Filips van Montmorency: verschil tussen versies

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
 
k (1 versie geïmporteerd)
 
(Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 18: Regel 18:
| moeder = [[Anna van Egmont (1504-1574)|Anna van Egmont]]
| moeder = [[Anna van Egmont (1504-1574)|Anna van Egmont]]
}}
}}
[[Bestand:Gysius-Oorsprong-en-voortgang 9090.tif|thumb|261px|Horne, in [[Johannes Gijsius|Johannes Gysius]] (±1583-1652): Oorspronck ende voortgang der Nederlandtscher beroerten, 1616]]
[[Bestand:Gysius-Oorsprong-en-voortgang 9090.jpg|thumb|261px|Horne, in [[Johannes Gijsius|Johannes Gysius]] (±1583-1652): Oorspronck ende voortgang der Nederlandtscher beroerten, 1616]]
[[Bestand:Bor-Nederlantsche-oorloghen MGG 1257.tif|thumb|261px|De hertog van Alva arresteert Egmont en Horne tijdens een eetafspraak, september 1567.]]  
[[Bestand:Bor-Nederlantsche-oorloghen MGG 1257.jpg|thumb|261px|De hertog van Alva arresteert Egmont en Horne tijdens een eetafspraak, september 1567.]]
[[Bestand:Brussels_Statue_Egmont_and_Horne_01.jpg|thumb|261px|Standbeeld van Egmont en Horne te Brussel]]
[[Bestand:Brussels_Statue_Egmont_and_Horne_01.jpg|thumb|261px|Standbeeld van Egmont en Horne te Brussel]]
[[Bestand:Weert van Hornestad 01.jpg|thumb|right|'[[Weert (stad)|Weert]] van Hornestad']]
[[Bestand:Weert van Hornestad 01.jpg|thumb|right|'[[Weert (stad)|Weert]] van Hornestad']]
Regel 25: Regel 25:
[[Bestand:Standbeeld_Filips_van_Horne_Horn_05.jpg|thumb|right|[[Standbeeld van Filips van Montmorency]] in [[Horn (Limburg)|Horn]]]]
[[Bestand:Standbeeld_Filips_van_Horne_Horn_05.jpg|thumb|right|[[Standbeeld van Filips van Montmorency]] in [[Horn (Limburg)|Horn]]]]


'''Filips van Montmorency''' (ook '''Philips van Montmorency''' of '''Philips van Horne''') (mogelijk op het [[Kasteel van Ooidonk]] te [[Deinze]], [[1524]] - [[Brussel (stad)|Brussel]], [[5 juni]] [[1568]]), beter bekend als [[graafschap Horn|graaf (van) Horne]] en met minder recht ook als graaf van Hoorn,<ref>''Graaf van Hoorn'' of ''graaf Hoorn'' is een minder juiste aanduiding voor de graaf van Horn, Horne of Hoorne. Deze verbastering is ontstaan door de associatie met [[Egmond (hoofdbetekenis)|Egmond]], in de [[Lamoraal van Egmont|graaf van Egmont]].</ref> was een krijgs- en staatsman in de [[Habsburgse Nederlanden]] vlak voor het begin van de [[Tachtigjarige Oorlog]]. Sommige bronnen spreken overigens van [[1518]] als geboortejaar.
'''Filips van Montmorency''' (ook '''Philips van Montmorency''' of '''Philips van Horne''') (mogelijk op het [[Kasteel van Ooidonk]] te [[Deinze]], [[1524]] - [[Brussel (stad)|Brussel]], [[5 juni]] [[1568]]), beter bekend als [[graafschap Horn|graaf (van) Horne]] en met minder recht ook als graaf van Hoorn, <ref>''Graaf van Hoorn'' of ''graaf Hoorn'' is een minder juiste aanduiding voor de graaf van Horn, Horne of Hoorne. Deze verbastering is ontstaan door de associatie met [[Egmond (hoofdbetekenis)|Egmond]], in de [[Lamoraal van Egmont|graaf van Egmont]].</ref> was een krijgs- en staatsman in de [[Habsburgse Nederlanden]] vlak voor het begin van de [[Tachtigjarige Oorlog]]. Sommige bronnen spreken overigens van [[1518]] als geboortejaar.


== Naam ==
== Naam ==
Regel 35: Regel 35:
Het leven van de graaf van Horne vertoont grote overeenkomsten met dat van zijn vriend graaf [[Lamoraal van Egmont]], met wie hij uiteindelijk zou sterven.
Het leven van de graaf van Horne vertoont grote overeenkomsten met dat van zijn vriend graaf [[Lamoraal van Egmont]], met wie hij uiteindelijk zou sterven.


Graaf Horne was oorspronkelijk legeraanvoerder van het [[Leger van Vlaanderen]]. Hij werd in 1555 [[stadhouder]] (militair gouverneur) van [[Hertogdom Gelre|Gelre]] en in 1556 ridder van het [[orde van het Gulden Vlies|Gulden Vlies]]. In [[1558]] volgde hij [[Maximiliaan II van Bourgondië]] op als [[admiraal van de Nederlanden]] en was de opperbevelhebber van de vloot die koning [[Filips II van Spanje]] in [[1559]] van Nederland naar Spanje bracht. Hij boekte enkele grote successen en werd als dank daarvoor in [[1561]] benoemd tot lid van de [[Raad van State (historisch)|Raad van State]]<ref>[https://web.archive.org/web/20190220122610/https://www.weert.nl/Downloads/Van%20Horne%20jaar/Biografie%20Philips%20van%20Horne.pdf Biografie Van Horne]</ref>.<ref>[https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20230131_96176817 Het Nieuwsblad]</ref><ref>[https://www.erfgoedhuisweert.nl/Gemeentearchief-Weert/Weert-en-Weertenaren/Weert-van-Horne-stad Erfgoedhuis Weert]</ref>
Graaf Horne was oorspronkelijk legeraanvoerder van het [[Leger van Vlaanderen]]. Hij werd in 1555 [[stadhouder]] (militair gouverneur) van [[Hertogdom Gelre|Gelre]] en in 1556 ridder van het [[orde van het Gulden Vlies|Gulden Vlies]]. In [[1558]] volgde hij [[Maximiliaan II van Bourgondië]] op als [[admiraal van de Nederlanden]] en was de opperbevelhebber van de vloot die koning [[Filips II van Spanje]] in [[1559]] van Nederland naar Spanje bracht. Hij boekte enkele grote successen en werd als dank daarvoor in [[1561]] benoemd tot lid van de [[Raad van State (historisch)|Raad van State]] <ref>[https://web.archive.org/web/20190220122610/https://www.weert.nl/Downloads/Van%20Horne%20jaar/Biografie%20Philips%20van%20Horne.pdf Biografie Van Horne]</ref> . <ref>[https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20230131_96176817 Het Nieuwsblad]</ref> <ref>[https://www.erfgoedhuisweert.nl/Gemeentearchief-Weert/Weert-en-Weertenaren/Weert-van-Horne-stad Erfgoedhuis Weert]</ref>  


