categorie is die der "pseudo-orden". | |||
Die Orde van Malta is een wereld op zich: de faam en de veronderstelde invloed van dit gesloten bolwerk van de streng katholieke Europese adel – sinds kort is ook de katholieke burgerij welkom – zijn zo groot dat er overal pseudo-orden van Malta opdoken en opduiken. De Prins-Grootmeester heeft er veel mee te stellen... | |||
Er zijn ook gezelschappen die het aangenaam vinden om als ridderorde door het leven te gaan. Dat geeft structuur aan de charitatieve activiteiten en het verenigt zo het nuttige met het aangename. De Orde van Sint-Lazarus is een voorbeeld van een serieus liefdadig "ridderlijk" gezelschap met een schimmig verleden. De Ridders van Sint-Lazarus willen de traditie van de in de Franse Revolutie ondergegane ridderorde continueren en leggen zich toe op de zorg voor leprozen. Ook de Britse Orde van Sint-Jan, nu zeer notabel en beschermd door de koningin, was ooit een pseudo-orde. Nu heeft deze orde overal in de wereld ambulances en ziekenhuizen. | |||
De wereld van de dynastieke orden, bezit van de hoofden van de na 1815 regerende Duitse, Franse, Italiaanse, Russische, Oost-Europese, Griekse, Vietnamese, Braziliaanse en Portugese vorstenhuizen, zijn een interessante wereld op zich. | |||
De orden zijn geografisch ingedeeld volgens het model "Ridderorde in Duitsland", "Ridderorde in Zweden" et cetera. Niet elke ridderorde is immers een orde ván een land en binnen een gebied als Duitsland hebben een honderdtal orden in tientallen staten en staatjes gefloreerd. Er zijn ridderorden die in een bepaald land worden gedragen maar geen onderscheidingen van de staat zijn. De orden van de Britse koningen werden overal in de wereld verleend en zij spelen nog steeds een rol in tal van staten van het Gemenebest. Ook daar is de term "Ridderorde in Nieuw-Zeeland" van toepassing, de Britse "Order of Merit" wordt daar ook nu nog toegekend, ook al heeft Nieuw-Zeeland sinds kort eigen orden van verdienste. | |||
Wikipedia geeft bijzondere aandacht aan Nederlandse verzetshelden, dragers van het Verzetskruis en Ridders in de Militaire Willems-Orde. | |||
! style="background-color:#; color:black;" | |- |}{{Portaal:Ridderorden/Menu}} | ! style="background-color:#; color:black;" | |- |}{{Portaal:Ridderorden/Menu}} | ||
{| style="float: center;" | {| style="float: center;" | ||
Versie van 12 nov 2023 05:42
| ||||||||||||||||||
