Brontekst bekijken van 28/32 cm Nebelwerfer 41

[[Bestand:Bundesarchiv_Bild_101I-049-0176-14,_Russland,_Zugkraftwagen_mit_Nebelwerfern.jpg|thumb|A 28/32 cm Nebelwerfer 41 launcher towed by a [[Sd.Kfz. 10|Sd.Kfz. 10/1]] [[half-track]]]]
{{Infobox weapon
| name               = 28/32 cm Nebelwerfer 41
| image              = Bundesarchiv_Bild_101I-049-0176-14,_Russland,_Zugkraftwagen_mit_Nebelwerfern.jpg
| caption            = A 28/32 cm Nebelwerfer 41 launcher towed by a [[Sd.Kfz. 10|Sd.Kfz. 10/1]] [[half-track]]
| origin             = Nazi Germany
| type               = [[Rocket artillery]]
| is_explosive       = yes
| is_artillery       = yes
| service            = 1941–45
| used_by            = Nazi Germany
| wars               = [[World War II]]
| design_date        = late 1930s–1940
| number             = 345
| weight             = {{convert|1130|kg|lb|abbr=on}} (empty)
| cartridge_weight   = {{convert|82|kg|lb|abbr=on}} (28 cm)<br />{{convert|79|kg|lb|abbr=on}} (32 cm)
| caliber            = {{convert|28|cm|in|abbr=on}}<br />{{convert|32|cm|in|abbr=on}}
| barrels            = 6
| velocity           = {{convert|145|m/s|ft/s|abbr=on}}
| max_range          = {{convert|1925|m|yd|abbr=on}} (28 cm)<br />{{convert|2200|m|yd|abbr=on}} (32 cm)
| elevation          = +13° 30' to +45°
| traverse           = 22° 30'
| filling            = [[Explosive material|HE]] (28 cm)<br /> incendiary oil (32 cm)
| filling_weight     = {{convert|50|kg|lb|abbr=on}} (28 cm)<br />{{convert|45|kg|lb|abbr=on}} (32 cm)
}}
De '''28/32&nbsp;cm Nebelwerfer&nbsp;41 (28/32&nbsp;cm NbW&nbsp;41)''' was een [[Militair van Duitsland|Duits]] [[meerdere raketwerper]] gebruikt in de [[Tweede Wereld Oorlog]]. Het diende bij eenheden van de zogenaamde ''Nebeltruppen'', het Duitse equivalent van het ''[[Chemical Corps (United States Army)|Chemical Corps]]'' van het Amerikaanse leger. De ''Nebeltruppen'' waren verantwoordelijk voor gifgas- en rookwapens die tijdens de oorlog in plaats daarvan werden gebruikt om [[explosieve]] af te vuren. De naam "Nebelwerfer" laat zich het beste vertalen als "Rookmortier".<ref>[http://dict.leo.org/ende?lp=ende&lang=de&searchLoc=0&cmpType=relaxed&sectHdr=on&spellToler=on&chinese=both&pinyin=diacritic&search=nebelwerfer&relink= op LEO online woordenboek]</ref> Het zag dienst van 1941-45 op alle fronten behalve [[Operatie Weserübung|Noorwegen]] en de [[Balkancampagne (Tweede Wereldoorlog)|Balkan]].

