Adelheid van Heinsberg en Blankenberg: verschil tussen versies

Uit Wiki Raamsdonks Erfgoed
(Lege pagina aangemaakt)
 
kGeen bewerkingssamenvatting
 
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox dynastie
| naam          = Adelheid van Heinsberg en Blankenberg
| leven          = ?–1343
| afbeelding    = Bernard van Orley 011.jpg
| onderschrift  = Adelheid van Heinsberg en Blankenberg en Hendrik I van Nassau-Siegen, ontwerptekening voor het wandtapijt door Bernard van Orley ca. 1530
| functie        =
| periode        =
| voorganger    =
| opvolger      =
| regent        =
| medeheersers  =
| geboortedatum  = ?
| geboorteplaats =
| sterfdatum    = na [[21 mei]] [[1343]]
| sterfplaats    =
| vader          = [[Dirk II van Heinsberg|Dirk II van Heinsberg en Blankenberg]]
| moeder        = [[Johanna van Leuven]]
| dynastie      = [[Graafschap Sponheim|Huis Sponheim]]
| broerzus      = Hendrik, [[Godfried I van Heinsberg|Godfried I]], Walram, Dirk
| partner        = [[Hendrik I van Nassau-Siegen]]
| kinderen      = [[Agnes van Nassau-Siegen|Agnes]], [[Otto II van Nassau-Siegen|Otto II]], [[Hendrik I van Nassau-Beilstein|Hendrik I]]
| handtekening  =
| website        =
| bron          =
| heraldiek      = [[File:DEU Heinsberg COA.svg|200px]]
| heraldiek-uitleg = Wapen van de heren van Heinsberg
| portaal        =
}}


