Slag op de Zuiderzee (1573): verschil tussen versies

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
(Nieuwe pagina aangemaakt met '<p class="mwt-notParagraph"></p><table id="TEMPLATE:1718492052428" class="infobox mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" title="{{Infobox militair conflict | conflict = Slag op de Zuiderzee | partof = de Tachtigjarige Oorlog | afbeelding =Slag op de Zuiderzee - Battle of the Zuiderzee in 1573 (Frans Hogenberg).jpg | onderschrift =Slag op de Zuiderzee. ''Frans Hogenberg'' | date = 11 oktober 1573 | place = Zuiderzee, nabij M...')
 
 
(2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
<p class="mwt-notParagraph"></p><table id="TEMPLATE:1718492052428" class="infobox mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" title="{{Infobox militair conflict
{{Infobox militair conflict
| conflict = Slag op de Zuiderzee
| conflict = Slag op de Zuiderzee
| partof = de [[Tachtigjarige Oorlog]]
| partof = de [[Tachtigjarige Oorlog]]
Regel 24: Regel 24:
| lon_min = 5
| lon_min = 5
| lon_sec = 0
| lon_sec = 0
}}" contenteditable="false" draggable="true" cellspacing="1" cellpadding="1" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{Infobox militair conflict{@@nl@@}| conflict = Slag op de Zuiderzee{@@nl@@}| partof = de [[Tachtigjarige Oorlog]]{@@nl@@}| afbeelding =Slag op de Zuiderzee - Battle of the Zuiderzee in 1573 (Frans Hogenberg).jpg{@@nl@@}| onderschrift =Slag op de Zuiderzee. &amp;#39;&amp;#39;[[Frans Hogenberg]]&amp;#39;&amp;#39;{@@nl@@}| date = 11 oktober 1573{@@nl@@}| place = [[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]], nabij [[Marken (Waterland)|Marken]] en [[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]]{@@nl@@}| territory = Geuzen beheersen Zuiderzee{@@nl@@}| result = Staatse overwinning{@@nl@@}| combatant1 =[[Bestand:Prinsenvlag.svg|22px|rand]] [[Nederlandse opstandelingen]]{@@nl@@}| combatant2=[[Bestand:Flag of New Spain.svg|22px|rand]] [[Leger van Vlaanderen]]{@@nl@@}| commander1 =[[Bestand:Prinsenvlag.svg|22px|rand]] [[Cornelis Dirkszoon]]{@@nl@@}| commander2 =[[Bestand:Flag of New Spain.svg|22px|rand]] [[Maximiliaan van Hénin-Liétard|Maximiliaan van Bossu]]{@@nl@@}| strength1 ={@@nl@@}| strength2 ={@@nl@@}| casualties1 ={@@nl@@}| casualties2 ={@@nl@@}| portaal = Marine{@@nl@@}| mapname = Nederland{@@nl@@}| lat_deg = 52{@@nl@@}| lat_min = 36{@@nl@@}| lat_sec = 0{@@nl@@}| lon_deg = 5{@@nl@@}| lon_min = 5{@@nl@@}| lon_sec = 0{@@nl@@}}}">
}}
<tbody><tr>
{{Zijbalk Don Frederiks veldtocht}}
<th class="infobox-kop" style="background-color:lightsteelblue; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Slag op de Zuiderzee
[[Bestand:Tachtigjarigeoorlog-1573.png|thumb|Oorlogstoestand in 1573]]
</th></tr>


De '''Slag op de Zuiderzee''' op [[11 oktober]] [[1573]] was een treffen tussen de [[watergeuzen]] en een [[Leger van Vlaanderen|Spaanse-Vlaamse vloot]], dat werd gewonnen door de watergeuzen.


<tr>
== Voorgeschiedenis ==
<th class="infobox-kop" style="background-color:lightsteelblue; text-align:center;" colspan="3">Onderdeel van de <a title="Tachtigjarige Oorlog" href="/index.php?title=Tachtigjarige_Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a>
{{Zie ook|Zie ook de [[Geuzenopstand]]}}
</th></tr>
Voorafgaand aan de Slag op de Zuiderzee hadden de watergeuzen enkele strategische plaatsen veroverd, zoals [[Inname van Den Briel|Den Briel]] ([[1 april]] [[1572]]) en [[Vlissingen]] ([[22 april]] 1572). Daarnaast had ook [[Enkhuizen]] zich achter de [[Willem van Oranje|prins]] geschaard ([[21 mei]] 1572). Hierdoor konden de geuzen de [[Rijn]], [[Schelde (rivier)|Schelde]] en [[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]] blokkeren.


Deze blokkades leidden ertoe dat de Spaanse troepen onder leiding van de [[Fernando Álvarez de Toledo|hertog van Alva]] het financieel moeilijk kregen. In militair opzicht waren de Spanjaarden op dat moment wel succesvol. Dankzij [[Don Frederiks veldtocht]] vielen vele steden in hun handen, waaronder [[Mechelen (België)|Mechelen]], [[Bloedbad van Naarden|Naarden]], [[Bloedbad van Zutphen|Zutphen]] en andere steden in [[Gelderland]] en [[Overijssel]].


Sinds november 1572 heerste er een strenge vorst in de Nederlanden. Op de Zuiderzee lag een Geuzenvloot, die in het kader van de [[Blokkades van Amsterdam]] de terugkerende Amsterdamse Oostzeevloot opwachtte. De ingevroren Geuzenvloot zou voor Don Frederik en zijn troepen nu een makkelijke prooi zijn.


Don Frederik wilde na de [[Bloedbad van Naarden|verovering van Naarden]] tot aanval op de Geuzenvloot overgaan. Toen stak er een storm op, waardoor het ijs brak en de Geuzenvloot ontsnappen kon. Don Frederik wilde de achtervolging inzetten, maar toen, alsof het een wonder was, draaide de wind ineens. Don Frederik moest opgeven. In [[Amsterdam]] werd Don Frederik feestelijk en warm ontvangen. Amsterdam was er economisch bij gebaat als Don Frederik [[Haarlem]] zou veroveren. Amsterdam zou gaan zorgen voor aanvoer van levensmiddelen en krijgsbehoeften tijdens het [[Beleg van Haarlem (1572-1573)|beleg van Haarlem]].<ref name="Brugmans">{{aut|[[Hajo Brugmans]]}}: ''De geschiedenis van Amsterdam'' (6 delen, 1930-'33), bijgewerkte uitgave door I.J. Brugmans, (1972/'73) Deel II, p. 100/102 </ref> Op [[13 juli]] [[1573]] viel [[Haarlem]] in handen van de Spanjaarden, waarmee de opstandelingen in Noord- en Zuid-Holland van elkaar gescheiden raakten.


Twee dagen na de Spaanse overwinning op Haarlem, op 17 juli 1573, arriveerde ook Alva in Amsterdam. De volgende morgen had hij een ontmoeting met Don Frederik in Haarlem, daarna ging Alva weer naar Utrecht voor krijgsraad. Op 29 juli brak er in Haarlem een [[muiterij]] uit die bezworen moest worden, waardoor Alva moest terugkeren. Overtuigd van een snelle overwinning liet hij Don Frederik [[Beleg van Alkmaar|Alkmaar belegeren]]. Dit beleg moest hij echter op 8 oktober staken, doordat de dijken werden doorgestoken.


<tr>
Alva dacht dat naast een veldtocht ook een aanval op [[West-Friesland (regio)|West-Friesland]] vanaf de Zuiderzee zeer effectief zou kunnen zijn. Hij hield in Amsterdam toezicht op de bouw van een vloot bestaande uit twaalf schepen en zes jachten die werd uitgerust voor dat doel. Het duurde tot 12 september voordat deze vloot gereed was. Het [[Vlaggenschip|admiraalsschip]] droeg de veelzeggende naam "[[Inquisitie]]" en was zeer zwaar bewapend, zoiets hadden ze in Amsterdam nog nooit gezien. De hele vloot stond onder bevel van de Henegouwer [[Maximiliaan van Hénin-Liétard]] (Maximiliaan van Bossu).<ref name="Brugmans" />
<td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" href="/index.php?title=Bestand:Slag_op_de_Zuiderzee_-_Battle_of_the_Zuiderzee_in_1573_(Frans_Hogenberg).jpg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/b/b0/Slag_op_de_Zuiderzee_-_Battle_of_the_Zuiderzee_in_1573_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/270px-Slag_op_de_Zuiderzee_-_Battle_of_the_Zuiderzee_in_1573_%28Frans_Hogenberg%29.jpg" srcset="/images/thumb/b/b0/Slag_op_de_Zuiderzee_-_Battle_of_the_Zuiderzee_in_1573_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/405px-Slag_op_de_Zuiderzee_-_Battle_of_the_Zuiderzee_in_1573_%28Frans_Hogenberg%29.jpg 1.5x, /images/thumb/b/b0/Slag_op_de_Zuiderzee_-_Battle_of_the_Zuiderzee_in_1573_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/540px-Slag_op_de_Zuiderzee_-_Battle_of_the_Zuiderzee_in_1573_%28Frans_Hogenberg%29.jpg 2x" alt="" width="270" height="201" decoding="async"></a></span>
</td></tr>
<tr>
<td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%">Slag op de Zuiderzee. <i><a class="new" title="Frans Hogenberg (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Frans_Hogenberg&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Frans Hogenberg</a></i><br data-mce-bogus="1"></div>
</td></tr>


== Strijd om de Zuiderzee ==
De blokkade van Amsterdam was Alva een doorn in het oog. Hij besloot in september 1573 tot een aanval op de watergeuzen nabij [[Schellingwoude]]. Op [[14 september]] beschoten Spaanse schepen de schansen en vielen over land troepen aan. De schans werd veroverd, maar de watergeuzen konden met hun schepen vluchten. De Spanjaarden besloten daarop de geuzen uit de Zuiderzee te verjagen, maar door het slechte weer moesten ze hun plannen enkele weken uitstellen. Dit uitstel gaf de geuzen de gelegenheid weer enigszins te herstellen van de aanval bij Schellingwoude.


Op [[3 oktober]] deden de Spanjaarden een nieuwe poging. De watergeuzen lagen met vijfentwintig schepen<ref name="Brugmans" /> onder leiding van [[Cornelis Dirkszoon]], burgemeester van [[Monnickendam]], inmiddels bij [[Marken (Markermeer)|Marken]]. Op [[5 oktober]] vonden de eerste beschietingen plaats. De watergeuzen hadden in vergelijking met de Spanjaarden veel minder munitie, en probeerden daarom Spaanse schepen te enteren om aan boord man tegen man te vechten. Op [[6 oktober]] werden de vijandelijkheden voortgezet: aan beide kanten vielen veel slachtoffers, maar de strijd was nog onbeslist.


De volgende dagen was er een gedwongen pauze: door de wind waren de geuzen naar het noorden gedreven en voor anker gegaan bij [[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]]. Pas op [[11 oktober]] draaide de wind weer, waarop de geuzen koers zetten naar de Spaanse schepen. Opnieuw werd er zwaar gevochten. [[Jan Haring (matroos)|Jan Haring]], een legendarische matroos die ook al naam maakte tijdens de [[Slag op de Diemerdijk]], klom in de vlaggenmast van het vlaggenschip en sneed, onder luid gejuich van de Geuzen, de admiraalsvlag van het schip los. Toen hij weer naar beneden klom, werd hij neergeschoten en viel in zee.<ref name="Beeloo">{{aut|[[Adriaan Beeloo]]}}, ''Noord-Holland en de Noord-Hollanders in den vrijheidsoorlog tegen Spanje'' P.128-129 Uitgeverij: De Erven F. Bohn, 1852</ref><ref name="Magazijn">{{aut|Nederlandsch Magazijn}}, ''Het Nederlandsch Magazijn: familiebibliotheek, Volume 31'' P.264 </ref><ref name="Foore">{{aut|Annie Foore (pseud. van Françoise Junius.), Johannes Benedictus Kan}}, ''Vrijheidszin en dwingelandij: de strijd der vaderen tegen Spanje aan het nageslacht verteld'' P.491, Akkringa, 1872 </ref> De geuzen slaagden erin de mast van het Spaanse vlaggenschip om te hakken. Op het moment dat opvarenden van de andere Spaanse schepen dit zagen, vluchtten de overgebleven schepen naar de veilige haven van Amsterdam. De helft van de Spaanse vloot was tot zinken gebracht.<ref name="Brugmans" />


Alleen achtergebleven gaf de Spaanse bevelhebber Hénin-Liétard, heer van Bossu, zich over, op voorwaarde dat hij en zijn mannen niet gedood zouden worden. Dit werd hem toegezegd. Bossu werd gevangengenomen, in het [[Burgerweeshuis (Hoorn)|voormalige weeshuis]] van Hoorn werd hij gevangen gehouden. Uiteindelijk werd hij vrijgelaten in [[1576]], na de [[Pacificatie van Gent]]. De gevangengenomen Spaanse soldaten werden geruild tegen gevangengenomen Haarlemmers.


Door het mislukte beleg van Alkmaar en de verloren slag op de Zuiderzee, was Alva's poging [[Noord-Holland]] te veroveren voorgoed mislukt. Alva verloor zijn prestige na deze nederlagen. Op 23 oktober kwamen meer dan 2.000 scheepslieden bij Alva over de vloer om twee maanden achterstallig loon op te eisen. Als [[oplichter]] vluchtte hij [[bankroet]] in de nacht van 28 op 29 oktober Amsterdam uit.<ref name="Brugmans" /> Niet lang daarna zou hij terugkeren naar Spanje.


== Aandenkens ==
[[Bestand:Slag op de Zuiderzee.jpg|thumb|De slag, geschilderd door [[Jan Theunisz. Blanckerhoff]].]]
In [[1663]] werd door de raad van de zeven belangrijkste steden van West-Friesland aan [[Jan Theunisz. Blanckerhoff]] opdracht gegeven een schilderij te vervaardigen dat het verloop van de slag moest uitbeelden. Dit kunstwerk werd in [[1668]] voltooid, en hangt sindsdien in het [[Statenlogement]] te Hoorn. Op de zogenaamde [[Bossuhuizen]] aan de Slapershaven in Hoorn, is in een aantal gevelstenen de slag als stripverhaal verbeeld.


<tr>
In het [[Westfries Museum]] bevinden zich nog een [[Beker van Bossu|zilveren vergulde pronkbeker]] en twee zwaarden, die bij de verovering van Bossu's schip buitgemaakt werden. [[Museum De Noord]], het museum van [[Amsterdam-Noord]], bezit een kanonskogel die tijdens de zeeslag is afgeschoten.
<td class="ta-center" colspan="3"><a class="new" title="Sjabloon:Positiekaart kort (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Sjabloon:Positiekaart_kort&amp;action=edit&amp;redlink=1">Sjabloon:Positiekaart kort</a>
</td></tr>


== Wrakken Spaanse vloot ==
Het is onzeker waar de schepen van de Spaanse vloot gebleven zijn, maar in 2020 zijn bij een scan van 73 vierkante kilometer van het [[Hoornse Hop]] tien volledige scheepswrakken aan het licht gekomen en resten van nog eens 24 schepen. In 2021 werd onderzocht of deze van de vloot uit 1573 zijn, zoals de archeologen vermoeden. Dat de wrakken niet eerder opgemerkt zijn, komt door de zachte bodem van het Hoornse Hop, waarin gezonken schepen snel wegzakken. Mogelijk blijven de resten daardoor wel beter bewaard dan op een harde bodem.<ref>{{Citeer web|url=https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot|titel=Bodem Hoornse Hop ligt bezaaid met scheepswrakken, mogelijk verslagen Spaanse vloot|bezochtdatum=2020-12-19|auteur=|achternaam=Bakker|voornaam=Jouri|datum=2020-12-19|werk=www.nhnieuws.nl|uitgever=|taal=|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201219081830/https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot|archiefdatum=2020-12-19|dodeurl=nee}}</ref><ref>[https://www.nhnieuws.nl/nieuws/289843/duikteam-vindt-scheepswrak-vermoedelijk-betrokken-bij-slag-op-de-zuiderzee-in-1573 Duikteam vindt scheepswrak vermoedelijk betrokken bij Slag op de Zuiderzee in 1573], www.nhnieuws.nl; 4 augustus 2021</ref>


 
<gallery widths="180">  
 
 
 
 
<tr>
<th>Datum
</th>
<td colspan="2">11 oktober 1573
</td></tr>
<tr>
<th>Locatie
</th>
<td colspan="2"><a class="new" title="Zuiderzee (water) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Zuiderzee_(water)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zuiderzee</a>, nabij <a class="new" title="Marken (Waterland) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Marken_(Waterland)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Marken</a> en <a class="new" title="Hoorn (Noord-Holland) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Hoorn_(Noord-Holland)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hoorn</a>
</td></tr>
<tr>
<th>Resultaat
</th>
<td colspan="2">Staatse overwinning
</td></tr>
 
<tr>
<th>Territoriale<br>veranderingen
</th>
<td colspan="2">Geuzen beheersen Zuiderzee
</td></tr>
 
 
 
 
 
 
 
 
<tr>
<th class="infobox-kop" style="background-color:lightsteelblue;" colspan="3">Strijdende partijen
</th></tr>
 
<tr>
<td colspan="3"><span>
<table style="background-color:transparent;" width="100%" cellspacing="0" cellpadding="0">
 
 
 
<tbody><tr>
<td style="border-right: 1px dotted #aaa;" width="50%"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" href="/index.php?title=Bestand:Prinsenvlag.svg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/22px-Prinsenvlag.svg.png" srcset="/images/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/33px-Prinsenvlag.svg.png 1.5x, /images/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/44px-Prinsenvlag.svg.png 2x" width="22" height="15" decoding="async"></a></span> <a class="new" title="Nederlandse opstandelingen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Nederlandse_opstandelingen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Nederlandse opstandelingen</a>
</td>
<td style="padding-left: 0.25em;" width="50%"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" href="/index.php?title=Bestand:Flag_of_New_Spain.svg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/22px-Flag_of_New_Spain.svg.png" srcset="/images/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/33px-Flag_of_New_Spain.svg.png 1.5x, /images/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/44px-Flag_of_New_Spain.svg.png 2x" width="22" height="15" decoding="async"></a></span> <a title="Leger van Vlaanderen" href="/index.php?title=Leger_van_Vlaanderen">Leger van Vlaanderen</a>
</td></tr>
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
</tbody></table></span>
</td></tr>
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
<tr>
<th class="infobox-kop" style="background-color:lightsteelblue;" colspan="3">Leiders en commandanten
</th></tr>
 
<tr>
<td colspan="3"><span>
<table style="background-color:transparent;" width="100%" cellspacing="0" cellpadding="0">
 
 
 
<tbody><tr>
<td style="border-right: 1px dotted #aaa;" width="50%"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" href="/index.php?title=Bestand:Prinsenvlag.svg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/22px-Prinsenvlag.svg.png" srcset="/images/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/33px-Prinsenvlag.svg.png 1.5x, /images/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/44px-Prinsenvlag.svg.png 2x" width="22" height="15" decoding="async"></a></span> <a class="new" title="Cornelis Dirkszoon (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Cornelis_Dirkszoon&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Cornelis Dirkszoon</a>
</td>
<td style="padding-left: 0.25em;" width="50%"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" href="/index.php?title=Bestand:Flag_of_New_Spain.svg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/22px-Flag_of_New_Spain.svg.png" srcset="/images/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/33px-Flag_of_New_Spain.svg.png 1.5x, /images/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/44px-Flag_of_New_Spain.svg.png 2x" width="22" height="15" decoding="async"></a></span> <a title="Maximiliaan van Hénin-Liétard" href="/index.php?title=Maximiliaan_van_H%C3%A9nin-Li%C3%A9tard">Maximiliaan van Bossu</a>
</td></tr>
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
</tbody></table></span>
</td></tr>
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
<tr>
<td class="infobox-kop center" style="background-color:lightsteelblue;" colspan="3">
<table cellspacing="0" cellpadding="0">
<tbody><tr>
<td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>&nbsp; <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" title="Portaalicoon" href="/index.php?title=Bestand:Portal.svg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" srcset="/images/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, /images/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" alt="Portaalicoon" width="22" height="20" decoding="async"></a></span> &nbsp;
</td>
<td class="ta-left"><b><a class="new" title="Portaal:Marine (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Portaal:Marine&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Marine</a> </b>
</td></tr></tbody></table>
</td></tr>
 
</tbody></table><p class="mwt-paragraph"><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span></p><table id="TEMPLATE:1718510052853" class="vertical-navbox zijbalk mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" title="{{Zijbalk Don Frederiks veldtocht}}" contenteditable="false" draggable="true" cellspacing="1" cellpadding="1" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{Zijbalk Don Frederiks veldtocht}}">
<tbody><tr>
<th class="ta-center" style="background-color:lightsteelblue; color:#000000" colspan="3"><a class="new" title="Don Frederiks veldtocht (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Don_Frederiks_veldtocht&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Don Frederiks veldtocht</a>
</th></tr>
 
 
<tr>
<td class="ta-center" colspan="3">
<a title="Spaanse Furie (Mechelen)" href="/index.php?title=Spaanse_Furie_(Mechelen)">Mechelen</a> · <a class="new" title="Verovering van Diest (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Verovering_van_Diest_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Diest</a> · <a class="new" title="Inname van Roermond (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Roermond&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Roermond</a> · <a class="new" title="Bloedbad van Zutphen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zutphen</a> · <a class="new" title="Bloedbad van Naarden (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Naarden&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Naarden</a> · <a class="new" title="Beleg van Haarlem (1572-1573) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Haarlem_(1572-1573)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Haarlem</a> · <a class="new" title="Alkmaars ontzet (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Alkmaars_ontzet&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Alkmaar</a>
 
</td></tr>
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
</tbody></table><p class="mwt-paragraph"><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span></p><figure id="IMAGE:1718508939338" class="mw-default-size mwt-nonEditableImage mwt-wikiMagic mwt-placeHolder mwt-image mwt-hidePlaceholder" title="[[Bestand:Tachtigjarigeoorlog-1573.png|thumb|Oorlogstoestand in 1573]]" contenteditable="false" draggable="true" typeof="mw:File/Thumb" data-mwt-type="image" data-mwt-wikitext="[[Bestand:Tachtigjarigeoorlog-1573.png|thumb|Oorlogstoestand in 1573]]"><a class="mw-file-description" href="/index.php?title=Bestand:Tachtigjarigeoorlog-1573.png"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/3/30/Tachtigjarigeoorlog-1573.png/300px-Tachtigjarigeoorlog-1573.png" srcset="/images/thumb/3/30/Tachtigjarigeoorlog-1573.png/450px-Tachtigjarigeoorlog-1573.png 1.5x, /images/thumb/3/30/Tachtigjarigeoorlog-1573.png/600px-Tachtigjarigeoorlog-1573.png 2x" width="300" height="445" decoding="async"></a><figcaption>Oorlogstoestand in 1573</figcaption></figure><p class="mwt-paragraph"><br class="mwt-emptylineFirst"></p><p></p><p class="mwt-paragraph">De <strong>Slag op de Zuiderzee</strong> op <a id="INTERNALLINK:1718534726124" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[11 oktober]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=11_oktober&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[11 oktober]]">11 oktober</a> <a id="INTERNALLINK:1718452457935" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[1573]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=1573&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[1573]]">1573</a> was een treffen tussen de <a id="INTERNALLINK:1718534977946" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[watergeuzen]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Watergeuzen" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[watergeuzen]]">watergeuzen</a> en een <a id="INTERNALLINK:1718485645066" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Leger van Vlaanderen|Spaanse-Vlaamse vloot]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Leger_van_Vlaanderen" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Leger van Vlaanderen|Spaanse-Vlaamse vloot]]">Spaanse-Vlaamse vloot</a>, dat werd gewonnen door de watergeuzen.<br class="mwt-emptylineFirst"></p><h2 class="mwt-heading" data-mwt-headingspacesbefore=" " data-mwt-headingspacesafter=" " data-mwt-headingnewlines="0">Voorgeschiedenis</h2><div id="TEMPLATE:1718523129245" class="hatnote mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" title="{{Zie ook|Zie ook de [[Geuzenopstand]]}}" role="note" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{Zie ook|Zie ook de [[Geuzenopstand]]}}"><span typeof="mw:File"><span><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" srcset="/images/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, /images/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" alt="" width="15" height="15" decoding="async"></span></span> <i>Zie ook de <a class="new" title="Geuzenopstand (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Geuzenopstand&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Geuzenopstand</a></i><br data-mce-bogus="1"></div><p class="mwt-paragraph"><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span>Voorafgaand aan de Slag op de Zuiderzee hadden de watergeuzen enkele strategische plaatsen veroverd, zoals <a id="INTERNALLINK:1718527125036" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Inname van Den Briel|Den Briel]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Inname_van_Den_Briel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Inname van Den Briel|Den Briel]]">Den Briel</a> (<a id="INTERNALLINK:1718454525914" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[1 april]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=1_april&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[1 april]]">1 april</a> <a id="INTERNALLINK:1718500821103" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[1572]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=1572&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[1572]]">1572</a>) en <a id="INTERNALLINK:1718482673116" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Vlissingen]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Vlissingen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Vlissingen]]">Vlissingen</a> (<a id="INTERNALLINK:1718518891167" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[22 april]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=22_april&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[22 april]]">22 april</a> 1572). Daarnaast had ook <a id="INTERNALLINK:1718526466763" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Enkhuizen]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Enkhuizen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Enkhuizen]]">Enkhuizen</a> zich achter de <a id="INTERNALLINK:1718468280489" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Willem van Oranje|prins]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Willem_van_Oranje" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Willem van Oranje|prins]]">prins</a> geschaard (<a id="INTERNALLINK:1718439433299" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[21 mei]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=21_mei&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[21 mei]]">21 mei</a> 1572). Hierdoor konden de geuzen de <a id="INTERNALLINK:1718471639104" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Rijn]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Rijn&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Rijn]]">Rijn</a>, <a id="INTERNALLINK:1718439365234" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Schelde (rivier)|Schelde]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Schelde_(rivier)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Schelde (rivier)|Schelde]]">Schelde</a> en <a id="INTERNALLINK:1718456828723" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Zuiderzee_(water)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]]">Zuiderzee</a> blokkeren.<br class="mwt-emptylineFirst"></p><p class="mwt-paragraph">Deze blokkades leidden ertoe dat de Spaanse troepen onder leiding van de <a id="INTERNALLINK:1718456150627" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Fernando Álvarez de Toledo|hertog van Alva]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Fernando_%C3%81lvarez_de_Toledo" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Fernando Álvarez de Toledo|hertog van Alva]]">hertog van Alva</a> het financieel moeilijk kregen. In militair opzicht waren de Spanjaarden op dat moment wel succesvol. Dankzij <a id="INTERNALLINK:1718499768704" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Don Frederiks veldtocht]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Don_Frederiks_veldtocht&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Don Frederiks veldtocht]]">Don Frederiks veldtocht</a> vielen vele steden in hun handen, waaronder <a id="INTERNALLINK:1718522899798" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Mechelen (België)|Mechelen]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Mechelen_(Belgi%C3%AB)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Mechelen (België)|Mechelen]]">Mechelen</a>, <a id="INTERNALLINK:1718508282800" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Bloedbad van Naarden|Naarden]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Naarden&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Bloedbad van Naarden|Naarden]]">Naarden</a>, <a id="INTERNALLINK:1718535352668" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Bloedbad van Zutphen|Zutphen]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Bloedbad van Zutphen|Zutphen]]">Zutphen</a> en andere steden in <a id="INTERNALLINK:1718513123815" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Gelderland]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Gelderland&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Gelderland]]">Gelderland</a> en <a id="INTERNALLINK:1718508004791" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Overijssel]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Overijssel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Overijssel]]">Overijssel</a>.<br class="mwt-emptylineFirst"></p><p class="mwt-paragraph">Sinds november 1572 heerste er een strenge vorst in de Nederlanden. Op de Zuiderzee lag een Geuzenvloot, die in het kader van de <a id="INTERNALLINK:1718455495092" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Blokkades van Amsterdam]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Blokkades_van_Amsterdam&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Blokkades van Amsterdam]]">Blokkades van Amsterdam</a> de terugkerende Amsterdamse Oostzeevloot opwachtte. De ingevroren Geuzenvloot zou voor Don Frederik en zijn troepen nu een makkelijke prooi zijn.<br class="mwt-emptylineFirst"></p><p class="mwt-paragraph">Don Frederik wilde na de <a id="INTERNALLINK:1718498475817" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Bloedbad van Naarden|verovering van Naarden]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Naarden&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Bloedbad van Naarden|verovering van Naarden]]">verovering van Naarden</a> tot aanval op de Geuzenvloot overgaan. Toen stak er een storm op, waardoor het ijs brak en de Geuzenvloot ontsnappen kon. Don Frederik wilde de achtervolging inzetten, maar toen, alsof het een wonder was, draaide de wind ineens. Don Frederik moest opgeven. In <a id="INTERNALLINK:1718447809276" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Amsterdam]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Amsterdam&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Amsterdam]]">Amsterdam</a> werd Don Frederik feestelijk en warm ontvangen. Amsterdam was er economisch bij gebaat als Don Frederik <a id="INTERNALLINK:1718452159200" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Haarlem]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Haarlem&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Haarlem]]">Haarlem</a> zou veroveren. Amsterdam zou gaan zorgen voor aanvoer van levensmiddelen en krijgsbehoeften tijdens het <a id="INTERNALLINK:1718475738028" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Beleg van Haarlem (1572-1573)|beleg van Haarlem]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Beleg_van_Haarlem_(1572-1573)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Beleg van Haarlem (1572-1573)|beleg van Haarlem]]">beleg van Haarlem</a>.<span class="mwt-placeHolder mwt-referenceHolder mwt-editable" title="Referentie, dubbelklik om te bewerken" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="reference" data-mwt-ref="R1718516346231"> <span id="R1718516346231" class="mwt-hideReference mwt-reference mwt-preserveHtml" contenteditable="true" data-mwt-sameline="false" data-mwt-spaces=""><span id="TEMPLATE:1718525707104" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="{{aut|[[Hajo Brugmans]]}}" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{aut|[[Hajo Brugmans]]}}"><a class="new" title="Hajo Brugmans (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Hajo_Brugmans&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hajo Brugmans</a></span>: <em>De geschiedenis van Amsterdam</em> (6 delen, 1930-'33), bijgewerkte uitgave door I.J. Brugmans, (1972/'73) Deel II, p. 100/102 </span> </span> Op <a id="INTERNALLINK:1718448314364" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[13 juli]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=13_juli&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[13 juli]]">13 juli</a> <a id="INTERNALLINK:1718476275151" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[1573]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=1573&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[1573]]">1573</a> viel <a id="INTERNALLINK:1718522517808" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Haarlem]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Haarlem&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Haarlem]]">Haarlem</a> in handen van de Spanjaarden, waarmee de opstandelingen in Noord- en Zuid-Holland van elkaar gescheiden raakten.<br class="mwt-emptylineFirst"></p><p class="mwt-paragraph">Twee dagen na de Spaanse overwinning op Haarlem, op 17 juli 1573, arriveerde ook Alva in Amsterdam. De volgende morgen had hij een ontmoeting met Don Frederik in Haarlem, daarna ging Alva weer naar Utrecht voor krijgsraad. Op 29 juli brak er in Haarlem een <a id="INTERNALLINK:1718528637195" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[muiterij]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Muiterij&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[muiterij]]">muiterij</a> uit die bezworen moest worden, waardoor Alva moest terugkeren. Overtuigd van een snelle overwinning liet hij Don Frederik <a id="INTERNALLINK:1718493152380" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Beleg van Alkmaar|Alkmaar belegeren]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Beleg_van_Alkmaar" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Beleg van Alkmaar|Alkmaar belegeren]]">Alkmaar belegeren</a>. Dit beleg moest hij echter op 8 oktober staken, doordat de dijken werden doorgestoken.<br class="mwt-emptylineFirst"></p><p class="mwt-paragraph">Alva dacht dat naast een veldtocht ook een aanval op <a id="INTERNALLINK:1718515698045" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[West-Friesland (regio)|West-Friesland]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=West-Friesland_(regio)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[West-Friesland (regio)|West-Friesland]]">West-Friesland</a> vanaf de Zuiderzee zeer effectief zou kunnen zijn. Hij hield in Amsterdam toezicht op de bouw van een vloot bestaande uit twaalf schepen en zes jachten die werd uitgerust voor dat doel. Het duurde tot 12 september voordat deze vloot gereed was. Het <a id="INTERNALLINK:1718534619996" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Vlaggenschip|admiraalsschip]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Vlaggenschip&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Vlaggenschip|admiraalsschip]]">admiraalsschip</a> droeg de veelzeggende naam "<a id="INTERNALLINK:1718531499408" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Inquisitie]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Inquisitie&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Inquisitie]]">Inquisitie</a>" en was zeer zwaar bewapend, zoiets hadden ze in Amsterdam nog nooit gezien. De hele vloot stond onder bevel van de Henegouwer <a id="INTERNALLINK:1718483905754" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Maximiliaan van Hénin-Liétard]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Maximiliaan_van_H%C3%A9nin-Li%C3%A9tard" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Maximiliaan van Hénin-Liétard]]">Maximiliaan van Hénin-Liétard</a> (Maximiliaan van Bossu).<span class="mwt-placeHolder mwt-referenceHolder mwt-editable" title="Referentie, dubbelklik om te bewerken" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="reference" data-mwt-ref="R1718527930391"> <span id="R1718527930391" class="mwt-hideReference mwt-reference mwt-preserveHtml" contenteditable="true" data-mwt-sameline="false" data-mwt-spaces=""><br class="mwt-emptylineFirst"></span></span></p><h2 class="mwt-heading" data-mwt-headingspacesbefore=" " data-mwt-headingspacesafter=" " data-mwt-headingnewlines="0">Strijd om de Zuiderzee</h2><p class="mwt-paragraph">De blokkade van Amsterdam was Alva een doorn in het oog. Hij besloot in september 1573 tot een aanval op de watergeuzen nabij <a id="INTERNALLINK:1718518181908" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Schellingwoude]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Schellingwoude&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Schellingwoude]]">Schellingwoude</a>. Op <a id="INTERNALLINK:1718505179642" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[14 september]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=14_september&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[14 september]]">14 september</a> beschoten Spaanse schepen de schansen en vielen over land troepen aan. De schans werd veroverd, maar de watergeuzen konden met hun schepen vluchten. De Spanjaarden besloten daarop de geuzen uit de Zuiderzee te verjagen, maar door het slechte weer moesten ze hun plannen enkele weken uitstellen. Dit uitstel gaf de geuzen de gelegenheid weer enigszins te herstellen van de aanval bij Schellingwoude.<br class="mwt-emptylineFirst">Op <a id="INTERNALLINK:1718458642646" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[3 oktober]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=3_oktober&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[3 oktober]]">3 oktober</a> deden de Spanjaarden een nieuwe poging. De watergeuzen lagen met vijfentwintig schepen<sup id="REF:1718464139607" class="reference mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-ref" title="<ref name=&quot;Brugmans&quot; />" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="ref" data-mwt-wikitext="&amp;lt;ref name=&amp;quot;Brugmans&amp;quot; /&amp;gt;"><a href="#cite_note-Brugmans-1">[1]</a></sup> onder leiding van <a id="INTERNALLINK:1718516321667" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Cornelis Dirkszoon]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Cornelis_Dirkszoon&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Cornelis Dirkszoon]]">Cornelis Dirkszoon</a>, burgemeester van <a id="INTERNALLINK:1718492641144" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Monnickendam]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Monnickendam&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Monnickendam]]">Monnickendam</a>, inmiddels bij <a id="INTERNALLINK:1718511956318" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Marken (Markermeer)|Marken]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Marken_(Markermeer)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Marken (Markermeer)|Marken]]">Marken</a>. Op <a id="INTERNALLINK:1718524152274" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[5 oktober]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=5_oktober&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[5 oktober]]">5 oktober</a> vonden de eerste beschietingen plaats. De watergeuzen hadden in vergelijking met de Spanjaarden veel minder munitie, en probeerden daarom Spaanse schepen te enteren om aan boord man tegen man te vechten. Op <a id="INTERNALLINK:1718528175319" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[6 oktober]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=6_oktober&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[6 oktober]]">6 oktober</a> werden de vijandelijkheden voortgezet: aan beide kanten vielen veel slachtoffers, maar de strijd was nog onbeslist.