==Beschrijving==
De ''28/32 cm NbW 41'' was een raketwerper met zes cilinders, gemonteerd op een tweewielig onderstel. Twee stabilisatorarmen en een schop onder de sleepring dienden om het rijtuig tijdens het schieten stabiel te houden. Er werden twee verschillende raketten gebruikt. De open metalen frames van de lanceerinrichting waren zo groot dat ze op de {{convert|32|cm|in|adj=on}} raket pasten, maar er werden adapterrails meegeleverd om de {{convert|28|cm|in|adj=on} mogelijk te maken }} raketten die passen. De ''28 cm Wurfkörper Spreng (explosieve raket)'' raket woog {{convert|82|kg|lb}} en had een {{convert|50|kg|lb|adj=on}} explosieve kernkop. De ''32 cm Wurfkörper Flamm (brandgevaarlijke raket)'' was normaal gesproken gevuld met {{convert|50|L|usgal}} ({{convert|45|kg|lb|adj=on}}) brandolie (' 'Flammöl'), maar kan gifgassen of ontsmettingsvloeistoffen vervoeren. De olie zou {{convert|200|m2|sqft}}<ref name=r>{{cite web|url=http://www.lexikon-der-wehrmacht.de/Waffen/raketenwerfer.htm|title= kunnen bestrijken Raketenwerfer|access-date=5 mei 2009}}</ref> Beide raketten waren spin-gestabiliseerd en elektrisch afgevuurd. Ze hadden een duidelijk uitlaatspoor dat veel puin omhoogstuwde, zodat de bemanning dekking moest zoeken voordat ze konden schieten. Dit betekende dat ze gemakkelijk te lokaliseren waren en [[Shoot-and-Scoot|snel moesten verplaatsen]] om [[tegenbatterijvuur]] te vermijden. De raketten werden één voor één afgevuurd, in een getimede rimpel, maar de lanceerinrichting had niet de mogelijkheid om afzonderlijke raketten af te vuren.<ref>Gander en Chamberlain, pp. 321–322</ref> Veel lanceerinrichtingen werden vanaf 1943 omgebouwd om de nieuwe ''30 cm Wurfkörper 42'' raketten als de [[30 cm Nebelwerfer 42]].<ref name="c">Gander en Chamberlain, p. 322</ref>
<gallery widths="200">
File:28cm Nebelwerfer-Rocket.jpg|28 cm ''Wurfkörper Spreng''
File:32 cm Wurfkörper Flamm.jpg|32 cm ''Wurfkörper Flamm''
</gallery>

==Schweres Wurfgerät 40/41==
[[Bestand:Mémorial du Souvenir 17 - Schweres Wurfgerät 41.jpg|thumb|left|Schweres Wurfgerät 41, [[Mémorial du Souvenir]], [[Duinkerken]]]]
De raketten van 28 en 32 cm konden ook worden afgevuurd vanuit hun pakkisten ("Packkiste"), die korte scharnierende poten hadden om de hoogte aan te passen. Ze konden ook in groepen van vier worden gemonteerd op houten (''schwere Wurfgerät&nbsp;40 - zwaar raketapparaat'') of metalen buizen (''schwere Wurfgerät 41 (sWG&nbsp;41)'') lanceerframes. De buitenafmetingen van de verpakkingsdozen waren identiek, dus er was geen adapter nodig voor de kleinere raketten. De pakkisten konden ook worden gemonteerd op ''schwere [[Wurfrahmen&nbsp;40]]'' frames bevestigd aan de zijkanten van ''[[Sd.Kfz.&nbsp;251]]/1'' [[half-track]] [[gepantserde personeelscarrier]] of verschillende buitgemaakte Franse rupsvoertuigen. De ''schwere Wurfrahmen&nbsp;40'' kreeg de bijnaam ''Stuka-zu-Fuß ([[Stuka]] te voet)''.<ref name="c"/>
{{clear|left}}<!--verwijder dit niet, het dwingt de volgende kop mooi onder de afbeeldingen te volgen-->
===SWG 40 in actie===
Een reeks waarin ''sWG&nbsp;40'' lanceerinrichtingen worden gebruikt tegen [[Warschau]], tijdens de [[Warschau Opstand]] in 1944.
<gallery>
Image:Bundesarchiv Bild 101I-696-0426-10, Warschauer Aufstand, Raketenwerfer-Einsatz.jpg|Positioning a rocket in a ''sWG&nbsp;40'' firing frame
Image:Bundesarchiv Bild 101I-696-0426-18, Warschauer Aufstand, Raketenwerfer-Einsatz.jpg|The rockets have just been fired; note the piles of used packing crates.
Image:Bundesarchiv Bild 101I-696-0426-14, Warschauer Aufstand, Raketenwerfer-Einsatz.jpg|Not all the rockets have been fired at the same time.
Image:Bundesarchiv Bild 101I-696-0426-15, Warschauer Aufstand, Raketenwerfer-Einsatz.jpg|Four rockets in flight
</gallery>