'''Adelheid van Heinsberg en Blankenberg''' (†&nbsp;na [[21&nbsp;mei]] [[1343]]<ref name="cawleylimburg">Cawley (Limburg, Heinsberg, Valkenburg).</ref><ref name="cawley">Cawley (Nassau).</ref><ref name="dek">Dek (1970).</ref><ref name="trautz">Trautz (1969).</ref><ref name="venne">Van de Venne & Stols (1937).</ref>), Duits: ''Adelheid von Heinsberg und Blankenberg'', was een Duitse adellijke vrouw uit het [[Graafschap Sponheim|Huis Sponheim]] en door huwelijk [[Graaf (titel)|gravin]] van [[Nassau-Siegen]].
== Biografie ==
[[Bestand:Siegen Schloss - 20.3.2011 - panoramio (1).jpg|miniatuur|links|Slot Siegen]]
[[Bestand:SI Ginsburg Totale 3.jpg|miniatuur|links|Burcht Ginsburg]]
Adelheid was de dochter van heer [[Dirk II van Heinsberg|Dirk&nbsp;II van Heinsberg en Blankenberg]] en [[Johanna van Leuven]],<ref name="cawleylimburg" /><ref name="cawley" /><ref name="dek" /> de dochter van [[Godfried van Leuven-Gaasbeek|Godfried van Brabant]], heer van Gaasbeek en Herstal en [[Maria van Oudenaarde]].<ref name="cawleylimburg" /> Ze huwde vóór 1302<ref name="cawleylimburg" /><ref name="cawley" /><ref name="dek" /><ref name="trautz" /><ref name="venne" /> met graaf [[Hendrik&nbsp;I van Nassau-Siegen]] (ca. [[1265]]&nbsp;(?) – tussen 13&nbsp;juli en 14&nbsp;augustus 1343<ref name="trautz" />).
Adelheids echtgenoot was in 1290, samen met zijn broers [[Emico I van Nassau-Hadamar|Emico]] en [[Johan van Nassau-Dillenburg|Johan]], zijn vader opgevolgd als graaf van Nassau.<ref name="trautz" /><ref name="becker">Becker (1983), p.&nbsp;12.</ref><ref name="huberty">Huberty, et al. (1981).</ref><ref name="vorsterman">Vorsterman van Oyen (1882).</ref><ref name="joachim">Joachim (1880).</ref> Het graafschap Nassau werd na een lang geschil in 1303 onder de drie broers verdeeld. Hendrik verkreeg [[Siegen]], [[Ginsburg]], [[Haiger]] en de [[Heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheid]] [[Westerwald]].<ref name="cawley" /><ref name="huberty" /><ref name="vorsterman" /><ref name="joachim" /> In 1328 erfde Hendrik alle bezittingen van zijn broer Johan ([[Slot Dillenburg|Dillenburg]], de [[Herborn (Hessen)|Herborner Mark]], de ''Kalenberger Zent'' en het ambt [[Löhnberg]]) omdat zijn andere broer Emico afzag van zijn deel van de erfenis.<ref name="becker" /><ref name="joachim" />
‘''Aleydis uxor … Henrici comitis de Nassouwia''’ deed afstand van de erfenis van ‘''felicis recordationis … Walrami domini quondam de Blanckenberch fratris nostri''’ ten gunste van ‘''nostrum consanguineum … Theodericum dominum de Heymsbergh et de Blamckenberch militem filium quondam domini Godefridi fratris nostri''’, met toestemming van ‘''domini Henrici nostri mariti comitis prelibati nec non Ottonis militis primogeniti ac Henrici prepositi Spirensis nostrorum filiorum''’, in een [[oorkonde]] gedateerd 8&nbsp;maart 1333.<ref name="cawleylimburg" /><ref name="cawley" />
In 1336 sloten Adelheids zoons Otto en Hendrik een verdelingsverdrag voor het graafschap van hun vader. In 1339 echter huwde de jongste zoon Hendrik tegen de wil van zijn vader en broer. Hoe Adelheid over het huwelijk dacht, wordt niet vermeld. Het kwam tot strijd tussen beide broers. Otto sloot een verbond met [[Landgraaf (titel)|landgraaf]] [[Herman&nbsp;I van Hessen]] tegen zijn broer. Door bemiddeling van de graven [[Gerlach&nbsp;I van Nassau]] en [[Dirk&nbsp;III van Loon-Heinsberg]] kon een verzoening bereikt worden. In 1341 volgde een nieuw verdelingsverdrag.
Adelheid wordt voor het laatst vermeld in een oorkonde gedateerd 21&nbsp;mei 1343. Wanneer ze overleed en waar ze werd begraven is onbekend. Hendrik overleed tussen 13&nbsp;juli en 14&nbsp;augustus 1343.
De meningsverschillen tussen haar kleinzoon [[Johan&nbsp;I van Nassau-Siegen]] en [[Godfried van Dalenbroek]] over Johans aanspraken op de [[heerlijkheid Heinsberg]] en Blankenberg werden uiteindelijk genoegzaam opgelost door de verzekering van geldbetalingen in 1363 en 1374.<ref>Joachim (1881).</ref> In de strijd om dezelfde heerlijkheid kregen haar kleinzoons [[Hendrik II van Nassau-Beilstein|Hendrik&nbsp;II]] en [[Reinhard van Nassau-Beilstein (graaf)|Reinhard van Nassau-Beilstein]] van hertog [[Willem II van Gulik (hertog)|Willem&nbsp;II van Gulik]] in 1380 als schadevergoeding een jaarlijkse rente. Deze rente, een bedrag van 50 goudgulden uit de Blankenbergse [[Bede (belasting)|herfstbede]] voor Hendrik en 50 goudgulden uit de [[Tol (recht)|tol]] bij [[Ravenstein (stad)|Ravenstein]] voor Reinhard, behield het [[Huis Nassau-Beilstein (1343-1561)|Huis Nassau-Beilstein]] tot het in 1561 uitstierf.{{clearleft}}
== Kinderen ==
Uit het huwelijk van Adelheid en Hendrik werden de volgende kinderen geboren:<ref name="cawley" /><ref name="dek" /><ref name="venne" /><ref name="vorsterman" />
# [[Agnes van Nassau-Siegen|Agnes]] (†&nbsp;29&nbsp;oktober 1316/18), huwde ca. 1314 met heer [[Gerlach&nbsp;II van Isenburg-Limburg]] (†&nbsp;2&nbsp;april 1355).<ref name="cawley" />
# [[Otto II van Nassau-Siegen|Otto&nbsp;II]] (ca. 1305 – december 1350/januari 1351), volgde zijn vader op als graaf van Nassau-Siegen.
# [[Hendrik I van Nassau-Beilstein|Hendrik&nbsp;I]] (ca. 1307 – 24&nbsp;februari 1378 (1380?)), volgde zijn vader op als graaf van [[Nassau-Beilstein]].
== Voorouders ==
{| class="wikitable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"
|- bgcolor="#E0E0E0"
!colspan="9"|Voorouders van Adelheid van Heinsberg en Blankenberg
|-
|'''Betovergrootouders'''
|colspan="1"|... van Sponheim<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|[[Hendrik&nbsp;II van Sayn]]<br />(?–1204)<br />⚭<br />[[Agnes van Saffenburg]]<br />(?–na 1200)<br />
|colspan="1"|[[Arnoud II van Kleef|Arnold&nbsp;III van Kleef]]<br />(?–vóór 1200)<br />⚭ vóór 1191<br />[[Adelheid van Heinsberg (1168-1217)|Adelheid van Heinsberg]]<br />(?–vóór 1217)<br />
|colspan="1"|?<br />(?–?)<br />⚭<br />?<br />(?–?)<br />
|colspan="1"|[[Godfried III van Leuven|Godfried&nbsp;III ‘de Moedige’ van Leuven]]<br />(1142–1190)<br />⚭ 1158<br />[[Margaretha van Limburg]]<br />(?–1172)
|colspan="1"|[[Mattheüs I van de Elzas|Matthieu&nbsp;I van de Elzas]]<br />(ca. 1137–1173)<br />⚭ vóór 1160<br />[[Maria van Boulogne]]<br />(ca. 1136–1182)<br />
|colspan="1"|[[Giselbert van Oudenaarde]]<br />(?–vóór 1176)<br />⚭<br />[[Richildis van Doornik]]<br />(?–na 1215)<br />
|colspan="1"|[[Rogier&nbsp;I van Rozoy]]<br />(?–vóór 1235)<br />⚭ vóór 1212<br />[[Alix van Avesnes]]<br />(?–1237)<br />
|-
|'''Overgrootouders'''
|colspan="2"|[[Godfried&nbsp;II van Sponheim]]<br />(1175/85–1223)<br />⚭<br />[[Adelheid van Sayn]]<br />(?–1263)<br />
|colspan="2"|[[Dirk I van Valkenburg-Heinsberg|Dirk&nbsp;I van Valkenburg en Heinsberg]]<br />(?–1228)<br />⚭ vóór 1217<br />Isolda<br />(?–1220/2)<br />
|colspan="2"|[[Hendrik I van Brabant|Hendrik&nbsp;I ‘de Krijgshaftige’ van Brabant]]<br />(1165–1235)<br />⚭ 1180<br />[[Mathilde van Boulogne (1210)|Mathilde van Boulogne]]<br />(1170–1210)
|colspan="2"|[[Arnulf IV van Oudenaarde|Arnoud&nbsp;IV van Oudenaarde]]<br />(?–1242)<br />⚭<br />[[Alix van Rozoy]]<br />(?–1265)<br />
|-
|'''Grootouders'''
|colspan="4"|[[Hendrik van Heinsberg|Hendrik van Sponheim]]<br />(–ca. 1258)<br />⚭ 1230<br />[[Agnes van Valkenburg en Heinsberg]]<br />(?–1267)