<br class="mwt-emptylineFirst">De volgende dagen was er een gedwongen pauze: door de wind waren de geuzen naar het noorden gedreven en voor anker gegaan bij <a id="INTERNALLINK:1718457217089" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Hoorn_(Noord-Holland)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]]">Hoorn</a>. Pas op <a id="INTERNALLINK:1718528243045" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[11 oktober]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=11_oktober&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[11 oktober]]">11 oktober</a> draaide de wind weer, waarop de geuzen koers zetten naar de Spaanse schepen. Opnieuw werd er zwaar gevochten. <a id="INTERNALLINK:1718471651209" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Jan Haring (matroos)|Jan Haring]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Jan_Haring_(matroos)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Jan Haring (matroos)|Jan Haring]]">Jan Haring</a>, een legendarische matroos die ook al naam maakte tijdens de <a id="INTERNALLINK:1718467019678" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Slag op de Diemerdijk]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Slag_op_de_Diemerdijk&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Slag op de Diemerdijk]]">Slag op de Diemerdijk</a>, klom in de vlaggenmast van het vlaggenschip en sneed, onder luid gejuich van de Geuzen, de admiraalsvlag van het schip los. Toen hij weer naar beneden klom, werd hij neergeschoten en viel in zee.<span id="REF:1718526737984" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-ref" title="<ref name=&quot;Beeloo&quot;>" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="ref" data-mwt-wikitext="&amp;lt;ref name=&amp;quot;Beeloo&amp;quot;&amp;gt;">&lt;ref name="Beeloo"&gt;</span><span id="TEMPLATE:1718461013550" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="{{aut|[[Adriaan Beeloo]]}}" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{aut|[[Adriaan Beeloo]]}}"><a class="new" title="Adriaan Beeloo (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Adriaan_Beeloo&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Adriaan Beeloo</a></span>, <em>Noord-Holland en de Noord-Hollanders in den vrijheidsoorlog tegen Spanje</em> P.128-129 Uitgeverij: De Erven F. Bohn, 1852 <span class="mwt-placeHolder mwt-referenceHolder mwt-editable" title="Referentie, dubbelklik om te bewerken" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="reference" data-mwt-ref="R1718443027281"> <span id="R1718443027281" class="mwt-hideReference mwt-reference mwt-preserveHtml" contenteditable="true" data-mwt-sameline="false" data-mwt-spaces=""><span id="TEMPLATE:1718476718679" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="{{aut|Nederlandsch Magazijn}}" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{aut|Nederlandsch Magazijn}}">Nederlandsch Magazijn</span>, <em>Het Nederlandsch Magazijn: familiebibliotheek, Volume 31</em> P.264 </span> </span><span class="mwt-placeHolder mwt-referenceHolder mwt-editable" title="Referentie, dubbelklik om te bewerken" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="reference" data-mwt-ref="R1718444574255"> <span id="R1718444574255" class="mwt-hideReference mwt-reference mwt-preserveHtml" contenteditable="true" data-mwt-sameline="false" data-mwt-spaces=""><span id="TEMPLATE:1718440916961" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-variant:small-caps;" title="{{aut|Annie Foore (pseud. van Françoise Junius.), Johannes Benedictus Kan}}" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{aut|Annie Foore (pseud. van Françoise Junius.), Johannes Benedictus Kan}}">Annie Foore (pseud. van Françoise Junius.), Johannes Benedictus Kan</span>, <em>Vrijheidszin en dwingelandij: de strijd der vaderen tegen Spanje aan het nageslacht verteld</em> P.491, Akkringa, 1872 </span> </span> De geuzen slaagden erin de mast van het Spaanse vlaggenschip om te hakken. Op het moment dat opvarenden van de andere Spaanse schepen dit zagen, vluchtten de overgebleven schepen naar de veilige haven van Amsterdam. De helft van de Spaanse vloot was tot zinken gebracht.<span class="mwt-placeHolder mwt-referenceHolder mwt-editable" title="Referentie, dubbelklik om te bewerken" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="reference" data-mwt-ref="R1718494129880"> <span id="R1718494129880" class="mwt-hideReference mwt-reference mwt-preserveHtml" contenteditable="true" data-mwt-sameline="false" data-mwt-spaces=""><br class="mwt-emptylineFirst">Alleen achtergebleven gaf de Spaanse bevelhebber Hénin-Liétard, heer van Bossu, zich over, op voorwaarde dat hij en zijn mannen niet gedood zouden worden. Dit werd hem toegezegd. Bossu werd gevangengenomen, in het <a id="INTERNALLINK:1718502830077" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Burgerweeshuis (Hoorn)|voormalige weeshuis]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Burgerweeshuis_(Hoorn)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Burgerweeshuis (Hoorn)|voormalige weeshuis]]">voormalige weeshuis</a> van Hoorn werd hij gevangen gehouden. Uiteindelijk werd hij vrijgelaten in <a id="INTERNALLINK:1718499241447" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[1576]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=1576&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[1576]]">1576</a>, na de <a id="INTERNALLINK:1718484030886" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Pacificatie van Gent]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Pacificatie_van_Gent" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Pacificatie van Gent]]">Pacificatie van Gent</a>. De gevangengenomen Spaanse soldaten werden geruild tegen gevangengenomen Haarlemmers.<br class="mwt-emptylineFirst">Door het mislukte beleg van Alkmaar en de verloren slag op de Zuiderzee, was Alva's poging <a id="INTERNALLINK:1718466975513" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Noord-Holland]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Noord-Holland&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Noord-Holland]]">Noord-Holland</a> te veroveren voorgoed mislukt. Alva verloor zijn prestige na deze nederlagen. Op 23 oktober kwamen meer dan 2.000 scheepslieden bij Alva over de vloer om twee maanden achterstallig loon op te eisen. Als <a id="INTERNALLINK:1718531198072" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[oplichter]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Oplichter&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[oplichter]]">oplichter</a> vluchtte hij <a id="INTERNALLINK:1718438359261" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[bankroet]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Bankroet&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[bankroet]]">bankroet</a> in de nacht van 28 op 29 oktober Amsterdam uit.<sup id="REF:1718450175314" class="reference mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-ref" title="<ref name=&quot;Brugmans&quot; />" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="ref" data-mwt-wikitext="&amp;lt;ref name=&amp;quot;Brugmans&amp;quot; /&amp;gt;"><a href="#cite_note-Brugmans-1">[1]</a></sup> Niet lang daarna zou hij terugkeren naar Spanje.<br class="mwt-emptylineFirst"><h2 class="mwt-heading" data-mwt-headingspacesbefore=" " data-mwt-headingspacesafter=" " data-mwt-headingnewlines="0">Aandenkens</h2><figure id="IMAGE:1718507018968" class="mw-default-size mwt-nonEditableImage mwt-wikiMagic mwt-placeHolder mwt-image mwt-hidePlaceholder" title="[[Bestand:Slag op de Zuiderzee.jpg|thumb|De slag, geschilderd door [[Jan Theunisz. Blanckerhoff]].]]" contenteditable="false" draggable="true" typeof="mw:File/Thumb" data-mwt-type="image" data-mwt-wikitext="[[Bestand:Slag op de Zuiderzee.jpg|thumb|De slag, geschilderd door [[Jan Theunisz. Blanckerhoff]].]]"><a class="mw-file-description" href="/index.php?title=Bestand:Slag_op_de_Zuiderzee.jpg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/6/6d/Slag_op_de_Zuiderzee.jpg/300px-Slag_op_de_Zuiderzee.jpg" srcset="/images/thumb/6/6d/Slag_op_de_Zuiderzee.jpg/450px-Slag_op_de_Zuiderzee.jpg 1.5x, /images/thumb/6/6d/Slag_op_de_Zuiderzee.jpg/600px-Slag_op_de_Zuiderzee.jpg 2x" width="300" height="219" decoding="async"></a><figcaption>De slag, geschilderd door <a class="new" title="Jan Theunisz. Blanckerhoff (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Jan_Theunisz._Blanckerhoff&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Jan Theunisz. Blanckerhoff</a>.</figcaption></figure><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span>In <a id="INTERNALLINK:1718461074180" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[1663]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=1663&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[1663]]">1663</a> werd door de raad van de zeven belangrijkste steden van West-Friesland aan <a id="INTERNALLINK:1718515847467" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Jan Theunisz. Blanckerhoff]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Jan_Theunisz._Blanckerhoff&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Jan Theunisz. Blanckerhoff]]">Jan Theunisz. Blanckerhoff</a> opdracht gegeven een schilderij te vervaardigen dat het verloop van de slag moest uitbeelden. Dit kunstwerk werd in <a id="INTERNALLINK:1718496352664" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[1668]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=1668&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[1668]]">1668</a> voltooid, en hangt sindsdien in het <a id="INTERNALLINK:1718499991596" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Statenlogement]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Statenlogement&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Statenlogement]]">Statenlogement</a> te Hoorn. Op de zogenaamde <a id="INTERNALLINK:1718466093465" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Bossuhuizen]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Bossuhuizen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Bossuhuizen]]">Bossuhuizen</a> aan de Slapershaven in Hoorn, is in een aantal gevelstenen de slag als stripverhaal verbeeld.<br class="mwt-emptylineFirst">In het <a id="INTERNALLINK:1718450497928" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Westfries Museum]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Westfries_Museum&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Westfries Museum]]">Westfries Museum</a> bevinden zich nog een <a id="INTERNALLINK:1718453680977" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Beker van Bossu|zilveren vergulde pronkbeker]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Beker_van_Bossu&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Beker van Bossu|zilveren vergulde pronkbeker]]">zilveren vergulde pronkbeker</a> en twee zwaarden, die bij de verovering van Bossu's schip buitgemaakt werden. <a id="INTERNALLINK:1718514862469" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Museum De Noord]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Museum_De_Noord&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Museum De Noord]]">Museum De Noord</a>, het museum van <a id="INTERNALLINK:1718479266663" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Amsterdam-Noord]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Amsterdam-Noord&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Amsterdam-Noord]]">Amsterdam-Noord</a>, bezit een kanonskogel die tijdens de zeeslag is afgeschoten.<br class="mwt-emptylineFirst"><h2 class="mwt-heading" data-mwt-headingspacesbefore=" " data-mwt-headingspacesafter=" " data-mwt-headingnewlines="0">Wrakken Spaanse vloot</h2>Het is onzeker waar de schepen van de Spaanse vloot gebleven zijn, maar in 2020 zijn bij een scan van 73 vierkante kilometer van het <a id="INTERNALLINK:1718448791166" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Hoornse Hop]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Hoornse_Hop&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Hoornse Hop]]">Hoornse Hop</a> tien volledige scheepswrakken aan het licht gekomen en resten van nog eens 24 schepen. In 2021 werd onderzocht of deze van de vloot uit 1573 zijn, zoals de archeologen vermoeden. Dat de wrakken niet eerder opgemerkt zijn, komt door de zachte bodem van het Hoornse Hop, waarin gezonken schepen snel wegzakken. Mogelijk blijven de resten daardoor wel beter bewaard dan op een harde bodem.<span id="REF:1718523420867" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-ref" title="<ref>" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="ref" data-mwt-wikitext="&amp;lt;ref&amp;gt;">&lt;ref&gt;</span><span id="TEMPLATE:1718509029986" class="citation mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" title="{{Citeer web|url=https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot|titel=Bodem Hoornse Hop ligt bezaaid met scheepswrakken, mogelijk verslagen Spaanse vloot|bezochtdatum=2020-12-19|auteur=|achternaam=Bakker|voornaam=Jouri|datum=2020-12-19|werk=www.nhnieuws.nl|uitgever=|taal=|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201219081830/https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot|archiefdatum=2020-12-19|dodeurl=nee}}" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{Citeer web|url=https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot|titel=Bodem Hoornse Hop ligt bezaaid met scheepswrakken, mogelijk verslagen Spaanse vloot|bezochtdatum=2020-12-19|auteur=|achternaam=Bakker|voornaam=Jouri|datum=2020-12-19|werk=www.nhnieuws.nl|uitgever=|taal=|archiefurl=https://web.archive.org/web/20201219081830/https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot|archiefdatum=2020-12-19|dodeurl=nee}}"><span style="font-variant:small-caps;">Bakker, Jouri</span>, <a class="external text" href="https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot" target="_blank" rel="nofollow noreferrer noopener">Bodem Hoornse Hop ligt bezaaid met scheepswrakken, mogelijk verslagen Spaanse vloot</a>. <i>www.nhnieuws.nl</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2020-12-19">19 december 2020</span>). <a class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201219081830/https://www.nhnieuws.nl/nieuws/278004/bodem-hoornse-hop-ligt-bezaaid-met-scheepswrakken-mogelijk-verslagen-spaanse-vloot" target="_blank" rel="nofollow noreferrer noopener">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2020-12-19">19 december 2020</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2020-12-19">19 december 2020</span>. </span></span> </span><span class="mwt-placeHolder mwt-referenceHolder mwt-editable" title="Referentie, dubbelklik om te bewerken" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="reference" data-mwt-ref="R1718463581277"> <span id="R1718463581277" class="mwt-hideReference mwt-reference mwt-preserveHtml" contenteditable="true" data-mwt-sameline="false" data-mwt-spaces=""><a id="EXTERNALLINK:1718447527317" class="external text mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-externallink" title="[https://www.nhnieuws.nl/nieuws/289843/duikteam-vindt-scheepswrak-vermoedelijk-betrokken-bij-slag-op-de-zuiderzee-in-1573 Duikteam vindt scheepswrak vermoedelijk betrokken bij Slag op de Zuiderzee in 1573]" contenteditable="false" draggable="true" href="https://www.nhnieuws.nl/nieuws/289843/duikteam-vindt-scheepswrak-vermoedelijk-betrokken-bij-slag-op-de-zuiderzee-in-1573" target="_blank" rel="nofollow noreferrer noopener" data-mwt-type="externallink" data-mwt-wikitext="[https://www.nhnieuws.nl/nieuws/289843/duikteam-vindt-scheepswrak-vermoedelijk-betrokken-bij-slag-op-de-zuiderzee-in-1573 Duikteam vindt scheepswrak vermoedelijk betrokken bij Slag op de Zuiderzee in 1573]">Duikteam vindt scheepswrak vermoedelijk betrokken bij Slag op de Zuiderzee in 1573</a>, www.nhnieuws.nl; 4 augustus 2021</span> </span><br class="mwt-emptylineFirst"></p><p></p><p class="mwt-paragraph"></p><ul id="GALLERY:1718445855270" class="gallery mw-gallery-traditional mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-gallery" title="<gallery widths=&quot;180&quot;>  
Zuiderzee1.jpg|Het schilderij van Blanckerhoff in de lijst van [[Johannes Kinnema]].
Zuiderzee1.jpg|Het schilderij van Blanckerhoff in de lijst van [[Johannes Kinnema]].
Slag op de Zuiderzee, 6 oktober 1573 (Abraham de Verwer, 1621).jpg|Schilderij van de slag door [[Abraham de Verwer]].
Slag op de Zuiderzee, 6 oktober 1573 (Abraham de Verwer, 1621).jpg|Schilderij van de slag door [[Abraham de Verwer]].
Hoorn, Achterstraat 6 gevelsteen.jpg|Gevelsteen in het [[Burgerweeshuis (Hoorn)|Burgerweeshuis]] in [[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]], waar Bossu na de slag werd gevangengezet.
Hoorn,_Korte_Achterstraat_6_gevelsteen.jpg|Gevelsteen in het [[Burgerweeshuis (Hoorn)|Burgerweeshuis]] in [[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]], waar Bossu na de slag werd gevangengezet.
Slag op de Zuiderzee tegen de graaf van Bossu, 1573, Jan Luyken, 1730.jpg|Ets door [[Jan Luyken]], 1730.
Slag op de Zuiderzee tegen de graaf van Bossu, 1573, Jan Luyken, 1730.jpg|Ets door [[Jan Luyken]], 1730.
</gallery>" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="gallery" data-mwt-wikitext="&amp;lt;gallery widths=&amp;quot;180&amp;quot;&amp;gt; {@@nl@@}Zuiderzee1.jpg|Het schilderij van Blanckerhoff in de lijst van [[Johannes Kinnema]].{@@nl@@}Slag op de Zuiderzee, 6 oktober 1573 (Abraham de Verwer, 1621).jpg|Schilderij van de slag door [[Abraham de Verwer]].{@@nl@@}Hoorn, Achterstraat 6 gevelsteen.jpg|Gevelsteen in het [[Burgerweeshuis (Hoorn)|Burgerweeshuis]] in [[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]], waar Bossu na de slag werd gevangengezet.{@@nl@@}Slag op de Zuiderzee tegen de graaf van Bossu, 1573, Jan Luyken, 1730.jpg|Ets door [[Jan Luyken]], 1730.{@@nl@@}&amp;lt;/gallery&amp;gt;">
</gallery>
<li class="gallerybox" style="width: 215px">
<div class="thumb" style="width: 210px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" title="Het schilderij van Blanckerhoff in de lijst van Johannes Kinnema." href="/index.php?title=Bestand:Zuiderzee1.jpg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/e/eb/Zuiderzee1.jpg/165px-Zuiderzee1.jpg" srcset="/images/thumb/e/eb/Zuiderzee1.jpg/248px-Zuiderzee1.jpg 1.5x, /images/thumb/e/eb/Zuiderzee1.jpg/331px-Zuiderzee1.jpg 2x" alt="Het schilderij van Blanckerhoff in de lijst van Johannes Kinnema." width="165" height="120" decoding="async"></a></span><br data-mce-bogus="1"></div>
<div class="gallerytext">
Het schilderij van Blanckerhoff in de lijst van <a class="new" title="Johannes Kinnema (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Johannes_Kinnema&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Johannes Kinnema</a>.
 
</div>
</li>
<li class="gallerybox" style="width: 215px">
<div class="thumb" style="width: 210px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" title="Schilderij van de slag door Abraham de Verwer." href="/index.php?title=Bestand:Slag_op_de_Zuiderzee,_6_oktober_1573_(Abraham_de_Verwer,_1621).jpg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/c/cc/Slag_op_de_Zuiderzee%2C_6_oktober_1573_%28Abraham_de_Verwer%2C_1621%29.jpg/180px-Slag_op_de_Zuiderzee%2C_6_oktober_1573_%28Abraham_de_Verwer%2C_1621%29.jpg" srcset="/images/thumb/c/cc/Slag_op_de_Zuiderzee%2C_6_oktober_1573_%28Abraham_de_Verwer%2C_1621%29.jpg/270px-Slag_op_de_Zuiderzee%2C_6_oktober_1573_%28Abraham_de_Verwer%2C_1621%29.jpg 1.5x, /images/thumb/c/cc/Slag_op_de_Zuiderzee%2C_6_oktober_1573_%28Abraham_de_Verwer%2C_1621%29.jpg/360px-Slag_op_de_Zuiderzee%2C_6_oktober_1573_%28Abraham_de_Verwer%2C_1621%29.jpg 2x" alt="Schilderij van de slag door Abraham de Verwer." width="180" height="80" decoding="async"></a></span><br data-mce-bogus="1"></div>
<div class="gallerytext">
Schilderij van de slag door <a class="new" title="Abraham de Verwer (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Abraham_de_Verwer&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Abraham de Verwer</a>.
 
</div>
</li>
<li class="gallerybox" style="width: 215px">
<div class="thumb" style="height: 150px;"><span typeof="mw:Error mw:File"><a class="new" title="Bestand:Hoorn, Achterstraat 6 gevelsteen.jpg" href="/index.php?title=Speciaal:Uploaden&amp;wpDestFile=Hoorn,_Achterstraat_6_gevelsteen.jpg"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="180" data-height="120">Gevelsteen in het Burgerweeshuis in Hoorn, waar Bossu na de slag werd gevangengezet.</span></a></span><br data-mce-bogus="1"></div>
<div class="gallerytext">
Gevelsteen in het <a class="new" title="Burgerweeshuis (Hoorn) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Burgerweeshuis_(Hoorn)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Burgerweeshuis</a> in <a class="new" title="Hoorn (Noord-Holland) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Hoorn_(Noord-Holland)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hoorn</a>, waar Bossu na de slag werd gevangengezet.


</div>
==Zie ook==
</li>
* [[Bossuhuizen]]
<li class="gallerybox" style="width: 215px">
<div class="thumb" style="width: 210px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a class="mw-file-description" title="Ets door Jan Luyken, 1730." href="/index.php?title=Bestand:Slag_op_de_Zuiderzee_tegen_de_graaf_van_Bossu,_1573,_Jan_Luyken,_1730.jpg"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/d/db/Slag_op_de_Zuiderzee_tegen_de_graaf_van_Bossu%2C_1573%2C_Jan_Luyken%2C_1730.jpg/150px-Slag_op_de_Zuiderzee_tegen_de_graaf_van_Bossu%2C_1573%2C_Jan_Luyken%2C_1730.jpg" srcset="/images/thumb/d/db/Slag_op_de_Zuiderzee_tegen_de_graaf_van_Bossu%2C_1573%2C_Jan_Luyken%2C_1730.jpg/225px-Slag_op_de_Zuiderzee_tegen_de_graaf_van_Bossu%2C_1573%2C_Jan_Luyken%2C_1730.jpg 1.5x, /images/thumb/d/db/Slag_op_de_Zuiderzee_tegen_de_graaf_van_Bossu%2C_1573%2C_Jan_Luyken%2C_1730.jpg/299px-Slag_op_de_Zuiderzee_tegen_de_graaf_van_Bossu%2C_1573%2C_Jan_Luyken%2C_1730.jpg 2x" alt="Ets door Jan Luyken, 1730." width="150" height="120" decoding="async"></a></span><br data-mce-bogus="1"></div>
<div class="gallerytext">
Ets door <a class="new" title="Jan Luyken (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Jan_Luyken&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Jan Luyken</a>, 1730.


</div>
{{Appendix|2=
</li>
</ul><p class="mwt-paragraph"><br class="mwt-emptylineFirst"></p><p></p><h2 class="mwt-heading" data-mwt-headingspacesbefore="" data-mwt-headingspacesafter="" data-mwt-headingnewlines="0">Zie ook</h2><ul><li class="mwt-list" data-mwt-sameline="false" data-mwt-spaces=" "><a id="INTERNALLINK:1718520471872" class="new mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Bossuhuizen]]" contenteditable="false" draggable="true" href="/index.php?title=Bossuhuizen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Bossuhuizen]]">Bossuhuizen</a><br data-mce-bogus="1"></li></ul><table id="TEMPLATE:1718487510080" class="toccolours appendix mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" style="font-size:89%; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border: 1px solid #aaa; padding:5px; clear:both; width:100%; box-sizing:border-box;" title="{{Appendix|2=
{{References}}
{{References}}
}}" role="presentation" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{Appendix|2={@@nl@@}{{References}}{@@nl@@}}}">
}}
<tbody><tr>
{{Navigatie Tachtigjarige Oorlog}}
<td><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span>
<div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"></div>
</td></tr></tbody></table><p class="mwt-paragraph"><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span><span id="TEMPLATE:1718443059389" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" title="{{Navigatie Tachtigjarige Oorlog}}" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{Navigatie Tachtigjarige Oorlog}}"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r99385">/*
Fouten tijdens het verwerken van stijlblad [[:Sjabloon:Navigatie/styles.css]] (versie 99385): • Ongeldig of niet ondersteunde waarde voor eigenschap ⧼code⧽background‐color⧼/code⧽ op regel 52, positie 20.
• Ongeldige mediaquery op regel 55, positie 8.
*/
.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:#f8f9fa;border:1px solid #aaa;text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie{background-color:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{}</style>


