Hondje Laika

Roemeense postzegel ter herinnering aan Laika, 1959

Het hondje Laika en haar ruimtereis (1957)

Het eerste wezen dat levend rond de aarde cirkelde

Op 3 november 1957 lanceerden de Russen de kunstmaan Spoetnik II. Aan boord bevond zich een hondje genaamd Laika. De viervoeter werd het eerste dier dat levend rond de aarde zou cirkelen. Tijdens ruimtevaartprogramma’s waren al eerder dieren de ruimte ingestuurd, maar die hadden allemaal geen volledige omloop volbracht. Laika zou de historische ruimtereis niet overleven.

Hondje Laika

Hondje Laika

De drie jaar oude Laika was speciaal voor het project van de straat in Moskou gehaald. Haar naam is afgeleid van het Russische woord voor “blaffer”.

Voorafgaand aan haar bijzondere reis onderging Laika verschillende operaties zodat sensoren voor hartslag, bloeddruk en ademhaling aangebracht konden worden. Ze werd getraind om in steeds kleinere ruimtes te kunnen overleven. Daarnaast werd de hond af en toe rondgedraaid in een centrifuge zodat ze zou wennen aan veranderingen in zwaartekracht en men leerde haar voedsel in geleivorm te accepteren, omdat dat in de ruimte eenvoudiger toegediend kon worden.

Laika

Daarnaast werd de hond af en toe rondgedraaid in een centrifuge zodat ze zou wennen aan veranderingen in zwaartekracht en men leerde haar voedsel in geleivorm te accepteren, omdat dat in de ruimte eenvoudiger toegediend kon worden

Op 3 november 1957 werd het hondje in de Spoetnik geplaatst om vervolgens vanaf het lanceerplatform bij Bajkonoer de ruimte in te worden geschoten. Dat Laika de ruimtereis niet zou overleven stond vooraf al vast, al suggereerden de Sovjets enige tijd dat het de bedoeling was het hondje weer levend terug op aarde te krijgen. De Spoetnik II was echter helemaal niet ontworpen voor een terugkeer naar de aarde.

Ruimtepak voor Laika (CC BY-SA 2.0 – James Duncan – wiki)

Bijna twee weken na de lancering werd door de Sovjet-autoriteiten bekendgemaakt dat Laika was gestikt. Ongeveer tien dagen na de lancering, onder meer door zuurstofgebrek. Hierna zou de kunstmaan nog bijna vijf maanden om de aarde cirkelen, om op 14 april 1958 uiteindelijk te verbranden in de dampkring. Ruimtepak voor Laika Ruimtepak voor Laika (CC BY-SA 2.0 – James Duncan – wiki)

In 2002, decennia later dus, maakte de Russische wetenschapper Dimitri Malashenkov bekend dat Laika veel eerder overleed, namelijk vijf tot zeven uur na de lancering. Ze zou zijn overleden aan oververhitting en stress, nog voor de voltooiing van de vierde omloop. Tijdens de lancering zou de hartslag van het dier al verdrievoudigd zijn.

Ruimtehondjes

Laika was het eerste zogenoemde ruimtehondje. Drie jaar later stuurden de Russen opnieuw twee hondjes de ruimte in: Belka en Strelka. Anders dan Laika keerden zij wél levend terug op aarde.

• 

  Lajka op een koektrommel

• 

  Belka en Strelka op een koektrommel

• 

  Laika

• 

  Belka en Strelka, veilig terug op aarde

• 

  Lajka sigaretten

• 

  Belka en Strelka porseleinen beeltje

• 

  Strelka en Belka speelgoed

• 

  Belka en Strelka, zij keerden terug uit de ruimte

• 

  Tsjernoesjka (Zwartje) servies

Bron digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp