Brontekst bekijken van Praalgraf van Willem van Oranje

[[Afbeelding:Grafwillemvanoranjeachter.jpg|thumbnail|right|210px|Praalgraf in de Nieuwe Kerk in Delft]]
[[Afbeelding:Grafwillemvanoranje.jpg|thumbnail|210px|right|Praalgraf met de sluitsteen]]
[[Afbeelding:Hugo-de-Groot-Nederlandtsche-jaerboeken MG 0176.jpg|thumb|210px|Praalgraf afgebeeld in [[Hugo de Groot (rechtsgeleerde)|Hugo de Groot]]: ''Nederlandtsche jaerboeken'', 1681]]
Het '''Praalgraf van Willem van Oranje''' is een [[praalgraf]] boven de [[grafkelder van Oranje-Nassau]] in de [[Nieuwe Kerk (Delft)|Nieuwe Kerk]] in de plaats [[Delft (hoofdbetekenis)|Delft]], in de [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]se [[provincie]] [[Zuid-Holland]]. Het praalgraf staat in de  '[[Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg]]' uit 1990.
[[Willem van Oranje]] werd op [[3 augustus]] [[1584]] bijgezet in de Delftse Nieuwe Kerk. In eerste instantie was er boven het graf in het [[priesterkoor]] een [[Katafalk (doodskist)|katafalk]] onder een [[baldakijn]] geplaatst. Daarnaast was er een paneel geplaatst met de [[familiewapen]]s.

Tijdens het [[Twaalfjarig Bestand]] werd door de [[Staten-Generaal van de Nederlanden|Staten-Generaal]] de opdracht gegeven om een [[monument (gedenkteken)|monument]] te vervaardigen ter nagedachtenis aan Van Oranje. Vijf jaar na de opdracht, in [[1614]] begon men met de bouw van het praalgraf. Beeldhouwer [[Hendrick de Keyser]] ontwierp het. Hij overleed in [[1621]], waarna zijn zoon het graf voltooide in [[1623]]. Het is in [[Renaissance|renaissancestijl]] met [[classicisme|klassieke]] vormen zoals de zuilen, bogen en [[fries (bouwkunst)|friezen]]. Het lijkt op een [[triomfboog]]. De materialen die voor dit monument zijn gebruikt zijn zwart [[marmer]], wit Italiaans (Carrara) marmer en portor, zeer kostbaar goud-geaderd marmer.

Na Willem van Oranje zijn bijna alle leden van het [[Koninklijk Huis (Nederland)|Koninklijk Huis]] bijgezet in de [[Grafkelder van Oranje-Nassau|grafkelder]] onder het praalgraf.

Tijdens een grote [[renovatie]] ontdekte men in 1997 een kistje ''in'' het praalgraf. Zeer waarschijnlijk bevat het de ingewanden van Willem van Oranje. Het kistje mocht niet gefilmd en niet geopend worden en is ongeopend teruggeplaatst bij de reconstructie van het monument.

== Beelden ==
Opmerkelijk is dat in het monument zowel de overleden Willem als Willem bij leven zijn te zien. Het grafmonument heeft onder het afdak een marmeren beeld van Willem van Oranje liggend op zijn doodsbed. Het lijkt alsof hij slaapt. Deze [[gisant]] symboliseert de eeuwige slaap waaruit de Prins eens hoopt te ontwaken. Aan het voeteneind ligt een slapende [[hond]]. Het zou een verwijzing kunnen zijn van trouw. De [[legende (volksverhaal)|legende]] wil dat het Willems hond is die overleed van verdriet na het overlijden van zijn baas.

Middenvoor is een bronzen beeld van Willem van Oranje zoals hij er tijdens zijn leven uitzag. Hij draagt een [[harnas]], waarmee verwezen wordt naar het feit dat de Prins een legeraanvoerder was.

Op de vier hoeken staan vier bronzen vrouwenfiguren. Dit zijn personificaties van de goede eigenschappen van Willem van Oranje. De vrouw met de weegschaal stelt Rechtvaardigheid voor. De Liefde voor de Vrijheid wordt gesymboliseerd door een vrouw met een hoed in haar hand. De vrouw die Kracht voorstelt heeft een tak en een leeuwenvel van [[Herakles_(mythologie)|Herakles]] bij zich en de vrouw met een kerkje staat voor de Godsdienstigheid.

Het vijfde vrouwenbeeld is Vrouwe Faam. Zwevend boven het beeld van de eeuwigslapende Willem van Oranje, beeldt zij de Roem uit. Met de trompet bazuint zij de goede naam van de Prins rond.

Daarnaast zitten er op het monument een reeks bronzen naakte kindertjes, die treuren om de dode prins, een groot aantal wapenschilden en marmeren [[schedel|doodshoofden]].

== Sluitsteen ==
De sluitsteen van de [[grafkelder]] wordt alleen geopend als een lid van het [[Koninklijk Huis (Koninkrijk der Nederlanden)|Koninklijk Huis]] moet worden bijgezet. Deze steen weegt circa twee ton. Het is versierd met het wapen van Oranje-Nassau met daaronder de tekst RESURRECTIONEM / EXSPECTAT / GUILELMUS PRIMUS / PATER PATRIAE (Op de wederopstanding wacht Willem de Eerste, Vader des Vaderlands).

==Glas-in-loodramen==
Achter het praalgraf werden in 1933 drie gebrandschilderde ramen geplaatst: het [[Prins Willemraam]] van [[Georg Rueter]], het Oranjeraam van [[Jaap Gidding]] en het Willem III en Maryraam van [[Willem van Konijnenburg]].

== Externe links ==
* [http://www.cultuurwijs.nl/cultuurwijs.nl/cultuurwijs.nl/i000554.html Geschiedenis grafmonument op Cultuurwijs.nl]
* [http://www.gemeentedelft.info/gvscriptvk/dspage.asp?sessionid=1RZ1zCSvofBaqys3l14qVBDU@p5K78Ld!DmM!2AD1FIsdrhoUhCp3M4aGxJh@OuG&pageid=19&objectid=15257 Geschiedenis grafmonument website gemeente Delft]{{dode link|datum=mei 2018 |bot=InternetArchiveBot }}
* [https://web.archive.org/web/20060820142509/http://www.nieuwekerk-delft.nl/ned/kerkgebouw/index.html Praalgraf Nieuwe Kerk]
* [http://www.vpro.nl/programma/dokwerk/afleveringen/3646827/ "Een Praalgraf voor een Prins", documentaire over de renovatie van het Praalgraf]
* [http://books.google.de/books?id=VcaSo9081yoC&pg=PA221&lpg=PA221&dq=The+Tomb+of+William+the+Silent+in+an+Imaginary+Church&source=bl&ots=9i4KJ16yuF&sig=fW4o9FQLoQdtY4sgMqElvDGL2ZU&hl=de&sa=X&ei=z1BtUv7qIMLkswa-64CYBA&ved=0CDsQ6AEwAjgK#v=onepage&q=The%20Tomb%20of%20William%20the%20Silent%20in%20an%20Imaginary%20Church&f=false Angela Vanhaelen:''The Wake of Iconoclasm: Painting the Church in the Dutch Republic'' p. 103]


[[Categorie:Bouwwerk in Delft]]
[[Categorie:Bouwwerk van Hendrick de Keyser]]
[[Categorie:Graf in Nederland|Oranje]]
[[Categorie:Grafkelder van het huis Nassau]]
[[Categorie:Nederlands koningshuis]]
[[Categorie:Rijksmonument in Delft]]