<div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Gevechten_in_de_Tachtigjarige_Oorlog" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen">
{{DEFAULTSORT:Slag Zuiderzee}}
<div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert"><span typeof="mw:File"><a title="Sjabloon:Navigatie Tachtigjarige Oorlog" href="/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Tachtigjarige_Oorlog"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" srcset="/images/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, /images/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" width="16" height="16" decoding="async"></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" srcset="/images/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, /images/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" width="16" height="16" decoding="async"></span></span> · <span typeof="mw:File"><a title="Sjabloon bewerken" href="https://wiki-raamsdonk.nl/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Tachtigjarige_Oorlog&amp;action=edit" target="_blank" rel="nofollow noreferrer noopener"><img class="mw-file-element" src="/images/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" srcset="/images/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, /images/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" alt="Sjabloon bewerken" width="16" height="16" decoding="async"></a></span></span><br data-mce-bogus="1"></div></div>
[[Categorie:1573]]
<div id="Gevechten_in_de_Tachtigjarige_Oorlog" class="navigatie-titel"><a title="Lijst van gevechten in de Tachtigjarige Oorlog" href="/index.php?title=Lijst_van_gevechten_in_de_Tachtigjarige_Oorlog">Gevechten</a> in de <a title="Tachtigjarige Oorlog" href="/index.php?title=Tachtigjarige_Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a><br data-mce-bogus="1"></div>
[[Categorie:Zeeslag tijdens de Tachtigjarige Oorlog|Zuiderzee]]
<div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content">
[[Categorie:Zeeslag in de 16e eeuw|Zuiderzee]]
<table class="vatop" style="margin: 0px auto 0px auto; text-align: left;" cellspacing="0" cellpadding="0"><tbody><tr><td style="text-align: right;"><b>Van Beeldenstorm tot Den Briel (1566–1572):</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="new" title="Beleg van Valencijn (1567) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Valencijn_(1567)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Valencijn</a> · <a class="new" title="Slag bij Wattrelos (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Wattrelos&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Wattrelos</a> · <a class="new" title="Slag bij Lannoy (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Lannoy&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Lannoy</a> · <a class="new" title="Slag bij Oosterweel (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Oosterweel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oosterweel</a> · <i><a title="Oranjes eerste invasie" href="/index.php?title=Oranjes_eerste_invasie">Eerste invasie</a></i> (<a class="new" title="Slag bij Dalheim (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Dalheim&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Dalheim</a> · <a title="Slag bij Heiligerlee (1568)" href="/index.php?title=Slag_bij_Heiligerlee_(1568)">Heiligerlee</a> · <a class="new" title="Beleg van Groningen (1568) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Groningen_(1568)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Groningen</a> · <a class="new" title="Slag bij Jemmingen (1568) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Jemmingen_(1568)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Jemmingen</a> · <a class="new" title="Slag bij Geldenaken (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Geldenaken&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Geldenaken</a> · <a class="new" title="Zeeslag op de Eems (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Zeeslag_op_de_Eems&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Eems</a> · <a title="Inname van Loevestein" href="/index.php?title=Inname_van_Loevestein">Loevestein</a>)</td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a title="Tachtigjarige Oorlog, 1572–1576" href="/index.php?title=Tachtigjarige_Oorlog,_1572%E2%80%931576">Van Den Briel tot Spaanse Furie (1572–1576)</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="new" title="Inname van Den Briel (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Den_Briel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Den Briel</a> · <a class="new" title="Opstand van Vlissingen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Opstand_van_Vlissingen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Vlissingen</a> · <a class="new" title="Bestorming van Rotterdam (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Bestorming_van_Rotterdam_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rotterdam</a> · <a class="new" title="Inname van Veere (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Veere&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Veere</a> · <i><a title="Oranjes tweede invasie" href="/index.php?title=Oranjes_tweede_invasie">Tweede invasie</a></i> (<a title="Bezetting van Bergen" href="/index.php?title=Bezetting_van_Bergen">Bergen</a> · <a class="new" title="Slag bij Saint-Ghislain (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Saint-Ghislain&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Saint-Ghislain</a> · <a class="new" title="Inname van Roermond (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Roermond&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Roermond</a> · <a class="new" title="Verovering van Diest (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Verovering_van_Diest_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Diest</a> · <a class="new" title="Inname van Leuven (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Leuven&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Leuven</a> · <a title="Spaanse Furie (Mechelen)" href="/index.php?title=Spaanse_Furie_(Mechelen)">Mechelen</a> · <a class="new" title="Inname van Dendermonde (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Dendermonde&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Dendermonde</a> · <a class="new" title="Inname van Zutphen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Zutphen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zutphen</a> · <a class="new" title="Inname van Bredevoort (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Bredevoort_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bredevoort</a> · <a class="new" title="Geschiedenis van Zwolle (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Geschiedenis_van_Zwolle&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zwolle</a> · <a class="new" title="Beleg van Kampen (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Kampen_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Kampen</a> · <a class="new" title="Inname van Steenwijk (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Steenwijk_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Steenwijk</a>) · <a class="new" title="Inname van Oudenaarde (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Oudenaarde&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oudenaarde</a> · <a class="new" title="Inname van Stavoren (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Stavoren_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Stavoren</a> · <a class="new" title="Waalse Furie in Dokkum (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Waalse_Furie_in_Dokkum&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Dokkum</a> · <a class="new" title="Beleg van Goes (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Goes&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Goes</a> · <i><a class="new" title="Don Frederiks veldtocht (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Don_Frederiks_veldtocht&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Don Frederiks veldtocht</a></i> (<a title="Spaanse Furie (Mechelen)" href="/index.php?title=Spaanse_Furie_(Mechelen)">Mechelen</a> · <a class="new" title="Verovering van Diest (1572) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Verovering_van_Diest_(1572)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Diest</a> · <a class="new" title="Inname van Roermond (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Roermond&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Roermond</a> · <a class="new" title="Bloedbad van Zutphen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zutphen</a> · <a class="new" title="Bloedbad van Naarden (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Naarden&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Naarden</a> · <a title="Inname van Geertruidenberg (1573)" href="/index.php?title=Inname_van_Geertruidenberg_(1573)">Geertruidenberg</a> · <a class="new" title="Beleg van Haarlem (1572-1573) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Haarlem_(1572-1573)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Haarlem</a> · <a class="new" title="Slag op de Diemerdijk (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_op_de_Diemerdijk&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Diemen</a> · <a title="Beleg van Alkmaar" href="/index.php?title=Beleg_van_Alkmaar">Alkmaar</a>) · <a class="new" title="Slag bij Vlissingen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Vlissingen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Vlissingen</a> · <a class="new" title="Slag bij Borsele (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Borsele&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Borsele</a> · <a class="new" title="Slag op het Haarlemmermeer (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_op_het_Haarlemmermeer&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Haarlemmermeer</a> · <a class="new" title="Slag op de Zuiderzee (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_op_de_Zuiderzee&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zuiderzee</a> · <a title="Beleg van Alkmaar" href="/index.php?title=Beleg_van_Alkmaar">Alkmaar</a> · <a title="Beleg van Leiden (1573-1574)" href="/index.php?title=Beleg_van_Leiden_(1573-1574)">Leiden</a> · <a class="new" title="Slag bij Reimerswaal (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Reimerswaal&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Reimerswaal</a> · <a class="new" title="Beleg van Middelburg (1572-1574) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Middelburg_(1572-1574)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Middelburg</a> · <i><a class="new" title="Lodewijk van Nassaus veldtocht van 1574 (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Lodewijk_van_Nassaus_veldtocht_van_1574&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Derde invasie</a></i> · <a title="Slag op de Mookerheide" href="/index.php?title=Slag_op_de_Mookerheide">Mookerheide</a> · <a class="new" title="Slag bij Lillo (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Lillo&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Lillo</a> · <a class="new" title="Slag bij Zoetermeer (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Zoetermeer&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zoetermeer</a> · <a class="new" title="Beleg van Buren (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Buren&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Buren</a> · <a class="new" title="Beleg van Oudewater (1575) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Oudewater_(1575)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oudewater</a> · <a class="new" title="Beleg van Schoonhoven (1575) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Schoonhoven_(1575)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Schoonhoven</a> · <a class="new" title="Beleg van Krimpen aan de Lek (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Krimpen_aan_de_Lek&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Krimpen aan de Lek</a> · <a class="new" title="Beleg van Woerden (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Woerden&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Woerden</a> · <a class="new" title="Beleg van Bommenede (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Bommenede&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bommenede</a> · <a class="new" title="Beleg van Zierikzee (1575-1576) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Zierikzee_(1575-1576)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zierikzee</a> · <a class="new" title="Aanval op Muiden (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Aanval_op_Muiden&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Muiden</a> · <a class="new" title="Plundering van Aalst (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Plundering_van_Aalst&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Aalst</a> · <a class="new" title="Slag bij Vissenaken (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Vissenaken&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Vissenaken</a> · <a title="Spaanse Furie (Maastricht)" href="/index.php?title=Spaanse_Furie_(Maastricht)">Maastricht</a> · <a title="Spaanse Furie (Antwerpen)" href="/index.php?title=Spaanse_Furie_(Antwerpen)">Antwerpen</a> · <a class="new" title="Beleg van het Spanjaardenkasteel (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_het_Spanjaardenkasteel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Spanjaardenkasteel (Gent)</a><br data-mce-bogus="1"></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><span class="nowrap"><b><a class="new" title="Tachtigjarige Oorlog, 1576–1579 (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Tachtigjarige_Oorlog,_1576%E2%80%931579&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Van Pacificatie tot scheuring (1576–1578)</a>:</b></span></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="new" title="Beleg van Vredenburg (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Vredenburg&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Utrecht</a> · <a class="new" title="Inname van Steenbergen (1577) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Steenbergen_(1577)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Steenbergen</a> · <a class="new" title="Beleg van Breda (1577) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Breda_(1577)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Breda</a> · <a class="new" title="Aanslag op Amsterdam (1577) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Aanslag_op_Amsterdam_(1577)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Amsterdam</a> · <a class="new" title="Slag bij Gembloers (1578) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Gembloers_(1578)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Gembloers</a> · <a class="new" title="Beleg van Zichem (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Zichem&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zichem</a> · <a class="new" title="Beleg van Limburg (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Limburg&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Limburg</a> · <a class="new" title="Inname van Dalhem (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Dalhem&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Dalhem</a> · <a class="new" title="Inname van de Naamse citadel (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_de_Naamse_citadel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Namen</a> · <a class="new" title="Beleg van Nijvel (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Nijvel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Nijvel</a> · <a class="new" title="Beleg van Kampen (1578) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Kampen_(1578)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Kampen</a> · <a class="new" title="Slag bij Rijmenam (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Rijmenam&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rijmenam</a> · <a class="new" title="Plundering van Aarschot (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Plundering_van_Aarschot&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Aarschot</a> · <a class="new" title="Beleg van Deventer (1578) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Deventer_(1578)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Deventer</a><br data-mce-bogus="1"></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><span class="nowrap"><b><a class="new" title="Tachtigjarige Oorlog, 1579–1588 (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Tachtigjarige_Oorlog,_1579%E2%80%931588&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Van Unie van Utrecht tot Armada (1579–1588)</a>:</b></span></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="new" title="Beleg van Maastricht (1579) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Maastricht_(1579)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Maastricht</a> · <a class="new" title="Schermersoproer (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Schermersoproer&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">'s-Hertogenbosch</a> · <a class="new" title="Slag om Baasrode (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_om_Baasrode&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Baasrode</a> · <a class="new" title="Inname van Kortrijk (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Kortrijk&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Kortrijk</a> · <a class="new" title="Inname van Delfzijl (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Delfzijl&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Delfzijl</a> · <a class="new" title="Inname van Oldenzaal (1580) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Oldenzaal_(1580)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oldenzaal</a> · <a class="new" title="Beleg van Groningen (1580) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Groningen_(1580)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Groningen</a> · <a class="new" title="Engelse Furie (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Engelse_Furie&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Mechelen</a> · <a class="new" title="Zwols oproer (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Zwols_oproer&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zwolle</a> · <a class="new" title="Slag op de Hardenbergerheide (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_op_de_Hardenbergerheide&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hardenbergerheide</a> · <a class="new" title="Inname van Coevorden (1580) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Coevorden_(1580)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Coevorden</a> · <a class="new" title="Aanval op Halle (1580) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Aanval_op_Halle_(1580)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Halle</a> · <a class="new" title="Beleg van Steenwijk (1580-1581) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Steenwijk_(1580-1581)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Steenwijk</a> · <a class="new" title="Beleg van Kamerijk (1581) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Kamerijk_(1581)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Kamerijk</a> · <a class="new" title="Beleg van Doornik (1581) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Doornik_(1581)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Doornik</a> · <a class="new" title="Slag bij Noordhorn (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Noordhorn&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Noordhorn</a> · <a class="new" title="Furie van Houtepen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Furie_van_Houtepen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Breda</a> · <a class="new" title="Inname van Aalst (1582) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Aalst_(1582)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Aalst</a> · <a class="new" title="Beleg van Oudenaarde (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Oudenaarde&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oudenaarde</a> · <a class="new" title="Slag bij Punta Delgada (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Punta_Delgada&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Punta Delgada</a> · <a class="new" title="Ontzet van Lochem (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Ontzet_van_Lochem&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Lochem</a> · <a class="new" title="Franse Furie (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Franse_Furie&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Antwerpen</a> · <a class="new" title="Beleg van Eindhoven (1583) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Eindhoven_(1583)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Eindhoven</a> · <a class="new" title="Beleg van Gent (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Gent&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Gent</a> · <a class="new" title="Inname van Aalst (1583) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Aalst_(1583)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Aalst</a> · <a class="new" title="Slag bij Terborg (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Terborg&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Terborg</a> · <a class="new" title="Beleg van Antwerpen (1584-1585) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Antwerpen_(1584-1585)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Antwerpen</a> · <a class="new" title="Beleg van Zutphen (1584) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Zutphen_(1584)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zutphen</a> · <a class="new" title="Slag op de Kouwensteinsedijk (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_op_de_Kouwensteinsedijk&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Kouwensteinsedijk (Antwerpen)</a> · <a class="new" title="Slag bij Amerongen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Amerongen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Amerongen</a> · <a class="new" title="Beleg van IJsseloord (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_IJsseloord&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">IJsseloord</a> · <a class="new" title="Slag bij Boksum (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Boksum&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Boksum</a> · <a class="new" title="Inname van Axel (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Axel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Axel</a> · <a class="new" title="Bloedbad van Neuss (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Bloedbad_van_Neuss&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Neuss</a> · <a class="new" title="Beleg van Rijnberk (1586-1590) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Rijnberk_(1586-1590)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rijnberk</a> · <a class="new" title="Beleg van Grave (1586) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Grave_(1586)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Grave</a> · <a class="new" title="Beleg van Zutphen (1586) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Zutphen_(1586)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zutphen</a> · <a class="new" title="Slag bij Warnsveld (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Warnsveld&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Warnsveld</a> · <a class="new" title="Beleg van Venlo (1586) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Venlo_(1586)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Venlo</a> · <a class="new" title="Beleg van Sluis (1587) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Sluis_(1587)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Sluis</a> · <a class="new" title="Beleg van Bergen op Zoom (1588) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Bergen_op_Zoom_(1588)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bergen op Zoom</a> · <a class="new" title="Slag bij Grevelingen (1588) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Grevelingen_(1588)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Grevelingen</a><br data-mce-bogus="1"></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a class="new" title="Tien jaren (Tachtigjarige Oorlog) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Tien_jaren_(Tachtigjarige_Oorlog)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Tien jaren</a> (1588–1598):</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="new" title="Slag om Zoutkamp (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_om_Zoutkamp&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zoutkamp</a> · <a title="Turfschip van Breda" href="/index.php?title=Turfschip_van_Breda">Breda</a> · <a class="new" title="Inname van Steenbergen (1590) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Steenbergen_(1590)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Steenbergen</a> · <i><a class="new" title="Maurits' veldtocht van 1591 (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Maurits%27_veldtocht_van_1591&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Veldtocht van 1591</a></i> (<a class="new" title="Beleg van Zutphen (1591) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Zutphen_(1591)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zutphen</a> · <a class="new" title="Beleg van Deventer (1591) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Deventer_(1591)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Deventer</a> · <a class="new" title="Inname van Delfzijl (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Delfzijl&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Delfzijl</a> · <a class="new" title="Beleg van Knodsenburg (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Knodsenburg&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Knodsenburg</a> · <a class="new" title="Beleg van Hulst (1591) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Hulst_(1591)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hulst</a> · <a class="new" title="Beleg van Nijmegen (1591) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Nijmegen_(1591)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Nijmegen</a>) · <a class="new" title="Beleg van Steenwijk (1592) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Steenwijk_(1592)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Steenwijk</a> · <a class="new" title="Beleg van Coevorden (1592) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Coevorden_(1592)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Coevorden</a> · <i><a class="new" title="Veldtochten naar Luxemburg (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Veldtochten_naar_Luxemburg&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Luxemburg</a></i> · <a title="Beleg van Geertruidenberg (1593)" href="/index.php?title=Beleg_van_Geertruidenberg_(1593)">Geertruidenberg</a> · <a class="new" title="Beleg van Coevorden (1593-1594) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Coevorden_(1593-1594)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Coevorden</a> · <a class="new" title="Reductie van Groningen (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Reductie_van_Groningen&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Groningen</a> · <i><a class="new" title="Veldtochten naar Luxemburg (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Veldtochten_naar_Luxemburg&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Luxemburg</a></i> (<a title="Inname van Hoei" href="/index.php?title=Inname_van_Hoei">Hoei</a>) · <a class="new" title="Beleg van Groenlo (1595) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Groenlo_(1595)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Grol</a> · <a class="new" title="Lierse Furie (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Lierse_Furie&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Lierse Furie</a> · <a class="new" title="Beleg van Calais (1596) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Calais_(1596)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Calais</a> · <a class="new" title="Beleg van Hulst (1596) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Hulst_(1596)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hulst</a> · <i><a class="new" title="Maurits' veldtocht van 1597 (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Maurits%27_veldtocht_van_1597&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Veldtocht van 1597</a></i> (<a class="new" title="Slag bij Turnhout (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Turnhout_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Turnhout</a> · <a class="new" title="Verraad van Venlo (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Verraad_van_Venlo&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Venlo</a> · <a class="new" title="Beleg van Rijnberk (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Rijnberk_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rijnberk</a> · <a class="new" title="Beleg van Meurs (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Meurs_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Meurs</a> · <a class="new" title="Beleg van Groenlo (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Groenlo_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Grol</a> · <a class="new" title="Beleg van Bredevoort (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Bredevoort_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bredevoort</a> · <a class="new" title="Inname van Enschede (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Enschede_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Enschede</a> · <a class="new" title="Inname van Ootmarsum (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Ootmarsum_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Ootmarsum</a> · <a class="new" title="Beleg van Oldenzaal (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Oldenzaal_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oldenzaal</a> · <a class="new" title="Beleg van Lingen (1597) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Lingen_(1597)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Lingen</a> · <a class="new" title="Beleg van Rijnberk (1598) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Rijnberk_(1598)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rijnberk</a>)</td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b>Van Tien jaren naar Bestand (1599–1609):</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="new" title="Beleg van Zaltbommel (1599) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Zaltbommel_(1599)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Zaltbommel</a> · <a class="new" title="Slag bij Nieuwpoort (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Nieuwpoort&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Nieuwpoort</a> · <a class="new" title="Beleg van Rijnberk (1601) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Rijnberk_(1601)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rijnberk</a> · <a class="new" title="Slag bij Sluis (1603) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Sluis_(1603)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Sluis</a> · <a title="Beleg van Hoogstraten (1603)" href="/index.php?title=Beleg_van_Hoogstraten_(1603)">Hoogstraten</a> · <a class="new" title="Beleg van Sluis (1604) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Sluis_(1604)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Sluis</a> · <a class="new" title="Beleg van Oostende (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Oostende&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oostende</a> · <i><a class="new" title="Spinola's veldtocht van 1605-1606 (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Spinola%27s_veldtocht_van_1605-1606&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Spinola 1605-1606</a></i> (<a class="new" title="Inname van Oldenzaal (1605) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Oldenzaal_(1605)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oldenzaal</a> · <a class="new" title="Beleg van Lingen (1605) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Lingen_(1605)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Lingen</a> · <a class="new" title="Aanvallen op Bergen op Zoom (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Aanvallen_op_Bergen_op_Zoom&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bergen op Zoom</a> · <a class="new" title="Slag bij Mülheim (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_M%C3%BClheim&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Mülheim</a> · <a class="new" title="Beleg van Wachtendonk (1605) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Wachtendonk_(1605)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Wachtendonk</a> · <a class="new" title="Belegering van Kasteel Krakau (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Belegering_van_Kasteel_Krakau&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Kasteel Krakau</a> · <a class="new" title="Beleg van Bredevoort (1606) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Bredevoort_(1606)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bredevoort</a> · <a class="new" title="Aanval op Sluis (1606) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Aanval_op_Sluis_(1606)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Sluis</a>· <a class="new" title="Slag bij de Berkumerbrug (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_de_Berkumerbrug&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Berkumerbrug</a> · <a class="new" title="Beleg van Groenlo (1606) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Groenlo_(1606)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Grol</a> · <a class="new" title="Beleg van Rijnberk (1606) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Rijnberk_(1606)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rijnberk</a> · <a class="new" title="Beleg van Lochem (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Lochem&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Lochem</a> · <a class="new" title="Beleg van Groenlo (1606) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Groenlo_(1606)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Grol</a>) · <a class="new" title="Zeeslag bij Gibraltar (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Zeeslag_bij_Gibraltar&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Gibraltar</a><br data-mce-bogus="1"></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><span class="nowrap"><b><a title="Twaalfjarig Bestand" href="/index.php?title=Twaalfjarig_Bestand">Twaalfjarig Bestand</a> (1609–1621):</b></span></td><td style="padding-left: 4px;"><i><a class="new" title="Gulik-Kleefse Successieoorlog (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Gulik-Kleefse_Successieoorlog&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Gulik-Kleefse Successieoorlog</a></i> (<a class="new" title="Beleg van Gulik (1610) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Gulik_(1610)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Gulik</a>) · <a class="new" title="Beleg van Wezel (1620) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Wezel_(1620)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Wezel</a> · <a class="new" title="Aanslag op Antwerpen (1620) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Aanslag_op_Antwerpen_(1620)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Antwerpen</a><br data-mce-bogus="1"></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><a class="new" title="Tachtigjarige Oorlog, 1621–1648 (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Tachtigjarige_Oorlog,_1621%E2%80%931648&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Van Bestand tot Münster (1621–1648)</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a class="new" title="Beleg van Gulik (1621-1622) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Gulik_(1621-1622)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Gulik</a> · <a class="new" title="Beleg van Steenbergen (1622) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Steenbergen_(1622)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Steenbergen</a> · <a class="new" title="Beleg van Bergen op Zoom (1622) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Bergen_op_Zoom_(1622)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bergen op Zoom</a> · <a class="new" title="Inval van de Veluwe (1624) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inval_van_de_Veluwe_(1624)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Veluwe</a> · <a class="new" title="Beleg van Breda (1624-1625) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Breda_(1624-1625)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Breda</a> · <a class="new" title="Beleg van Oldenzaal (1626) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Oldenzaal_(1626)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Oldenzaal</a> · <a class="new" title="Beleg van Groenlo (1627) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Groenlo_(1627)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Grol</a> · <a class="new" title="Slag in de Baai van Matanzas (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_in_de_Baai_van_Matanzas&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Baai van Matanzas</a> · <a class="new" title="Beleg van 's-Hertogenbosch (1629) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_%27s-Hertogenbosch_(1629)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">'s-Hertogenbosch</a> · <a class="new" title="Inval van de Veluwe (1629) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inval_van_de_Veluwe_(1629)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Veluwe</a> · <a class="new" title="Inname van Wesel (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Wesel&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Wesel</a> · <a class="new" title="Slag op het Slaak (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_op_het_Slaak&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Slaak</a> · <i><a class="new" title="Veldtocht langs de Maas (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Veldtocht_langs_de_Maas&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Veldtocht langs de Maas</a></i> (<a class="new" title="Beleg van Venlo (1632) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Venlo_(1632)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Venlo</a> · <a class="new" title="Beleg van Roermond (1632) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Roermond_(1632)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Roermond</a> · <a class="new" title="Beleg van Maastricht (1632) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Maastricht_(1632)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Maastricht</a>) · <a class="new" title="Beleg van Rijnberk (1633) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Rijnberk_(1633)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Rijnberk</a> · <a class="new" title="Beleg van Maastricht (1634) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Maastricht_(1634)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Maastricht</a> · <a class="new" title="Beleg van Philippine (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Philippine&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Philippine</a> · <a class="new" title="Inname van Tienen (1635) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Tienen_(1635)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Tienen</a> · <a class="new" title="Beleg van Schenkenschans (1635-1636) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Schenkenschans_(1635-1636)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Schenkenschans</a> · <a class="new" title="Beleg van Breda (1637) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Breda_(1637)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Breda</a> · <a class="new" title="Inname van Venlo (1637) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Inname_van_Venlo_(1637)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Venlo</a> · <a class="new" title="Verraad van Maastricht (1638) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Verraad_van_Maastricht_(1638)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Maastricht</a> · <a class="new" title="Slag bij Kallo (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Kallo&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Kallo</a> · <a class="new" title="Zeeslag bij Duins (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Zeeslag_bij_Duins&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Duins</a> · <a class="new" title="Slag bij Hulst (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Slag_bij_Hulst&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hulst</a> · <a class="new" title="Zeeslag bij Kaap Sint-Vincent (1641) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Zeeslag_bij_Kaap_Sint-Vincent_(1641)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Sint-Vincent</a> · <a class="new" title="Hinderlaag bij Bergen op Zoom (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Hinderlaag_bij_Bergen_op_Zoom&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Bergen op Zoom</a> · <a class="new" title="Beleg van Sas van Gent (1644) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Sas_van_Gent_(1644)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Sas van Gent</a> · <a class="new" title="Beleg van Hulst (1645) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Hulst_(1645)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Hulst</a> · <a class="new" title="Beleg van Antwerpen (1646) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Antwerpen_(1646)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Antwerpen</a> · <a class="new" title="Beleg van Venlo (1646) (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Beleg_van_Venlo_(1646)&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Venlo</a> · <a class="new" title="Zeeslag bij Puerto de Cavite (de pagina bestaat niet)" href="/index.php?title=Zeeslag_bij_Puerto_de_Cavite&amp;action=tinymceedit&amp;redlink=1">Puerto de Cavite</a><br data-mce-bogus="1"></td></tr></tbody></table>
[[Categorie:Geschiedenis van Holland]]
</div></div></span><br class="mwt-emptylineFirst"></p><p class="mwt-paragraph"><span id="TEMPLATE:1718537134503" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-template" title="{{DEFAULTSORT:Slag Zuiderzee}}" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="template" data-mwt-wikitext="{{DEFAULTSORT:Slag Zuiderzee}}">&nbsp;</span><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span><span id="INTERNALLINK:1718532376000" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Categorie:1573]]" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Categorie:1573]]" href="#">&nbsp;</span><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span><span id="INTERNALLINK:1718450801017" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Categorie:Zeeslag tijdens de Tachtigjarige Oorlog|Zuiderzee]]" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Categorie:Zeeslag tijdens de Tachtigjarige Oorlog|Zuiderzee]]" href="#">&nbsp;</span><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span><span id="INTERNALLINK:1718508605370" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Categorie:Zeeslag in de 16e eeuw|Zuiderzee]]" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Categorie:Zeeslag in de 16e eeuw|Zuiderzee]]" href="#">&nbsp;</span><span class="mwt-placeHolder mwt-singleLinebreak mwt-slbltr mwt-hidePlaceholder" title="Niet-weergegeven enkel regeleinde" contenteditable="false" draggable="true"> </span><span id="INTERNALLINK:1718497984480" class="mwt-nonEditable mwt-wikiMagic mwt-internallink" title="[[Categorie:Geschiedenis van Holland]]" contenteditable="false" draggable="true" data-mwt-type="internallink" data-mwt-wikitext="[[Categorie:Geschiedenis van Holland]]" href="#">&nbsp;</span></p>