|colspan="4"|[[Godfried van Leuven-Gaasbeek|Godfried van Brabant]]<br />(1209–1254)<br />⚭1243<br />[[Maria van Oudenaarde]]<br />(?–1277)
|-
|'''Ouders'''
|colspan="8"|[[Dirk II van Heinsberg|Dirk&nbsp;II van Heinsberg en Blankenberg]]<br />(?–1303)<br />⚭ 1253<br />[[Johanna van Leuven]]<br />(?–1291)
|}
== Externe links ==
* {{en}} [https://fmg.ac/Projects/MedLands/LIMBURG.htm Limburg, Heinsberg, Valkenburg] op: [https://fmg.ac/Projects/MedLands/index.htm Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families], compiled by Charles Cawley.
* {{en}} [https://www.angelfire.com/realm/gotha/gotha/nas4.html Nassau] op: [https://www.angelfire.com/realm/gotha/gotha.htm An Online Gotha], by Paul Theroff.
* {{en}} [https://fmg.ac/Projects/MedLands/NASSAU.htm Nassau] op: [https://fmg.ac/Projects/MedLands/index.htm Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families], compiled by Charles Cawley.
{{Appendix|2=* {{Citeer boek|achternaam=Becker |voornaam=E. |datum=1983 |origdatum=1950 |titel=Schloss und Stadt Dillenburg. Ein Gang durch ihre Geschichte in Mittelalter und Neuzeit. Zur Gedenkfeier aus Anlaß der Verleihung der Stadtrechte am 20.&nbsp;September 1344 herausgegeben |editie=Neuauflage |uitgever=Der Magistrat der Stadt Dillenburg |plaats=Dillenburg |taal=de }}
* {{Citeer boek |achternaam=Dek |voornaam=A.W.E. |datum=1970 |titel=Genealogie van het Vorstenhuis Nassau |url=http://www.geocities.com/vincent_ville/dek1.html |uitgever=Europese Bibliotheek |plaats=Zaltbommel |taal=nl |accessdate=2021-03-05 |archiefurl=https://archive.today/20091026035844/http://www.geocities.com/vincent_ville/dek1.html |dodeurl=ja }}
* {{Citeer boek|achternaam=Huberty |voornaam=Michel |medeauteurs=Giraud, Alain; Magdelaine, F.&nbsp;&&nbsp;B. |datum=1981 |titel=l’Allemagne Dynastique. Tome&nbsp;III: Brunswick-Nassau-Schwarzbourg |uitgever=Alain Giraud |plaats=Le Perreux |taal=fr }}
* {{Citeer boek|achternaam=Joachim |voornaam=Ernst |datum=1880 |titel=[[Allgemeine Deutsche Biographie]]. Band&nbsp;11 |hoofdstuk=Heinrich, Graf von Nassau-Siegen |uitgever=Duncker & Humblot |plaats=Leipzig |pagina's=548-549 |taal=de }}
* {{Citeer boek|achternaam=Joachim |voornaam=Ernst |datum=1881 |titel=[[Allgemeine Deutsche Biographie]]. Band&nbsp;14 |hoofdstuk=Johann&nbsp;I. von Nassau-Dillenburg |uitgever=Duncker & Humblot |plaats=Leipzig |pagina's=250-251 |taal=de }}
* {{Citeer boek|achternaam=Lück |voornaam=Alfred |datum=1981 |origdatum=1967 |titel=Siegerland und Nederland |editie=2.&nbsp;Auflage |uitgever=Siegerländer Heimatverein e.V. |plaats=Siegen |taal=de }}
* {{Citeer boek|achternaam=Trautz |voornaam=Fritz |datum=1969 |titel=[[Neue Deutsche Biographie]]. Band&nbsp;8 |hoofdstuk=Heinrich&nbsp;I., Graf von Nassau-Dillenburg |uitgever=Duncker & Humblot |plaats=Berlin |ISBN=3-428-00189-3 |pagina's=[https://archive.org/details/neuedeutschebiog0008dunc/page/374 374] |taal=de }}
* {{Citeer boek|achternaam=Venne |voornaam=J.M.&nbsp;van de |medeauteurs=Stols, Alexander&nbsp;A.M. |datum=1937 |titel=Geslachts-Register van het Vorstenhuis Nassau |uitgever=[[A.A.M. Stols]] Uitgevers-Maatschappij |plaats=Maastricht |taal=nl}}
* {{Citeer boek|achternaam=Vorsterman van Oyen |voornaam=A.A. |datum=1882 |titel=Het Vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden |uitgever=A.W.&nbsp;Sijthoff en J.L.&nbsp;Beijers |plaats=Leiden en Utrecht |taal=nl }}
----
'''Referenties'''
{{References||2}}}}
{{Bibliografische informatie}}
[[Categorie:Huis Spanheim]]
[[Categorie:Partner van de graaf van Nassau-Siegen]]
[[Categorie:Persoon in de 13e eeuw]]
[[Categorie:Persoon in de 14e eeuw]]