=== Opstand ===
=== Opstand ===
Regel 42: Regel 42:
De graaf van Horne is zijn hele leven overtuigd katholiek gebleven. Maar door zijn gedoogbeleid jegens de protestanten en zijn regelmatige afwezigheid, groeide Weert onder zijn bewind uit tot een bolwerk van de [[Reformatie]]. Dit gebeurde onder de leiding van de gravinnen Anna van Egmont (zijn moeder) en Walburgis van Nieuwenaar (zijn vrouw). Hierdoor was de [[Beeldenstorm]] in Weert extra hevig in vergelijking met andere steden. Na de Beeldenstorm voerde de graaf Horne een beleid dat gericht was op het herstel van de katholieke macht, omdat hij de onderdrukking van zijn katholieke geloofsgenoten niet kon tolereren en bovendien zijn trouw aan [[Margaretha van Parma]] moest laten zien.
De graaf van Horne is zijn hele leven overtuigd katholiek gebleven. Maar door zijn gedoogbeleid jegens de protestanten en zijn regelmatige afwezigheid, groeide Weert onder zijn bewind uit tot een bolwerk van de [[Reformatie]]. Dit gebeurde onder de leiding van de gravinnen Anna van Egmont (zijn moeder) en Walburgis van Nieuwenaar (zijn vrouw). Hierdoor was de [[Beeldenstorm]] in Weert extra hevig in vergelijking met andere steden. Na de Beeldenstorm voerde de graaf Horne een beleid dat gericht was op het herstel van de katholieke macht, omdat hij de onderdrukking van zijn katholieke geloofsgenoten niet kon tolereren en bovendien zijn trouw aan [[Margaretha van Parma]] moest laten zien.


Koning [[Filips II van Spanje]] stuurde de [[Fernando Álvarez de Toledo|hertog van Alva]] naar de Nederlanden om orde op zaken te stellen na de Beeldenstorm. Willem van Oranje ontvluchtte hierop Brussel; Egmont en Horne besloten niet te vluchten. Alva liet vrijwel direct na zijn aankomst de graaf van Egmont, diens secretaris [[Jan van Casembroot]] en de graaf van Horne arresteren, op 9 september 1567. Dit geschiedde onder een vals voorwendsel: Alva had een overleg aangekondigd om bij een maaltijd over de situatie te praten. Zij werden aangehouden en wegens hoogverraad voor de [[Raad van Beroerten]] gesleept. De twee werden overgebracht naar het [[Spanjaardenkasteel]] te [[Gent]]. Daar werd Horne op 10 en 11 november ondervraagd door [[Juan de Vargas]] en [[Louis del Rio]], kopstukken van de Raad van Beroerten die hiervoor een bijzondere volmacht hadden gekregen. Vergeefs beriepen ze zich op hun onschendbaarheid als [[Orde van het Gulden Vlies|Vliesridders]].
Koning [[Filips II van Spanje]] stuurde de [[Fernando Álvarez de Toledo|hertog van Alva]] naar de Nederlanden om orde op zaken te stellen na de Beeldenstorm. Willem van Oranje ontvluchtte hierop Brussel; Egmont en Horne besloten niet te vluchten. Alva liet vrijwel direct na zijn aankomst de graaf van Egmont, diens secretaris [[Jan van Casembroot]] en de graaf van Horne arresteren, op 9 september 1567. Dit geschiedde onder een vals voorwendsel: Alva had een overleg aangekondigd om bij een maaltijd over de situatie te praten. Zij werden aangehouden en wegens hoogverraad voor de [[Raad van Beroerten]] gesleept. De twee werden overgebracht naar het [[Spanjaardenkasteel]] te [[Gent]]. Daar werd Horne op 10 en 11 november ondervraagd door [[Juan de Vargas]] en [[Louis del Rio]], kopstukken van de Raad van Beroerten die hiervoor een bijzondere volmacht hadden gekregen. Vergeefs beriepen ze zich op hun onschendbaarheid als [[Orde van het Gulden Vlies|Vliesridders]].


Hoewel Horne tot het einde toe katholiek bleef en beweerde trouw te zijn aan de Spaanse koning, werd hij samen met de graaf van Egmont ter dood veroordeeld, ondanks de vele protesten van andere edelen. Op [[3 juni]] [[1568]] werd hij van het Spanjaardenkasteel naar [[Brussel (stad)|Brussel]] teruggebracht en opgesloten in het [[Broodhuis]]. Op [[4 juni]] tekende de Spaanse landvoogd Alva het doodvonnis. In de motivering vormden zijn steun aan het [[Eedverbond der Edelen|Eedverbond]] en zijn tolerant gedrag te Doornik de hoofdpunten. De volgende dag werden beide edellieden en vrienden kort na elkaar [[onthoofding van Egmont en Horne|onthoofd]] op de [[Grote Markt (Brussel)|Grote Markt van Brussel]]. De dood van Egmont en Horne leidde tot grote protesten onder de bevolking.
Hoewel Horne tot het einde toe katholiek bleef en beweerde trouw te zijn aan de Spaanse koning, werd hij samen met de graaf van Egmont ter dood veroordeeld, ondanks de vele protesten van andere edelen. Op [[3 juni]] [[1568]] werd hij van het Spanjaardenkasteel naar [[Brussel (stad)|Brussel]] teruggebracht en opgesloten in het [[Broodhuis]]. Op [[4 juni]] tekende de Spaanse landvoogd Alva het doodvonnis. In de motivering vormden zijn steun aan het [[Eedverbond der Edelen|Eedverbond]] en zijn tolerant gedrag te Doornik de hoofdpunten. De volgende dag werden beide edellieden en vrienden kort na elkaar [[onthoofding van Egmont en Horne|onthoofd]] op de [[Grote Markt (Brussel)|Grote Markt van Brussel]]. De dood van Egmont en Horne leidde tot grote protesten onder de bevolking.


Er werd van uitgegaan dat Filips van Montmorency begraven ligt in het priesterkoor van de [[Sint-Martinuskerk (Weert)|Sint-Martinuskerk]] in [[Weert (stad)|Weert]] (daar bevindt zich althans de tinnen bus met zijn hart)<ref>[http://www.showeert.nl/artikelen/1.2%20weert-nederweert-wessem%3B%20horn/henkens%20graf-horne-weert%20msg%2098.pdf Het graf van de graaf van Horne in de St.-Martinuskerk te Weert, Stichting Historisch Onderzoek Weert]</ref>, hoewel recent onderzoek uitwijst dat het lichaam zelf misschien begraven ligt in de [[Paterskerk (Weert)|Paterskerk]] aan de Biest ([[Kasteel Nijenborgh]]).<ref>[https://www.weertdegekste.nl/2017/10/zoektocht-naar-laatste-rustplaats-graaf-horne-levert-spannende-resultaten-op/ Zoektocht graf graaf van Horne, Weert de Gekste. 16 oktober 2017 (bezocht: 12 april 2018)]. [https://web.archive.org/web/20230323110447/https://www.weertdegekste.nl/2017/10/zoektocht-naar-laatste-rustplaats-graaf-horne-levert-spannende-resultaten-op/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref><ref>[https://l1.nl/de-vondst-verdwenen-lichaam-van-van-horne-152408/ De Vondst: Verdwenen lichaam van Van Horne, Limburg]. [https://web.archive.org/web/20230328235334/https://l1.nl/de-vondst-verdwenen-lichaam-van-van-horne-152408/ Gearchiveerd] op 28 maart 2023.</ref><ref>[https://www.standaard.be/cnt/dmf20170220_02740618 De Standaard]. [https://web.archive.org/web/20230323110614/https://www.standaard.be/cnt/dmf20170220_02740618 Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> In 2020 werd aan [[Kasteel De Aldenborgh]] een grafkelder gevonden waar Horne mogelijk werd begraven.<ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2020/06/14/grafkelder-aldenborgh-weert-herontdekt/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230625182042/https://middenlimburgactueel.nl/2020/06/14/grafkelder-aldenborgh-weert-herontdekt/ Gearchiveerd] op 25 juni 2023.</ref>
Er werd van uitgegaan dat Filips van Montmorency begraven ligt in het priesterkoor van de [[Sint-Martinuskerk (Weert)|Sint-Martinuskerk]] in [[Weert (stad)|Weert]] (daar bevindt zich althans de tinnen bus met zijn hart) <ref>[http://www.showeert.nl/artikelen/1.2%20weert-nederweert-wessem%3B%20horn/henkens%20graf-horne-weert%20msg%2098.pdf Het graf van de graaf van Horne in de St.-Martinuskerk te Weert, Stichting Historisch Onderzoek Weert]</ref> , hoewel recent onderzoek uitwijst dat het lichaam zelf misschien begraven ligt in de [[Paterskerk (Weert)|Paterskerk]] aan de Biest ([[Kasteel Nijenborgh]]). <ref>[https://www.weertdegekste.nl/2017/10/zoektocht-naar-laatste-rustplaats-graaf-horne-levert-spannende-resultaten-op/ Zoektocht graf graaf van Horne, Weert de Gekste. 16 oktober 2017 (bezocht: 12 april 2018)]. [https://web.archive.org/web/20230323110447/https://www.weertdegekste.nl/2017/10/zoektocht-naar-laatste-rustplaats-graaf-horne-levert-spannende-resultaten-op/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> <ref>[https://l1.nl/de-vondst-verdwenen-lichaam-van-van-horne-152408/ De Vondst: Verdwenen lichaam van Van Horne, Limburg]. [https://web.archive.org/web/20230328235334/https://l1.nl/de-vondst-verdwenen-lichaam-van-van-horne-152408/ Gearchiveerd] op 28 maart 2023.</ref> <ref>[https://www.standaard.be/cnt/dmf20170220_02740618 De Standaard]. [https://web.archive.org/web/20230323110614/https://www.standaard.be/cnt/dmf20170220_02740618 Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> In 2020 werd aan [[Kasteel De Aldenborgh]] een grafkelder gevonden waar Horne mogelijk werd begraven. <ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2020/06/14/grafkelder-aldenborgh-weert-herontdekt/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230625182042/https://middenlimburgactueel.nl/2020/06/14/grafkelder-aldenborgh-weert-herontdekt/ Gearchiveerd] op 25 juni 2023.</ref>  


De titel ''graaf van Horne'' ging over op zijn jongere broer [[Floris van Montmorency|Floris]], die in Spanje in gevangenschap verbleef. Floris was in Spanje voor het toelichten van het smeekschrift van het [[Eedverbond der Edelen]] over de wetten tegen de protestanten. Floris werd door de [[Raad van Beroerten]] ter dood veroordeeld. Filips II liet hem echter, liever dan hem voor de uitvoering van de doodstraf te laten terugkeren naar de Nederlanden, in het geheim in 1570 door wurging om het leven brengen en verspreidde het gerucht dat hij aan ziekte was bezweken.<ref>[https://www.landvannevele.com/upload/1/paginas/Deel%206.pdf Filips II van Montmorency-Nevele, ''Heemkundige Kring Land van Nevele'']</ref>
De titel ''graaf van Horne'' ging over op zijn jongere broer [[Floris van Montmorency|Floris]], die in Spanje in gevangenschap verbleef. Floris was in Spanje voor het toelichten van het smeekschrift van het [[Eedverbond der Edelen]] over de wetten tegen de protestanten. Floris werd door de [[Raad van Beroerten]] ter dood veroordeeld. Filips II liet hem echter, liever dan hem voor de uitvoering van de doodstraf te laten terugkeren naar de Nederlanden, in het geheim in 1570 door wurging om het leven brengen en verspreidde het gerucht dat hij aan ziekte was bezweken. <ref>[https://www.landvannevele.com/upload/1/paginas/Deel%206.pdf Filips II van Montmorency-Nevele, ''Heemkundige Kring Land van Nevele'']</ref>  