Huidige versie van 15 jun 2024 om 09:54

Slag op de Zuiderzee
Onderdeel van de Tachtigjarige Oorlog
Slag op de Zuiderzee. Frans Hogenberg
Slag op de Zuiderzee (1573) (Nederland (hoofdbetekenis))
Slag op de Zuiderzee (1573)
Datum 11 oktober 1573
Locatie Zuiderzee, nabij Marken en Hoorn
Resultaat Staatse overwinning
Territoriale
veranderingen
Geuzen beheersen Zuiderzee
Strijdende partijen
Nederlandse opstandelingen Leger van Vlaanderen
Leiders en commandanten
Cornelis Dirkszoon Maximiliaan van Bossu
Portaal  Portaalicoon   Marine
Don Frederiks veldtocht

Mechelen · Diest · Roermond · Zutphen · Naarden · Haarlem · Alkmaar

Oorlogstoestand in 1573

De Slag op de Zuiderzee op 11 oktober 1573 was een treffen tussen de watergeuzen en een Spaanse-Vlaamse vloot, dat werd gewonnen door de watergeuzen.

Voorgeschiedenis

Zie ook de Geuzenopstand

Voorafgaand aan de Slag op de Zuiderzee hadden de watergeuzen enkele strategische plaatsen veroverd, zoals Den Briel (1 april 1572) en Vlissingen (22 april 1572). Daarnaast had ook Enkhuizen zich achter de prins geschaard (21 mei 1572). Hierdoor konden de geuzen de Rijn, Schelde en Zuiderzee blokkeren.

Deze blokkades leidden ertoe dat de Spaanse troepen onder leiding van de hertog van Alva het financieel moeilijk kregen. In militair opzicht waren de Spanjaarden op dat moment wel succesvol. Dankzij Don Frederiks veldtocht vielen vele steden in hun handen, waaronder Mechelen, Naarden, Zutphen en andere steden in Gelderland en Overijssel.

Sinds november 1572 heerste er een strenge vorst in de Nederlanden. Op de Zuiderzee lag een Geuzenvloot, die in het kader van de Blokkades van Amsterdam de terugkerende Amsterdamse Oostzeevloot opwachtte. De ingevroren Geuzenvloot zou voor Don Frederik en zijn troepen nu een makkelijke prooi zijn.

Don Frederik wilde na de verovering van Naarden tot aanval op de Geuzenvloot overgaan. Toen stak er een storm op, waardoor het ijs brak en de Geuzenvloot ontsnappen kon. Don Frederik wilde de achtervolging inzetten, maar toen, alsof het een wonder was, draaide de wind ineens. Don Frederik moest opgeven. In Amsterdam werd Don Frederik feestelijk en warm ontvangen. Amsterdam was er economisch bij gebaat als Don Frederik Haarlem zou veroveren. Amsterdam zou gaan zorgen voor aanvoer van levensmiddelen en krijgsbehoeften tijdens het beleg van Haarlem.[1] Op 13 juli 1573 viel Haarlem in handen van de Spanjaarden, waarmee de opstandelingen in Noord- en Zuid-Holland van elkaar gescheiden raakten.

Twee dagen na de Spaanse overwinning op Haarlem, op 17 juli 1573, arriveerde ook Alva in Amsterdam. De volgende morgen had hij een ontmoeting met Don Frederik in Haarlem, daarna ging Alva weer naar Utrecht voor krijgsraad. Op 29 juli brak er in Haarlem een muiterij uit die bezworen moest worden, waardoor Alva moest terugkeren. Overtuigd van een snelle overwinning liet hij Don Frederik Alkmaar belegeren. Dit beleg moest hij echter op 8 oktober staken, doordat de dijken werden doorgestoken.

Alva dacht dat naast een veldtocht ook een aanval op West-Friesland vanaf de Zuiderzee zeer effectief zou kunnen zijn. Hij hield in Amsterdam toezicht op de bouw van een vloot bestaande uit twaalf schepen en zes jachten die werd uitgerust voor dat doel. Het duurde tot 12 september voordat deze vloot gereed was. Het admiraalsschip droeg de veelzeggende naam "Inquisitie" en was zeer zwaar bewapend, zoiets hadden ze in Amsterdam nog nooit gezien. De hele vloot stond onder bevel van de Henegouwer Maximiliaan van Hénin-Liétard (Maximiliaan van Bossu).[1]

Strijd om de Zuiderzee

De blokkade van Amsterdam was Alva een doorn in het oog. Hij besloot in september 1573 tot een aanval op de watergeuzen nabij Schellingwoude. Op 14 september beschoten Spaanse schepen de schansen en vielen over land troepen aan. De schans werd veroverd, maar de watergeuzen konden met hun schepen vluchten. De Spanjaarden besloten daarop de geuzen uit de Zuiderzee te verjagen, maar door het slechte weer moesten ze hun plannen enkele weken uitstellen. Dit uitstel gaf de geuzen de gelegenheid weer enigszins te herstellen van de aanval bij Schellingwoude.

Op 3 oktober deden de Spanjaarden een nieuwe poging. De watergeuzen lagen met vijfentwintig schepen[1] onder leiding van Cornelis Dirkszoon, burgemeester van Monnickendam, inmiddels bij Marken. Op 5 oktober vonden de eerste beschietingen plaats. De watergeuzen hadden in vergelijking met de Spanjaarden veel minder munitie, en probeerden daarom Spaanse schepen te enteren om aan boord man tegen man te vechten. Op 6 oktober werden de vijandelijkheden voortgezet: aan beide kanten vielen veel slachtoffers, maar de strijd was nog onbeslist.

De volgende dagen was er een gedwongen pauze: door de wind waren de geuzen naar het noorden gedreven en voor anker gegaan bij Hoorn. Pas op 11 oktober draaide de wind weer, waarop de geuzen koers zetten naar de Spaanse schepen. Opnieuw werd er zwaar gevochten. Jan Haring, een legendarische matroos die ook al naam maakte tijdens de Slag op de Diemerdijk, klom in de vlaggenmast van het vlaggenschip en sneed, onder luid gejuich van de Geuzen, de admiraalsvlag van het schip los. Toen hij weer naar beneden klom, werd hij neergeschoten en viel in zee.[2][3][4] De geuzen slaagden erin de mast van het Spaanse vlaggenschip om te hakken. Op het moment dat opvarenden van de andere Spaanse schepen dit zagen, vluchtten de overgebleven schepen naar de veilige haven van Amsterdam. De helft van de Spaanse vloot was tot zinken gebracht.[1]

Alleen achtergebleven gaf de Spaanse bevelhebber Hénin-Liétard, heer van Bossu, zich over, op voorwaarde dat hij en zijn mannen niet gedood zouden worden. Dit werd hem toegezegd. Bossu werd gevangengenomen, in het voormalige weeshuis van Hoorn werd hij gevangen gehouden. Uiteindelijk werd hij vrijgelaten in 1576, na de Pacificatie van Gent. De gevangengenomen Spaanse soldaten werden geruild tegen gevangengenomen Haarlemmers.

Door het mislukte beleg van Alkmaar en de verloren slag op de Zuiderzee, was Alva's poging Noord-Holland te veroveren voorgoed mislukt. Alva verloor zijn prestige na deze nederlagen. Op 23 oktober kwamen meer dan 2.000 scheepslieden bij Alva over de vloer om twee maanden achterstallig loon op te eisen. Als oplichter vluchtte hij bankroet in de nacht van 28 op 29 oktober Amsterdam uit.[1] Niet lang daarna zou hij terugkeren naar Spanje.

Aandenkens

De slag, geschilderd door Jan Theunisz. Blanckerhoff.

In 1663 werd door de raad van de zeven belangrijkste steden van West-Friesland aan Jan Theunisz. Blanckerhoff opdracht gegeven een schilderij te vervaardigen dat het verloop van de slag moest uitbeelden. Dit kunstwerk werd in 1668 voltooid, en hangt sindsdien in het Statenlogement te Hoorn. Op de zogenaamde Bossuhuizen aan de Slapershaven in Hoorn, is in een aantal gevelstenen de slag als stripverhaal verbeeld.

In het Westfries Museum bevinden zich nog een zilveren vergulde pronkbeker en twee zwaarden, die bij de verovering van Bossu's schip buitgemaakt werden. Museum De Noord, het museum van Amsterdam-Noord, bezit een kanonskogel die tijdens de zeeslag is afgeschoten.

Wrakken Spaanse vloot

Het is onzeker waar de schepen van de Spaanse vloot gebleven zijn, maar in 2020 zijn bij een scan van 73 vierkante kilometer van het Hoornse Hop tien volledige scheepswrakken aan het licht gekomen en resten van nog eens 24 schepen. In 2021 werd onderzocht of deze van de vloot uit 1573 zijn, zoals de archeologen vermoeden. Dat de wrakken niet eerder opgemerkt zijn, komt door de zachte bodem van het Hoornse Hop, waarin gezonken schepen snel wegzakken. Mogelijk blijven de resten daardoor wel beter bewaard dan op een harde bodem.[5][6]

Zie ook