Brontekst bekijken van Edmond Huyn van Amstenrade

'''Edmond graaf Huyn van Amstenrade''' ([[Aken (stad)|Aken]], circa [[1567]] - [[Alden Biesen]] ([[Bilzen]]), [[9 april]] [[1634]]) was van [[1606]] tot aan zijn dood [[landcommandeur]] van de [[balije Biesen]] te [[Alden Biesen]], gelegen in de huidige [[Limburg (Belgische provincie)|Belgisch-Limburgse]] deelgemeente [[Rijkhoven]] van [[Bilzen]].

== Biografie ==
Huyn van Amstenrade was een zoon van [[Caspar Huyn van Amstenrade]], heer van [[Amstenrade]], en was een [[Neef en nicht|neef]] van zijn Biesense voorganger [[Heinrich von Reuschenberg]]. Hij werd reeds op 5-jarige leeftijd voorbestemd om landcommandeur te worden en hem op te volgen. 

In [[1594]] werd hij in de [[Duitse Orde]] opgenomen en werd hij bouwmeester. Huyn van Amstenrade nam met 7 andere ridders van Alden Biesen deel aan de [[veldtocht]] tegen de [[Turkije|Turken]] in [[Kroatië]] waar hij zich onderscheidde. In 1598 werd Huyn van Amstenrade commandeur van de [[commanderij van Gruitrode]], in [[1603]] werd hij commandeur van de [[commanderij]] van [[Bernissem]] ([[Sint-Truiden]]) en in 1605 werd hij [[stadhouder]] van de provincie Biesen. Ten slotte werd Huyn van Amstenrade in [[1606]] benoemd tot landcommandeur van Alden Biesen waar hij [[Willem Bock van Lichtenberg]], die slechts korte tijd landcommandeur was, opvolgde.

Huyn van Amstenrade zette het beleid van zijn neef von Reuschenberg verder. Op het gebied van [[onderwijs]] had von Reuschenberg een groots onderwijsprogramma opgezet om [[priester|Ordepriesters]] voor de provincie Biesen op te leiden. Omstreeks 1617 kocht Huyn van Amstenrade in [[Leuven]] een complex van de [[karmelieten]] en vormde dit om tot het [[College van de Duitse Orde]], waar kandidaat-priesters uit de Duitse Orde werden opgeleid. In 1624 liet hij er een nieuw gebouw optrekken. De bedoeling van Huyn van Amstenrade was om dit complex op termijn om te vormen tot een nieuwe commanderij maar dit stuitte op tegenstand van de Leuvense [[magistraat]]. 

Door financiële steun te geven aan de [[kloosterorde]]n in de provincie zorgde Huyn van Amstenrade voor een [[Rooms-katholieke Kerk|katholieke]] heropleving. Hij gaf de eerste aanzet tot de bouw van de [[kerkgebouw|kerk]] op Alden Biesen. De oude Onze-Lieve-Vrouwkapel werd afgebroken en zijn opvolger en achterneef [[Godfried Huyn van Geleen]] voltooide de bouw van de kerk.

Op Alden Biesen voltooide Huyn van Amstenrade verder de bouw van de voorburcht die in 1571 begonnen was door von Reuschenberg. In [[1616]] werd het [[gasthuis]] van Alden Biesen gebouwd; hier werd de omwonende jeugd door een priester van de Duitse Orde onderwezen in [[catechismus]].

Net zoals von Reuschenberg zijn geboortestad [[Keulen (stad)|Keulen]] zeer genegen was, was Huyn van Amstenrade eveneens zijn geboortestad ([[Aken (stad)|Aken]]) genegen. Hij financierde de bouw van een nieuw [[jezuïeten]]college en legde de eerste steen van de nieuwe kerk van de Akense commanderij.

In [[1611]] had Huyn van Amstenrade de heerlijkheid [[Ordingen]] verworven door aankoop van Sophia van Bellinckhausen, de [[weduwschap|weduwe]] van Gerald Huyn van Amstenrade, die de heerlijkheid bezat. Hij stichtte er een nieuwe commanderij en verhuisde de commanderij van Holt ([[Kortessem]]) in 1625 eveneens naar Ordingen. In [[1633]] nam de commanderij haar intrek in het [[kasteel van Ordingen]].

Edmond Huyn van Amstenrade ligt begraven in een [[marmer]]en [[grafsteen]] in het [[priesterkoor|koor]] van de kerk van Alden Biesen die sinds [[1870]] de parochiekerk van [[Rijkhoven]] is. Zijn opvolger en achterneef [[Godfried Huyn van Geleen]] werd na diens dood eveneens onder dezelfde grafsteen begraven.

== Zie ook ==
* [[Lijst van landcommandeurs van de balije Biesen]]
* [[Huyn]]

{{Appendix|2=
* A. SCHRIJNEMAKERS, ''Edmond Huyn van Amstenrade'' in het [[Nationaal Biografisch Woordenboek]], deel 3, kol. 426-427, Brussel, 1968
* J. MERTENS, ''Edmond Huyn van Amstenrade'' in het [[Nationaal Biografisch Woordenboek]], deel 18, kol. 452-456, Brussel, 2007
}}

[[Categorie:Huis Huyn]]
[[Categorie:Landcommandeur van Biesen|Huyn, Ed]]
[[Categorie:Adel in de Nederlanden in de 16e eeuw|Huyn, Ed]]