== Trivia ==
== Trivia ==
* Sinds de ontdekking ervan door Belgisch astronoom [[Eric Walter Elst]] in 1993 draagt [[planetoïde]] (13112) de naam 'Montmorency' ter ere van Filips van Montmorency<ref>[http://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=13112 Minor Planet Center]</ref>.
* Sinds de ontdekking ervan door Belgisch astronoom [[Eric Walter Elst]] in 1993 draagt [[planetoïde]] (13112) de naam 'Montmorency' ter ere van Filips van Montmorency <ref>[http://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=13112 Minor Planet Center]</ref> .
* Sinds 1879 staat er een standbeeld van Filips van Horne en van [[Lamoraal van Egmont]] (van de hand van [[Charles-Auguste Fraikin]]) op de [[Zavel (Brussel)|Zavel]] in [[Brussel (stad)|Brussel]]; het standbeeld stond voorheen (vanaf 1864) voor het [[Broodhuis]] op de [[Grote Markt (Brussel)|Grote Markt]].  
* Sinds 1879 staat er een standbeeld van Filips van Horne en van [[Lamoraal van Egmont]] (van de hand van [[Charles-Auguste Fraikin]]) op de [[Zavel (Brussel)|Zavel]] in [[Brussel (stad)|Brussel]]; het standbeeld stond voorheen (vanaf 1864) voor het [[Broodhuis]] op de [[Grote Markt (Brussel)|Grote Markt]].
* In 2018 werd in [[Weert (stad)|Weert]] een 'Graaf van Hornejaar'<ref>[https://web.archive.org/web/20180412212026/https://www.weert.nl/vanhornejaar Officiële website Van Hornejaar]</ref> georganiseerd om (samen met het '[[Lamoraal van Egmont|Egmontjaar]]' in [[Zottegem]], [[Oud-Beijerland]] en [[Egmond (hoofdbetekenis)|Egmond]] ([[Bergen (Noord-Holland)|Bergen]])) de 450ste verjaardag van de [[Onthoofding van Egmont en Horne|executie]] door [[Fernando Álvarez de Toledo|Alva]] op de [[Brussel (stad)|Brusselse]] [[Grote Markt (Brussel)|Grote Markt]] te herdenken. Op 5 juni 2018 werden in [[Brussel (stad)|Brussel]]<ref>[https://www.1limburg.nl/onthoofding-graaf-van-horne-herdacht 1limburg]. [https://web.archive.org/web/20200326105344/https://www.1limburg.nl/onthoofding-graaf-van-horne-herdacht Gearchiveerd] op 26 maart 2020.</ref> en Weert herdenkingsplechtigheden gehouden en kransen neergelegd<ref>[https://www.weertdegekste.nl/2018/06/brussel-en-weert-herdenken-graaf-van-horne-fotos-video/ Graaf van Horne herdacht] Weert de gekste, 5 juni 2018. [https://web.archive.org/web/20230416125012/https://www.weertdegekste.nl/2018/06/brussel-en-weert-herdenken-graaf-van-horne-fotos-video/ Gearchiveerd] op 16 april 2023.</ref>. Er werd in Weert een nieuw logo ontworpen ('Weert Van Hornestad')<ref>[https://web.archive.org/web/20180413190043/https://www.weert.nl/Downloads/Van%20Horne%20jaar/Weert%20Magazine%20special%20Graaf%20van%20Horne.pdf Weert Magazine Special Graaf van Horne februari 2018]</ref>, er werd een 'Graaf van Hornemusical' opgevoerd<ref>[https://web.archive.org/web/20180412211954/https://www.graafvanhorne.nl/ Officiële website Graaf van Hornemusical]</ref>, er was een tentoonstelling 'Graaf in Opstand' <ref>[https://www.erfgoedhuisweert.nl/Gemeentearchief-Weert/Heersen-en-Besturen/Graaf-in-OPSTAND Erfgoedhuis Weert]. [https://web.archive.org/web/20230323110713/https://www.erfgoedhuisweert.nl/Gemeentearchief-Weert/Heersen-en-Besturen/Graaf-in-OPSTAND Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> en er werden verschillende muurschilderingen aangebracht over Horne.<ref>[https://muurkunstweert.nl/ Muurkunst Weert]. [https://web.archive.org/web/20230411131936/https://muurkunstweert.nl/ Gearchiveerd] op 11 april 2023.</ref><ref>[https://www.weertdegekste.nl/2018/11/muurschilderingen-philips-van-horne-komen-tot-leven/ Weert de gekste]. [https://web.archive.org/web/20230325075412/https://www.weertdegekste.nl/2018/11/muurschilderingen-philips-van-horne-komen-tot-leven/ Gearchiveerd] op 25 maart 2023.</ref> Er werd een Graaf van Horne fiets- en wandelroute gecreëerd<ref>[https://vvvmiddenlimburg.nl/nl/locatie/graaf-van-horne-wandelpad#content Midden-Limburg]</ref>. Ook in [[Deinze]] ([[Nevele]]) werden van Horne-activiteiten georganiseerd<ref>[https://www.nieuwsblad.be/cnt/blsde_04863111 Het Nieuwsblad]. [https://web.archive.org/web/20230323110816/https://www.nieuwsblad.be/cnt/blsde_04863111 Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref><ref>[https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20180705_03598898 Het Nieuwsblad]</ref>.
* In 2018 werd in [[Weert (stad)|Weert]] een 'Graaf van Hornejaar' <ref>[https://web.archive.org/web/20180412212026/https://www.weert.nl/vanhornejaar Officiële website Van Hornejaar]</ref> georganiseerd om (samen met het '[[Lamoraal van Egmont|Egmontjaar]]' in [[Zottegem]], [[Oud-Beijerland]] en [[Egmond (hoofdbetekenis)|Egmond]] ([[Bergen (Noord-Holland)|Bergen]])) de 450ste verjaardag van de [[Onthoofding van Egmont en Horne|executie]] door [[Fernando Álvarez de Toledo|Alva]] op de [[Brussel (stad)|Brusselse]] [[Grote Markt (Brussel)|Grote Markt]] te herdenken. Op 5 juni 2018 werden in [[Brussel (stad)|Brussel]] <ref>[https://www.1limburg.nl/onthoofding-graaf-van-horne-herdacht 1limburg]. [https://web.archive.org/web/20200326105344/https://www.1limburg.nl/onthoofding-graaf-van-horne-herdacht Gearchiveerd] op 26 maart 2020.</ref> en Weert herdenkingsplechtigheden gehouden en kransen neergelegd <ref>[https://www.weertdegekste.nl/2018/06/brussel-en-weert-herdenken-graaf-van-horne-fotos-video/ Graaf van Horne herdacht] Weert de gekste, 5 juni 2018. [https://web.archive.org/web/20230416125012/https://www.weertdegekste.nl/2018/06/brussel-en-weert-herdenken-graaf-van-horne-fotos-video/ Gearchiveerd] op 16 april 2023.</ref> . Er werd in Weert een nieuw logo ontworpen ('Weert Van Hornestad') <ref>[https://web.archive.org/web/20180413190043/https://www.weert.nl/Downloads/Van%20Horne%20jaar/Weert%20Magazine%20special%20Graaf%20van%20Horne.pdf Weert Magazine Special Graaf van Horne februari 2018]</ref> , er werd een 'Graaf van Hornemusical' opgevoerd <ref>[https://web.archive.org/web/20180412211954/https://www.graafvanhorne.nl/ Officiële website Graaf van Hornemusical]</ref> , er was een tentoonstelling 'Graaf in Opstand' <ref>[https://www.erfgoedhuisweert.nl/Gemeentearchief-Weert/Heersen-en-Besturen/Graaf-in-OPSTAND Erfgoedhuis Weert]. [https://web.archive.org/web/20230323110713/https://www.erfgoedhuisweert.nl/Gemeentearchief-Weert/Heersen-en-Besturen/Graaf-in-OPSTAND Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> en er werden verschillende muurschilderingen aangebracht over Horne. <ref>[https://muurkunstweert.nl/ Muurkunst Weert]. [https://web.archive.org/web/20230411131936/https://muurkunstweert.nl/ Gearchiveerd] op 11 april 2023.</ref> <ref>[https://www.weertdegekste.nl/2018/11/muurschilderingen-philips-van-horne-komen-tot-leven/ Weert de gekste]. [https://web.archive.org/web/20230325075412/https://www.weertdegekste.nl/2018/11/muurschilderingen-philips-van-horne-komen-tot-leven/ Gearchiveerd] op 25 maart 2023.</ref> Er werd een Graaf van Horne fiets- en wandelroute gecreëerd <ref>[https://vvvmiddenlimburg.nl/nl/locatie/graaf-van-horne-wandelpad#content Midden-Limburg]</ref> . Ook in [[Deinze]] ([[Nevele]]) werden van Horne-activiteiten georganiseerd <ref>[https://www.nieuwsblad.be/cnt/blsde_04863111 Het Nieuwsblad]. [https://web.archive.org/web/20230323110816/https://www.nieuwsblad.be/cnt/blsde_04863111 Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> <ref>[https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20180705_03598898 Het Nieuwsblad]</ref> .
* Er werd tijdens Van Hornejaar 2018 ook een [[standbeeld van Philips van Horne|ruiterstandbeeld van Filips van Horne]] gemaakt.<ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2018/03/29/ruiterstandbeeld-philips-horne-maak/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230323214602/https://middenlimburgactueel.nl/2018/03/29/ruiterstandbeeld-philips-horne-maak/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref><ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2018/12/04/onthulling-ruiterstandbeeld-philippe-de-montmorency/ Midden-Limburg actueel]. [https://web.archive.org/web/20230323214602/https://middenlimburgactueel.nl/2018/12/04/onthulling-ruiterstandbeeld-philippe-de-montmorency/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref><ref>[https://www.1limburg.nl/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-pas-2020-weert-0 1Limburg]. [https://web.archive.org/web/20220607085606/https://www.1limburg.nl/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-pas-2020-weert-0 Gearchiveerd] op 7 juni 2022.</ref> Het standbeeld reisde tijdelijk langs verschillende plekken die een band hebben met Van Horne en werd daarna in de voorhof van het [[Kasteel Nijenborgh]] geplaatst<ref>[https://www.weertdegekste.nl/2018/12/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-gaat-op-tournee-fotos/ Weert de gekste]. [https://web.archive.org/web/20230323110925/https://www.weertdegekste.nl/2018/12/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-gaat-op-tournee-fotos/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> .
* Er werd tijdens Van Hornejaar 2018 ook een [[standbeeld van Philips van Horne|ruiterstandbeeld van Filips van Horne]] gemaakt. <ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2018/03/29/ruiterstandbeeld-philips-horne-maak/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230323214602/https://middenlimburgactueel.nl/2018/03/29/ruiterstandbeeld-philips-horne-maak/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> <ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2018/12/04/onthulling-ruiterstandbeeld-philippe-de-montmorency/ Midden-Limburg actueel]. [https://web.archive.org/web/20230323214602/https://middenlimburgactueel.nl/2018/12/04/onthulling-ruiterstandbeeld-philippe-de-montmorency/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> <ref>[https://www.1limburg.nl/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-pas-2020-weert-0 1Limburg]. [https://web.archive.org/web/20220607085606/https://www.1limburg.nl/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-pas-2020-weert-0 Gearchiveerd] op 7 juni 2022.</ref> Het standbeeld reisde tijdelijk langs verschillende plekken die een band hebben met Van Horne en werd daarna in de voorhof van het [[Kasteel Nijenborgh]] geplaatst <ref>[https://www.weertdegekste.nl/2018/12/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-gaat-op-tournee-fotos/ Weert de gekste]. [https://web.archive.org/web/20230323110925/https://www.weertdegekste.nl/2018/12/ruiterstandbeeld-graaf-van-horne-gaat-op-tournee-fotos/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> .
* Filips van Horne is een van de vier personen in het standbeeld op de Werthaboulevard in Weert, van de hand van Job Smeets<ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2021/08/27/graaf-philips-van-horne-krijgt-nog-een-standbeeld-in-weert/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230327163944/https://middenlimburgactueel.nl/2021/08/27/graaf-philips-van-horne-krijgt-nog-een-standbeeld-in-weert/ Gearchiveerd] op 27 maart 2023.</ref><ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2019/12/11/weertenaar-job-smeets-maakt-kunstwerk-aan-de-wertha-boulevard/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230323214555/https://middenlimburgactueel.nl/2019/12/11/weertenaar-job-smeets-maakt-kunstwerk-aan-de-wertha-boulevard/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref>.
* Filips van Horne is een van de vier personen in het standbeeld op de Werthaboulevard in Weert, van de hand van Job Smeets <ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2021/08/27/graaf-philips-van-horne-krijgt-nog-een-standbeeld-in-weert/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230327163944/https://middenlimburgactueel.nl/2021/08/27/graaf-philips-van-horne-krijgt-nog-een-standbeeld-in-weert/ Gearchiveerd] op 27 maart 2023.</ref> <ref>[https://middenlimburgactueel.nl/2019/12/11/weertenaar-job-smeets-maakt-kunstwerk-aan-de-wertha-boulevard/ Midden-Limburg Actueel]. [https://web.archive.org/web/20230323214555/https://middenlimburgactueel.nl/2019/12/11/weertenaar-job-smeets-maakt-kunstwerk-aan-de-wertha-boulevard/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> .
* In [[Horn (Limburg)|Horn]] staat sinds 15 december 1990 een [[Standbeeld van Filips van Montmorency|standbeeld van Filips]] op het Van Horneplein (van de hand van Jaak Waeijen)<ref>[https://www.heemkundehorn.nl/index.php/bezienswaardigheden/objecten/van-horneplein-standbeeld-filips-van-montmorency Heemkunde Horn]. [https://web.archive.org/web/20230330112800/https://www.heemkundehorn.nl/index.php/bezienswaardigheden/objecten/van-horneplein-standbeeld-filips-van-montmorency Gearchiveerd] op 30 maart 2023.</ref>.
* In [[Horn (Limburg)|Horn]] staat sinds 15 december 1990 een [[Standbeeld van Filips van Montmorency|standbeeld van Filips]] op het Van Horneplein (van de hand van Jaak Waeijen) <ref>[https://www.heemkundehorn.nl/index.php/bezienswaardigheden/objecten/van-horneplein-standbeeld-filips-van-montmorency Heemkunde Horn]. [https://web.archive.org/web/20230330112800/https://www.heemkundehorn.nl/index.php/bezienswaardigheden/objecten/van-horneplein-standbeeld-filips-van-montmorency Gearchiveerd] op 30 maart 2023.</ref> .
* In Weert werden een straat, een tennisclub en de scholengemeenschap [[Philips van Horne SG]]<ref>[https://pvanhorne.nl/ Scholengemeenschap Philips van Horne]. [https://web.archive.org/web/20230608162954/https://pvanhorne.nl/ Gearchiveerd] op 8 juni 2023.</ref> naar hem genoemd. Ook in onder andere [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[Brussel (stad)|Brussel]], [[Seraing]], [[Vlaardingen]], [[Ridderkerk]], [[Venlo (stad)|Venlo]], [[Horn (Limburg)|Horn]], [[Heythuysen (plaats)|Heythuysen]], [[Woudrichem (plaats)|Woudrichem]], [[Werkendam (plaats)|Werkendam]], [[Zottegem]], [[Oostkamp]], [[Nevele]] en [[Deinze]] wordt Filips van Montmorency met een straatnaam herdacht. In Gavere werd BuSo Egmont en Hoorn in Gavere<ref>[https://www.egmontenhoorn.be/ BuSo Egmont en Hoorn]. [https://web.archive.org/web/20230323111043/https://www.egmontenhoorn.be/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> naar hem vernoemd.
* In Weert werden een straat, een tennisclub en de scholengemeenschap [[Philips van Horne SG]] <ref>[https://pvanhorne.nl/ Scholengemeenschap Philips van Horne]. [https://web.archive.org/web/20230608162954/https://pvanhorne.nl/ Gearchiveerd] op 8 juni 2023.</ref> naar hem genoemd. Ook in onder andere [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[Brussel (stad)|Brussel]], [[Seraing]], [[Vlaardingen]], [[Ridderkerk]], [[Venlo (stad)|Venlo]], [[Horn (Limburg)|Horn]], [[Heythuysen (plaats)|Heythuysen]], [[Woudrichem (plaats)|Woudrichem]], [[Werkendam (plaats)|Werkendam]], [[Zottegem]], [[Oostkamp]], [[Nevele]] en [[Deinze]] wordt Filips van Montmorency met een straatnaam herdacht. In Gavere werd BuSo Egmont en Hoorn in Gavere <ref>[https://www.egmontenhoorn.be/ BuSo Egmont en Hoorn]. [https://web.archive.org/web/20230323111043/https://www.egmontenhoorn.be/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> naar hem vernoemd.
* Filips van Montmorency staat ook afgebeeld op het bieretiket van het ''Wieërter Paersmêrrentjbeer'' uit 2020<ref>[https://www.weertdegekste.nl/2020/02/eieren-voor-goed-weer-tijdens-paardenmarkt/ Weert de gekste]. [https://web.archive.org/web/20230323111046/https://www.weertdegekste.nl/2020/02/eieren-voor-goed-weer-tijdens-paardenmarkt/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref>.
* Filips van Montmorency staat ook afgebeeld op het bieretiket van het ''Wieërter Paersmêrrentjbeer'' uit 2020 <ref>[https://www.weertdegekste.nl/2020/02/eieren-voor-goed-weer-tijdens-paardenmarkt/ Weert de gekste]. [https://web.archive.org/web/20230323111046/https://www.weertdegekste.nl/2020/02/eieren-voor-goed-weer-tijdens-paardenmarkt/ Gearchiveerd] op 23 maart 2023.</ref> .
* Het wapenschild van Filips van Montmorency staat in olieverf afgebeeld op een houten paneel in de [[Gent|Gentse]] [[Sint-Baafskathedraal]]<ref>[https://balat.kikirpa.be/photo.php?path=B108298&objnr=90182&nr=43 Koninklijk Instituut voor Kunstpatrimonium BALaT]. [https://web.archive.org/web/20230709084656/https://balat.kikirpa.be/photo.php?path=B108298&objnr=90182&nr=43 Gearchiveerd] op 9 juli 2023.</ref>.
* Het wapenschild van Filips van Montmorency staat in olieverf afgebeeld op een houten paneel in de [[Gent|Gentse]] [[Sint-Baafskathedraal]] <ref>[https://balat.kikirpa.be/photo.php?path=B108298&objnr=90182&nr=43 Koninklijk Instituut voor Kunstpatrimonium BALaT]. [https://web.archive.org/web/20230709084656/https://balat.kikirpa.be/photo.php?path=B108298&objnr=90182&nr=43 Gearchiveerd] op 9 juli 2023.</ref> .
[[Bestand:Grafsteen Filips van Montmorency Sint-Martinuskerk (Weert) 17-03-2022 15-05-58.jpg|miniatuur|Grafsteen in de Sint-Martinuskerk te Weert]]
[[Bestand:Grafsteen Filips van Montmorency Sint-Martinuskerk (Weert) 17-03-2022 15-05-58.jpg|miniatuur|Grafsteen in de Sint-Martinuskerk te Weert]]