Huidige versie van 23 sep 2024 om 10:38

Adelheid van Heinsberg en Blankenberg
?–1343
Adelheid van Heinsberg en Blankenberg en Hendrik I van Nassau-Siegen, ontwerptekening voor het wandtapijt door Bernard van Orley ca. 1530
Adelheid van Heinsberg en Blankenberg en Hendrik I van Nassau-Siegen, ontwerptekening voor het wandtapijt door Bernard van Orley ca. 1530
Geboren ?
Overleden na 21 mei 1343
Vader Dirk II van Heinsberg en Blankenberg
Moeder Johanna van Leuven
Dynastie Huis Sponheim
Broers/zussen Hendrik, Godfried I, Walram, Dirk
Partner Hendrik I van Nassau-Siegen
Kinderen Agnes, Otto II, Hendrik I

Wapen van de heren van Heinsberg

Adelheid van Heinsberg en Blankenberg († na 21 mei 1343[1][2][3][4][5]), Duits: Adelheid von Heinsberg und Blankenberg, was een Duitse adellijke vrouw uit het Huis Sponheim en door huwelijk gravin van Nassau-Siegen.

Biografie

Slot Siegen
Burcht Ginsburg

Adelheid was de dochter van heer Dirk II van Heinsberg en Blankenberg en Johanna van Leuven,[1][2][3] de dochter van Godfried van Brabant, heer van Gaasbeek en Herstal en Maria van Oudenaarde.[1] Ze huwde vóór 1302[1][2][3][4][5] met graaf Hendrik I van Nassau-Siegen (ca. 1265 (?) – tussen 13 juli en 14 augustus 1343[4]).

Adelheids echtgenoot was in 1290, samen met zijn broers Emico en Johan, zijn vader opgevolgd als graaf van Nassau.[4][6][7][8][9] Het graafschap Nassau werd na een lang geschil in 1303 onder de drie broers verdeeld. Hendrik verkreeg Siegen, Ginsburg, Haiger en de heerlijkheid Westerwald.[2][7][8][9] In 1328 erfde Hendrik alle bezittingen van zijn broer Johan (Dillenburg, de Herborner Mark, de Kalenberger Zent en het ambt Löhnberg) omdat zijn andere broer Emico afzag van zijn deel van de erfenis.[6][9]

‘Aleydis uxor … Henrici comitis de Nassouwia’ deed afstand van de erfenis van ‘felicis recordationis … Walrami domini quondam de Blanckenberch fratris nostri’ ten gunste van ‘nostrum consanguineum … Theodericum dominum de Heymsbergh et de Blamckenberch militem filium quondam domini Godefridi fratris nostri’, met toestemming van ‘domini Henrici nostri mariti comitis prelibati nec non Ottonis militis primogeniti ac Henrici prepositi Spirensis nostrorum filiorum’, in een oorkonde gedateerd 8 maart 1333.[1][2]

In 1336 sloten Adelheids zoons Otto en Hendrik een verdelingsverdrag voor het graafschap van hun vader. In 1339 echter huwde de jongste zoon Hendrik tegen de wil van zijn vader en broer. Hoe Adelheid over het huwelijk dacht, wordt niet vermeld. Het kwam tot strijd tussen beide broers. Otto sloot een verbond met landgraaf Herman I van Hessen tegen zijn broer. Door bemiddeling van de graven Gerlach I van Nassau en Dirk III van Loon-Heinsberg kon een verzoening bereikt worden. In 1341 volgde een nieuw verdelingsverdrag.