==Organisatie en gebruik==
De ''28/32 cm NbW&nbsp;41'' was georganiseerd in batterijen van zes lanceerinrichtingen met drie batterijen per bataljon. Deze bataljons waren geconcentreerd in onafhankelijke ''Werfer-Regimenter'' en ''Brigaden''.<ref>Niehorster, Leo W.G. ''Duitse World War II Organizational Series, Vol. 5/II: Gemechaniseerde GHQ-eenheden en Waffen-SS-formaties (4 juli 1943)'', 2005, pp. 52-3</ref> De raketten in hun pakkisten konden worden gebruikt door eenheden variërend van gemechaniseerde infanterie (''Panzergrenadier '') tot ingenieurs en positionele raketregimenten (''Stellungs-Werfer-Regimenter''). De eerste eenheden werden georganiseerd na de [[Slag om Frankrijk]] in 1940 en ze zagen dienst aan het [[Oostfront (Tweede Wereldoorlog)|Oostfront]], [[Italiaanse Campagne (Tweede Wereldoorlog)|Italiaanse Campagne] ] en de [[West-Europese Campagne (1944-1945)|verdediging van Frankrijk]] en Duitsland van 1940-45.<ref>Kameradschaft, vols. 1 en 2</ref>

==Zie ook==
{{main|Wurfrahmen 40}}
[[Rocket U-boat#Short-range rockets|Rocket U-boat]] – attempt to mount these rockets on submarines

== Comparable ==
* [[Katyusha rocket launcher]]
* [[Mattress (rocket)]]

==Notes==
{{Reflist|2}}

== References ==
*{{cite book |last1=Baschin |first1=J. |last2=Block |first2=M. |last3=Nelson |first3=J. |last4=Tippmann |first4=H. |title=Nebel-, Panzer- und Vielfachwacher |date=2013 |publisher=Nuts & Bolts Verlag |location=Neumünster|language=en, de|volume=30|name-list-style=amp}}
* Englemann, Joachim and Scheibert, Horst. ''Deutsche Artillerie 1934-1945: Eine Dokumentation in Text, Skizzen und Bildern: Ausrüstung, Gliderung, Ausbildung, Führung, Einsatz''. Limburg/Lahn, Germany: C. A. Starke, 1974
* Gander, Terry and Chamberlain, Peter. ''Weapons of the Third Reich: An Encyclopedic Survey of All Small Arms, Artillery and Special Weapons of the German Land Forces 1939-1945''. New York: Doubleday, 1979 {{ISBN|0-385-15090-3}}
* Kameradschaft der ABC-Abwehr, Nebel- und Werfertruppen e.V. ''Die Nebel- und Werfertruppe (Regimentsbögen)''. 2001

== External links ==
* [http://www.lexikon-der-wehrmacht.de/Waffen/raketenwerfer.htm Lexikon der Wehrmacht on Nebelwerfers] (in German)
* [https://www.youtube.com/watch?v=xtSTMYGEyaM YouTube video of different kinds of Nebelwerfers in action]
* [http://www.lonesentry.com/articles/rocket/index.html Germany's Rocket and Recoilless Weapons from the U.S. Intelligence Bulletin, March 1945]

{{WWIIGermanGuns}}

{{DEFAULTSORT:28 32 Cm Nebelwerfer 41}}
[[Category:Rocket artillery]]
[[Category:World War II artillery of Germany]]
[[Category:280 mm artillery]]
[[Category:320 mm artillery]]
[[Category:Weapons and ammunition introduced in 1941]][[Categorie: Raketartillerie]]
[[Categorie: Duitse artillerie uit de Tweede Wereldoorlog]]
[[Categorie: 280 mm artillerie]]
[[Categorie: 320 mm artillerie]]
[[Categorie:Wapens en munitie geïntroduceerd in 1941]]