== Voorouders==
== Voorouders ==
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"
|- bgcolor="#E0E0E0"
|- bgcolor="#E0E0E0"
!colspan="9"|Voorouders van Filips van Montmorency
! colspan="9" | Voorouders van Filips van Montmorency
|-
|-  
|'''Overgrootouders'''
| '''Overgrootouders'''
|colspan="2"|[[Johan III van Montmorency]] (1422-1477)<br />∞ <br />[[Gundola van Gent]] (-1485)<br />
| colspan="2" | [[Johan III van Montmorency]] (1422-1477)<br>∞ <br>[[Gundola van Gent]] (-1485)<br>
|colspan="2"|[[Frederik van Horne]] (1451-1486)<br />∞ <br />[[Philippa van Melun]] (1455-)<br />
| colspan="2" | [[Frederik van Horne]] (1451-1486)<br>∞ <br>[[Philippa van Melun]] (1455-)<br>
|colspan="2"|[[Frederik van Egmont]] (1440-1521)<br />∞ 1464 <br />[[Aleida van Culemborg]] (1445-1471)
| colspan="2" | [[Frederik van Egmont]] (1440-1521)<br>∞ 1464 <br>[[Aleida van Culemborg]] (1445-1471)
|colspan="2"|[[Cornelis van Bergen (admiraal)]] (1458-1509)<br />∞ 1481<br />[[Maria Margaretha van Zevenbergen]] (-)<br />
| colspan="2" | [[Cornelis van Bergen (admiraal)]] (1458-1509)<br>∞ 1481<br>[[Maria Margaretha van Zevenbergen]] (-)<br>
|-
|-  
|'''Grootouders'''
| '''Grootouders'''
|colspan="4"|[[Filips van Montmorency, heer van Nevele]] (1466-1526)<br />∞ <br />[[Margaretha van Horne Vrouwe van Montigny-En-Ostervent]] (1476-1558)<br />
| colspan="4" | [[Filips van Montmorency, heer van Nevele]] (1466-1526)<br>∞ <br>[[Margaretha van Horne Vrouwe van Montigny-En-Ostervent]] (1476-1558)<br>
|colspan="4"|[[Floris van Egmont]] (1470-1539)<br />∞ 1500 <br />[[Margaretha van Glymes]] (1481–1551)<br />  
| colspan="4" | [[Floris van Egmont]] (1470-1539)<br>∞ 1500 <br>[[Margaretha van Glymes]] (1481–1551)<br>
|-
|-  
|'''Ouders'''
| '''Ouders'''
|colspan="8"|[[Jozef van Montmorency]] (ca. 1500-ca. 1530)<br /> ∞ <br />[[Anna van Egmont (1504-1574)]]
| colspan="8" | [[Jozef van Montmorency]] (ca. 1500-ca. 1530)<br>∞ <br>[[Anna van Egmont (1504-1574)]]
|-
|-  
|- bgcolor="#E0E0E0"
|- bgcolor="#E0E0E0"
|colspan="9"|'''Filips van Montmorency (1524-1568)'''
| colspan="9" | '''Filips van Montmorency (1524-1568)'''
|}
|}


