Categorie:Heraldiek

Teken Cultuur Afbeelding }  →  Symbool Geschiedenis  →  Geschiedenis naar onderwerp }  →  Heraldiek

Het begrip heraldiek betekent wapenkunde, wapenleer of leer van de familiewapens. Wat houdt deze tak van wetenschap precies in? Over de betekenis en het soort onderzoek waar de heraldiek zich mee bezighoudt.

Betekenis

De heraldiek onderzoekt de complete geschiedenis van familiewapens. Hierbij wordt de afbeelding in familiewapens geanalyseerd, maar ook wie dit familiewapen mochten dragen, hoe dat gebeurde en hoe de genealogie van betrokken families eruitzag. Alle bijhorende documenten die met het behoud of de interpretatie van familiewapens samenhangen, worden door heraldici (zoals onderzoekers van de heraldiek worden genoemd) in de analyse meegenomen.

Onderzoeksveld van de heraldiek

De heraldicus onderzoekt, zoals gezegd, de geschiedenis van een of meer familiewapens. Familiewapens en emblemen van ridders en mensen van adellijke komaf gaan terug tot de middeleeuwen. In de twaalfde eeuw en daarna hadden ridders de gewoonte om hun schilden en wapens te decoreren met fraaie afbeeldingen, opvallende kleuren en specifieke symbolen. Zo kon men namelijk tijdens duels en toernooien onderscheiden welke ridder er onder het harnas of maliënkolder schuilging.
Op deze manier kon de heraut – de opzichter van middeleeuwse riddertoernooien en degene naar wie het begrip ‘heraldiek’ is vernoemd – goed zien wie wie was en hoe de tweestrijd verliep.

Bronnen van de heraldicus

De belangrijkste bron van deze wetenschap zijn de wapens (schilden) zelf. Verder gebruikt een heraldicus onder meer epigrafische inscripties, zegels, wapenboeken, grafmonumenten en natuurlijk allerlei persoonlijke documenten en secundaire bronnen om wapens en familieschilden goed te kunnen interpreteren.
Onder meer op Chinees porselein zijn heraldische wapens afgebeeld, waardoor dit porselein in de heraldiek ook regelmatig als bron wordt gebruikt. Verder worden voor de Nederlandse geschiedenis familiewapens gebruikt uit de burgerij in de achttiende eeuw.

Digitalisering en Wiki opmaak: Terry van Erp