Brontekst bekijken van Sicco Douwe van Aylva

[[Bestand:Reinier Vinkeles - Portret van Sicco Douwes van Aylva.jpg|thumb|Sicco Douwe van Aylva]]
<!--[[Bestand:Ternaard Aylva State of de Herweij 1723.jpg|thumb|260px|Aylva state in Ternaard]]-->

[[Jonker (persoon)|Jonker]] '''Sicco Douwe van Aylva''' ([[Holwerd]], [[30 mei]] [[1734]] - [[Holwerd]], [[1 april]] [[1807]]), was een [[Nederland]]s [[patriotten|patriottisch]] staatsman.

==Biografie==
Sicco Douwe van Aylva werd op [[30 mei]] [[1734]] in [[Holwerd]] geboren. Hij stamde uit het geslacht [[Van Aylva]] dat bijna 200 jaar lang [[Lijst van grietmannen van Westdongeradeel|grietmannen voor de grietenij Westdongeradeel]] leverde. Zijn vader was jonker Hessel Douwe van Aylva (1700-1774) en zijn moeder Bowina van Burmania (1702-1771).<ref>[http://stamboom-boden.com/familygroup.php?familyID=F1205049202&tree=1 Gezinsblad van Van AYLVA/van BURMANIA (F1205049202): stamboom Boden]{{dode link|datum=september 2017 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> Hessel Douwe van Aylva was van 1722 tot 1763 en van 1769 tot 1772 [[Lijst van grietmannen van Westdongeradeel|grietman van Westdongeradeel]] die tijdens zijn bestuur opviel vanwege zijn religieuze tolerantie.<ref>''Nieuwe Naamlijst van Grietmannen van de vroegste tijden af tot het jaar 1795'', door: jhr. mr. H. Baerdt van Sminia, Leeuwarden 1837, blz. 73</ref> Hessel Douwe van Aylva onderhield vriendschappelijke betrekkingen met tal van [[hoogleraar|hoogleraren]] aan de [[Hogeschool van Franeker]].

Sicco Douwe van Aylva volgde een militaire opleiding en was [[luitenant]] in het [[Staatse leger]]<ref>''Nieuwe Naamlijst van Grietmannen van de vroegste tijden af tot het jaar 1795'', door: jhr. mr. H. Baerdt van Sminia, Leeuwarden 1837, blz. 75</ref>. Op 3 mei 1780 volgde hij Eyso de Wendt - een fortuinlijke vrijgezel teruggekeerd uit de Oost en een aanhanger van de Van Aylva's - op als [[grietman]] van [[Westdongeradeel]].<ref name=autogenerated1>idem</ref> Van Aylva was een [[Staatsgezinden|staatsgezind]] staatsman en was voorstander van de beperking van de macht van de [[erfstadhouder]] in [[Friesland]]. Als zodanig geldt hij als een ''"voorstander van de Friesche vrijheid"''.<ref name=autogenerated1 /> [[Court Lambertus van Beyma]], een van de voormannen van de Friese patriotten, was de secretaris van de grietenij. In 1784 werd hij kolonel van het [[exercitiegenootschap|vrijkorps]] in Leeuwarden. In 1787 steunde hij de opstandige [[Franeker]] Staten.<ref>Kuiper, Y. (1987) Friese edelen op patriotse wegen, p. 41-58. In: For uwz lân, wyv en bern. De patriottentijd in Friesland.</ref> en week uit met zijn broer naar Bremen. Zijn gratieverzoek aan de prins werd afgewezen. Pas in 1788 kwam hij naar Frankrijk waar hij zich bij andere Friese ballingen voegde. Bijna kwam het tot een duel met [[Daendels]].<ref>Rosendaal, J. (2003) Bataven! Nederlandse vluchtelingen in Frankrijk 1787-1795, p. 196.</ref> Hij is geschilderd door zijn [[Peter Groenia]]. Zijn officiële afzetting als grietman vond pas plaats in 1789, toen hij werd opgevolgd door [[Pieter Edzard baron van Harinxma thoe Slooten]], aanvankelijk een patriot, maar in september 1787 overgelopen naar de stadhouderlijke partij.<ref name=autogenerated1 />

Sicco Douwe van Aylva keerde na de [[Bataafse Revolutie]] in april 1795 naar Friesland terug en was samen met [[dominee|ds.]] [[Thomas Joha]] (1750-1812) - met wie hij bevriend was - en [[Johannes Hubertus Huber]] een van de leiders van de [[Federalisten (Bataafse Republiek)|Federalisten]] die voorstander waren van de gewestelijke [[autonomie]]. Door hun tegenstanders, de radicale [[Unitarisme (Bataafse Republiek)|Unitariërs]] werden zij gezien als [[aristocratie|aristocraten]] die uitsluitend van het [[Huis van Oranje]] af wilden. In 1795 werd Van Aylva lid van de [[Vergadering van Provisionele Representanten]], een bont gezelschap dat tijdelijk de [[Staten van Friesland]] verving. In juni 1795 werd hij in Raad van Representanten van Friesland gekozen. In 1796 moest hij onder politieke druk aftreden.<ref>{{Citeer boek |titel=Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7 |achternaam=Blok |voornaam=P.J. |medeauteurs=Molhuysen, P.C., & Regt, W.M.C. |url=https://www.dbnl.org/tekst/molh003nieu07_01/molh003nieu07_01_0113.php |datum=1927 |pagina=p. 61 |hoofdstuk=Aylva, Sicco Douwe van}}</ref>

Onder [[koning der Nederlanden|koning]] [[Lodewijk Napoleon]] (1806-1810) was Van Aylva van 1806 tot zijn overlijden lid van het departementaal bestuur van Friesland.<ref name=autogenerated1 /> Sicco Douwe van Aylva overleed op 72-jarige leeftijd, op [[1 april]] [[1807]] in [[Holwerd]].

==Zie ook==
* [[Van Aylva]]
* [[Lijst van grietmannen van Westdongeradeel]]

{{Appendix}}
{{Authority control}}
{{StartOpvolging}}
{{OpvolgingCombi
| lijst = [[Lijst van grietmannen van Westdongeradeel|Grietman van Westdongeradeel]]<br />1780-1789
| vorige = [[Eyso de Wendt]]
| volgende = [[Pieter Edzard baron van Harinxma thoe Slooten]]
}}
{{EindOpvolging}}

{{DEFAULTSORT:Aylva, S}}
[[Categorie:Van Aylva|Sicco Douwe]]
[[Categorie:Nederlands gewestelijk politicus]]
[[Categorie:Nederlands patriot (18e eeuw)]]
[[Categorie:Grietman van Westdongeradeel]]
[[Categorie:Adel  in de Nederlanden in de 18e eeuw]]