Regel 87: Regel 87:
* P.A.M. Geurts (1968): [http://www.showeert.nl/artikelen/1.2%20weert-nederweert-wessem%3B%20horn/geurts%20horne-montmorency.pdf 'Filips van Montmorency, graaf van Horne'], in: ''Spiegel Historiael'', p. 1-39
* P.A.M. Geurts (1968): [http://www.showeert.nl/artikelen/1.2%20weert-nederweert-wessem%3B%20horn/geurts%20horne-montmorency.pdf 'Filips van Montmorency, graaf van Horne'], in: ''Spiegel Historiael'', p. 1-39
* P.A.M. Geurts (1968): ''De graaf van Horne: Filips van Montmorency: 1524 - 1568''. Zaltbommel: Europese Bibliotheek.
* P.A.M. Geurts (1968): ''De graaf van Horne: Filips van Montmorency: 1524 - 1568''. Zaltbommel: Europese Bibliotheek.
* S. Groenveld (2003): ''Filips van Montmorency, graaf van Horn: 1524 1568: Een Habsburgse edelman tussen vorstenmacht en verzet.'' Maastricht: Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap.  
* S. Groenveld (2003): ''Filips van Montmorency, graaf van Horn: 1524 1568: Een Habsburgse edelman tussen vorstenmacht en verzet.'' Maastricht: Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap.
* Liesbeth Geevers (2008): ''[https://hdl.handle.net/11245/1.299790 Gevallen vazallen. De integratie van Oranje, Egmont en Horn in de Spaans-Habsburgse monarchie (1559-1567)]'', doctoraal proefschrift Universiteit van Amsterdam. {{ISBN|9789089640697}}
* Liesbeth Geevers (2008): ''[https://hdl.handle.net/11245/1.299790 Gevallen vazallen. De integratie van Oranje, Egmont en Horn in de Spaans-Habsburgse monarchie (1559-1567)]'', doctoraal proefschrift Universiteit van Amsterdam. {{ISBN|9789089640697}}
* [[Gustaaf Janssens]] (2003): ''De graven Egmont en Horn : slachtoffers van de politieke repressie in de Spaanse Nederlanden'' Brussel: Museum van de Stad Brussel.
* [[Gustaaf Janssens]] (2003): ''De graven Egmont en Horn : slachtoffers van de politieke repressie in de Spaanse Nederlanden'' Brussel: Museum van de Stad Brussel.
Regel 99: Regel 99:
[[Bestand:Standbeeld_van_Philips_van_Horne_13.jpg|thumb|[[Standbeeld van Philips van Horne]]]]
[[Bestand:Standbeeld_van_Philips_van_Horne_13.jpg|thumb|[[Standbeeld van Philips van Horne]]]]
{{References}}
{{References}}
{{commonscat|Philip de Montmorency, Count of Horne}}