Adelheid wordt voor het laatst vermeld in een oorkonde gedateerd 21 mei 1343. Wanneer ze overleed en waar ze werd begraven is onbekend. Hendrik overleed tussen 13 juli en 14 augustus 1343.

De meningsverschillen tussen haar kleinzoon Johan I van Nassau-Siegen en Godfried van Dalenbroek over Johans aanspraken op de heerlijkheid Heinsberg en Blankenberg werden uiteindelijk genoegzaam opgelost door de verzekering van geldbetalingen in 1363 en 1374.[10] In de strijd om dezelfde heerlijkheid kregen haar kleinzoons Hendrik II en Reinhard van Nassau-Beilstein van hertog Willem II van Gulik in 1380 als schadevergoeding een jaarlijkse rente. Deze rente, een bedrag van 50 goudgulden uit de Blankenbergse herfstbede voor Hendrik en 50 goudgulden uit de tol bij Ravenstein voor Reinhard, behield het Huis Nassau-Beilstein tot het in 1561 uitstierf.

Kinderen

Uit het huwelijk van Adelheid en Hendrik werden de volgende kinderen geboren:[2][3][5][8]

  1. Agnes († 29 oktober 1316/18), huwde ca. 1314 met heer Gerlach II van Isenburg-Limburg († 2 april 1355).[2]
  2. Otto II (ca. 1305 – december 1350/januari 1351), volgde zijn vader op als graaf van Nassau-Siegen.
  3. Hendrik I (ca. 1307 – 24 februari 1378 (1380?)), volgde zijn vader op als graaf van Nassau-Beilstein.

Voorouders

Voorouders van Adelheid van Heinsberg en Blankenberg
Betovergrootouders ... van Sponheim
(?–?)
⚭
?
(?–?)
 Hendrik II van Sayn
(?–1204)
⚭
Agnes van Saffenburg
(?–na 1200)
 Arnold III van Kleef
(?–vóór 1200)
⚭ vóór 1191
Adelheid van Heinsberg
(?–vóór 1217)
 ?
(?–?)
⚭
?
(?–?)
 Godfried III ‘de Moedige’ van Leuven
(1142–1190)
⚭ 1158
Margaretha van Limburg
(?–1172) 		Matthieu I van de Elzas
(ca. 1137–1173)
⚭ vóór 1160
Maria van Boulogne
(ca. 1136–1182)
 Giselbert van Oudenaarde
(?–vóór 1176)
⚭
Richildis van Doornik
(?–na 1215)
 Rogier I van Rozoy
(?–vóór 1235)
⚭ vóór 1212
Alix van Avesnes
(?–1237)
Overgrootouders Godfried II van Sponheim
(1175/85–1223)
⚭
Adelheid van Sayn
(?–1263)
 Dirk I van Valkenburg en Heinsberg
(?–1228)
⚭ vóór 1217
Isolda
(?–1220/2)
 Hendrik I ‘de Krijgshaftige’ van Brabant
(1165–1235)
⚭ 1180
Mathilde van Boulogne
(1170–1210) 		Arnoud IV van Oudenaarde
(?–1242)
⚭
Alix van Rozoy
(?–1265)
Grootouders Hendrik van Sponheim
(–ca. 1258)
⚭ 1230
Agnes van Valkenburg en Heinsberg
(?–1267) 		Godfried van Brabant
(1209–1254)
⚭1243
Maria van Oudenaarde
(?–1277)
Ouders Dirk II van Heinsberg en Blankenberg
(?–1303)
⚭ 1253
Johanna van Leuven
(?–1291)

Externe links

Overgenomen van "https://wiki-raamsdonk.nl/index.php?title=Adelheid_van_Heinsberg_en_Blankenberg&oldid=136048"