{{DEFAULTSORT:Montmorency, F}}
{{DEFAULTSORT:Montmorency, F}}
[[Categorie:Nederlands militair in Spaanse dienst]]
[[Categorie:Nederlands militair in Spaanse dienst]][[Categorie:Ridder in de Orde van het Gulden Vlies]][[Categorie:Zuid-Nederlands geëxecuteerd persoon (voor 1830)]][[Categorie:Huis Montmorency|Filips]][[Categorie:Graaf van Horn|Filips]][[Categorie:Admiraal van de Nederlanden]][[Categorie:Adel in de Nederlanden in de 16e eeuw]][[Categorie:Stadhouder voor de vorst in Gelre en Zutphen]][[Categorie:16e-eeuws militair]]
[[Categorie:Ridder in de Orde van het Gulden Vlies]]
[[Categorie:Zuid-Nederlands geëxecuteerd persoon (voor 1830)]]
[[Categorie:Huis Montmorency|Filips]]
[[Categorie:Graaf van Horn|Filips]]
[[Categorie:Admiraal van de Nederlanden]]
[[Categorie:Adel in de Nederlanden in de 16e eeuw]]
[[Categorie:Stadhouder voor de vorst in Gelre en Zutphen]]
[[Categorie:16e-eeuws militair]]

Huidige versie van 22 mei 2024 om 13:17

Filips van Montmorency
1524 – 1568
Filips van Montmorency
Graaf van Horne
Periode 1540 – 1568
Voorganger Jan van Horne
Opvolger Floris van Montmorency[1]
Stadhouder van Gelre en Zutphen
Periode 1555 – 1560
Voorganger Filips van Lalaing
Opvolger Karel van Brimeu
Admiraal van de Nederlanden
Periode 1558 – 1567
Voorganger Maximiliaan II van Bourgondië
Opvolger Maximiliaan van Hénin-Liétard
Vader Jozef van Montmorency
Moeder Anna van Egmont
Horne, in Johannes Gysius (±1583-1652): Oorspronck ende voortgang der Nederlandtscher beroerten, 1616
De hertog van Alva arresteert Egmont en Horne tijdens een eetafspraak, september 1567.
Standbeeld van Egmont en Horne te Brussel
'Weert van Hornestad'
Muurschildering Philips van Horne in Weert
Standbeeld van Filips van Montmorency in Horn

Filips van Montmorency (ook Philips van Montmorency of Philips van Horne) (mogelijk op het Kasteel van Ooidonk te Deinze, 1524 - Brussel, 5 juni 1568), beter bekend als graaf (van) Horne en met minder recht ook als graaf van Hoorn, [2] was een krijgs- en staatsman in de Habsburgse Nederlanden vlak voor het begin van de Tachtigjarige Oorlog. Sommige bronnen spreken overigens van 1518 als geboortejaar.

Naam

De naam "Horne" of "Hoorne" verwijst naar het graafschap Horn, dat zijn naam ontleent aan het Limburgse dorp Horn, waar nog altijd het stamkasteel van de heren van Horn staat. Dit Luikse leen erfde Filips van Montmorency van graaf Jan van Horne, de tweede echtgenoot van zijn moeder Anna van Egmont. Met de stad Hoorn had de graaf niets te maken. De naam Horn komt namelijk van het Limburgse plaatsje Horn gelegen tussen Roermond en Weert. Hij woonde in Weert en ligt er ook begraven.

Levensloop

Filips van Montmorency-Nivelle, graaf van Horne, was de zoon van Jozef van Montmorency, heer van Nevele. Zijn moeder Anna van Egmont, dochter van Floris van Egmont, hertrouwde met Jan (1480-1540), graaf van Horne, die zijn stiefzoon aldus het graafschap Horne en de heerlijkheden Heusden, Altena en Weert naliet. In 1546 trouwde hij met Walburgis van Nieuwenaar. Filips was page, later kamerheer aan het hof van keizer Karel V.

Het leven van de graaf van Horne vertoont grote overeenkomsten met dat van zijn vriend graaf Lamoraal van Egmont, met wie hij uiteindelijk zou sterven.

Graaf Horne was oorspronkelijk legeraanvoerder van het Leger van Vlaanderen. Hij werd in 1555 stadhouder (militair gouverneur) van Gelre en in 1556 ridder van het Gulden Vlies. In 1558 volgde hij Maximiliaan II van Bourgondië op als admiraal van de Nederlanden en was de opperbevelhebber van de vloot die koning Filips II van Spanje in 1559 van Nederland naar Spanje bracht. Hij boekte enkele grote successen en werd als dank daarvoor in 1561 benoemd tot lid van de Raad van State [3] . [4] [5]

Opstand

In de Raad van State vormde hij samen met Willem van Oranje en de graaf van Egmont een Driemanschap (Ligue der Groten), dat in opstand kwam tegen het beleid van de kardinaal Antoine Perrenot Granvelle, bisschop van Atrecht, die de Inquisitie invoerde in Vlaanderen. Na diens afzetting bleef de graaf van Horne zich verzetten tegen de Spaanse heerser: als protest leverde hij zijn insignes van het Gulden Vlies in. Hij was aanwezig op de vergaderingen van Breda en Hoogstraten. Hij stond de calvinisten te Doornik kerkbouw toe buiten de muren, hetgeen later een van de aanklachten tegen hem zou vormen.

De graaf van Horne is zijn hele leven overtuigd katholiek gebleven. Maar door zijn gedoogbeleid jegens de protestanten en zijn regelmatige afwezigheid, groeide Weert onder zijn bewind uit tot een bolwerk van de Reformatie. Dit gebeurde onder de leiding van de gravinnen Anna van Egmont (zijn moeder) en Walburgis van Nieuwenaar (zijn vrouw). Hierdoor was de Beeldenstorm in Weert extra hevig in vergelijking met andere steden. Na de Beeldenstorm voerde de graaf Horne een beleid dat gericht was op het herstel van de katholieke macht, omdat hij de onderdrukking van zijn katholieke geloofsgenoten niet kon tolereren en bovendien zijn trouw aan Margaretha van Parma moest laten zien.

Koning Filips II van Spanje stuurde de hertog van Alva naar de Nederlanden om orde op zaken te stellen na de Beeldenstorm. Willem van Oranje ontvluchtte hierop Brussel; Egmont en Horne besloten niet te vluchten. Alva liet vrijwel direct na zijn aankomst de graaf van Egmont, diens secretaris Jan van Casembroot en de graaf van Horne arresteren, op 9 september 1567. Dit geschiedde onder een vals voorwendsel: Alva had een overleg aangekondigd om bij een maaltijd over de situatie te praten. Zij werden aangehouden en wegens hoogverraad voor de Raad van Beroerten gesleept. De twee werden overgebracht naar het Spanjaardenkasteel te Gent. Daar werd Horne op 10 en 11 november ondervraagd door Juan de Vargas en Louis del Rio, kopstukken van de Raad van Beroerten die hiervoor een bijzondere volmacht hadden gekregen. Vergeefs beriepen ze zich op hun onschendbaarheid als Vliesridders.

Hoewel Horne tot het einde toe katholiek bleef en beweerde trouw te zijn aan de Spaanse koning, werd hij samen met de graaf van Egmont ter dood veroordeeld, ondanks de vele protesten van andere edelen. Op 3 juni 1568 werd hij van het Spanjaardenkasteel naar Brussel teruggebracht en opgesloten in het Broodhuis. Op 4 juni tekende de Spaanse landvoogd Alva het doodvonnis. In de motivering vormden zijn steun aan het Eedverbond en zijn tolerant gedrag te Doornik de hoofdpunten. De volgende dag werden beide edellieden en vrienden kort na elkaar onthoofd op de Grote Markt van Brussel. De dood van Egmont en Horne leidde tot grote protesten onder de bevolking.

Er werd van uitgegaan dat Filips van Montmorency begraven ligt in het priesterkoor van de Sint-Martinuskerk in Weert (daar bevindt zich althans de tinnen bus met zijn hart) [6] , hoewel recent onderzoek uitwijst dat het lichaam zelf misschien begraven ligt in de Paterskerk aan de Biest (Kasteel Nijenborgh). [7] [8] [9] In 2020 werd aan Kasteel De Aldenborgh een grafkelder gevonden waar Horne mogelijk werd begraven. [10]

De titel graaf van Horne ging over op zijn jongere broer Floris, die in Spanje in gevangenschap verbleef. Floris was in Spanje voor het toelichten van het smeekschrift van het Eedverbond der Edelen over de wetten tegen de protestanten. Floris werd door de Raad van Beroerten ter dood veroordeeld. Filips II liet hem echter, liever dan hem voor de uitvoering van de doodstraf te laten terugkeren naar de Nederlanden, in het geheim in 1570 door wurging om het leven brengen en verspreidde het gerucht dat hij aan ziekte was bezweken. [11]

Trivia

Grafsteen in de Sint-Martinuskerk te Weert

Voorouders

Voorouders van Filips van Montmorency
Overgrootouders Johan III van Montmorency (1422-1477)

Gundola van Gent (-1485)
Frederik van Horne (1451-1486)

Philippa van Melun (1455-)
Frederik van Egmont (1440-1521)
∞ 1464
Aleida van Culemborg (1445-1471)
Cornelis van Bergen (admiraal) (1458-1509)
∞ 1481
Maria Margaretha van Zevenbergen (-)
Grootouders Filips van Montmorency, heer van Nevele (1466-1526)

Margaretha van Horne Vrouwe van Montigny-En-Ostervent (1476-1558)
Floris van Egmont (1470-1539)
∞ 1500
Margaretha van Glymes (1481–1551)
Ouders Jozef van Montmorency (ca. 1500-ca. 1530)

Anna van Egmont (1504-1574)
Filips van Montmorency (1524-1568)

Literatuur

Externe links

Voetnoten

Standbeeld van Philips van Horne
  1. Na diens dood in 1570 kwam het graafschap Horn bij gebrek aan een mannelijke erfgenaam terug in een personele unie met het prinsbisdom Luik; een hoogdrossaard bestuurde het namens de prins-bisschop. De eerste prins-bisschop die de titel van 'graaf van Horn' aan zijn titulatuur toevoegde was Jean-Louis d'Elderen (1688-1694)
  2. Graaf van Hoorn of graaf Hoorn is een minder juiste aanduiding voor de graaf van Horn, Horne of Hoorne. Deze verbastering is ontstaan door de associatie met Egmond, in de graaf van Egmont.
  3. Biografie Van Horne
  4. Het Nieuwsblad
  5. Erfgoedhuis Weert
  6. Het graf van de graaf van Horne in de St.-Martinuskerk te Weert, Stichting Historisch Onderzoek Weert
  7. Zoektocht graf graaf van Horne, Weert de Gekste. 16 oktober 2017 (bezocht: 12 april 2018). Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  8. De Vondst: Verdwenen lichaam van Van Horne, Limburg. Gearchiveerd op 28 maart 2023.
  9. De Standaard. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  10. Midden-Limburg Actueel. Gearchiveerd op 25 juni 2023.
  11. Filips II van Montmorency-Nevele, Heemkundige Kring Land van Nevele
  12. Minor Planet Center
  13. Officiële website Van Hornejaar
  14. 1limburg. Gearchiveerd op 26 maart 2020.
  15. Graaf van Horne herdacht Weert de gekste, 5 juni 2018. Gearchiveerd op 16 april 2023.
  16. Weert Magazine Special Graaf van Horne februari 2018
  17. Officiële website Graaf van Hornemusical
  18. Erfgoedhuis Weert. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  19. Muurkunst Weert. Gearchiveerd op 11 april 2023.
  20. Weert de gekste. Gearchiveerd op 25 maart 2023.
  21. Midden-Limburg
  22. Het Nieuwsblad. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  23. Het Nieuwsblad
  24. Midden-Limburg Actueel. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  25. Midden-Limburg actueel. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  26. 1Limburg. Gearchiveerd op 7 juni 2022.
  27. Weert de gekste. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  28. Midden-Limburg Actueel. Gearchiveerd op 27 maart 2023.
  29. Midden-Limburg Actueel. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  30. Heemkunde Horn. Gearchiveerd op 30 maart 2023.
  31. Scholengemeenschap Philips van Horne. Gearchiveerd op 8 juni 2023.
  32. BuSo Egmont en Hoorn. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  33. Weert de gekste. Gearchiveerd op 23 maart 2023.
  34. Koninklijk Instituut voor Kunstpatrimonium BALaT. Gearchiveerd op 9 juli 2023.